MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W KRAKOWIE

Transkrypt

1 MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ POLITYKI SPOŁECZNEJ WP.V Kraków, 25 stycznia 2011 r. Pan Lech Kochański Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie ul. Szpitalna 1, Miechów Zespół Kontrolny Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przeprowadził w IV kwartale 2010 roku, kontrolę problemową w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Miechowie. Przedmiotem kontroli była realizacja zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2009 roku do 31 grudnia 2009 roku. Ustalenia kontroli zostały zawarte w protokole podpisanym przez Kierownika GOPS w dniu 16 grudnia 2010 roku w siedzibie GOPS w Miechowie. Kontrola wykazała, że kompetencje i organizacja Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie uregulowane zostały: Uchwałą Nr XX/145/2004 Rady Miejskiej w Michowie z dnia 31 sierpnia 2004 r. w sprawie uchwalenia Statutu w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Miechowie, który w 1 wymienia jedynie realizowane przez Burmistrza Gminy i Miasta w Miechowie zadania wynikające z: ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593), ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.), ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 1555, poz z późn. zm.), innych przepisów prawnych nakładających wykonanie zadań na ośrodki pomocy społecznej, Zapisy ww. Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie nie uwzględniają w 1 zapisów regulujących realizację zadań wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7), a także utworzenia w strukturze organizacyjnej ośrodka: Stanowiska pracy ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego Kraków, ul. Basztowa 22* tel. (12) fax. (12)

2 Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie przedstawił następujące wyjaśnienia: Oświadczam, iż Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Miechowie w 2009 roku działał na mocy statutu przyjętego Uchwałą nr XX/145/2004 Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 31 sierpnia 2004 roku. Do statutu tego w latach nie było wprowadzanych żadnych zmian. W 2010 roku przyjęto Uchwałą nr XLIV/493/2010 Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 8 listopada 2010r. Statut Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie zastępujący Statut z 2004 r.. Uchwałą Nr XLIV/493/2010 Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie nadania Statutu Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Miechowie, który w 2 pkt 4 i 5 wymienia zapisy regulujące realizację przez Ośrodek zadań zleconych wynikających z: ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 z późn. zm.), ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.). W zapisach ww. Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie, nie wymieniono w części II - Cele i zadania Ośrodka, zadań zleconych z zakresu administracji rządowej nałożonych na Gminę Miechów ustawą o świadczeniach rodzinnych i ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, oraz nie uwzględniono utworzenie w strukturze organizacyjnej ośrodka: Stanowiska pracy ds. świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego Zespołowi kontrolnemu nie została również przedstawiona Uchwała Rady Miejskiej w Miechowie stwierdzająca przekazanie Kierownikowi Ośrodka zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z treścią zapisu 13 instrukcji kancelaryjnej będącej załącznikiem do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. z 1999 r. Nr 112, poz z późn. zm.), Ośrodek winien posiadać rzeczowy wykaz akt. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie w okresie objętym kontrolą nie wprowadził zarządzeniem do stosowania jednolitego rzeczowego wykazu akt w Ośrodku. Poniżej wyjaśnienia Kierownika w powyższej kwestii: Oświadczam, iż od 4 stycznia 2010 r. pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie posługują się Jednolitym Rzeczowym Wykazem Akt uzgodnionym z Archiwum Państwowym w Kielcach. W latach poprzednich uzgodnień z Archiwum Państwowym GOPS w Miechowie nie posiadał, a numeracja dokumentów opierała się na Jednolitym rzeczowym wykazie akt dla organów gmin i związków międzygminnych oraz na ustaleniach wewnętrznych.. Jednolity rzeczowy wykaz akt został wprowadzony Zarządzeniem Nr 1/2010 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie z dnia 4 stycznia 2010 r. w sprawie ustalenia jednolitego rzeczowego wykazu akt dla Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie oraz oznaczeń dodatkowych. 2

3 Kierownik Ośrodka podjął stosowne czynności mające na celu uzgodnienie z Archiwum Państwowym w Katowicach jednolitego rzeczowego wykazu akt dla Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie, pismo znak: /09 z 16 grudnia 2009 r. W wydanych decyzjach dotyczących przyznanych zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami jako podstawa prawna przywołane zostały przepisy: ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.), ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 130, poz. 903), Zarządzenie Nr 227/2008 Burmistrza Gminy i Miasta Miechów z dnia 15 grudnia 2008 r., znak: BRB/RP-0113/11/08/U w sprawie upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych dla Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie Pana Lecha Kochańskiego, pkt 2 - prowadzenie postępowania w sprawach z zakresu świadczeń rodzinnych, w tym do wydawania decyzji indywidualnych na podstawie ustawy z dnia r. o świadczeniach rodzinnych. Stwierdzono, iż: - w decyzjach dotyczących świadczeń rodzinnych wraz z dodatkami oraz świadczeń opiekuńczych Ośrodek w podstawie prawnej nie przywoływał rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.), - w decyzjach dotyczących świadczeń rodzinnych wraz z dodatkami oraz świadczeń opiekuńczych, wydanych na okres zasiłkowy w podstawie prawnej przywoływane było rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 130, poz. 903) bez zaznaczenia, iż istnieją późniejsze zmiany powyższego aktu prawnego, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 129, poz. 1058), - w decyzjach zmieniających decyzje w sprawie świadczeń rodzinnych wydłużających okres zasiłkowy na miesiące wrzesień i październik 2009 r. w podstawie prawnej stwierdzono brak przywołania ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1456). Przywołanie ww. aktu prawnego znajduje się w uzasadnieniu do decyzji. W ramach oceny prawidłowości przyznawania świadczeń i prowadzenia dokumentacji, sprawdzono wyrywkowo akta osób otrzymujących pomoc wynikającą z realizacji przez Ośrodek zadań, na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). Analizie poddano dokumentację osób, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami oraz świadczenia opiekuńcze. Kontrolą objęto również akta osób uprawnionych do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka. 3

