26 Nowa koncepcja parownika pracującego w obiegu ORC z przepływem wspomaganym siłami kapilarnymi i grawitacyjnymi

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "26 Nowa koncepcja parownika pracującego w obiegu ORC z przepływem wspomaganym siłami kapilarnymi i grawitacyjnymi"

Transkrypt

1 ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 2011 ISSN X Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC z rzeływem wsomaganym siłami kailarnymi i grawitacyjnymi Jarosław Mikielewicz Instytut Maszyn Przeływowych PAN, Gdańsk Dariusz Mikielewicz Politechnika Gdańska 1. Wrowadzenie Nowym obiecującym kierunkiem rozwoju wsółczesnej energetyki, uzuełniającym scentralizowany sektor energetyki, jest sektor energetyki rozroszonej, w którym wytwarzana jest energia elektryczna w kogeneracji z ciełem. W Instytucie Maszyn Przeływowych PAN owstała koncecja domowej mikrosiłowni kogeneracyjnej [1 4]. Mikrosiłownia ta ma służyć do rodukcji energii elektrycznej i cieła do użytku domowego. W rzyszłości mikrosiłownia kogeneracyjna zastąi konwencjonalne kotły do ogrzewania obiektów. Zaletą mikrosiłowni domowej jest jej komaktowość oraz małe wymiary. Małe wymiary siłowni uzyskuje się dzięki wykorzystaniu nowoczesnych materiałów i nowoczesnej mikro- technologii. Gabarytowo kocioł z mikrosiłownią będzie niewiele różnić się od dotychczasowego kotła grzewczego, ale

2 426 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz będzie orócz funkcji ogrzewania wytwarzać dodatkowo energię elektryczną. Układ taki racuje według cyklu Clausiusa-Rankina z czynnikiem organicznym jako łynem roboczym. Źródłem energii dla mikrosiłowni, może być gaz ochodzący ze salania zasobów naturalnych lub źródła odnawialne. Mikrosiłownia arowa na czynnik niskowrzący, racująca w zakresie znacznie niższych temeratur niż silnik salinowy i turbina gazowa, wymaga mniej cennych materiałów, łatwiejsza też jest technologia jej wytworzenia. Za jej omocą staje się możliwe generowanie energii elektrycznej rzy cenach zbliżonych do cen energii wytwarzanej w tradycyjnych siłowniach dużej mocy Mikrosiłownia kogeneracyjna wykorzystuje energię aliwa, w rawie 90%. To oznacza, że około 70 do 80% stanowi cieło dostarczane do ogrzewania obiektu, a około 10 do 20% to dodatkowa rodukcja energii elektrycznej. Lesze wykorzystanie energii aliwa w mikrosiłowniach kogeneracyjnych rowadzi do obniżenia szkodliwych emisji towarzyszących rocesowi salania aliwa. Mała siłownia kogeneracyjna może być w ełni zautomatyzowana i nie wymaga obsługi. W ten sosób użytkownicy energii, osiadacze kotłów z mikrosiłownią, stają się roducentami energii elektrycznej. Schemat siłowni domowej skojarzonej z kotłem rzedstawia rys. 1. Podstawowymi elementami składowymi mikrosiłowni są: kocioł (arownik), maszyna eksansyjna (turbina arowa), skralacz, generator elektryczny i oma obiegowa. Koncecja mikrosiłowni domowej wymaga rozwiązania szeregu nowych roblemów, takich jak dobór czynnika roboczego i innych [5]. Jednym z nich jest też oracowanie komaktowych wymienników cieła. To właśnie od wymiarów wymienników zależy objętość zajęta rzez mikrosiłownię w kotle domowym. Wykorzystanie sił kailarnych do rzetłaczania czynnika w obiegu ORC mikrosiłowni kogeneracyjnej jest omysłem nowym, ozwalającym na zredukowanie lub nawet wyeliminowanie omy rzetłaczającej czynnik w obiegu Rankina. Należy odkreślić w tym miejscu fakt, że w rzyadku czynników niskowrzących moc wymagana do naędu omy jest nie do ominięcia, gdyż może stanowić nawet do kilkudziesięciu rocent rodukowanej rzez system energii elektrycznej.

3 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 427 Rys. 1. Domowa mikrosiłownia kogeneracyjna Fig. 1. Domestic micro CHP W racy zaroonowano nowe rozwiązanie koncecyjne arownika rekueratora łaszczowo-rurowego zbudowanego z zestawu rurek zawierających knoty, które orzez siły kailarne będą wsomagały

4 428 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz omę obiegową. Możliwości takiego zastosowania rzeanalizowano we wcześniejszej racy [3]. Umieszczając arownik oniżej skralacza i tworząc termosyfon, dodatkowo można wykorzystać ozytywną siłę grawitacji w celu wsomagania omy obiegowej. Wykorzystanie energii kinetycznej ary, wytworzonej w arowniku obiegowej rury cielnej (LHP) urządzenia zbliżonego do mikrosiłowni kogeneracyjnej, było analizowane zaledwie w kilku racach, n. [4, 5]. Otrzymano w nich interesujące rezultaty. Srawność (LHP) z turbiną akcyjną jest niestety niewielka, co najwyżej rzędu kilku rocent. W niniejszej racy analizowany jest obieg zbliżony do obiegu LHP wyosażony w omę obiegową umożliwiającą wywołanie dużego sadku entalii w eksanderze mikrosiłowni. Pozwoli to na zastosowanie turbiny reakcyjnej. 2. Model teoretyczny arownika wyosażonego w rurki z knotem Aby wykorzystać siły kailarne do rzetłaczania czynnika rzyjęto, że arownik będzie rekueratorem łaszczowo-rurowym, w którym rurki wykonane z metalu zostaną wyełnione rurkowymi knotami wykonanymi z materiału orowatego. Materiał orowaty będzie transortował czynnik od wnętrza do owierzchni zewnętrznej knota, skąd będzie odarowywany i dalej transortowany do turbiny. Wrowadzenie knota będzie wymagało nieco większych niż dotychczas średnic rur rekueratorów z minirurkami. Zastosowanie knota rzyczyni się do zmniejszenia różnicy ciśnień na omie rzetłaczającej czynnik roboczy. Kolektor dorowadzający ciecz do rurek rekueratora-arownika będzie ełnił dodatkowo rolę zbiornika komensującego objętość cieczy w obiegu. Podgrzewacz czynnika niskowrzącego do temeratury nasycenia będzie wykonany jako rekuerator z minikanałami, aby zmniejszyć objętość minisiłowni. Schemat strukturalny takiego obiegu rzedstawia rys. 2. Bilans energetyczny obiegu Rankina, bazujący na ierwszej zasadzie termodynamiki, dostarcza zależności: Q Q W Q (1) gdzie: m ( h ) 5 h cieło dorowadzone do odgrzewacza, 4 Q e c

5 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 429 Q m( h ) e 1 h5 cieło dorowadzone do arownika, W W T W racę netto obiegu, uwzględniającą racę wykorzystaną do naędu omy, m h 2 h ) cieło odrowadzone w skralaczu. Q c ( 3 Rys. 2. Schemat strukturalny obiegu Fig. 2. Scheme of the cycle incororating the new design of evaorator W analizie obiegu ORC rzyjęto nastęujące założenia: 1. Rurociągi z cieczą i arą są zaizolowane. 2. W arowniku nastęuje całkowite odarowanie cieczy, a w skralaczu nastęuje całkowite skrolenie ary czynnika roboczego (niskowrzącego). 3. Znane jest zaotrzebowanie na odrowadzone za omocą wody chłodzącej cieło w skralaczu. Model skralacza został oracowany w [6] i stąd znane jest natężenie rzeływu wody chłodzącej skralacz oraz natężenie rzeływu czynnika roboczego. 4. Znany jest sadek ciśnienia czynnika dwufazowego skralającego się w skralaczu. Schemat ideowy elementu arownika (ojedynczej rurki) rzedstawia rys. 3.

