Rozwój Internetu na podstawie materiałów szkoleniowych firmy CISCO

Transkrypt

1 Dariusz Dzionek WODGiK Łód Uruchomienie powiatowej platformy dostpu do danych ewidencji gruntów i budynków dla gmin i instytucji powiatu brzeziskiego (woj. łódzkie) z wykorzystaniem technologii VPN. I. Geneza uruchomienia powiatowej platformy dostpu do danych ewidencji gruntów i budynków z wykorzystaniem Internetu. Pierwsze dowiadczenie ze zdalnym dostpem do danych ewidencji gruntów i budynków z wykorzystaniem Internetu miało miejsce w roku 1997r. Do dyspozycji w tym czasie w WODGiK w Sieradzu było łcze modemowe 56kbps, komputery z systemem operacyjnym DOS, oprogramowanie do zakładania i prowadzenia mapy numerycznej EwMapa ver.4.0 i do czci opisowej ewidencji gruntów Ewgrun. W firmie Inwar został uruchomiony serwer Windows 3.1 z zainstalowanym dodatkowo oprogramowaniem emulujcym tryb terminalowy - firmy CITRIX. Przeprowadzony test wykazał, e za porednictwem łcza Internetowego z powodzeniem mona było korzysta z aplikacji Ewgrun, natomiast problemy wydajnociowe wystpiły przy korzystaniu z programu EwMapa. Zwizane to było z opónieniem ruchu myszy na ekranie. Drugie dowiadczenie wyniknło z potrzeby dostosowania sali szkoleniowej WODGiK w Łodzi do wymogów oprogramowania EwMapa i Ewopis. Istniały dwie moliwoci - drosza polegajca na zakupie 10 stanowisk komputerowych i druga tasza polegajca na zakupie i uruchomieniu na serwerze oprogramowania Windows Serwer w trybie terminalowym. To drugie rozwizanie okazało si bardzo wydajne i jest wykorzystywane do szkole po dzie dzisiejszy. Trzecia próba wykorzystania trybu terminalowego za porednictwem Internetu została przeprowadzone w roku 2002 w orodkach powiatowych w Rawie Mazowieckiej i Tomaszowie Mazowieckim we współpracy z firm PROMOTOR ze Zduskiej Woli i polegała na wykorzystaniem zintegrowanych oprogramowa EwMapa i Ewopis w wersji Windows, serwera Windows 2000 skonfigurowanego w trybie terminalowym i wykorzystaniu łczy Internetowych SDI 115 Kbps zarówno po stronie serwera i terminala podłczonego za pomoc Internetu. Test ten wykazał wystarczajc wydajno dla aplikacji Ewopis i zadowalajc wydajno dla aplikacji graficznej EwMapa. Jak powszechnie wiadomo na przestrzeni ostatnich lat nastpił ywiołowy rozwój technologii internetowych. Z kadym rokiem dostawcy usług Internetowych zwikszaj przepustowo sieci, a tym samym zwikszaj jej wydajno i moliwoci zastosowania. Rok przed rokiem 1900 Rozwój Internetu na podstawie materiałów szkoleniowych firmy CISCO Komunikacja na due odległoci za porednictwem posłaca, jedca, sygnałów dymnych, gołbia pocztowego, telegrafu optycznego, telegrafu elektrycznego Lata 90. XIXw Pierwszy bezprzewodowy przekaz transatlantycki Marconi Lata 20.XXw. Radio AM 1939 Radio FM Wynalezienie telefonu przez Bella; usługi telefoniczne rozwijaj si szybko Lata 40. Druga wojna wiatowa przyspiesza rozwój techniki radiowej XXw. i mikrofalowej Lata 50 XXw. Wynalezienie układów scalonych 1957 Departament obrony USA tworzy sie ARPA 1986 Powstaje sie NSFNET (z szybkoci sieci szkieletowej 56kb/s)