4 Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, jednorazową zapomogę oraz świadczenia opiekuńcze przyznano osobom, które spełniały wymogi ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz dostarczyły wymagane dokumenty, wymienione w rozporządzeniu z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2005 r. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.). Kontrola wykazała, iż decyzje przyznające zasiłki rodzinne wraz z dodatkami nie zawierały pełnego i wyczerpującego uzasadnienia faktycznego, jako podstawowego elementu decyzji wynikającego z art k.p.a. Brak również powołania art k.p.a., który dopuszcza odstąpienie od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony; nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania. Stwierdzono również: 1. W decyzjach zmieniających, w tym przykładowo w decyzjach o nr GOPS-ŚR.743Z/986/522/2009 z 17 lipca 2009 r. i GOPS-ŚR.435Z/421/522/2009 z 18 czerwca 2009 r., decyzje w sprawie świadczeń rodzinnych wydłużających ich wypłatę na miesiące wrzesień i październik 2009 r. w wyniku przedłużenia okresu zasiłkowego w podstawie prawnej użyto zapisu: (...) na wniosek złożony przez (...), w sytuacji, gdy strona nie składała wniosku a Ośrodek działał z urzędu na podstawie art k.p.a., z uwagi na zmianę okresu zasiłkowego. Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 223, poz z późn. zm.): zmiana decyzji następuje z urzędu i nie wymaga zgody strony. Zarówno z ww. jak i innego przepisu tejże ustawy nie wynika aby ustawodawca nałożył na stronę obowiązek dostarczania jakichkolwiek dokumentów związanych ze zmianą decyzji. Przeciwnie, obowiązek wszczęcia postępowania w sprawie i przeprowadzenia postępowania dowodowego został nałożony na organ wypłacający świadczenia rodzinne (w przeciwieństwie do wynikającej z art. 23 ustawy o świadczeniach rodzinnych zasady ogólnej postępowania prowadzonego na wniosek). W konsekwencji po wejściu w życie przepisów ww. ustaw do obowiązku Ośrodka należało wszczęcie postępowania i wezwanie strony do przedłożenia dokumentów niezbędnych do otrzymania zasiłku w okresie wrzesień październik 2009 r. Stwierdzono, iż GOPS w Miechowie działając na podstawie art i 4 k.p.a. w związku z art. 2 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 223, poz. 1456), każdorazowo informował pisemnie wnioskodawcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego dot. zmiany decyzji o przyznaniu świadczeń rodzinnych na okres zasiłkowy od 1 września 2008 r. do 31 października 2009 r. 2. W decyzjach, na podstawie których wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu: urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano świadczenie pielęgnacyjne zawierają nieaktualną wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie zdrowotne (Sp). 4

5 Zgodnie z treścią zapisu 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszającą dochód członka rodziny, oblicza się według wzoru: S = Sp (P-Sus), gdzie: S składaka na ubezpieczenie zdrowotne wyrażona w złotych, Sp stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne, P przychód wyrażony w złotych, Sus składka na ubezpieczenie społeczne wyrażona w złotych. Kierownik Ośrodka przedłożył następującą informację: W 2009 roku oraz w okresie od r. do miesiąca kwiecień 2010 r. w przypadku przeliczenia dochodu uzyskanego przez rodzinę w 2008 r. podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych była stosowana stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne 8,75%, ponieważ w/w stopa nie została zmieniona w programie i nie zostało to zauważone. Od miesiąca kwiecień 2010 r. w przypadku przeliczenia dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku 2008 r. podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych jest stosowana stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne 9,00%.. 3. W dokumentacji do decyzji o nr GOPS-ŚR.1494/522/2009 z 30 grudnia 2009 r. przyznającej zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego znajdowały się dwa zaświadczenia Urzędu Gminy i Miasta w Miechowie, jedno z 28 grudnia 2009 r., znak: POD /09 potwierdzające że Pani Ewa K. figuruje w ewidencji podatkowej w udziale 1/3 części do gruntu o pow. 1,6280 ha fizycznych, a tj. 1,85 ha przeliczeniowych co stanowi 0,5426 ha fizycznych, a tj. 0,4590 ha przeliczeniowych oraz drugie zaświadczenie z 23 grudnia 2009 r., znak: POD /09 potwierdzające że Pan Mateusz K. figuruje w ewidencji podatkowej w udziale 1/2 części do gruntu niestanowiącego godpodarstwa rolnego o pow. 0,2220 ha fizycznych, a tj. 0,2220 ha przeliczeniowych co stanowi 0,111 ha fizycznych, a tj. 0,111 ha przeliczeniowych. Jedynie dochód Pani Ewy K., po przeliczeniu w udziale 1/3 części do gruntu, został wliczony do dochodu rodziny. Kierownik Ośrodka przedłożył następującą informację: Podczas przeliczania dochodu rodziny pochodzącego z gospodarstwa rodziny jeżeli np. Pani była np. w 1/3 części do gruntu o pow. 1,6280 ha fizycznych a tj. 1,85 ha przeliczeniowych co stanowi 0,5426 ha fizycznych a tj. 0,4590 ha przeliczeniowych całość stanowiła gospodarstwo rolne natomiast jej część nie stanowiła gospodarstwa z uwagi na fakt iż całość stanowiła gospodarstwo rolne to część Pani została policzona. Analogicznie było zrobione w podobnych przypadkach.. 4. Decyzją o nr GOPS-ŚR.671/522/2009 z 2 listopada 2009 r. przyznano stronie zasiłek rodzinny oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na Bartłomieja R. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 1 listopada 2009 r. do 23 marca 2010 r. Wypłata ww. zasiłku w marcu 2010 r. wyniosła 280 zł, tj. za 21 dni marca. Urlop wychowawczy udzielony został przez pracodawcę od 22 marca 2008 r. do 30 września 2010 r. Ośrodek błędnie ustalił okres pobierania dodatku, albowiem powinien przyznać dodatek do 21 marca 2010 r., (24 m-ce), a nie do 23 marca 2010 r. Wcześniejsza decyzja Ośrodka o nr GOPS-ŚR.133/522/2008 z 5 marca 2008 r. zalegająca w aktach sprawy stwierdza, iż dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na Bartłomieja R. w kwocie 400 zł miesięcznie, przyznano w okresie od 22 marca 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r. Wypłata w marcu 2008 r. wyniosła 133,40 zł., tj. (400,00 zł : 30 dni x 10dni) 5