6 430 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz Rys. 3. Schemat ideowy rurki arownika Fig. 3. Schematic of the tube of evaorator Równanie ilości ruchu dla obiegu dostarcza bilansu ciśnień w obiegu: (2) c g Lewa strona równania rzedstawia ciśnienia naędowe odowiednio dla: omy, sił kailarnych oraz siły grawitacji. Prawa strona rzedstawia sadki ciśnienia sowodowane tarciem we wszystkich elementach obiegu oraz sadek ciśnienia w turbinie. Zakładając, że rzyrost ciśnienia w omie równoważy sadek ciśnienia w turbinie można założyć, że wytworzony w obiegu ozytywny rzyrost ciśnienia kailarnego ozwoli na okonanie wszystkich oorów tarcia w obiegu we wszystkich jego elementach. Przewidywane są duże oszczędności mocy wynikające z tego faktu. Siła grawitacji tworzy w obiegu termosyfon dodatkowo wsomagający omę w rzyadku, gdy odgrzewacz i arownik są umieszczone od skralaczem, najleiej w najniższym unkcie obiegu. Przyjmując wówczas, że rurociąg cieczy i ary mają tę samą długość H, w rzybliżeniu równą różnicy oziomów omiędzy skralaczem i arownikiem, otrzymuje się: i T gh ) (3) g ( l v

7 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 431 Maksymalna różnica ciśnień wywołana siłami kailarnymi w knocie wynosi: 2 (4) c r gdzie: σ naięcie owierzchniowe, r romień ojedynczego ora w materiale orowatym. Sadki ciśnienia w rzewodach dla rzeływów jednofazowych cieczy i ary oblicza się ze znanych zależności: 1 l 2 f u i i (5) 2 d Wsółczynnik tarcia f dla ruchu laminarnego wynosi: a dla ruchu turbulentnego: h f = 64/Re dla Re <= 2200 (6) 0.25 f Re gdy 2200 < Re < (7) Sadek ciśnienia na knocie wynosi [3]: m l r (8) w Kd gdzie: K rzeuszczalność knota, m natężenie rzeływu radialnego rzez ojedynczą rurkę z knotem. r l Bilans energetyczny obiegu wynika z zależności (1). Schemat sieci cielnej rzedstawiony jest na rys. 4. Cieło dorowadzone do obiegu: Q d e w Q Q (9) Cieło to jest znane, gdyż znane jest cieło odrowadzone w skralaczu oraz z obliczeń termodynamicznych obiegu w rzybliżeniu

8 432 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz znana jest raca turbiny i omy, rzy założonym maksymalnym ciśnieniu w obiegu. Cieło dorowadzone w odgrzewaczu wyraża się zależnością: Q mc ( T ) 5 T (10) 4 Rys. 4. Schemat sieci cielnej arownika Fig. 4. Schematic of the thermal network of evaorator Cieło dorowadzone do arownika Q e rzeznaczone jest na odarowanie czynnika o masowym natężeniu rzeływu m, odgrzanie czynnika w knocie na skutek rzeływu czynnika i rzewodnictwa radialnego Q wi1 oraz odgrzanie czynnika w rzestrzeni komensacyjnej (kolektorze) na skutek rzewodnictwa cielnego wzdłuż ścianki rury i wzdłuż knota Q Q w wi i rzewodnictwa radialnego knota Q 2 wi 1. Q Q Q (11) e w wi1 Qwi2 mhlv Qd mc T5 T4 W zależności (11) oszczególne człony równania mają nastęującą interretację: A Q m w ( T T ) w w 5 leff (12a) Q G ( T ) 5 (12b) wi1 wick 1 T A Q wi wi ( ) wi2 T1 T5 l (12c) eff Można rzyjąć w rzybliżeniu, że: T w = T 1. Wówczas z owyższego układu równań można wyznaczyć temeraturę, do której odgrzewany jest czynnik w odgrzewaczu:

9 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 433 Q d mh lv mc T4 RT1 T5 (13) mc R gdzie: m A R l eff w wia l eff wi G wick. Przewodnictwo romieniowe w materiale orowatym G wick można wyznaczyć z bilansu cieła dla knota. Zostanie ono wyznaczone według rocedury oisanej oniżej. 3. Przeływ czynnika rzez knot Konstrukcja knota musi zaewnić odowiednią wytrzymałość, aby mógł rzenieść różnicę ciśnień kailarnych oraz zaewnić jak największą różnicę temeratur omiędzy temeraturą cieczy, która w rzybliżeniu odowiada różnicy temeratur nasycenia w arowniku i skralaczu. Przeanalizujmy więc rzeływ rzez knot. Przyjmijmy, że grubość ierścieniowej warstwy orowatej jest niewielka w stosunku do średnicy knota. Pozwala to na rzyjęcie modelu rzeływu cieła jak rzez łaską ściankę, rys. 4. Przyjmijmy dodatkowo, że rzeływ łynu rzez ory jest laminarny i rozatrywany łyn ozostaje w równowadze termicznej z materiałem orowatym knota. Wówczas równanie energii rzedstawia się nastęująco: 2 dt d T c u (14) l y e 2 dy dy gdzie: m 0.5 u oraz y min l, max s (1 ) oraz min A l 0.5 e max. Warunki brzegowe do rozwiązania równania (14) są nastęujące: dla y = 0 T T5 oraz dla y = δ T T1 (15) Rozwiązując (14) rzy warunkach (15) otrzymuje się:

10 434 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz T C1 e y C 2 (16) gdzie: m rc. A e Stałe całkowania C 1 i C 2 mają ostać: ( T T ) C e (17a) C1 C2 T5 (17b) Przeływ radialny cieła w materiale orowatym można wyznaczyć z warunku bilansu cieła dla knota: G wick e A T T 5 1 dt dy A 1 e e y e (18) Z zależności (18) wynika, że rzeływ cieła w kierunku romieniowym sowodowany jest nie tylko rzewodnictwem cielnym, ale też rzeływem romieniowym czynnika. Z temeratury owierzchni międzyfazowej wynika ciśnienie nasycenia. Para nasycona jest kierowana na turbinę. Tam nastęuje jej eksansja do ciśnienia nasycenia w skralaczu. 4. Obliczenia symulacyjne W ramach rowadzonych rac rzeanalizowano 14 różnych czynników, możliwych do wykorzystania w obiegu ORC od kątem wytworzenia kailarnej różnicy ciśnienia. Były to: etanol, amoniak, 123, toluen, woda, R365mfc, R141b, R245ca, R134a, R245fa, R236ea, erfluoroentan C 5 F 12, R227ea, RC318. Założono, że czynniki owinny racować w arowniku w temeraturze 160 C, a roces skralania odbywa się w temeraturze 50 C. Wyniki zależności od temeratury naięcia owierzchniowego wybranych czynników rzedstawiono na rys. 5. Analiza uzyskanych danych wykazuje, że największy otencjał do wy-

11 [N/m] c [Pa] Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 435 tworzenia różnicy ciśnień kailarnych ochodzi od wody. Niestety, inne kryteria termodynamiczne w rozatrywanym zakresie temeratur dyskwalifikuje ten łyn. Nastęnym atrakcyjnym łynem roboczym jest toluen, a otem amoniak i etanol. Amoniak jest dobrym łynem do zastosowania, lecz w niższych temeraturach. Sośród freonów wszystkie rozatrywane łyny zachowują się odobnie, a wyraźnie odstającym od reszty łynem jest R134a. W nastęnej kolejności założono trzy różne rozmiary orów w materiale knota, wynoszące odowiednio r = 0,7, 2, 5 m. Wyniki wyznaczonych sadków ciśnień kailarnych dla czterech łynów, tj. etanolu, wody i amoniaku okazano na rys Zmniejszanie czynnej owierzchni orów w sosób znaczący odnosi możliwą do wykorzystania różnicę ciśnień kailarnych. Wybrany wcześniej do rozważań łyn, tj. etanol, rerezentuje największą różnicę ciśnień kailarnych dla analizowanego zakresu temeratur etanol amoniak R123 toluen woda R365mfc R141b R245ca R134a etanol r = 0.7 mikron r = 2.0 mikron r = 5.0 mikron t [ o C] t [ o C] Rys. 5. Rozkład naięcia owierzchniowego dla różnych łynów w funkcji temeratury Fig. 5. Distribution of surface tension for different fluids in function of temerature Rys. 6. Rozkład możliwego do osiągnięcia sadku ciśnienia kailarnego dla etanolu Fig. 6. Distribution of available caillary ressure dro for ethanol

12 c [Pa] c [Pa] 436 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz woda r = 0.7 mikron r = 2.0 mikron r = 5.0 mikron amoniak r = 0.7 mikron r = 2.0 mikron r = 5.0 mikron t [ o C] Rys. 7. Rozkład możliwego do osiągnięcia sadku ciśnienia kailarnego dla wody Fig. 7. Distribution of available caillary ressure dro for water t [ o C] Rys. 8. Rozkład możliwego do osiągnięcia sadku ciśnienia kailarnego dla amoniaku Fig. 8. Distribution of available caillary ressure dro for ammonia W nastęnej kolejności wyznaczono odowiednie sadki ciśnienia, możliwe do uzyskania na stanowisku badawczym. Do obliczeń rzyjęto nastęujące wartości oszczególnych arametrów zaznaczonych na schemacie mikrosiłowni (rys. 1): entalia rzed turbiną (t = 160 C), h 1 = 1365,6 kj/kg, entalia izentroowa za turbiną (t = 50 C), h 2s = 1141,7 kj/kg, srawność turbiny, = 0,8, entalia za turbiną, h 2 = 1186 kj/kg, entalia cieczy nasyconej dla t = 50C, h 3 = 328,67 kj/kg, entalia w omie obiegowej, h 4 = 330,27 kj/kg, masowe natężenie rzeływu czynnika roboczego, ṁ = Q skr /(h 2 h 3 ), cieło dorowadzone do arownika, Q d = ṁ ((h 1 h 2 )+ (h 2 h 3 )+ (h 4 h 3 )), średnica wewnętrzna rurki w arowniku, d ar = 0,006 m, średnica kanału dorowadzającego ciecz do arownika, d ciecz = 0,01 m, średnica kanału odrowadzającego ciecz z arownika, d ara = 0,0375 m, grubość romieniowa warstwy knota, wick = d ar /2, długość rzewodów cieczowych i arowych, L = 1 m, orowatość warstwy knota, = 0,6,

