PSYCHOLOGIA KARTA PRZEDMIOTU. CPS01c. polski. obowiązkowy. nauki podstawowe. studia magisterskie. II rok/semestr 4.

Transkrypt

1 Projekt OPERACJA SUKCES unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu PSYCHOLOGIA 2. Numer kodowy CPS01c 3. Język, w którym prowadzone są zajęcia polski 4. Typ kursu obowiązkowy 5. Grupa treści kształcenia nauki podstawowe 6. Poziom studiów według klasyfikacji bolońskiej studia magisterskie 7. Rok studiów/semestr II rok/semestr 4 8. Formuła przedmiotu wykłady/seminaria 9. Liczba godzin zajęć Rodzaj zajęć z uwzględnieniem podziału godzin wykłady w wymiarze 6 godzin; seminaria w wymiarze 9 godzin 11. Liczba kredytów ECTS 1

2 12. Jednostka dydaktyczna prowadząca przedmiot Zakład Psychologii Lekarskiej Katedra Nauk Humanistycznych 13. Imię i nazwisko osoby egzaminującej lub zaliczającej przedmiot Dr hab. Tomasz Sobów 14. Imię i nazwisko osoby prowadzącej wykłady Dr hab. Tomasz Sobów 15. Osoby prowadzące zajęcia Dr n. med., mgr psych. Agnieszka Stetkiewicz; dr n. med., mgr psych. Anna Bogaczewicz; dr n. med., mgr psych. Paweł Rasmus 16. Wymagania wstępne i wymagania równoległe 17. Zaliczenie przedmiotu jest wymagane przed rozpoczęciem zajęć: klinicznych 18. Cele i założenia nauczania przedmiotu Zdobycie wiedzy z psychologii ogólnej oraz osobowościowych, poznawczych, emocjonalnych i behawioralnych determinantów zdrowia (podstaw psychologii zdrowia); zapoznanie studentów z podstawowymi procesami psychicznymi i ich znaczeniem oraz korelatami, a także nauczenie ich rozpoznawania własnych zasobów i możliwych deficytów w zakresie psychologicznej pracy z ludźmi. Cele dotyczące wiedzy: podstawowe nurty współczesnej psychologii i ich przykładowe aplikacje w medycynie; podstawowe procesy psychiczne (emocjonalne, poznawcze) i ich potencjalne znaczenie w medycynie; biopsycho-społeczny paradygmat jako podstawa pracy klinicznej współczesnego lekarza; stres a zdrowie - zależności biologiczne i psychologiczne; zachowania człowieka związane ze zdrowiem i chorobą. Cele dotyczące umiejętności: rozpoznawanie własnych procesów psychicznych i reakcji na sytuacje trudne w kontakcie z innymi ludźmi; poprawa umiejętności komunikacyjnych; umiejętność rozpoznawania stanów emocjonalnych wpływających na relacje z innymi ludźmi; poprawa umiejętności

3 negocjacyjnych, informowania i komunikowania się z pacjentem. Cele dotyczące postaw: uwrażliwienie na potrzeby psychologiczne drugiego człowieka; kształtowanie asertywnej i empatycznej postawy wobec innych ludzi. 19. Metody dydaktyczne prezentacje z dyskusją, studia przypadku, dyskusja moderowana; analiza wskazanych do zapoznania się tekstów; indywidualne prezentacje przygotowywane przez studentów 20. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Literatura podstawowa: Psychologia. Formański J. PZWL, 2003 Literatura uzupełniająca: Psychologia zdrowia. Heszen I., Sek H., Wydawnictwo Naukowe PWN 2007 Psychologia w praktyce medycznej. Jakubowska-Winiecka A., Włodarczyk D., PZWL Forma i warunki zaliczenia przedmiotu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu Zaliczenie z oceną: test jednokrotnego wyboru obejmujący problematykę omawianą na wykładach i ćwiczeniach. Ocenę podwyższają aktywność studenta na zajęciach, przygotowanie prezentacji, udział w dyskusji oraz obecność na wykładach i ćwiczeniach. 22. Treści merytoryczne budujące wiedzę Wykłady: Psychologia jako nauka eksperymentalna. Podstawowe nurty psychologii: psychodynamiczny, behawioralny, poznawczy, psychologia postaci i ich możliwe znaczenia w procesach związanych ze zdrowiem. Procesy poznawcze i emocjonalne jako determinanty zachowań człowieka. Elementy medycyny behawioralnej. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. Modelowanie zachowań innych ludzi, znaczenie postaw własnych lekarza dla stanu zdrowia pacjentów. Model salutogenetyczny i jego znaczenie dla podtrzymywania zdrowia i unikania choroby. Podstawowe założenia modelu: uogólnione zasoby odpornościowe człowieka, stresory, poczucie koherencji jako zmienna kluczowa dla zachowania