6 a powinna być naliczona kwota 120,00 zł (400,00 zł : 30 dni x 9 dni), tzn. że Ośrodek nienależnie wydatkował w m-c marcu kwotę 13,40 zł. Reasumując: całość wypłaconego dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przekroczyła kwotę zł (24 mies. * 400 zł) o kwotę 13,40 zł. Decyzja o nr GOPS-ŚR.671/522/2009 z 2 listopada 2009 r. obarczona jest błędem pisarskim dot. terminu kończącego płatny urlop wychowawczy przysługujący na syna Bartłomieja R. Kierownik Ośrodka przedłożył następujące wyjaśnienie w tej sprawie: W decyzji nr GOPS-ŚR.133/522/2008 z dnia został popełniony błąd dotyczący: naliczonej kwoty, która została przyznana na dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego za miesiąc marzec 2008 r. została naliczona kwota 133,40 zł ( 400,00 zł : 30 dni x10 dni) a powinna być naliczona kwota 120,00 zł ( 400,00 zł : 30 dni x 9 dni). W decyzji nr GOPS-ŚR.671/522/2009 z dnia w/w świadczenie zostało przyznane na okres: od do a powinno być przyznane na okres: od do ponieważ we wcześniejszych decyzjach dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego był przyznany w okresach: od do , od do i powinno być przyznane od do co daje łącznie 24 miesiące. Analogiczne błędy nastąpiły również w decyzji nr GOPS-ŚR.236/522/2007 z dnia na mocy, której za miesiąc marzec 2007 została wypłacona kwota 40,00 zł a powinna być kwota 26,60 zł.. Zespół kontrolny stwierdził, iż analogiczna nieprawidłowość wystąpiła w przypadku decyzji o nr GOPS-ŚR.1461/522/2009 z 16 grudnia 2010 r. przyznającej Pani Monice D. urlop wychowawczy na córkę Wiwianę D. w okresie od 17 do 31 grudnia 2009 r. kwotę 200 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 15 dni), a powinna być naliczona kwota 186,70 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 14 dni). Kwota nienależnie wydatkowana to zł. W aktach sprawy zalegało zaświadczenie z zakładu pracy stwierdzające udzielenie Pani Monice D. urlopu wychowawczego na córkę Wiwianę D. w okresie od 17 grudnia 2009 r. do 16 grudnia 2011 r. 5. Decyzją o nr GOPS-ŚR.362Z/657/522/2009 z 4 czerwca 2009 r. przyznano stronie zasiłek rodzinny oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na Jakuba D. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 1 września 2008 r. do 28 marca 2009 r. Wypłata ww. zasiłku w marcu 2009 r. wyniosła 373,40 zł., tj. za 28 dni marca 2009 r. Urlop wychowawczy udzielony został od 29 marca 2007 r. do 28 marca 2010 r. Wcześniej decyzją GOPS-ŚR.236/522/2007 z dnia 9 marca 2007 r. przyznano dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na Jakuba D. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 29 marca 2007 r. do 31 sierpnia 2007 r. Wypłata w marcu 2007 r. wyniosła 40,00 zł., tj. (400,00 zł : 30 dni x 3 dni), a powinna być naliczona kwota 26,60 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 2 dni), tzn. że Ośrodek nienależnie wydatkował w m-c marcu kwotę 13,40 zł. Reasumując: całość wypłaconego dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przekroczyła kwotę zł (24 mies. * 400 zł) o kwotę 13,40 zł. 6. Strona we wniosku z 23 lipca 2008 r. ubiegała się m.in. o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się 6