13 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC 437 długość rurki arownika, L ar = 0,5 m, długość rurki skralacza, L skr = 0,3 m, efektywna długość knota, L eff = 0,6 L ar, temeratura rzed odgrzewaczem, T 4 = 50 C, temeratura za arownikiem, T 1 = 160 C, grubość ścianki obudowy, w = 0,003 m, średnica orów, r = m, wsółczynnik rzewodzenia cieła materiału knota, wick = 5 W/mK. Własności fizyczne etanolu rzyjęto z rogramu Refro 8 dla temeratury skralania 50 C oraz temeratury 150 C. W ierwszym etaie obliczeń rzyjmuje się, że wzrost ciśnienia w omie obiegowej jest równy sadkowi ciśnienia w maszynie eksansyjnej odowiada to warunkom obiegu idealnego ozbawionego strat ciśnienia. Z (2) wynika wówczas, że oory tarcia muszą być zrównoważone rzez ciśnienia kailarne w knocie i ciśnienia wyoru w olu grawitacyjnym. Aby obliczyć sadek ciśnienia w knocie (8) musimy wyznaczyć natężenie rzeływu czynnika rzez ojedynczą rurkę arownika. Całkowite natężenie rzeływu wynika z bilansu cielnego skralacza (1) racującego w obiegu ORC. Liczbę rur w arowniku można oszacować ze strumienia wymienianego w arowniku cieła, co wynika z bilansu energetycznego obiegu oraz średniej różnicy temeratur omiędzy czynnikiem grzewczym i czynnikiem roboczym obiegu i oszacowania wsółczynnika rzenikania cieła. Dalej, dzieląc całkowite natężenie rzeływu rzez liczbę rur, otrzymuje się natężenie rzeływu czynnika rzez ojedynczy knot i sadek ciśnienia na knocie. Inne sadki ciśnienia sowodowane dyssyacją energii obliczamy rzyjmując odowiednie średnice kanałów. Obliczenia wykonano za omocą rogramu MATHCAD. Przy odowiednim doborze or w knocie i ulokowaniu oniżej skralacza arownika możliwe jest zbilansowanie ciśnień naędowych ze sadkami ciśnienia (2). Wówczas oma okonuje tylko sadek ciśnienia w maszynie eksansyjnej. Ilustruje to zamieszczony rzykład obliczeniowy. Bilans energetyczny odgrzewacza i arownika ozwala na obliczenie temeratury do której musi być odgrzany czynnik w odgrzewaczu.

14 438 Jarosław Mikielewicz, Dariusz Mikielewicz 5. Wnioski W wyniku rzerowadzonych symulacji racy wymiennika cieła naędzanego siłami kailarnymi można stwierdzić, że zastosowanie knota w arowniku owoduje owstanie istotnego zysku na mocy rzetłaczania czynnika w obiegu ORC. W takim rzyadku oma obiegowa racuje tylko na komensację sadku ciśnienia sowodowanego tarciem czynnika, a knot okrywa zaotrzebowanie na moc na okonanie sadku ciśnienia w maszynie eksansyjnej. Mamy więc do czynienia z oszczędnością mocy omy do naędu obiegu. Najleszym rezultatem zastosowania knota i sił termosyfonowych jest uzyskanie takich warunków racy, w których możliwe jest okrycie wszystkich sadków ciśnienia w instalacji (bez omy). Podgrzew w odgrzewaczu odbywa się do niższej temeratury niż w obiegu z arownikiem bez knota. Nowa temeratura wynika z bilansu cieła w arowniku i odgrzewaczu. W rzerowadzonych obliczeniach rzykładowych jest ona niższa o około 17 C od tej, która byłaby otrzebna do uzyskania, gdyby nie było knota. Sytuacja taka rowadzi to do zmniejszenia wymiarów odgrzewacza, kosztem zastosowania większych średnic rur w arowniku (i owiększeniu jego wymiarów). Niemniej uzyskany jest także zysk energetyczny w ostaci mniejszej mocy omy. Sadek ciśnienia na kolektorze dolotowym i wylotowym jest inny dla mniejszej liczby rurek niż dla większej ich liczby. Zagadnienie to wymaga oddzielnej analizy, gdyż rzestrzeń kolektora dolotowego ełni w obiegu rolę rzestrzeni komensacyjnej. Wskutek dorowadzenia cieła do obiegu zmienia się objętość zajęta rzez czynnik roboczy. Zmiana objętości komensowana jest rzez objętość kolektora dolotowego. Literatura 1. Mikielewicz D., Mikielewicz J.: Cogenerative micro ower lants a new direction for develoment of ower engineering? Archives of Thermodynamics, 29(4), , Mikielewicz J., Mikielewicz D.: Comarative study of selected fluids for use in suercritical Organic Rankine Cycles. Archives of Thermodynamics, 30(2),

15 Nowa koncecja arownika racującego w obiegu ORC Mikielewicz D., Mikielewicz J., Ihnatowicz E.: Analiza możliwości wykorzystania sił grawitacji oraz kailarnych do rzetłaczania cieczy rzez wymiennik mini kanałowy. orac. IMP PAN Akbarzadeh A., Johnson P., Nguen T., Mochizuki M., Mashiko M., Sauciuc I., Kusaba S., Suzuki H.: Formulation and analysis of the heat ie turbine for roduction of Power from renewable resources. Alied Thermal Engineering, 21, Ziaour B.M.: Performance analysis of an enhanced thermosyhon Rankine cycle using imulse turbine. Energy, 34, Mikielewicz J., Mikielewicz D.: Algorytm obliczeń mini wymienników cieła tyu kanalikowego dla obiegu mikrosiłowni. orac. wewn. IMP PAN, Abstract New Concet of Evaorator Working in the ORC Circuit with Flow Assisted by Caillary and Gravitational Forces The aer resents studies on the ossibility of alication of loo heat ies to a modern concet of evaorator. The otential alication of such evaorator is a domestic micro CHP. One of the roblems in the micro CHP is excessive demand for uming ower. The design under scrutiny here hels in overcoming that issue. In the roosed evaorator there is a ossibility of reducing the demand for uming ower as the evaorator will roduce the extra ressure effect due to caillary forces. In such case the circulation um oerates only to comensate the ressure dro due to friction losses and the wick covers the demand for overcoming the ressure dro in the exansion device. Out of 14 tested fluids 3 were selected for further scrutiny, namely ethanol, water and ammonia. It has been assumed that the fluid should work in the evaorator at temerature of 160 o C, whereas the condensation temerature is 50 o C. The results of surface tension distributions with resect to temerature have been resented in figures. Preliminary analysis of the results indicates water as having the best otential, however taking into account all issues it can be said that the best effect is obtained using ethanol.

16

Efektywność energetyczna systemu ciepłowniczego z perspektywy optymalizacji procesu pompowania

Efektywność energetyczna systemu ciepłowniczego z perspektywy optymalizacji procesu pompowania Efektywność energetyczna systemu ciełowniczego z ersektywy otymalizacji rocesu omowania Prof. zw. dr hab. Inż. Andrzej J. Osiadacz Prof. ndz. dr hab. inż. Maciej Chaczykowski Dr inż. Małgorzata Kwestarz

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Przemiany termodynamiczne

Wykład 2. Przemiany termodynamiczne Wykład Przemiany termodynamiczne Przemiany odwracalne: Przemiany nieodwracalne:. izobaryczna = const 7. dławienie. izotermiczna = const 8. mieszanie. izochoryczna = const 9. tarcie 4. adiabatyczna = const

Bardziej szczegółowo

Kalorymetria paliw gazowych

Kalorymetria paliw gazowych Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cielnych W9/K2 Miernictwo energetyczne laboratorium Kalorymetria aliw gazowych Instrukcja do ćwiczenia nr 7 Oracowała: dr inż. Elżbieta Wróblewska Wrocław,

Bardziej szczegółowo

Opis techniczny. Strona 1

Opis techniczny. Strona 1 Ois techniczny Strona 1 1. Założenia dla instalacji solarnej a) lokalizacja inwestycji: b) średnie dobowe zużycie ciełej wody na 1 osobę: 50 [l/d] c) ilość użytkowników: 4 osób d) temeratura z.w.u. z sieci

