CENTRUM KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO I USTAWICZNEGO NR 1 W GLIWICACH

2014/2015

SPIS TREŚCI Słowo wstępne /Misja szkoły 3 I. Podstawa prawna... 3 II. Ministerstwo Edukacji Narodowej o wychowaniu Cele wychowania 4 III. Założenia wychowania i kształcenia... 4 IV. Ogniwa procesu wychowawczego. 5 V. Sylwetka osobowa absolwenta.. 7 VI. Powinności wychowawców klasowych... 7 VII. Powinności wychowawcze jako wymiar pracy edukacyjnej każdego nauczyciela. 9 VIII. Zadania uczniów.. 10 IX. Samorząd szkolny 10 X. Zasady współpracy z rodzicami.. 10 XI. Zasady współpracy wychowawczej ze środowiskiem lokalnym 11 XII. Zwyczaje i obyczaje szkoły. 11 XIII. Metody i formy pracy wychowawczej.... 12 XIV. Ewaluacja procesu wychowania. 12 XV. Rozkład materiału godzin do dyspozycji wychowawcy... 13 2

Słowo wstępne. Szkoła służy uczniowi, tworząc warunki dla jego pełnego rozwoju emocjonalnego, intelektualnego, duchowego i fizycznego. Jest miejscem stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi uczy analizy problemów i sposobu ich rozwiązywania. Zapewnia przyjaźń i zdrowe warunki edukacji szkolnej. Misją Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gliwicach jest: bezpieczne, przyjazne, wszechstronne przygotowanie ucznia do dalszej edukacji, wychowanie młodych patriotów, świadomych obywateli, wykształconych Europejczyków, kształcenie samodzielności dokonywania wyborów, przygotowanie do pełnienia różnorodnych ról w społeczeństwie demokratycznym, przygotowanie do wejścia na rynek pracy, wspieranie ducha partnerstwa miedzy uczniami i pracownikami, między rodzicami i szkołą, między społecznością lokalna i szkołą, poszukiwanie najkorzystniejszych form współpracy z pracodawcami. I. Podstawa prawna Program wychowawczy Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gliwicach został opracowany w oparciu o następujące dokumenty: Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawę o Systemie Oświaty z dnia 7.IX.1991 r. wraz z późniejszymi zmianami, Powszechną Deklarację Praw Człowieka, Konwencję Praw Dziecka, Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 21.V.2001 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 7 września 2004 r. (z późniejszymi zmianami) 3

II. Ministerstwo Edukacji Narodowej o wychowaniu Celem wychowania jest prowadzenie do pełnego rozwoju osobistego, do bycia człowiekiem uczciwym, umiejącym żyć z innymi dla innych. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, winni zmierzać do tego, aby uczniowie w szczególności: 1. znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym), 2. rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowana na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie, 3. mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych, jak i całej edukacji na danym etapie, 4. stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętnie dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie i odpowiedzialność za innych, wolność własną z wolnością innych, 5. poszukiwali, odkrywali dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia wielkich celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie, 6. uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształcenia postaw patriotycznych, 7. przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się, 8. kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów, 9. rozwijali pozytywne cechy osobowe ucznia (kultura, wrażliwość, dobroć, szacunek dla człowieka, a szczególnie osób chorych i starszych, tolerancja właściwie pojmowana) III. Założenia wychowania i kształcenia 1. Wychowanie i kształcenie powinno stanowić w pracy szkoły integralną całość. 2. W wychowaniu szkoła przyjmuje za podstawę uniwersalne zasady etyki, respektując chrześcijański system wartości i godności osoby ludzkiej. 3. W kształceniu szkolnym powinna być zachowana właściwa proporcja między przekazem informacji a rozwijaniem umiejętności wychowania. 4

4. Podmiotem wychowania i kształcenia jest uczeń, punktem wyjścia procesu edukacji potrzeby rozwojowe wychowanka, a nie wymogi przedmiotów odpowiedników dziedzin wiedzy akademickich. 5. Edukacja powinna w największym stopniu integrować poszczególne dziedziny wiedzy. 6. Szkoła stwarza optymalne warunki do współpracy całego zespołu nauczycieli edukującego dana grupę uczniów, co umożliwi właściwy klimat i stworzenie środowiska wychowawczego i edukację prorozwojową. 7. Wyposażenie absolwentów polskich szkół w znajomość przynajmniej jednego języka obcego oraz umiejętność posługiwania się komputerem. IV. Ogniwa procesu wychowawczego 1.Kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych poprzez: poszanowanie symboli narodowych, państwowych, religijnych oraz szkolnych, kształtowanie i rozwijanie miłości do małej ojczyzny Śląsk w aspekcie ekologii, etosu pracy, rodziny, szacunek dla tradycji narodowej, rodzinnej i szkolnej, tolerancję dla mniejszości narodowych i religijnych, kształtowanie świadomości wspólnoty cywilizacyjnej Europy, znajomość praw i obowiązków Deklaracji Praw Człowieka, organizowanie uroczystości szkolnych z okazji rocznic i świąt państwowych, uwzględnienie treści patriotycznych na wycieczkach krajoznawczych. 2.Wychowanie do twórczej działalności i zaangażowanej pracy poprzez: przekazywanie rzetelnej wiedzy, traktowanie ucznia jako partnera (w tym doskonałe przygotowanie do zajęć przez nauczyciela), rozwijanie indywidualnych uzdolnień oraz zainteresowań uczniów, kształtowanie właściwych cech charakteru takich jak: pracowitość, umiejętność pokonywania trudności, skłonność do śmiałych poczynań, altruizm, empatia, odpowiedzialność, asertywność, silna wola, przygotowanie młodych do podejmowania w przyszłości decyzji rodzinnych, społecznych, zawodowych. 5