7 siedziba szkoły). Do wniosku dołączono wymagane dokumenty. Decyzją o nr GOPS-ŚR.1267/522/2008 z 13 października 2008 r. przyznano stronie wnioskowany dodatek na okres od 1 września 2008 r. do 30 czerwca 2009 r. w wysokości 90 zł miesięcznie. Natomiast decyzją o nr GOPS-ŚR.718Z/1267/522/2009 z 16 lipca 2009 r. zmieniono w związku z przedłużeniem okresu zasiłkowego poprzednią decyzję w ten sposób, że przyznano m.in. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na okres od 1 września 2009 r. do 31 października 2009 r. w wysokości 50 zł miesięcznie. Wypłata przedmiotowego dodatku w tym okresie wynosiła jednak 90 zł miesięcznie, co potwierdzają dowody księgowe przedstawione zespołowi kontrolnemu. Kierownik Ośrodka przedłożył następujące wyjaśnienie w tej sprawie: Wyjaśnienie (dotyczy decyzji zmieniającej nr GOPS-ŚR.718Z/1267/522/2009 z dnia r.) W decyzji zmieniającej nr GOPS-ŚR.718Z/1267/522/2009 z dnia r.) został popełniony błąd pisarski w punkcie 1 w części dotyczącej przyznania dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania zostało napisane: - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania w wysokości 90,00 zł miesięcznie na okres od do w wysokości 50,00 zł miesięcznie na okres od do wypłaty: jednorazowo w miesiącu październik 2008, w wysokości 180,00 zł (2 x 90,00 zł) (słownie: sto osiemdziesiąt zł 0/100) w okresie od listopada 2008 do czerwca 2009, w wysokości 90,00zł miesięcznie (słownie: dziewięćdziesiąt zł 0/100), w okresie od września 2009 do października 2009, w wysokości 50,00zł miesięcznie (słownie: pięćdziesiąt zł 0/100) powinno być napisane: - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania w wysokości 90,00 zł miesięcznie na okres od do w wysokości 90,00 zł miesięcznie na okres od do wypłaty: jednorazowo w miesiącu październik 2008, w wysokości 180,00 zł (2 x 90,00 zł) (słownie: sto osiemdziesiąt zł 0/100) w okresie od listopada 2008 do czerwca 2009, w wysokości 90,00zł miesięcznie (słownie: dziewięćdziesiąt zł 0/100), w okresie od września 2009 do października 2009, w wysokości 90,00zł miesięcznie (słownie: dziewięćdziesiąt zł 0/100) Pomimo błędu pisarskiego wypłata nastąpiła prawidłowo osoba uprawniona do świadczeń rodzinnych otrzymała: - w miesiącu wrzesień 2009 r. wypłata w wysokości: 338,00zł tj. 68,00zł zasiłek rodzinny, 80,00zł dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, 100,00 zł dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, 90,00 zł dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły), - w miesiącu październik 2009 r. wypłata w wysokości: 238,00zł tj. 68,00zł zasiłek rodzinny, 80,00zł dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, 90,00 zł dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko 7

8 nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły).. 7. W dokumentacji spraw do większości decyzji przyznających świadczenia rodzinne wraz z dodatkami Ośrodek nie pobierał od drugiego z małżonków bądź pełnoletniego członka rodziny (jedynie od wnioskodawcy): - oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, jeżeli członkowie rodziny rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; wzór oświadczenia określa załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, - oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy innego dochodu niepodlegającego opodatkowaniu; wzór oświadczenia określa załącznik nr 4 do ww. rozporządzenia. 8. Na wniosek z 30 września 2009 r. złożony przez Panią Marzenę K. wydano decyzję o nr GOPS-ŚR.1229/524/2009 z 19 listopada 2009 r. przyznającą na okres od 1 listopada 2009 r. do 31 października 2010 r. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad Panią Marią B. (stopień pokrewieństwa babcia). W dniu 2 grudnia 2009 r. Pani Marzena K. złożyła w Ośrodku oświadczenie, w którym strona, świadoma odpowiedzialności karnej z art k.k., który za składanie fałszywych zeznań przewiduje karę pozbawienia wolności do lat 3, zwracała się o objęcie ubezpieczeniem emerytalno-rentowym i zdrowotnym od miesiąca grudnia 2009 r. Ośrodek nie dokonał zmiany decyzji w części opłacania ww. składek, natomiast podjął czynności związane ze zgłoszeniem Pani Marzeny K. do ZUS data powstania obowiązku ubezpieczenia r. Kierownik Ośrodka przedłożył następującą informację: W decyzji nr GOPS-ŚR.1229/524/2009 z dnia r. nie została ujęta sentencja że Pani Marzena K. jest objęta ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym oraz zdrowotnym ponieważ decyzja została wydana w dniu r., natomiast wnioskodawczyni złożyła oświadczenie w tut. Ośrodku w którym zwróciła się o ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz zdrowotne z tytułu pobierania świadczenia pielęgnacyjnego od miesiąca grudzień 2009 r. w dniu r. W związku z powyższym wnioskodawczyni została ubezpieczona przez tut. Ośrodek w okresie od r. do r.. Ponadto w ww. aktach sprawy stwierdzono brak dokumentu potwierdzającego że Pani Maria B. jest osobą uprawnioną do pobierania przedmiotowego świadczenia, tzn. czy nie pozostaje w związku małżeńskim. Analogiczną nieprawidłowość stwierdzono w postępowaniu zakończonym decyzją o nr: GOPS-ŚR.152/524/2009 z 8 kwietnia 2009 r. oraz GOPS-ŚR.1038/524/2009 z 13 listopada 2009 r., w którym Pani Ewie N. przyznano świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności w wysokości 520 zł miesięcznie, w okresie od 1 marca 2009 r. do 31 października 2010 r. W ww. aktach sprawy stwierdzono brak dokumentu potwierdzającego że osoba objęta opieką jest osobą uprawnioną do pobierania przedmiotowego świadczenia, tzn. czy nie pozostaje w związku małżeńskim. 8