Bardziej szczegółowo

[ ] 1. Zabezpieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego. 1. 2. Przeponowe naczynie wzbiorcze. ν dm [1.4] 1. 1. Zawory bezpieczeństwa

[ ] 1. Zabezpieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego. 1. 2. Przeponowe naczynie wzbiorcze. ν dm [1.4] 1. 1. Zawory bezpieczeństwa . Zabezieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego Zabezieczenia te wykonuje się zgodnie z PN - B - 0244 Zabezieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego z naczyniami wzbiorczymi

Bardziej szczegółowo

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A

P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A WYDZIAŁ BUDOWNICTWA, MECHANIKI I PETROCHEMII INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ LABORATORIUM NAPĘDÓW I STEROWANIA HYDRAULICZNEGO I PNEUMATYCZNEGO Instrkcja do

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKI ZŁOŻONYCH UKŁADÓW Z TURBINAMI GAZOWYMI

CHARAKTERYSTYKI ZŁOŻONYCH UKŁADÓW Z TURBINAMI GAZOWYMI CHARAERYSYI ZŁOŻOYCH UŁADÓW Z URBIAMI AZOWYMI Autor: rzysztof Badyda ( Rynek Energii nr 6/200) Słowa kluczowe: wytwarzanie energii elektrycznej, turbina gazowa, gaz ziemny Streszczenie. W artykule rzedstawiono

Bardziej szczegółowo

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Pomiar ciepła spalania paliw gazowych

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Pomiar ciepła spalania paliw gazowych Katedra Silników Salinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Pomiar cieła salania aliw gazowych Wstę teoretyczny. Salanie olega na gwałtownym chemicznym łączeniu się składników aliwa z tlenem, czemu

Bardziej szczegółowo

Temperatura i ciepło E=E K +E P +U. Q=c m T=c m(t K -T P ) Q=c przem m. Fizyka 1 Wróbel Wojciech

Temperatura i ciepło E=E K +E P +U. Q=c m T=c m(t K -T P ) Q=c przem m. Fizyka 1 Wróbel Wojciech emeratura i cieło E=E K +E P +U Energia wewnętrzna [J] - ieło jest energią rzekazywaną między układem a jego otoczeniem na skutek istniejącej między nimi różnicy temeratur na sosób cielny rzez chaotyczne

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Temat ćwiczenia: KONWEKCJA SWOBODNA W POWIETRZU OD RURY Konwekcja swobodna od rury

Bardziej szczegółowo

P R O J E K T MODERNIZACJI KOTŁOWNI

P R O J E K T MODERNIZACJI KOTŁOWNI Narodowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Oddział w Białymstoku ul. Pułaskiego 7 lok. U P R O J E K T MODERNIZACJI KOTŁOWNI FAZA : OBIEKT : INWESTOR : AUTOR : OPRACOWAŁ : PROJEKT BUDOWLANO WYKONAWCZY

Bardziej szczegółowo

PŁYN Y RZECZYWISTE Przepływy rzeczywiste różnią się od przepływów idealnych obecnością tarcia (lepkości): przepływy laminarne/warstwowe - różnią się

PŁYN Y RZECZYWISTE Przepływy rzeczywiste różnią się od przepływów idealnych obecnością tarcia (lepkości): przepływy laminarne/warstwowe - różnią się PŁYNY RZECZYWISTE Płyny rzeczywiste Przeływ laminarny Prawo tarcia Newtona Przeływ turbulentny Oór dynamiczny Prawdoodobieństwo hydrodynamiczne Liczba Reynoldsa Politechnika Oolska Oole University of Technology

Bardziej szczegółowo

J. Szantyr Wykład nr 16 Przepływy w przewodach zamkniętych

J. Szantyr Wykład nr 16 Przepływy w przewodach zamkniętych J. Szantyr Wykład nr 6 Przeływy w rzewodach zamkniętych Przewód zamknięty kanał o dowolnym kształcie rzekroju orzecznego, ograniczonym linią zamkniętą, całkowicie wyełniony łynem (bez swobodnej owierzchni)

Bardziej szczegółowo

= T. = dt. Q = T (d - to nie jest różniczka, tylko wyrażenie różniczkowe); z I zasady termodynamiki: przy stałej objętości. = dt.

= T. = dt. Q = T (d - to nie jest różniczka, tylko wyrażenie różniczkowe); z I zasady termodynamiki: przy stałej objętości. = dt. ieło właściwe gazów definicja emiryczna: Q = (na jednostkę masy) T ojemność cielna = m ieło właściwe zależy od rocesu: Q rzy stałym ciśnieniu = T dq = dt rzy stałej objętości Q = T (d - to nie jest różniczka,

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSYUU ECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGEYKI POLIECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSRUKCJA LABORAORYJNA emat ćwiczenia: WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA WNIKANIA CIEPŁA DLA KONWEKCJI WYMUSZONEJ W RURZE

Bardziej szczegółowo

KASKADOWE UKŁADY OBIEGÓW CIEPLNYCH W MIKROKOGENERACJI

KASKADOWE UKŁADY OBIEGÓW CIEPLNYCH W MIKROKOGENERACJI POZNAN UNIVE RSIY OF E CNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No Electrical Engineering 0 Robert WRÓBLEWSKI* KASKADOWE UKŁADY OBIEGÓW CIEPLNYC W MIKROKOGENERACJI Obecnie w mikrogeneracji i małej generacji rozroszonej

Bardziej szczegółowo

Termodynamika 1. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Termodynamika 1. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Termodynamika Projekt wsółfinansowany rzez Unię Euroejską w ramach Euroejskiego Funduszu Sołecznego Układ termodynamiczny Układ termodynamiczny to ciało lub zbiór rozważanych ciał, w którym obok innych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia do wykładu Fizyka Statystyczna i Termodynamika

Ćwiczenia do wykładu Fizyka Statystyczna i Termodynamika Ćwiczenia do wykładu Fizyka tatystyczna i ermodynamika Prowadzący dr gata Fronczak Zestaw 5. ermodynamika rzejść fazowych: równanie lausiusa-laeyrona, własności gazu Van der Waalsa 3.1 Rozważ tyowy diagram

Bardziej szczegółowo

Metody doświadczalne w hydraulice Ćwiczenia laboratoryjne. 1. Badanie przelewu o ostrej krawędzi

Metody doświadczalne w hydraulice Ćwiczenia laboratoryjne. 1. Badanie przelewu o ostrej krawędzi Metody doświadczalne w hydraulice Ćwiczenia laboratoryjne 1. adanie rzelewu o ostrej krawędzi Wrowadzenie Przelewem nazywana jest cześć rzegrody umiejscowionej w kanale, onad którą może nastąić rzeływ.

Bardziej szczegółowo

Energetyczna ocena efektywności pracy elektrociepłowni gazowo-parowej z organicznym układem binarnym

Energetyczna ocena efektywności pracy elektrociepłowni gazowo-parowej z organicznym układem binarnym tom XLI(2011), nr 1, 59 64 Władysław Nowak AleksandraBorsukiewicz-Gozdur Roksana Mazurek Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Katedra Techniki Cieplnej

Bardziej szczegółowo

Płytowe wymienniki ciepła. 1. Wstęp

Płytowe wymienniki ciepła. 1. Wstęp Płytowe wymienniki cieła. Wstę Wymienniki łytowe zbudowane są z rostokątnych łyt o secjalnie wytłaczanej owierzchni, oddzielonych od siebie uszczelkami. Płyty są umieszczane w secjalnej ramie, gdzie są

Bardziej szczegółowo

Stany materii. Masa i rozmiary cząstek. Masa i rozmiary cząstek. m n mol. n = Gaz doskonały. N A = 6.022x10 23

Stany materii. Masa i rozmiary cząstek. Masa i rozmiary cząstek. m n mol. n = Gaz doskonały. N A = 6.022x10 23 Stany materii Masa i rozmiary cząstek Masą atomową ierwiastka chemicznego nazywamy stosunek masy atomu tego ierwiastka do masy / atomu węgla C ( C - izoto węgla o liczbie masowej ). Masą cząsteczkową nazywamy

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 10(82) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Badania wpływu struktury elektrowni gazowo-parowych na charakterystyki sprawności

ZESZYTY NAUKOWE NR 10(82) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Badania wpływu struktury elektrowni gazowo-parowych na charakterystyki sprawności ISSN 1733-8670 ZESZT NAUOWE NR 10(82) AADEMII MORSIEJ W SZCZECINIE IV MIĘDZNARODOWA ONFERENCJA NAUOWO-TECHNICZNA EXPLO-SHIP 2006 Janusz otowicz, Tadeusz Chmielniak Badania wływu struktury elektrowni gazowo-arowych

Bardziej szczegółowo

Analiza konstrukcji i cyklu pracy silnika turbinowego. Dr inż. Robert Jakubowski

Analiza konstrukcji i cyklu pracy silnika turbinowego. Dr inż. Robert Jakubowski Analiza konstrukcji i cyklu racy silnika turbinowego Dr inż. Robert Jakubowski CO TO JEST CIĄG? Równanie ciągu: K m(c V) 5 Jak silnik wytwarza ciąg? Silnik śmigłowy silnik odrzutowy Silnik służy do wytworzenia

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 2

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 2 INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechaniki łynów ĆWICZENIE NR OKREŚLENIE WSPÓLCZYNNIKA STRAT MIEJSCOWYCH PRZEPŁYWU POWIETRZA W RUROCIĄGU ZAKRZYWIONYM 1.