2 1987 Liczba hostów przekracza Liczba hostów przekracza Powstaje sie WWW (World Wide Web) 1996 Liczba hostów przekracza 10 milionów. Internet pokrywa zasigiem cały wiat W szkieletowej sieci Internet 2 wdroony protokół IPv2. Główne korporacje d do do połczenia przekazu obrazu głosu i danych 2001 Liczba hostów przekracza 110 milionów II. Załoenia ogólne do projektu Celem realizacji projektu jest usprawnienie udostpnienia danych ewidencji gruntów i budynków gminom powiatu brzeziskiego, a w dalszej perspektywie udostpnianie kolejnych warstw mapy zasadniczej, ortofotomapy, TBD i innych niezbdnych do sprawnego zarzdzania terenem, przygotowania projektów finansowanych z funduszy unijnych itp. W przyszłoci równie zakłada si dostarczenie gminom innych funkcjonalnoci np. edycji umoliwiajcej prowadzenie warstwy punktów adresowych, planów zagospodarowania przestrzennego. Wdraanie projektu umoliwia nam lepsze rozpoznanie potrzeb i oczekiwa powiatów i gmin w zakresie informacji przestrzennej. Oczekiwane s równie korzyci dla województwa łódzkiego, dziki projektowi usprawniony zostanie dostp do szczegółowej informacji przestrzennej dla Urzdu Wojewódzkiego i Marszałkowskiego i instytucji dziki czemu usprawniona zostanie obsługa zainteresowanych mieszkaców i podmiotów gospodarczych. Projekt ma charakter pilotaowy, wnioski z jego realizacji w przyszłoci zostan wykorzystame do zastosowania w kolejnych powiatach województwa łódzkiego. III. Powołanie zespołu projektowego Do realizacji tego rodzaju - nowego zadania, dotychczas nie realizowanych w Orodku powołałem zespół projektowy. W momencie rozpoczynania prac w styczniu 2005 roku w WODGiK w Łodzi nie było wiedzy dotyczcej organizacji projektu. Pod koniec lutego 2005 roku kierownicy Orodka przeszli szkolenie z podstaw teoretycznych zarzdzania projektami oraz posługiwania si programem MsProject. Program MsProject w wydatny sposób wspiera organizacj projektów Jest uywany przez kierowników projektów do opracowania harmonogramów realizacji. a take w celu przypisania członkom zespołu zada i puli zasobów. Oczywicie kluczem do efektywnego wykorzystania programu jest uprzednie zapoznanie si z systemem pracy z dokumentacj projektow według metodologii PMI (Project Management Institute) lub metodyk europejsk Prince. Zgodnie z zasadami PMI powołano zarzdzeniem zespół projektowy. Dla potrzeb zespołu zostały wydzielone zasoby ludzkie (kierownik projektu i członkowie zespołu) oraz techniczne (stanowiska komputerowe, rodki technicznej łcznoci, materiały, noniki danych itp.). Najwaniejsz osob odpowiedzialn za realizacj projektu jest Kierownik Zespołu Projektowego. Dowiadczenie, wiedza i cechy osobiste kierownika determinuj skuteczn realizacj projektu. Zadania kierownika projektu polegaj przede wszystkim na: przedstawieniu planu projektu Plan projektu zatwierdzany jest przez tzw. sponsora projektu (w tym przypadku przez Dyrektora WODGiK). Zatwierdzony plan jest podstaw do przystpienia przez kierownika i zespól do jego realizacji. zarzdzanie Zespołem Projektowym Definiuje si 27 cech i zachowa które umoliwiaj wyłonienie dobrego kierownika, potraficego skutecznie wykorzysta umiejtnoci oraz przezwycia pojawiajce si problemy i konflikty w działaniach zespołu.