9 Kierownik Ośrodka przedłożył następującą informację: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Miechowie informuje, że z dniem rozpoczyna postępowanie wyjaśniające dotyczące zbadania sytuacji, czy Pani Janina B. i Pani Maria B. w chwili ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego były wdowami.. 9. Ośrodek na wniosek Pani Teresy W. z 30 kwietnia 2009 r. wydał decyzję o nr GOPS-ŚR.196/523/2009 z 5 maja 2009 r. przyznającą zasiłek pielęgnacyjny dla syna Andrzeja W. na okres od 1 maja 2009 r. do 14 kwietnia 2019 r. W dokumentacji sprawy zalegało orzeczenie o niepełnosprawności z 20 kwietnia 2009 r. zaliczające Andrzeja W. do osób niepełnosprawnych do dnia r. 10. Ośrodek na wniosek Pani Anny K. z 23 października 2009 r. wydał decyzję o nr GOPS-ŚR.725/523/2009 z 2 listopada 2009 r. przyznającą zasiłek pielęgnacyjny na okres od 1 września 2009 r. do 31 października 2011 r. W dokumentacji sprawy zalegała kopia decyzji ZUS z 1 września 1994 r. przyznająca rentę rodzinną dla Pani Anny K. bez uprawnień do pobierania dodatku pielęgnacyjnego. 11. Adresatem decyzji w przypadku przyznania zasiłków pielęgnacyjnych na niepełnosprawne dzieci byli przedstawiciele ustawowi, upoważnieni z mocy prawa do złożenia w imieniu osoby uprawnionej wniosku i pobierania świadczeń, dopiero w treści decyzji znajdowało się sformułowanie, że zasiłek jest przyznany dla osoby uprawnionej (dotyczy np. decyzji o nr: GOPS-ŚR.53/523/2009 z 6 lutego 2009 r.). 12. W dokumentacji sprawy do decyzji o nr GOPS-ŚR.335/522/2009 z 17 lipca 2009 r. przyznającej jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia córki Wiwiany D. stwierdzono, iż kopia dowodu osobistego p. Witolda D. zalegająca w aktach sprawy nie została potwierdzona przez Ośrodek za zgodność z oryginałem. 13. W dokumentacji spraw do decyzji o nr GOPS-ŚR.421/552/2009 z 4 września 2009 r., GOPS-ŚR.1470/552/2009 z 21 grudnia 2009 r. oraz GOPS-ŚR.1471/552/2009 z 21 grudnia 2009 r. stwierdzono, iż kopie dowodów osobistych obojga rodziców zalegające w aktach sprawy nie zostały potwierdzone przez Ośrodek za zgodność z oryginałem. 14. W uzasadnieniu do decyzji odmawiającej przyznania zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami na okres zasiłkowy o nr: GOPS-ŚR.918/522/2009 z 10 listopada 2009 r., błędnie przywołano okres zasiłkowy oraz kwotę najniższego zasiłku rodzinnego obowiązującą w tym okresie. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie złożył wyjaśnienia: W decyzji nr GOPS-ŚR.918/522/2009 z dnia r. został popełniony błąd pisarski w uzasadnieniu decyzji zostało napisane Art. 5 ust. 3 w przypadku gdy dochód rodziny lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego, o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek nie przysługuje. W okresie zasiłkowym tj. od r. do kwota najniższego zasiłku rodzinnego wynosi 48,00 zł. A powinno być napisane: Art. 5 ust. 3 w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą lub 9

10 równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek nie przysługuje. W okresie zasiłkowym tj. od do kwota najniższego zasiłku rodzinnego wynosi 68,00 zł. ponieważ wniosek był złożony na okres zasiłkowy trwający od do Ponadto dochód uzyskany przez rodzinę w roku 2008 został ponownie przeliczony z uwagi na fakt iż uprzednio została zastosowana stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne 8,75 % a powinna być 9,00 % (nie wpłynęło to jednak na sytuację rodziny) W uzasadnieniu do decyzji odmawiającej przyznania zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami na okres zasiłkowy o nr: GOPS-ŚR.639/522/2009 z 2 listopada 2009 r. błędnie przywołano kwotę najniższego zasiłku rodzinnego obowiązującą w tym okresie. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie złożył wyjaśnienia: W decyzji nr GOPS-ŚR.639/522/2009 z dnia r. został popełniony błąd pisarski: 1. W uzasadnieniu decyzji zostało napisane Po rozpatrzeniu Pani/Pana wniosku złożonego w dniu na okres zasiłkowy od do o przyznanie zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego stwierdzam, że nie spełnia Pani/Pan przesłanki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych do przyznania w/w świadczenia a powinno być napisane: Po rozpatrzeniu Pani/Pana wniosku złożonego w dniu na okres zasiłkowy od do o przyznanie zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego stwierdzam, że nie spełnia Pani/Pan przesłanki określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych do przyznania w/w świadczenia 2. W uzasadnieniu decyzji zostało napisane Art. 5 ust. 3 w przypadku gdy dochód rodziny lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego, o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek nie przysługuje. W okresie zasiłkowym tj. od r. do kwota najniższego zasiłku rodzinnego wynosi 48,00 zł. A powinno być napisane: Art. 5 ust. 3 w przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek nie przysługuje. W okresie zasiłkowym tj. od do kwota najniższego zasiłku rodzinnego wynosi 68,00 zł. ponieważ wniosek był złożony na okres zasiłkowy trwający od do Ponadto dochód uzyskany przez rodzinę w roku 2008 został ponownie przeliczony z uwagi na fakt iż uprzednio została zastosowana stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne 8,75 % a powinna być 9,00 % (nie wpłynęło to jednak na sytuację rodziny) We wniosku z 21 września 2009 r. do decyzji o nr: GOPS-ŚR.1037/522/2009 z 13 listopada 2009 r., oraz we wniosku z 22 września 2009 r. do decyzji o nr GOPS ŚR.1051/522/2009 z 13 listopada 2009 r., Ośrodek błędnie wyliczył miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę. Ponowne przeliczenie ww. dochodów nie miało wpływu na sytuację rodziny. 10