Bardziej szczegółowo

Doświadczenie Joule a i jego konsekwencje Ciepło, pojemność cieplna sens i obliczanie Praca sens i obliczanie

Doświadczenie Joule a i jego konsekwencje Ciepło, pojemność cieplna sens i obliczanie Praca sens i obliczanie Pierwsza zasada termodynamiki 2.2.1. Doświadczenie Joule a i jego konsekwencje 2.2.2. ieło, ojemność cielna sens i obliczanie 2.2.3. Praca sens i obliczanie 2.2.4. Energia wewnętrzna oraz entalia 2.2.5.

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA

TERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA TERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA WYKŁAD IX RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja) ADSORPCJA KRYSTALIZACJA, ADSORPCJA 1 RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja)

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Procesowej Zakład Termodynamiki i Pomiarów Maszyn Cieplnych

POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cieplnej i Procesowej Zakład Termodynamiki i Pomiarów Maszyn Cieplnych Laboratorium Termodynamiki i Pomiarów Maszyn Cielnych Przeływomierze zwężkowe POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Cielnej i Procesowej Zakład Termodynamiki i Pomiarów Maszyn Cielnych LABORATORIUM

Bardziej szczegółowo

J. Szantyr - Wykład nr 30 Podstawy gazodynamiki II. Prostopadłe fale uderzeniowe

J. Szantyr - Wykład nr 30 Podstawy gazodynamiki II. Prostopadłe fale uderzeniowe Proagacja zaburzeń o skończonej (dużej) amlitudzie. W takim rzyadku nie jest możliwa linearyzacja równań zachowania. Rozwiązanie ich w ostaci nieliniowej jest skomlikowane i rowadzi do nastęujących zależności

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3. Wyznaczanie współczynnika Joule a-thomsona wybranych gazów rzeczywistych.

Ćwiczenie nr 3. Wyznaczanie współczynnika Joule a-thomsona wybranych gazów rzeczywistych. Termodynamika II ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenie nr 3 Temat: Wyznaczanie wsółczynnika Joule a-tomsona wybranyc gazów rzeczywistyc. Miejsce ćwiczeń: Laboratorium Tecnologii Gazowyc Politecniki Poznańskiej

Bardziej szczegółowo

This article is available in PDF-format, in coloured version, at: www.wydawnictwa.ipo.waw.pl/materialy-wysokoenergetyczne.html

This article is available in PDF-format, in coloured version, at: www.wydawnictwa.ipo.waw.pl/materialy-wysokoenergetyczne.html Z. Surma, Z. Leciejewski, A. Dzik, M. Białek This article is available in PDF-format, in coloured version, at: www.wydawnictwa.io.waw.l/materialy-wysokoenergetyczne.html Materiały Wysokoenergetyczne /

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA PŁYTOWYCH WYMIENNIKÓW CIEPŁA DLA CIEPŁOWNICTWA

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA PŁYTOWYCH WYMIENNIKÓW CIEPŁA DLA CIEPŁOWNICTWA WYMAAA TECHCZE DLA PŁYTOWYCH WYMEKÓW CEPŁA DLA CEPŁOWCTWA iniejsza wersja obowiązuje od dnia 02.11.2011 Stołeczne Przedsiębiorstwo Energetyki Cielnej SA Ośrodek Badawczo Rozwojowy Ciełownictwa ul. Skorochód-Majewskiego

Bardziej szczegółowo

Obszar zastosowań jednoobiegowej podkrytycznej siłowni ORC w elektrowni zasilanej wodą geotermalną z jednego i dwóch źródeł ciepła

Obszar zastosowań jednoobiegowej podkrytycznej siłowni ORC w elektrowni zasilanej wodą geotermalną z jednego i dwóch źródeł ciepła Tomasz Kujawa Władysław Nowak Katedra Techniki Cieplnej Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny al. Piastów 17, 70-310 Szczecin e-mail: tomasz.kujawa@zut.edu.pl Technika Poszukiwań Geologicznych Geotermia,

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksloatacji Maszyn secjalność: konstrukcja i eksloatacja maszyn i ojazdów Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Budowa i działanie układu hydraulicznego.

Bardziej szczegółowo

Dobór zestawu hydroforowego Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne 2. Wrocław 2014

Dobór zestawu hydroforowego Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne 2. Wrocław 2014 Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne 2 Wrocław 2014 Wyznaczenie unktu racy Wyznaczenie obliczeniowego unktu racy urządzenia 1. Wymagane ciśnienie odnoszenia zestawu min min ss 2. Obliczeniowa wydajność

Bardziej szczegółowo

KARTA KATALOGOWA POMP ŚRUBOWYCH

KARTA KATALOGOWA POMP ŚRUBOWYCH HYDROSTER S. z o.o. ul. Na Ostrowiu 1 80-958 Gdańsk Tel. (58) 307 12 90, fax (58) 307 12 92, e-mail: market@hydroster.com.l KARTA KATALOGOWA OM ŚRUBOWYCH ACE KK-11126/01.99 oma śrubowa ACE KK-11126/01.99

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA OGNIWA GALWANICZNEGO

TERMODYNAMIKA OGNIWA GALWANICZNEGO Ćwiczenie nr 3 ERMODYNAMIKA OGNIWA GALWANICZNEGO I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie zmian funkcji termodynamicznych dla reakcji biegnącej w ogniwie Clarka. II. Zagadnienia wrowadzające 1.

Bardziej szczegółowo

1. Model procesu krzepnięcia odlewu w formie metalowej. Przyjęty model badanego procesu wymiany ciepła składa się z następujących założeń

1. Model procesu krzepnięcia odlewu w formie metalowej. Przyjęty model badanego procesu wymiany ciepła składa się z następujących założeń ROK 4 Krzenięcie i zasilanie odlewów Wersja 9 Ćwicz. laboratoryjne nr 4-04-09/.05.009 BADANIE PROCESU KRZEPNIĘCIA ODLEWU W KOKILI GRUBOŚCIENNEJ PRZY MAŁEJ INTENSYWNOŚCI STYGNIĘCIA. Model rocesu krzenięcia

Bardziej szczegółowo

Termodynamika 2. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Termodynamika 2. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ermodynamika Projekt wsółfinansowany rzez Unię Euroejską w ramach Euroejskiego Funduszu Sołecznego Siik ciey siikach (maszynach) cieych cieło zamieniane jest na racę. Elementami siika są: źródło cieła

Bardziej szczegółowo

POLEPSZANIE WŁASNOŚCI UKŁADU STIG POPRZEZ PRZEGRZEW I CHŁODZENIE MIĘDZYSTOPNIOWE

POLEPSZANIE WŁASNOŚCI UKŁADU STIG POPRZEZ PRZEGRZEW I CHŁODZENIE MIĘDZYSTOPNIOWE MODELOWAIE IśYIERSKIE ISS 1896-771X 34, s. 43-48, Gliwice 007 POLEPSZAIE WŁASOŚCI UKŁADU SIG POPRZEZ PRZEGRZEW I CHŁODZEIE MIĘDZYSOPIOWE KRZYSZOF J. JESIOEK, ADRZEJ CHRZCZOOWSKI Politechnika Wrocławska

Bardziej szczegółowo

Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC.

Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC. Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC. Dariusz Mikielewicz, Jan Wajs, Michał Bajor Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Polska

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E N R C-5

Ć W I C Z E N I E N R C-5 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII ATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA ECHANIKI I CIEPŁA Ć W I C Z E N I E N R C-5 WYZNACZANIE CIEPŁA PAROWANIA WODY ETODĄ KALORYETRYCZNĄ

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA. Termodynamika jest to dział nauk przyrodniczych zajmujący się własnościami

TERMODYNAMIKA. Termodynamika jest to dział nauk przyrodniczych zajmujący się własnościami TERMODYNAMIKA Termodynamika jest to dział nauk rzyrodniczych zajmujący się własnościami energetycznymi ciał. Przy badaniu i objaśnianiu własności układów fizycznych termodynamika osługuje się ojęciami

Bardziej szczegółowo

Pomiar wilgotności względnej powietrza

Pomiar wilgotności względnej powietrza Katedra Silników Salinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Pomiar wilgotności względnej owietrza - 1 - Wstę teoretyczny Skład gazu wilgotnego. Gazem wilgotnym nazywamy mieszaninę gazów, z których

Bardziej szczegółowo

Jest to zasada zachowania energii w termodynamice - równoważność pracy i ciepła. Rozważmy proces adiabatyczny sprężania gazu od V 1 do V 2 :

Jest to zasada zachowania energii w termodynamice - równoważność pracy i ciepła. Rozważmy proces adiabatyczny sprężania gazu od V 1 do V 2 : I zasada termodynamiki. Jest to zasada zachowania energii w termodynamice - równoważność racy i cieła. ozważmy roces adiabatyczny srężania gazu od do : dw, ad - wykonanie racy owoduje rzyrost energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

Dwuprzepływowe silniki odrzutowe. dr inż. Robert JAKUBOWSKI

Dwuprzepływowe silniki odrzutowe. dr inż. Robert JAKUBOWSKI Dwurzeływowe silniki odrzutowe dr inż. Robert JAKUBOWSK Silnik z oddzielnymi dyszami wylotowymi kanałów V 2500 (Airbus A320, D90) Ciąg 98 147 kn Stoień dwurzeływowości 4,5 5,4 Pierwsze konstrukcje dwurzeływowe

Bardziej szczegółowo

Jak określić stopień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej?