3 ledzeniu projektu, nadzorze i kontroli Majce na celu ledzenie postpu prac i polegajce na porównywaniu planów ze stanem aktualnym. W przypadku odstpstw podejmowane s działania korygujce. W procesie ledzenia identyfikowane s obszary zagroe. koordynacji zada. Sprowadza si do realizacji zgodnie z przyjtym planem projektu. procesie zamknicia projektu. Polega na dostarczeniu rozwizania do klienta zarówno pod wzgldem rzeczowym jak i formalnym, skompletowaniu dokumentacji projektowej w skład której wchodz dokumenty wytworzone w trakcie projektu: harmonogramy, raporty, sprawozdania, akceptacje itp., podsumowanie dowiadcze z projektu, zakoczenie działa zespołu. Zorganizowanie seminarium nagłaniajcego projekt. zakoczeniu projektu. IV. Harmonogram realizacji projektu Harmonogram realizacji projektu wykonany został w programie komputerowym MsProject. Cało planu realizacji została rozpisana na zadania. Kademu zadaniu przypisano czas realizacji i koszty. Zadania zostały midzy sob powizane w kolejnoci realizacji. Wizanie zada polega na ustaleniu które zadanie wykonywane jest w pierwszej kolejnoci, a które nastpuje po nim. Przykładowo aby w naszym przypadku móc skonfigurowa router wczeniej trzeba go zakupi. Harmonogram ten powinien przewidywa wszystkie zadania, które mog pojawi si w toku realizacji. Pominicie zadania moe w znaczcy sposób wpłyn na termin zakoczenia projektu i koszty wykonania. W przypadku naszego projektu takim zadaniem bardzo opóniajcym projekt było zadania polegajcego na ustaleniu specyfikacji technicznej routera. Nie ujcie wczeniej zadania w projekcie spowodowało, e harmonogram zakoczenia prac został wydłuony o 5 miesicy.

4 V. Wdroenie projektu. Modelowe rozwizanie organizacyjne w przypadku powyszego projektu nie było moliwe do osignicia od samego pocztku. W WODGiK w Łodzi szkolenie z metodyki projektowej zostało przeprowadzone w miesicu lutym podstawy teorii zarzdzania i MsProject oraz w miesicu kwietniu szkolenie rozszerzajce z MsProject. Po upływie kilku miesicy stosowania oprogramowania, nadal odczuwamy potrzeb kolejnego szkolenia z MsProject. Aktualnie wykonane prace zestawiono poniej: 1. W połowie stycznia 2005 roku w lokalu Starostwa Brzeziny odbyło si spotkanie inicjacyjne w którym wził udział Pan Edmund Kotecki - Starosta Brzeziski, Pan Piotr Nyk -Geodeta Powiatowy oraz Dariusz Dzionek - Dyrektor WODGiK. W trakcie spotkania uzgodniono wstpny plan działa w celu zorganizowania wspólnego przedsiwzicia (projektu) Udostpnienie danych ewidencji gruntów (rejestrów i map) dla gmin powiatu brzeziskiego z wykorzystaniem technologii internetowej. 2. W drugiej połowie stycznia 2005 roku Biuro Rejonowe w Sieradzu WODGiK w Łodzi przygotowało plan ogólny projektu okrelajcy zadania niezbdne do wykonania w celu skutecznej realizacji projektu. 3. W drugiej połowie stycznia - przeprowadzono testy uycia technologii symulacja połcze Internet VPN pomidzy Biurem Rejonowym w Sieradzu WODGiK i jego lokalizacj centraln w Łodzi z wykorzystaniem posiadanych łczy Internetowych DSL 1024/256 kbps. Testy symulujce działanie układu symulujcego zakoczyły si pozytywnie i potwierdziły moliwo uycia technologii do załoonego celu. 4. Luty opracowanie załoe Polityka bezpieczestwa dostpu do danych EgiB z wykorzystaniem technologi VPN. 5. W dniu 11 lutego 2005 roku na spotkaniu zorganizowanym przez Pana Edmunda Koteckiego - Starost