11 Kontrola wykazała że Ośrodek w okresie objętym kontrolą nie prowadził korespondencji z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w zakresie ustalenia niezbędnego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego wnioskodawcy, któremu opłacał składki. Kierownik Ośrodka przedłożył następujące wyjaśnienie w tej sprawie: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Miechowie informuje że w 2009 roku nie występował do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o udzielenie informacji o przebiegu ubezpieczenia oraz na jaki okres za tę osobę powinien opłacać składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne. Od 2010 roku tut. Ośrodek występuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z zapytaniem o udzielenie informacji o okresach ubezpieczenia emerytalnego i rentowego (składkowego i nie składkowego) oraz udzielenie informacji za jaki okres tut. Ośrodek powinien opłacać składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. W pierwszej kolejności tut. Ośrodek wystąpił z zapytaniem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o okresy ubezpieczenia osób u których istnieje prawdopodobieństwo że w niedługim czasie mogą stracić prawo do ubezpieczania emerytalnego i rentowego przez tut. Ośrodek. W następnej kolejności zostaną sprawdzone okresy ubezpieczenia pozostałych osób które pobierają świadczenie pielęgnacyjne i podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu pozostałych osób.. Kontrola wykazała, że zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, jednorazową zapomogę oraz świadczenia opiekuńcze przyznano osobom, które spełniały wymogi ustawy o świadczeniach rodzinnych. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). W wydanych decyzjach dotyczących świadczeń z funduszu alimentacyjnego jako podstawa prawna przywołane były przepisy: ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U r. Nr 98, poz z późn. zm.), ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2007 r., Nr 192, poz z późn. zm.), ponadto jako podstawę prawną powoływano Zarządzenie Burmistrza Gminy i Miasta w Miechowie z dnia 15 grudnia 2008 r. Nr 227/2008 w sprawie prowadzenia postępowania oraz wydawania decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Stwierdzono, iż: - w decyzjach przyznających prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego Ośrodek w podstawie prawnej nie przywoływał rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 lipca 2008 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. Nr 136, poz. 855 z późn. zm.). 11

12 Ponadto kontrola wykazała, iż: 1. W części II wniosku z 31 sierpnia 2009 r., na podstawie, którego wydano decyzję o nr GOPS-FA.30/2009 z 8 września 2009 r. przyznającą świadczenie z funduszu alimentacyjnego dokonano poprawek przy użyciu korektora. 2. Decyzją o nr GOPS-FA.13Z/51/2009 z 13 maja 2009 r. zmieniono decyzję o nr GOPS-FA.51/2008 z 6 listopada 2008 r. w części dotyczącej wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Zmiany dokonano na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Miechowie, sygn. akt: III RC 66/09 ustalającego alimenty w zwiększonej od 3 kwietnia 2009 r. w kwocie 500 zł w miejsce kwoty 300 zł, ustalonej poprzednim wyrokiem. Ośrodek ww. decyzją z 13 maja 2009 r. zmienił wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego od 1 kwietnia 2009 r., tj. od miesiąca w którym nastąpiła zmiana zasądzonych alimentów. W decyzji brak informacji o wysokości wyrównania świadczenia od 1 kwietnia do 30 września 2009 r. w kwocie 1200 zł. Zgodnie z art. 29 ust. 4 w związku z ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 z późn. zm.) zmiany w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów. W przypadku, gdy osoba uprawniona otrzymała w okresie od dnia zmiany wysokości zasądzonych alimentów do dnia wpływu tytułu wykonawczego do komornika sądowego świadczenia z funduszu alimentacyjnego w wysokości wyższej niż zasądzone alimenty za ten okres, jest obowiązana do ich zwrotu. W przypadku podniesienia wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się wyrównania za okres od dnia zmiany wysokości zasądzonych alimentów do dnia wpływu tytułu wykonawczego do komornika sądowego. Analogiczne nieprawidłowości stwierdzono w postępowaniach zakończonych decyzjami nr: GOPS-FA.10Z/33/2009 z 27 marca 2009 r. oraz GOPS-FA.16Z/8/2009 z 21 maja 2009 r. 3. W decyzji nr GOPS-FA.112/2009 z 2 listopada 2009 r. przywołano wniosek z 27 października 2009 r. dotyczący ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W aktach znajdował się odpowiedni wniosek datowany na 2 września 2009 r. 4. W dokumentacji do decyzji GOPS-FA.81/2009 z 13 października 2009 r. przyznającej osobie pełnoletniej kontynuującej naukę świadczenie z funduszu alimentacyjnego znajdowały się oświadczenia dotyczące dochodów członków rodziny osiągniętych w 2008 r. podpisane przez matkę wnioskodawczyni. Kontrola wykazała, że wysokość świadczeń ustalano zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). Ponadto w czasie działań kontrolnych, stwierdzono, iż: - decyzje przyznające świadczenia z funduszu alimentacyjnego osobie niepełnoletniej wydawane były na wnioskodawcę tj. przedstawiciela ustawowego osoby uprawnionej. W rozstrzygnięciu decyzji wskazywano osobę uprawnioną. - w kwestionariuszu wywiadu alimentacyjnego przeprowadzonego 20 stycznia 2009 r. z dłużnikiem M.M. dokonano poprawek przy użyciu korektora. 12