4 zdrowia. Zachowania prozdrowotne: styl życia a zachowanie zdrowia i unikanie choroby. Seminaria: Modele społecznej psychologii poznawczej wyjaśniające zachowania zdrowotne i zmianę zachowań: model przekonań zdrowotnych (prototypowe sytuacje: a. nieprzestrzeganie zaleceń z powodu istniejących przekonań lub przekazów transgeneracyjnych, b. naturalne karmienie piersią; sposoby identyfikowania takich przekonań; metody wpływania na przekonania zdrowotne); model fazowy dostrzegania ryzyka (prototypowa sytuacja: zachowania ryzykowne, np. palenie papierosów pomimo stwierdzenia choroby, w której palenie jest znanym czynnikiem etiologicznym; rozpoznawanie fazy w jakiej, według modelu znajduje się pacjent i podejmowanie odpowiednich do tej fazy działań zmierzających do modyfikacji zachowań); procesualny model działań zdrowotnych (prototypowa sytuacja: niefarmakologiczne zalecenia, np. ćwiczenia fizyczne w przebiegu rehabilitacji; rozpoznawanie fazy zmiany zachowania, w której znajduje się pacjent i projektowanie sposobu interwencji). Zdrowie i choroba w paradygmacie stresu psychologicznego. Poznawczotransakcyjny paradygmat stresu Lazarusa i Folkmana. Teoria zachowania zasobów Hobfolla. Radzenie sobie (coping) jako specyficzna forma aktywności wobec stresu i jego znaczenie dla następstw stresu. Omówienie na prototypowych przykładach znaczenia zjawiska radzenia sobie dla podejmowania decyzji dotyczących zdrowia i choroby (reakcja zaprzeczania jako forma radzenia sobie, proaktywne radzenie sobie [zmierzające do rozwoju zasobów, zdrowy styl życia], związki między proaktywnym radzeniem sobie a podmiotowymi zasobami zdrowotnymi (poczuciem kontroli, umiejscowieniem kontroli, poczuciem własnej skuteczności, twardości, nastawieniem na efekt). Psychologiczno-społeczny kontekst zdrowia i choroby. Rola zasobów i deficytów odpornościowych w procesach zdrowia i choroby. Wsparcie społeczne (rzeczywiste i postrzegane) jako zasób w zdrowiu i chorobie. Zasoby i deficyty środowiskowe i ich znaczenie dla zdrowia i choroby. Umiejętność rozpoznawania wybranych zasobów osobistych lub deficytów. Potencjały zdrowia (cechy psychiczne jednostki jako zasoby odpornościowe, zdolność zdrowotna); prototypowe zjawiska: temperament jako ryzyko zdrowotne, poczucie zlokalizowania kontroli, kompetencje życiowe. Etapy rozwiązywania problemów

5 (typowa sytuacja kryzysu w sytuacji nieoczekiwanej i potencjalnie zagrażającej diagnozy; fazy rozwiązywania problemu wychodząc od postawy człowieka typu no way out). Postawy lekarza istotne dla modelowania i modulowania zachowań innych ludzi (pacjentów). Podstawowy trening asertywności. Interwencje oparte o uważność, szczerość i empatię. 23. Efekty kształcenia umiejętności i kompetencje Student po ukończeniu kursu psychologii: rozumie znaczenie podstawowych pojęć z zakresu psychologii; potrafi wskazać potencjalne aplikacje głównych nurtów współczesnej psychologii w zakresie medycyny, zwłaszcza w kontekście zachowania zdrowia i zapobiegania chorobom; potrafi wyjaśnić psychologiczny kontekst zachowań człowieka związanych ze zdrowiem i chorobą, zwłaszcza zachowań ryzykownych; rozpoznaje swoje własne stany emocjonalne i zachowania związane z relacją z drugim człowiekiem; rozumie konieczność pracy nad postawami własnymi; podejmuje wysiłki na rzecz wdrażania postawy empatycznej i rozumienia intencji i postaw innych ludzi (pacjentów); rozumie znaczenie zindywidualizowanego podejścia do pacjenta, uwzgledniającego jego postawy, cechy osobowości, funkcje poznawcze etc. w procesie relacji lekarz-pacjent. 24. Kontynuacja przedmiotu przewidziana na zajęciach z: psychologii klinicznej 25. Zalecane kursy fakultatywne i zajęcia uzupełniające 26. Informacje dodatkowe dostępne są pod adresem Psych.Lek@csk.umed.lodz.pl