Brzeziskiego, w którym wzieli udział przedstawiciele gmin i instytucji powiatu brzeziskiego, Geodeta Wojewódzki, Geodeta Powiatowy w Brzezinach, Dyrektor Wojewódzkiego Orodka Dokumentacji - zaprezentowano Udostpnienie danych ewidencji gruntów (rejestrów i map) dla gmin powiatu brzeziskiego z wykorzystaniem technologii internetowej. Prezentacje przeprowadzili pracownicy WODGiK. Ponadto przedstawiono ankiet któr rozesłano do zainteresowanych. Wstpnie uczestnicy spotkania wyrazili zainteresowanie przedstawionym rozwizaniem organizacyjno - technologicznym i jego wykorzystaniem do zada własnych. 6. Przeprowadzono ankietyzacj powiatu i gmin/instytucji zainteresowanych udziałem w projekcie wysyłajc e i faksy w dniu do gmin; Brzeziny,Dmosin, Rogów,Jeów,Miasta Brzeziny oraz SGGW w Rogowie. 7. Po otrzymaniu ankiet przeprowadzono uzupełniajcy wywiad dotyczcy istniejcej sytuacji sprztowo/ systemowej w Starostwie i gminach deklarujcych udział w projekcie; tj Brzeziny, Rogów oraz M. Brzeziny i SGGW w Rogowie w dniu Analiza uzyskanych informacji i wykonanie raportu zestawiono w załczniku. 9. Starostwo Powiatowe zamówiło łcze Polpak-T 1024/1024 kbps. 10. Czerwiec 2005r. odbiór łcza Polpak-T podłczonego do serwerowni PODGiK w Brzezinach 11. Konfiguracja serwera dostpowego PODGiK dla potrzeb udostpnienia danych EGiB. 12. Lipiec 2005r. zakoczono specyfikacj techniczn routera sierpnia 2005r. rozpoczcie prac konfiguracyjnych routera i podłczanie gmin do serwera dostpowego EGiB. 14. wrzesie 2005r. szkolenie uytkowników baz EGiB 15. Padziernik 2005r. seminarium dla gmin i powiatów woj.łódzkiego podsumowujce projekt

5 VI. Dotychczasowe dowiadczenia z realizacji projektu. W trakcie realizacji projektu wystpiło wiele trudnoci wewntrznych zwizanych z funkcjonowaniem zespołu projektowego jak równie zewntrznych po stronie odbiorców przygotowywanego rozwizania. Wród barier wewntrznych mona wskaza: 1. Trudnoci kadrowe zwizane z utworzeniem zespołu projektowego. 2. Pocztkowy brak wiedzy dotyczcy sposobu organizacji pracy zespołu projektowego (uzupełniony póniejszym szkoleniem). 3. Rutyna i nawyki w podejciu organizacyjnym wywodzca si z podejcia geodezyjnego od ogółu do szczegółu. 4. Nie zrozumienie misji projektu. 5. Negowanie przez członków zespołu swojej roli i odpowiedzialnoci, ale równie negowanie swojej roli lub odpowiedzialnoci. Bariery zewntrzne dla projektu wynikaj: 1. Z inowacyjnoci polegajcej na wykorzystaniu Internetu. Internet czsto w małych gminach wiejskich powszechnie kojarz si z nie ograniczonym dostpem do treci pornograficznych. Wynika to z tego, e prawie nie wystpuj w nim informacje uyteczne dla administracji publicznej. 2. Ograniczenia w dostpie do jednorodnej usługi DSL na obszarze powiatu. 3. Koszty dostpu do Internetu.. Na podstawie dotychczasowych dowiadcze z realizacji projektów wiadomo (zostało to potwierdzone równie w tym projekcie), e niezbdne s szkolenia poszerzajce posiadan wiedz w szczególnoci w zakresie przełamywania oporów i barier zwizanych z wykorzystaniem Internetu w gminach województwa łódzkiego. WODGiK w Łodzi dziki realizacji wielu wczeniejszych projektów (w tym równie szkoleniowych), potrafi znale trudnoci w realizacji oraz przewidzie nieoczekiwane korzyci lub zagroenia realizacji projektu. VII. Polityka bezpieczestwa Jest to najwaniejszy elementów realizowanego projektu. rodowisko Internetu w którym