13 - decyzje w sprawie ustalenia obowiązku zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego w okresie świadczeniowym 2008/2009 zostały wydane w roku Kierownik GOPS w Miechowie złożył w tej sprawie następujące wyjaśnienie: Informuję, że w 2009 roku w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Miechowie nie została wydana ani jedna decyzja zobowiązująca dłużnika alimentacyjnego do zwrotu należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy był ogrom pracy związany z rozpoczynającym się okresem zasiłkowym, trwającym od października 2009 do września 2010r i wynikająca z tego praca przy rozpatrywaniu wniosków o przyznanie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Termin wydania decyzji zwrotowej wydłużyła również informacja skierowana dla dłużników alimentacyjnych dotycząca wszczęcia postępowania administracyjnego, która musiała zostać prawidłowo doręczona. W związku z powyższym czas wydania w/w decyzji musiał zostać przesunięty na styczeń luty 2010r. W dwóch przypadkach, w związku z zakończeniem pobierania świadczeń z funduszu alimentacyjnego (powodem pierwszego przypadku było zawarcie związku małżeńskiego oraz w drugim przypadku zaprzestanie nauki przez pełnoletnią osobę uprawnioną) zostały wydane decyzje orzekające o wygaśnięciu zobowiązania dla dłużnika alimentacyjnego, natomiast decyzje zwrotowe zostały wydane w 2010r.. Z przeprowadzonej podczas kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonej przez Ośrodek oraz sprawozdań kwartalnych przesyłanych przez GOPS w Miechowie do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych wynika, iż nie wystarczająco wykorzystywano następujące instrumenty przewidziane w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r., Nr 1, poz. 7 z późn. zm.) dla organu właściwego dłużnika: przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego, wystąpienie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób, przekazywane do sądu informacji o bezczynności lub opieszałości komornika sądowego (art. 3 ust. 8 ustawy). GOPS w Miechowie wydatkował na świadczenia z funduszu alimentacyjnego w 2009 r. ze środków budżetu państwa środki finansowe w wysokości: ,00 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło: ,00 zł co stanowi 12,06 % kwoty świadczeń wypłaconych. Braki w ściągalności wynoszą więc 87,94 %. Zalecenia pokontrolne: 1. Rozszerzenie zapisów 10 Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Miechowie stanowiącego załącznik do Uchwały Nr XLIV/493/2010 Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 8 listopada 2010 r. w sprawie nadania Statutu GOPS w Miechowie o zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminę, wynikające z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7).. 13

14 2. Dokonywanie wnikliwej oceny całokształtu materiału dowodowego zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz z późn. zm.) oraz dokonywanie opisu stanu faktycznego i prawnego w uzasadnieniach wydawanych decyzji zgodnie z art k.p.a. Decyzja uwzględniająca w całości żądanie strony nie wymaga uzasadnienia, jednakże w takim przypadku należy powołać się na art k.p.a. 3. Formułowanie prawidłowej i aktualnej podstawy prawnej w decyzjach wydawanych w zakresie świadczeń rodzinnych wraz z dodatkami oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a także zamieszczanie w decyzji informacji o tym, czy Ośrodek wszczął postępowanie na wniosek strony czy z urzędu, zgodnie z art k.p.a. Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 223, poz z późn. zm.): zmiana decyzji następuje z urzędu i nie wymaga zgody strony. Zarówno z ww. jak i innego przepisu tejże ustawy nie wynika aby ustawodawca nałożył na stronę obowiązek dostarczania jakichkolwiek dokumentów związanych ze zmianą decyzji. 4. Stosowanie się do treści zapisu 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, poprzez przeliczanie składki na ubezpieczenie zdrowotne. 5. W związku z błędnie wprowadzonym wskaźnikiem stopy procentowej składki na ubezpieczenie zdrowotne (Sp) należy ponownie przeanalizować decyzje o odmowie przyznania świadczenia rodzinnego w przypadku gdy dochód na osobę w rodzinie nieznacznie przekroczył kwotę kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych. O wynikach analizy należy poinformować tutejszy Wydział w terminie przewidzianym na ustosunkowanie się zaleceń pokontrolnych. 6. Obliczanie dochodu z gospodarstwa rolnego prawidłowo i proporcjonalnie do wielkości posiadanych przez wnioskodawcę gruntów, mając w szczególności na uwadze ustawową definicję gospodarstwa rolnego, zawartą w art. 2 ust 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.), który stanowi, iż: gospodarstwo rolne, to gospodarstwo o łącznej powierzchni obszaru gruntów przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.. Jeśli strona jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.), dochód oblicza się zgodnie z art. 5 ust. 8 ustawy o świadczeniach rodzinnych, w związku z art. 207 kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), który stanowi: Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.. Tak więc, przy obliczaniu dochodu współwłaściciela należy przyjąć wyłącznie część powierzchni gospodarstwa odpowiadającą jego udziałowi w nieruchomości. Biorąc pod uwagę powyższe brak jest podstaw do wliczania do dochodu osób lub rodzin obszarów mniejszych nie stanowiących gospodarstwa rolnego w rozumieniu ww. przepisów. 14

