Pani Małgorzata Wiśniewska-Klimczewska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Stara Biała ul. Jana Kazimierza Biała

Transkrypt

1 Warszawa, 8 stycznia 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-P KO Pani Małgorzata Wiśniewska-Klimczewska Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Stara Biała ul. Jana Kazimierza Biała WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r. poz. 525), w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), w dniach od 4 do 6 listopada 2015 r., pracownicy Oddziału Polityki Społecznej w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Płocku Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Pani Anna Gościniak starszy inspektor i Pan Krzysztof Ogieniewski inspektor wojewódzki, przeprowadzili kontrolę problemową w trybie zwykłym w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej Stara Biała. Tematem kontroli był sposób organizacji oraz realizacji przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz.114) w przedmiocie ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego. Kontrolą objęto okres od 1 czerwca 2013 r. do dnia kontroli. Niniejszym przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne. Wojewoda mazowiecki pozytywnie z nieprawidłowościami ocenił sposób wykonywania przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikający z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r. poz z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie organizacji realizacji zadania, prawidłowości przyznawania świadczeń pielęgnacyjnych oraz kompletności składników decyzji administracyjnych wydawanych w tych sprawach. W pozostałym zakresie sposób wykonywania kontrolowanych zadań oceniono pozytywnie. Podstawę prawną działania ośrodka stanowił statut przyjęty uchwałą Nr 100/XIV/04 Rady Gminy Stara Biała z 26 sierpnia 2004 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Starej Białej wraz z późniejszymi zmianami.

2 Wewnętrzne zasady działania oraz organizację kontrolowanej jednostki określał regulamin organizacyjny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Stara Biała wprowadzony przez panią zarządzeniem nr 2/2010 z dnia 26 lipca 2010 r. wraz z późniejszymi zmianami. Ustalono, że w okresie objętym kontrolą w GOPS Stara Biała realizacją zadań wynikających z ustawy zajmowała się pani kierownik oraz trzech pracowników działu świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych: pani Iwona Kuklińska starszy specjalista, pani Mariola Giewartowska starszy referent i pani Monika Bartnicka starszy referent (do r.). Ośrodek posiadał własną instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt wprowadzone przez panią zarządzeniem nr 6/2011 z 3 października 2011 r. Ustalono, że wnioski o przyznanie świadczeń rodzinnych były rejestrowane w dzienniku korespondencyjnym. Stwierdzono, że w ośrodku prowadzono spisy spraw dotyczące świadczeń rodzinnych, a w aktach świadczeniobiorców znajdowały się metryki spraw. W kontrolowanej jednostce nie prowadzono rejestrów dotyczących realizacji zadań wynikających z ustawy. 1. Organizacja realizacji zadania. Ustalono, że w okresie objętym kontrolą wójt gminy Stara Biała udzielił pani upoważnienia do prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych oraz do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych. Ponadto na pani wniosek wójt gminy Stara Biała upoważnił panią Iwonę Kuklińską do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących świadczeń rodzinnych w okresie nieobecności w pracy kierownika GOPS Stara Biała. Mimo, że do obowiązków pani Iwony Kuklińskiej starszego specjalisty, pani Marioli Giewartowskiej starszego referenta i pani Moniki Bartnickiej starszego referenta należało prowadzenie postępowań w sprawach przyznania lub odmowy świadczeń rodzinnych, nie wystąpiła pani do wójta gminy Stara Biała z wnioskiem o udzielenie tym pracownikom stosownych upoważnień do prowadzenia postępowań w sprawach dotyczących świadczeń rodzinnych. Za stwierdzone nieprawidłowości ponosi pani odpowiedzialność. Stosownie do postanowień 8 ust. 2 regulaminu organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Stara Biała w ośrodku utworzono dział świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, co spełnia wymogi określone w art. 20 ust. 4 ustawy. 2. Prawidłowość ustalania uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i jego wypłacania. W okresie od 1 czerwca 2013 r. do 3 listopada 2015 r. w kontrolowanej jednostce, na podstawie przyjętych wniosków, wszczęto 42 postępowania w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W 41 przypadkach postępowanie zakończono wydaniem decyzji administracyjnych ustalających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, a w jednym przypadku odmówiono prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. W tym samym okresie wszczęto z urzędu 24 postępowania administracyjne, które zostały zakończone wydaniem decyzji administracyjnej w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie jego wysokości. Analizie poddano akta 32 spraw zakończonych wydaniem decyzji ostatecznych w przedmiocie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz 17 decyzji administracyjnych w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie jego wysokości. Wszystkie decyzje miały status decyzji ostatecznych. Stwierdzono, że we wszystkich 32 przypadkach postępowanie wszczęto na podstawie prawidłowo wypełnionego wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego zgodnego z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. 2