bd realizowane usługi dostpu do danych EGiB niesie za sob zagroenia wirusami oraz moliwo dostpu do danych przez osoby nie uprawnione. Dodatkowo naley szczególnie zadba o ochron z uwagi na dane włacicieli gruntów, objte ustaw o ochronie danych osobowych. W zwizku z powyszym Polityk bezpieczestwa potraktowalimy jako najwaniejszym element projektu, determinujcy załoenia dla rozwizania technologicznego dostpu do danych. Niezalenie od rozwiza technicznych, naley podkreli bardzo wan rol uytkowników organizowanego systemu informatycznego w zachowaniu bezpieczestwa. Nawet najlepszy system zabezpiecze zawiedzie, gdy ludzie nie bd cile stosowa si do zasad jego uytkowania. Istniej dwie główne przyczyny nieprzestrzegania przez uytkowników tych zasad: niewiedza i lenistwo. Opracowywanie i realizacja polityki bezpieczestwa ma cisły zwizek z ogólnym zarzdzaniem organizacj. Poniewa bezpieczestwo wymaga pracy i rodków finansowych nie bdzie efektywnie wdraane bez takowych, a wic bez przychylnoci zarzdu instytucji. Do kadry inynierskiej urzdów naley wic uwiadamianie zagroe i potencjalnych strat zwizanych z niezapewnieniem instytucji naleytego bezpieczestwa. Nieracjonalne jest opracowywanie takiej polityki bezpieczestwa, która zakłada zapewnienie bezpieczestwa za kad cen. Ponadto naley zwróci uwag na to, czy funkcjonalno systemu nie obniy si zbyt drastycznie; bezpieczestwo uzyskiwane jest zwykle kosztem wygody i efektywnoci. Biorc powysze przesłanki pod uwag opracowano dokument zawierajcy polityk i strategi bezpieczestwa, opis moliwych modeli bezpieczestwa oraz przyjto polityk bezpieczestwo dla projektu.

6 VIII. Ewolucja projektu i moliwoci perspektywiczne jego rozwoju. Uruchomienie powiatowej platformy dostpu do danych ewidencji gruntów i budynków dla gmin i instytucji powiatu brzeziskiego (woj. łódzkie) z wykorzystaniem technologii IP-VPN zawiera wiele rozwiza zgodnych z załoeniami projektu GEOPORTAL.GOV.PL Istnieje całkowita zgodno przyjmowanego rozwizania w zakresie: - projektowanego obszaru obsługi i komunikacji bezporedniej. GEOPORTAL komunikuje bezporednio poziom Centralny z powiatowym i wojewódzkim. Nasz projekt dodatkowo buduje komunikacj do gmin. - projektowanego typu łcza Internetowego do PODGiK w Brzezinach. W załoeniach GEOPORTALU ma to by łcze dzierawione minimum 256kb/s najprawdopodobniej bdzie to POLPAK-T, poniewa tylko TPS S.A. ma moliwo dostarczenia jednorodnej sieci na obszarze kraju. Realizowane przez nas łcze to włanie POLPAK-T 1024/1024 kbps wic ju na wstpnie spełnia wymogi Geoportalu. - usprawnienie udostpnienia do danych EgiB dla gmin powiatu brzeziskiego w wydatny sposób przyczyni si do podniesienia ich jakoci, dziki bezporedniemu wgldowi w gminie niezgodnoci bd szybciej wyłapywane. IX. WNIOSKI KOCOWE Dotychczasowe dowiadczenia s moim zdaniem, zgodne z tym co zawarłem w referacie na konferencj w Elblgu: Wiele jest przed nami do zrobienia zarówno w zakresie formy organizacyjnej Wojewódzkich Orodków Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, jak równie wewntrznego zorganizowania ich struktur. Organizacja Orodków nie zaley wyłcznie od modelu zewntrznego narzuconego przez GUGiK oraz równie od tego jak sami je organizujemy w jakim stopniu mamy przygotowan kadr na nowe wyzwania. Dariusz Dzionek Wojewódzki Orodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Łodzi tel: lodz@wodgik.lodzkie.pl