15 7. Przeprowadzenie analizy dokumentacji osób którym, w badanym okresie, odmówiono przyznania świadczeń z powodu przekroczenia kryterium dochodowego, w sytuacji kiedy byli współwłaścicielami części gospodarstwa rolnego, mając w szczególności na uwadze ww. ustawową definicję gospodarstwa rolnego. 8. W przypadku decyzji o nr GOPS-ŚR.671/522/2009 z 2 listopada 2009 r. przyznającej stronie zasiłek rodzinny oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na syna Bartłomieja R. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 1 listopada 2009 r. do 23 marca 2010 r., z uwagi na błędne ustalenie okresu pobierania ww. dodatku, dokonać sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej w wydanej decyzji z urzędu, zgodnie z zapisem art k.p.a., w drodze postanowienia. W przypadku decyzji Ośrodka o nr GOPS-ŚR.133/522/2008 z 5 marca 2008 r. zalegającej w aktach sprawy Pani Anny R., przyznającej stronie zasiłek rodzinny oraz dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na syna Bartłomieja R. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 22 marca 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r., dokonać zwrotu nienależnie wydatkowanych środków finansowych za miesiąc marzec 2008 r., albowiem wypłata w marcu 2008 r. wyniosła 133,40 zł., (tj. 400,00 zł : 30 dni x 10 dni), a powinna być naliczona kwota 120,00 zł (400,00 zł : 30 dni x 9 dni). Do zwrotu pozostaje kwota 13,40 zł, stanowiąca środki nienależnie wydatkowane w miesiącu marcu. Analogiczne nieprawidłowości stwierdzono również w przypadku: - decyzji o nr GOPS-ŚR.1461/522/2009 z 16 grudnia 2010 r. przyznającej Pani Monice D. urlop wychowawczy na córkę Wiwianę D. w okresie od 17 do 31 grudnia 2009 r. Wypłata w miesiącu grudniu wynosiła 200 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 15 dni), a powinna być naliczona kwota 186,70 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 14 dni). Kwota nienależnie wydatkowana to zł. - decyzją o nr GOPS-ŚR.236/522/2007 z dnia 9 marca 2007 r. przyznającej Pani Małgorzacie D. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na Jakuba D. w kwocie 400 zł miesięcznie, w okresie od 29 marca 2007 r. do 31 sierpnia 2007 r. Wypłata w miesiącu marcu 2007 r. wyniosła 40,00 zł., tj. (400,00 zł : 30 dni x 3 dni), a powinna być naliczona kwota 26,60 zł, tj. (400,00 zł : 30 dni x 2 dni), tzn. że Ośrodek nienależnie wydatkował w m-c marcu kwotę 13,40 zł. Z uwagi na powyższe należy dokonać zwrotu na rachunek Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego NBP O/O Kraków Nr konta części dotacji celowej udzielonej w roku 2007, 2008, 2009 w dziale 852 Pomoc Społeczna, rozdział świadczenia rodzinne na 2010 w wysokości 40,20 zł pobranej w nadmiernej wysokości wraz z odsetkami określonymi jak dla zaległości podatkowej. 9. Przeprowadzenie analizy dokumentacji osób którym, w badanym okresie, przyznano dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługujący za niepełny miesiąc kalendarzowy, mając w szczególności na uwadze zapis art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), który mówi, iż cyt.: dodatek za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień.. O wynikach analizy należy poinformować tutejszy Wydział w terminie przewidzianym na ustosunkowanie się zaleceń pokontrolnych. W przypadku stwierdzenia przez Ośrodek 15

16 kwot nienależnie wydatkowanych należy dokonać ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami. 10. W przypadku decyzji o nr GOPS-ŚR.718Z/1267/522/2009 z 16 lipca 2009 r. (decyzja zmieniająca w związku z przedłużeniem okresu zasiłkowego) przyznającej stronie m.in. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania na okres od 1 września 2009 r. do 31 października 2009 r. w wysokości 50 zł miesięcznie, z uwagi na błędne określenie oraz wskazanie kwoty ww. dodatku (powinien być wskazany dodatek na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, zgodnie z decyzja o nr GOPS-ŚR.1267/522/2008 z 13 października 2008 r.), dokonać sprostowania oczywistej pomyłki pisarskiej w wydanej decyzji z urzędu, zgodnie z zapisem art k.p.a., w drodze postanowienia. 11. Dbałość o formalną poprawność wniosków składanych przez strony poprzez weryfikację danych w nich zawartych w odniesieniu do stanu faktycznego, w oparciu o art. 9 k.p.a. w związku z 2 ust. 2 pkt 6 lit. c i d rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881). 12. Dokonać weryfikacji wniosku złożonego 30 września 2009 r. (do decyzji o nr GOPS-ŚR.1229/524/2009 z 19 listopada 2009 r.), w którym wnioskodawca zwrócił się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad Panią Marią B., poprzez ustalenie stanu faktycznego stwierdzającego, że osoba wymagająca opieki tj. Pani Maria B. jest osobą samotną nie pozostającą w związku małżeńskim, zgodnie z zapisem art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Analogicznie należy dokonać weryfikacji wniosków do decyzji o nr GOPS-ŚR.152/524/2009 z 8 kwietnia 2009 r. oraz GOPS-ŚR.1038/524/2009 z 13 listopada 2009 r., którymi wnioskodawcy przyznano świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad matką legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, poprzez ustalenie stanu faktycznego stwierdzającego, że osoba wymagająca opieki tj. Pani Janina B. jest osobą samotną nie pozostającą w związku małżeńskim, zgodnie z zapisem art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych. O wynikach weryfikacji należy poinformować tutejszy Wydział w terminie przewidzianym na ustosunkowanie się zaleceń pokontrolnych. W przypadku stwierdzenia przez Ośrodek nienależnie wydatkowanych świadczeń pielęgnacyjnych należy dokonać ich zwrotu. 13. Przyjąć jednolitą praktykę zawierania w decyzjach przyznających świadczenia pielęgnacyjne informacji dotyczących opłacania przez Ośrodek składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. 14. Stosowanie się do treści zapisów art. 24 ust. 4 w związku art. 16 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, poprzez ustalanie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia. 15. Dokonać weryfikacji wniosku złożonego 23 października 2009 r. (do decyzji o nr GOPS-ŚR.725/523/2009 z 2 listopada 2009 r..), w którym wnioskodawca zwrócił się o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego na okres od 1 września 2009 r. do 31 października 16