Jak określić stopień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej? Jak określić stoień wykorzystania mocy elektrowni wiatrowej? Autorzy: rof. dr hab. inŝ. Stanisław Gumuła, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, mgr Agnieszka Woźniak, Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa

Bardziej szczegółowo

Ćw. 11 Wyznaczanie prędkości przepływu przy pomocy rurki spiętrzającej

Ćw. 11 Wyznaczanie prędkości przepływu przy pomocy rurki spiętrzającej Ćw. Wyznaczanie rędkości rzeływu rzy omocy rurki siętrzającej. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zaoznanie się z metodą wyznaczania rędkości rzeływu za omocą rurek siętrzających oraz wykonanie charakterystyki

Bardziej szczegółowo

Stan wilgotnościowy przegród budowlanych. dr inż. Barbara Ksit

Stan wilgotnościowy przegród budowlanych. dr inż. Barbara Ksit Stan wilgotnościowy rzegród budowlanych dr inż. Barbara Ksit barbara.ksit@ut.oznan.l Przyczyny zawilgocenia rzegród budowlanych mogą być nastęujące: wilgoć budowlana wrowadzona rzy rocesach mokrych odczas

Bardziej szczegółowo

Entalpia swobodna (potencjał termodynamiczny)

Entalpia swobodna (potencjał termodynamiczny) Entalia swobodna otencjał termodynamiczny. Związek omiędzy zmianą entalii swobodnej a zmianami entroii Całkowita zmiana entroii wywołana jakimś rocesem jest równa sumie zmiany entroii układu i otoczenia:

Bardziej szczegółowo

OBLICZENIA I DOBÓR GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA DLA POMPY CIEPŁA

OBLICZENIA I DOBÓR GRUNTOWEGO WYMIENNIKA CIEPŁA DLA POMPY CIEPŁA CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXII, z. 62 (2/15), kwiecień-czerwiec 2015, s. 167-176 Piotr KOPEĆ 1 OBLICZENIA

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU BUDYNEK OCENIANY RODZAJ BUDYNKU Mieszkalny ADRES BUDYNKU Celestynów, dz. nr ewid. 1046/2 Celestynów NAZWA ROJEKTU Budynek Mieszkalny Wielorodzinny Socjalny OWIERZCHNIA

Bardziej szczegółowo

J. Szantyr Wykład nr 25 Przepływy w przewodach zamkniętych I

J. Szantyr Wykład nr 25 Przepływy w przewodach zamkniętych I J. Szantyr Wykład nr 5 Przeływy w rzewodach zamkniętych I Przewód zamknięty kanał o dowonym kształcie rzekroju orzecznego, ograniczonym inią zamkniętą, całkowicie wyełniony łynem (bez swobodnej owierzchni)

Bardziej szczegółowo

M. Chorowski Podstawy Kriogeniki, wykład Metody uzyskiwania niskich temperatur - ciąg dalszy Dławienie izentalpowe

M. Chorowski Podstawy Kriogeniki, wykład Metody uzyskiwania niskich temperatur - ciąg dalszy Dławienie izentalpowe M. Corowski Podstawy Kriogeniki, wykład 4. 3. Metody uzyskiwania niskic temeratur - ciąg dalszy 3.. Dławienie izentalowe Jeżeli gaz rozręża się adiabatycznie w układzie otwartym, bez wykonania racy zewnętrznej

Bardziej szczegółowo

13) Na wykresie pokazano zależność temperatury od objętości gazu A) Przemianę izotermiczną opisują krzywe: B) Przemianę izobaryczną opisują krzywe:

13) Na wykresie pokazano zależność temperatury od objętości gazu A) Przemianę izotermiczną opisują krzywe: B) Przemianę izobaryczną opisują krzywe: ) Ołowiana kula o masie kilograma sada swobodnie z wysokości metrów. Który wzór służy do obliczenia jej energii na wysokości metrów? ) E=m g h B) E=m / C) E=G M m/r D) Q=c w m Δ ) Oblicz energię kulki

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYZIAŁ INŻYNIERII ŚROOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄZEŃ ENERGEYCZNYCH Kocioł arowy I Kocioł arowy II Laboratorium omiarów maszyn cielnych PM 9 PM Oracował: dr inż.

Bardziej szczegółowo

Hydraulika i Pneumatyka

Hydraulika i Pneumatyka Hydraulika i Pneumatyka ukazuje się od roku 1980 dwumiesięcznik naukowo-techniczny O R G A N S T O WA R Z Y S Z E N I A I N Ż Y N I E R Ó W I T E C H N I KÓ W E C H A N I KÓ W P O L S K I C H ELEENTY I

Bardziej szczegółowo

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Teoria kinetyczna INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Teoria kinetyczna INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Teoria kinetyczna Kierunek Wyróżniony rzez PKA 1 Termodynamika klasyczna Pierwsza zasada termodynamiki to rosta zasada zachowania energii, czyli ogólna reguła

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4. Wyznaczanie poziomów dźwięku na podstawie pomiaru skorygowanego poziomu A ciśnienia akustycznego

Ćwiczenie 4. Wyznaczanie poziomów dźwięku na podstawie pomiaru skorygowanego poziomu A ciśnienia akustycznego Ćwiczenie 4. Wyznaczanie oziomów dźwięku na odstawie omiaru skorygowanego oziomu A ciśnienia akustycznego Cel ćwiczenia Zaoznanie z metodą omiaru oziomów ciśnienia akustycznego, ocena orawności uzyskiwanych

Bardziej szczegółowo

PROJEKT WYKONAWCZY. Projekt instalacji wykorzystującej energię ze źródeł odnawialnych w oparciu o zastosowanie systemu solarnego. 29.Czerwiec, 2012 r.

PROJEKT WYKONAWCZY. Projekt instalacji wykorzystującej energię ze źródeł odnawialnych w oparciu o zastosowanie systemu solarnego. 29.Czerwiec, 2012 r. PROJEKT WYKONAWCZY Projekt instalacji wykorzystującej energię ze źródeł odnawialnych w oarciu o zastosowanie systemu solarnego OBIEKT: INWESTOR: NR DZIAŁKI: Przedszkole nr 18, ul Sławięcicka 47-220 Kędzierzyn

Bardziej szczegółowo

Termodynamika poziom podstawowy

Termodynamika poziom podstawowy ermodynamika oziom odstawowy Zadanie 1. (1 kt) Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 8. Zadanie 2. (2 kt) Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 17. 1 Zadanie 3. (3 kt) Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 19. 2 Zadanie 4. (2 kt) Źródło:

Bardziej szczegółowo

GLOBALNE OBLICZANIE CAŁEK PO OBSZARZE W PURC DLA DWUWYMIAROWYCH ZAGADNIEŃ BRZEGOWYCH MODELOWANYCH RÓWNANIEM NAVIERA-LAMEGO I POISSONA

GLOBALNE OBLICZANIE CAŁEK PO OBSZARZE W PURC DLA DWUWYMIAROWYCH ZAGADNIEŃ BRZEGOWYCH MODELOWANYCH RÓWNANIEM NAVIERA-LAMEGO I POISSONA MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 896-77X 33, s.8-86, Gliwice 007 GLOBALNE OBLICZANIE CAŁEK PO OBSZARZE W PURC DLA DWUWYMIAROWYCH ZAGADNIEŃ BRZEGOWYCH MODELOWANYCH RÓWNANIEM NAVIERA-LAMEGO I POISSONA EUGENIUSZ

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1 WPROWADZENIE DO STATYKI PŁYNÓW 1/23

WYKŁAD 1 WPROWADZENIE DO STATYKI PŁYNÓW 1/23 WYKŁAD 1 WPROWADZENIE DO STATYKI PŁYNÓW 1/23 RÓWNOWAGA SIŁ Siła owierzchniowa FS nds Siła objętościowa FV f dv Warunek konieczny równowagi łynu F F 0 S Całkowa ostać warunku równowagi łynu V nds f dv 0