3 poz. 3), a do wniosku załączono odpowiednie dokumenty, o których mowa w 8 ww. rozporządzenia. W 2 przypadkach osoby ubiegające się o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego będące małżonkami rolników, do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego załączyły stosowne oświadczenie zgodne z wymogami zawartymi w art. 17b ust. 2 ustawy. Wszystkie poddane analizie decyzje administracyjne w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz decyzje administracyjne w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego wydano w terminie nie dłuższym niż 30 dni odpowiednio od daty złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub od daty wszczęcia postępowania z urzędu. Decyzje w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wydawano niezwłocznie po zgromadzeniu wymaganych dokumentów i doręczono zgodnie z wymogami określonymi w art k.p.a. We wszystkich poddanych kontroli przypadkach decyzje administracyjne zostały wydane zgodnie z treścią upoważnień udzielonych przez wójta gminy Stara Biała, w tym 31 decyzji wydał kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Stara Biała, a jedną decyzję wydał upoważniony pracownik ośrodka w okresie nieobecności kierownika GOPS Stara Biała. Ustalono, że w 31 przypadkach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano osobom wymienionym w art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. matce albo ojcu, a w jednym przypadku osobie wymienionej w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy tj. córce. We wszystkich przypadkach osoby wymagające opieki spełniały wymogi określone w art. 17 ust. 1b ustawy oraz legitymowały się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Stwierdzono, że w 27 przypadkach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano za pełne miesiące zgodnie z postanowieniami art. 24 ust. 2 i ust. 2a, w tym: - w 3 przypadkach od następnego miesiąca po zakończeniu okresu pobierania świadczenia określonego poprzednia decyzją, - w 2 przypadkach od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, - w 7 przypadkach od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, - w 15 przypadkach od 1 lipca 2013 r. na podstawie uprzednio złożonych wniosków w związku z wygaśnięciem z mocy prawa uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego na mocy art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U r. poz. 1548). W 4 przypadkach świadczenie przyznano za niepełny miesiąc, w tym: - w jednym przypadku od dnia wyrejestrowania indywidualnej działalności gospodarczej, - w 2 przypadkach od dnia wyrejestrowania z ewidencji osób bezrobotnych (w jednym przypadku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Płocku, w wyniku rozpatrzenia wniesionego odwołania, orzekło o przyznaniu świadczenia od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności), - w jednym przypadku od dnia powstania niepełnosprawności. Stwierdzono, że decyzją administracyjną nr GOPS z r. wydaną na podstawie art. 24 ust. 2a ustawy nieprawidłowo przyznano świadczenie pielęgnacyjne za niepełny miesiąc tj. od dnia powstania niepełnosprawności. Ustalono, że wniosek o ustalenie 3

4 niepełnosprawności złożono r. a stosowne orzeczenie wydano r. Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego został złożony r., czyli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności. Nieprawidłowość w tym postępowaniu polegała na ustaleniu terminu przysługiwania świadczeń od dnia powstania niepełnosprawności tj. od r., a nie od r. tj. od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności. Za powyższą nieprawidłowość odpowiedzialność ponosi pani kierownik. We wszystkich badanych sprawach prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznano zgodnie z postanowieniami art. 24 ust. 4 ustawy, w tym: - na czas określony tj. do końca miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności - w 23 przypadkach, - na czas nieokreślony w związku z wydaniem bezterminowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności - w 9 przypadkach. W jednym przypadku, na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej do świadczenia pielęgnacyjnego, okres, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy, skrócono do dnia podjęcia zatrudnienia. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego określono w kwocie wskazanej w: - art. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 1548) - w 5 przypadkach, - w art. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 1548) i art. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 559) w 18 przypadkach, - art. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 559) w 9 przypadkach. We wszystkich 17 przypadkach poddane kontroli decyzje administracyjne w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie zmiany wysokości świadczenia wydano po wejściu w życie ustawy z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 559). W decyzjach administracyjnych w sprawie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jako formę wypłaty świadczeń wskazano przelew na uprzednio wskazane przez osobę uprawnioną konto bankowe lub wypłatę gotówki w kasie banku spółdzielczego. W decyzjach podano terminy wypłaty świadczeń. Stwierdzono, że 4 z 32 poddanych kontroli decyzji administracyjnych w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego nie zawierały uzasadnienia faktycznego oraz uzasadnienia prawnego. Za powyższe nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi pani kierownik. Poza tym w decyzjach uwzględniono pozostałe składniki decyzji, o których mowa w art. 107 k.p.a. Wszystkie decyzje administracyjne w sprawie zmiany decyzji ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w zakresie zmiany wysokości spełniały wymogi określone w art. 107 k.p.a. W zakresie obowiązku opłacania przez organ właściwy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe analizie poddano dokumentację zawartą w aktach spraw 32 osób, którym w okresie objętym kontrolą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. W 25 przypadkach osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego złożyły oświadczenie, że nie są zgłoszone do ubezpieczenia emerytalno-rentowego, w związku z tym organ właściwy opłacał za nie składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. W pozostałych 7 przypadkach nie opłacano składek na ubezpieczenie społeczne, w tym w 4 przypadkach ze względu na złożenie oświadczenia o podleganiu ubezpieczeniu z innego tytułu oraz w 3 przypadkach z powodu uzyskania wymaganego okresu ubezpieczenia przez osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego. 4

5 Stwierdzono, że w 22 przypadkach na podstawie informacji uzyskanych od ZUS ustalono okres niezbędny do uzyskania przez osobę sprawująca opiekę 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego), z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.). W pozostałych 3 przypadkach w lipcu, wrześniu i listopadzie 2015 r. złożono wniosek do ZUS o ustalenie okresu ubezpieczenia. We wszystkich poddanych kontroli 32 sprawach osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego złożyły stosowne oświadczenie o podleganiu lub niepodleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W 5 przypadkach osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne złożyły oświadczenie o niepodleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu, w związku z tym zgłoszono je do ubezpieczenia i opłacano za nie składki na ubezpieczenie zdrowotne. W pozostałych 27 przypadkach nie opłacano składki zdrowotnej za osoby, które oświadczyły, że podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. Przedstawiając powyższe ustalenia i oceny zobowiązuję Panią kierownik do realizacji następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Stosownie do postanowień art. 20 ustawy, podjąć działania mające na celu uzyskanie od wójta gminy Stara Biała właściwych upoważnień dla pracowników GOPS Stara Biała prowadzących postępowania w sprawach, o których mowa w art. 20 ust. 2 tej ustawy, 2. W przypadkach, o których mowa w art. 24 ust. 2a ustawy, świadczenia pielęgnacyjne przyznawać za pełny miesiąc, 3. Podjąć działania zmierzające do zmiany decyzji z dnia r. znak: GOPS i przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od 1 maja 2015 r. 4. W decyzjach administracyjnych w sprawie świadczeń pielęgnacyjnych zamieszczać uzasadnienie faktyczne wymagane przepisami art i 3 kodeksu postępowania administracyjnego, a w przypadku uwzględnienia w całości żądania strony, w podstawie prawnej decyzji przywoływać jednostkę redakcyjną ustawy tj. art k.p.a., a w jej uzasadnieniu przytaczać w całości treść klauzuli zawartej w art k.p.a. i wyjaśniać stronie, że uwzględnienie jej żądania jest przesłanką uzasadniającą pominięcie uzasadnienia decyzji. Jednocześnie zobowiązuję Panią do przekazania do Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych, a także o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Informuję, że od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor Do wiadomości: Pan Sławomir Wawrzyński Wójt Gminy Stara Biała Wydziału Polityki Społecznej 5