Bardziej szczegółowo

9.1 Wstęp Analiza konstrukcji pomp i sprężarek odśrodkowych pozwala stwierdzić, że: Ciśnienie (wysokość) podnoszenia pomp wynosi zwykle ( ) stopnia

9.1 Wstęp Analiza konstrukcji pomp i sprężarek odśrodkowych pozwala stwierdzić, że: Ciśnienie (wysokość) podnoszenia pomp wynosi zwykle ( ) stopnia 114 9.1 Wstę Analiza konstrukcji om i srężarek odśrodkowych ozwala stwierdzić, że: Stosunek ciśnień w srężarkach wynosi zwykle: (3-5):1 0, 3 10, ρuz Ciśnienie (wysokość) odnoszenia om wynosi zwykle ( )

Bardziej szczegółowo

termodynamika fenomenologiczna

termodynamika fenomenologiczna termodynamika termodynamika fenomenologiczna własności termiczne ciał makroskoowych uogólnienie licznych badań doświadczalnych ois makro i mikro rezygnacja z rzyczynowości znaczenie raktyczne układ termodynamiczny

Bardziej szczegółowo

Komory spalania, turbiny i dysze wylotowe. Dr inż. Robert JAKUBOWSKI

Komory spalania, turbiny i dysze wylotowe. Dr inż. Robert JAKUBOWSKI Komory salania, turbiny i dysze wylotowe Dr inż. Robert JAKUBOWSKI KOMORY SPALNAIA TURBINOWYCH SILNIKÓW LOTNICZYCH BUDOWA KOMORY SPALANIA BUDOWA KOMORY SPALANIA ORGANIZACJA PROCESU WEWNĄTRZKOMOROWEGO 1

Bardziej szczegółowo

Termodynamika techniczna

Termodynamika techniczna Termodynamika techniczna Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Ekologiczne Źródła Energii II rok Pomiar wilgotności owietrza Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE POŻARÓW. Ćwiczenia laboratoryjne. Ćwiczenie nr 1. Obliczenia analityczne parametrów pożaru

MODELOWANIE POŻARÓW. Ćwiczenia laboratoryjne. Ćwiczenie nr 1. Obliczenia analityczne parametrów pożaru MODELOWANIE POŻARÓW Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenie nr Obliczenia analityczne arametrów ożaru Oracowali: rof. nadzw. dr hab. Marek Konecki st. kt. dr inż. Norbert uśnio Warszawa Sis zadań Nr zadania

Bardziej szczegółowo

D. II ZASADA TERMODYNAMIKI

D. II ZASADA TERMODYNAMIKI WYKŁAD D,E D. II zasada termodynamiki E. Konsekwencje zasad termodynamiki D. II ZAADA ERMODYNAMIKI D.1. ełnienie I Zasady ermodynamiki jest warunkiem koniecznym zachodzenia jakiegokolwiek rocesu w rzyrodzie.

Bardziej szczegółowo

Układ siłowni z organicznymi czynnikami roboczymi i sposób zwiększania wykorzystania energii nośnika ciepła zasilającego siłownię jednobiegową

Układ siłowni z organicznymi czynnikami roboczymi i sposób zwiększania wykorzystania energii nośnika ciepła zasilającego siłownię jednobiegową PL 217365 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217365 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 395879 (51) Int.Cl. F01K 23/04 (2006.01) F01K 3/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

BADANIA SYMULACYJNE PROCESU IMPULSOWEGO ZAGĘSZCZANIA MAS FORMIERSKICH. W. Kollek 1 T. Mikulczyński 2 D.Nowak 3

BADANIA SYMULACYJNE PROCESU IMPULSOWEGO ZAGĘSZCZANIA MAS FORMIERSKICH. W. Kollek 1 T. Mikulczyński 2 D.Nowak 3 VI KONFERENCJA ODLEWNICZA TECHNICAL 003 BADANIA SYMULACYJNE PROCESU IMPULSOWEGO ZAGĘSZCZANIA MAS FORMIERSKICH BADANIA SYMULACYJNE PROCESU IMPULSOWEGO ZAGĘSZCZANIA MAS FORMIERSKICH W. Kollek 1 T. Mikulczyński

Bardziej szczegółowo

TEMAT : Projekt budowlany węzła cieplnego, instalacji ciepła technologicznego i wody lodowej

TEMAT : Projekt budowlany węzła cieplnego, instalacji ciepła technologicznego i wody lodowej TEMAT : Projekt budowlany węzła cielnego, instalacji cieła technologicznego i wody lodowej OBIEKT : Remont, rozbudowa i rzebudowa budynku Centrum Kultury Akademickiej PWSZ ADRES : 7-500 Jarosław ul. Czarnieckiego

Bardziej szczegółowo

WYDAJNOŚĆ POMPOWANIA W MIESZALNIKU Z DWOMA MIESZADŁAMI NA WALE THE PUMPING EFFICIENCY IN DUAL IMPELLER AGITATOR

WYDAJNOŚĆ POMPOWANIA W MIESZALNIKU Z DWOMA MIESZADŁAMI NA WALE THE PUMPING EFFICIENCY IN DUAL IMPELLER AGITATOR ANDRZEJ DUDA, JERZY KAMIEŃSKI, JAN TALAGA * WYDAJNOŚĆ POMPOWANIA W MIESZALNIKU Z DWOMA MIESZADŁAMI NA WALE THE PUMPING EFFICIENCY IN DUAL IMPELLER AGITATOR Streszczenie W niniejszej racy rzedstawiono wyniki

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 14 PROSTOPADŁA FALA UDERZENIOWA

WYKŁAD 14 PROSTOPADŁA FALA UDERZENIOWA WYKŁAD 4 PROSTOPADŁA FALA UDERZENIOWA PROSTOPADŁA FALA UDERZENIOWA. ADIABATA HUGONIOTA. S 0 normal shock wave S Gazodynamika doszcza istnienie silnych nieciągłości w rzeływach gaz. Najrostszym rzyadkiem

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład VI. Równania kubiczne i inne. Prof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład VI. Równania kubiczne i inne. Prof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej ERMODYNAMIKA PROCESOWA Wykład VI Równania kubiczne i inne Prof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej Komunikat Wstęne terminy egzaminu z ermodynamiki rocesowej : I termin środa 15.06.016

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa

Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa MECHANIK 7/2014 Mgr inż. Marta DROSIŃSKA Politechnika Gdańska, Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa WYZNACZENIE CHARAKTERYSTYK EKSPLOATACYJNYCH SIŁOWNI TURBINOWEJ Z REAKTOREM WYSOKOTEMPERATUROWYM W ZMIENNYCH

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA PROCESOWA I TECHNICZNA

TERMODYNAMIKA PROCESOWA I TECHNICZNA ERMODYNAMIKA PROCESOWA I ECHNICZNA Wykład II Podstawowe definicje cd. Podstawowe idealizacje termodynamiczne I i II Zasada termodynamiki Proste rzemiany termodynamiczne Prof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny

Bardziej szczegółowo

KONCEPCJA HYDROSTATYCZNEGO UKŁADU JAZDY TYPU SKID STEER TERENOWEGO POJAZDU SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA

KONCEPCJA HYDROSTATYCZNEGO UKŁADU JAZDY TYPU SKID STEER TERENOWEGO POJAZDU SPECJALNEGO PRZEZNACZENIA InŜynieria Maszyn, R. 17, z. 4, 2012 naęd hydrostatyczny, modernizacja, sterowanie, ojazd terenowy Artur GUZOWSKI 1 Andrzej SOBCZYK 1 KONCEPCJA HYDROSTATYCZNEGO UKŁADU JAZDY TYPU SKID STEER TERENOWEGO

Bardziej szczegółowo

Andrzej Ambrozik. Podstawy teorii tłokowych silników spalinowych

Andrzej Ambrozik. Podstawy teorii tłokowych silników spalinowych Andrzej Ambrozik Podstawy teorii tłokowych silników salinowych Warszawa 01 Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Kierunek studiów "Edukacja techniczno informatyczna" 0-54 Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Badanie i zastosowania półprzewodnikowego modułu Peltiera jako chłodziarki

Badanie i zastosowania półprzewodnikowego modułu Peltiera jako chłodziarki ĆWICZENIE 38 A Badanie i zastosowania ółrzewodnikowego modułu Peltiera jako chłodziarki Cel ćwiczenia: oznanie istoty zjawisk termoelektrycznych oraz ich oisu, zbadanie odstawowych arametrów modułu Peltiera,

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie H-1 OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie H-1 OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie H-1 Temat: OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYK DŁAWIKÓW HYDRAULICZNYCH Konsutacja i oracowanie: dr ab. inż. Donat Lewandowski, rof. PŁ

Bardziej szczegółowo

NAFTA-GAZ, ROK LXIX, Nr 8 / 2013

NAFTA-GAZ, ROK LXIX, Nr 8 / 2013 NAFTA-GAZ, ROK LXIX, Nr 8 / 2013 Robert Wojtowicz Instytut Nafty i Gazu Ocena gazu granicznego G21 od kątem jego rzydatności do określenia jakości salania gazów ziemnych wysokometanowych ochodzących z

Bardziej szczegółowo

5. Jednowymiarowy przepływ gazu przez dysze.

5. Jednowymiarowy przepływ gazu przez dysze. CZĘŚĆ II DYNAMIKA GAZÓW 9 rzeływ gazu rzez dysze. 5. Jednowymiarowy rzeływ gazu rzez dysze. Parametry krytyczne. 5.. Dysza zbieżna. T = c E - back ressure T c to exhauster Rys.5.. Dysza zbieżna. Równanie

Bardziej szczegółowo

II zasada termodynamiki.

II zasada termodynamiki. II zasada termodynamiki. Według I zasady termodynamiki nie jest do omyślenia roces, w którym energia wewnętrzna układu doznałaby zmiany innej, niż wynosi suma algebraiczna energii wymienionych z otoczeniem.

Bardziej szczegółowo

WYZNACZENIE OKRESU RÓWNOWAGI I STABILIZACJI DŁUGOOKRESOWEJ

WYZNACZENIE OKRESU RÓWNOWAGI I STABILIZACJI DŁUGOOKRESOWEJ Anna Janiga-Ćmiel WYZNACZENIE OKRESU RÓWNOWAGI I STABILIZACJI DŁUGOOKRESOWEJ Wrowadzenie W rozwoju każdego zjawiska niezależnie od tego, jak rozwój ten jest ukształtowany rzez trend i wahania, można wyznaczyć

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASTOSOWANIA DWÓCH OBWODÓW GRZEWCZYCH O RÓŻNYCH TEMPERATURACH CZYNNIKA NA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNĄ WYKORZYSTANIA PALIWA

WPŁYW ZASTOSOWANIA DWÓCH OBWODÓW GRZEWCZYCH O RÓŻNYCH TEMPERATURACH CZYNNIKA NA EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNĄ WYKORZYSTANIA PALIWA POZNAN UNIVE RSIY OF E CNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No Electrical Engineering Robert WRÓBLEWSKI* WPŁYW ZASOSOWANIA DWÓC OBWODÓW GRZEWCZYC O RÓŻNYC EMPERAURAC CZYNNIKA NA EFEKYWNOŚĆ ENERGEYCZNĄ WYKORZYSANIA

Bardziej szczegółowo

Mini-quiz 0 Mini-quiz 1

Mini-quiz 0 Mini-quiz 1 rawda fałsz Mini-quiz 0.Wielkości ekstensywne to: a rędkość kątowa b masa układu c ilość cząstek d temeratura e całkowity moment magnetyczny.. Układy otwarte: a mogą wymieniać energię z otoczeniem b mogą

Bardziej szczegółowo

prof. dr hab. inż. BOGDAN MIEDZIŃSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Katowice KGHM POLSKA MIEDŹ SA Lubin KGHM CUPRUM CB-R Wrocław

prof. dr hab. inż. BOGDAN MIEDZIŃSKI Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Katowice KGHM POLSKA MIEDŹ SA Lubin KGHM CUPRUM CB-R Wrocław dr inż. PIOTR WOJTAS rof. dr hab. inż. BOGDAN MIEDZIŃSKI dr inż. ARTUR KOZŁOWSKI mgr inż. JULIAN WOSIK Instytut Technik Innowacyjnych EMAG Katowice mgr inż. GRZEGORZ BUGAJSKI KGHM POLSKA MIEDŹ SA Lubin

Bardziej szczegółowo

nieciągłość parametrów przepływu przyjmuje postać płaszczyzny prostopadłej do kierunku przepływu

nieciągłość parametrów przepływu przyjmuje postać płaszczyzny prostopadłej do kierunku przepływu CZĘŚĆ II DYNAMIKA GAZÓW 4 Rozdział 6 Prostoadła fala 6. Prostoadła fala Podstawowe własności: nieciągłość arametrów rzeływu rzyjmuje ostać łaszczyzny rostoadłej do kierunku rzeływu w zbieżno - rozbieżnym

Bardziej szczegółowo

OGRANICZNIK PRĄDU ROZRUCHOWEGO DLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO MODUŁU NAPĘDOWEGO Z SZYNAMI

OGRANICZNIK PRĄDU ROZRUCHOWEGO DLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO MODUŁU NAPĘDOWEGO Z SZYNAMI Maszyny Elektryczne Zeszyty Problemowe Nr 3/2015 (107) 121 Jarosław Domin, Roman Kroczek Politechnika Śląska, Wydział Elektryczny, Katedra Mechatroniki OGRANICZNIK PRĄDU ROZRUCHOWEGO DLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

Wykład 3. Prawo Pascala

Wykład 3. Prawo Pascala 018-10-18 Wykład 3 Prawo Pascala Pływanie ciał Ściśliwość gazów, cieczy i ciał stałych Przemiany gazowe Równanie stanu gazu doskonałego Równanie stanu gazu van der Waalsa Przejścia fazowe materii W. Dominik

Bardziej szczegółowo

Cieplne Maszyny Przepływowe. Temat 7 Turbiny. α 2. Część I Podstawy teorii Cieplnych Maszyn Przepływowych. 7.1 Wstęp

Cieplne Maszyny Przepływowe. Temat 7 Turbiny. α 2. Część I Podstawy teorii Cieplnych Maszyn Przepływowych. 7.1 Wstęp 87 7.1 Wstę Zmniejszenie ola rzekroju rzeływu rowadzi do: - wzrostu rędkości czynnika, - znacznego obciążenia łoatki o stronie odciśnieniowej, - większego odchylenia rzeływu rzez wieniec łoatek, n.: turbiny

Bardziej szczegółowo

Komory spalania turbiny i dysze. Dr inż. Robert JAKUBOWSKI

Komory spalania turbiny i dysze. Dr inż. Robert JAKUBOWSKI Komory salania turbiny i dysze wylotowe Dr inż. Robert JAKUBOWSKI KOMORY SPALNAIA TURBINOWYCH SILNIKÓW LOTNICZYCH BUDOWA KOMORY SPALANIA ORGANIZACJA PROCESU WEWNĄTRZKOMOROWEGO BUDOWA KOMORY SPALANIA ORGANIZACJA

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU BUDYNEK OCENIANY RODZAJ BUDYNKU mieszkalny CAŁOŚĆ/CZĘŚĆ BUDYNKU Całość budynku ADRES BUDYNKU Olsztyn, ul. Grabowa 7 NAZWA ROJEKTU Standard tradycyjny LICZBA LOKALI

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA PŁYNÓW. Materiały pomocnicze do wykładów. opracował: prof. nzw. dr hab. inż. Wiesław Grzesikiewicz

MECHANIKA PŁYNÓW. Materiały pomocnicze do wykładów. opracował: prof. nzw. dr hab. inż. Wiesław Grzesikiewicz MECHANIKA PŁYNÓW Materiały omocnicze do wykładów oracował: ro. nzw. dr hab. inż. Wiesław Grzesikiewicz Warszawa aździernik - odkształcalne ciało stałe Mechanika łynów dział mechaniki materialnych ośrodków

Bardziej szczegółowo

Zapis pochodnej. Modelowanie dynamicznych systemów biocybernetycznych. Dotychczas rozważane były głownie modele biocybernetyczne typu statycznego.

Zapis pochodnej. Modelowanie dynamicznych systemów biocybernetycznych. Dotychczas rozważane były głownie modele biocybernetyczne typu statycznego. owanie dynamicznych systemów biocybernetycznych Wykład nr 9 z kursu Biocybernetyki dla Inżynierii Biomedycznej rowadzonego rzez Prof. Ryszarda Tadeusiewicza Dotychczas rozważane były głownie modele biocybernetyczne

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1. Oznaczanie porowatości otwartej, gęstości pozornej i nasiąkliwości wodnej biomateriałów ceramicznych

Ćwiczenie nr 1. Oznaczanie porowatości otwartej, gęstości pozornej i nasiąkliwości wodnej biomateriałów ceramicznych Ćwiczenie nr 1 Oznaczanie orowatości otwartej, gęstości ozornej i nasiąkliwości wodnej biomateriałów ceramicznych Cel ćwiczenia: Zaoznanie się z metodyką oznaczania orowatości otwartej, gęstości ozornej

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU BUDYNEK OCENIANY RODZAJ BUDYNKU Mieszkalny ADRES BUDYNKU Ustka dz. nr 86/7, ul. Kosynierów 8 NAZWA ROJEKTU Budynek mieszkalny jednorodzinny OWIERZCHNIA CAŁKOWITA OWIERZCHNIA

Bardziej szczegółowo