3.Wychowanie moralne, światopoglądowe, które zobowiązuje do przekazywania ogólnoludzkich norm etycznych przy jednoczesnym praktycznym ich przestrzeganiu poprzez: kształtowanie wewnętrznego życia jednostki z bogactwem motywacji i aspiracji, okazywanie szacunku rodzicom i ludziom wymagającym opieki oraz pomocy, poszanowanie godności własnej oraz innych osób. 4.Wychowanie kulturalne poprzez: uświadamianie uczniom wartości kultury w życiu ludzkim, korzystanie z ośrodków kultury (kino, teatr, filharmonia), organizowanie życia kulturalnego na terenie szkoły przygotowanie i udział w uroczystościach szkolnych, rozwój czytelnictwa, prezentację szkoły na zewnątrz, rozwój zainteresowań indywidualnych, rozwijanie zainteresowań turystyczno krajoznawczych. 5.Wychowanie estetyczne poprzez: rozwijanie dbałości o wygląd zewnętrzny, wyrabianie współodpowiedzialności za wygląd pomieszczeń szkolnych. 6.Wychowanie zdrowotne poprzez: przestrzeganie zasad higieny osobistej i higieny otoczenia, propagowanie zdrowego stylu życia, uświadamianie zagrożeń wynikających z nałogów: nikotynizm, alkoholizm, narkomania, przestrzeganie przed konsekwencjami odchudzania się: anoreksja i bulimia, kształtowanie świadomości w zakresie dojrzałego macierzyństwa. 7.Wychowanie ekologiczne poprzez: pogłębianie świadomości o grożącej ziemi katastrofie przybliżanie uczniom problematyki ochrony środowiska, uczulanie na krzywdę zwierząt, organizowanie apeli i konkursów o tematyce ekologicznej oraz akcji np.: Sprzątanie świata. 6

Wyżej wymienione ogniwa procesu wychowawczego obligują nauczycieli do: 1. podnoszenia standardów nauczania i uczenia się a w tym: wdrażania spójnych rozkładów nauczania zapewniających pełną korelację między przedmiotami, stosowanie WSO, stosowanie nowoczesnych metod na lekcji, unowocześnianie bazy dydaktycznej, realizowania projektu Szkoła przyszłości przyjaźnie wymagająca. 2. doskonalenia zawodowego. V. Sylwetka absolwenta szkoły Absolwent Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gliwicach jest człowiekiem dojrzałym życiowo, który potrafi: planować, organizować i oceniać własną naukę, przyjmować za nią coraz większą odpowiedzialność, skutecznie porozumiewać się w różnych sytuacjach, prezentować własny punkt widzenia i brać pod uwagę poglądów innych ludzi, poprawnie posługiwać się językiem ojczystym, przygotować się do wystąpień publicznych, efektywnie współdziałać w zespole, budować więzi międzyludzkie, podejmować indywidualne i grupowe decyzje, skutecznie działać na gruncie obowiązujących norm, rozwiązywać problemy w sposób twórczy, poszukiwać, porządkować i wykorzystywać informacje z różnych źródeł oraz efektywnie posługuje się technologią informacyjną, odnosić do praktyki zdobytą wiedzę i tworzyć potrzebne doświadczenia i nawyki rozwijać sprawności umysłowe oraz osobiste zainteresowania, być świadomy integracji globalnej i próbować dostosowywać się do zmian zachodzących w gospodarce. VI. Powinności wychowawców klasowych Wychowawca klasowy: jest człowiekiem o dużej kulturze osobistej i takcie pedagogicznym, szanuje godność osobistą ucznia, nie narusza prywatności jego uczuć oraz pozwala wyrażać własne poglądy, jest wymagający w stosunku do siebie i do uczniów, jest konsekwentny, umiejętnie stosuje nagrody i kary, 7

realizuje szkolny projekt Szkoła przyszłości przyjaźnie wymagająca. Nauczyciele wychowawcy w swojej pracy wychowawczej wspierając obowiązki rodziców realizują zadania szkoły zawarte w Statucie Szkoły a także: 1.Sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami, a w szczególności: tworzą warunki wspomagające rozwój ucznia, proces jego uczenia się oraz przygotowanie go do życia w rodzinie i społeczeństwie, inspirują i wspomagają działania zespołowe uczniów, organizują życie klasy, tworzą życzliwą atmosferę pracy i odpoczynku, polegające na wzajemnym zrozumieniu, partnerstwie i tolerancji, podejmują działania umożliwiające rozwiązywanie konfliktów w zespole uczniów oraz pomiędzy uczniami a innymi członkami społeczności szkolnej. 2.Wychowawca, w celu realizacji zadań, o których mowa w punkcie nr 1: uczy szacunku do człowieka, kieruje się prawdą i umiłowanie prawdy przekazuje wychowankom, uczy rozróżniać dobro i zło, umacniając w wychowankach dobro, uczy miłości do ojczyzny i kultury narodowej, wspiera wszechstronny rozwój ucznia, udziela pomocy w pokonywaniu niepowodzeń szkolnych, przekazuje ogólnoludzkie wartości, wzorce postępowania, współpracuje z rodzicami a szczególnie w zakresie rozwoju osobowości ucznia, rzetelnie informują o osiągnięciach dydaktycznych, o zachowaniu oraz o niepowodzeniach szkolnych, analizuje przyczyny tych niepowodzeń, ukierunkowuje zachowanie ucznia i koryguje przejawy negatywnych zachowań, pomaga przezwyciężyć niepowodzenia w nauce i zachowaniu, wdraża ucznia do samooceny i samokontroli, pomaga odnaleźć sens życia i wytyczyć kierunki dalszego rozwoju. 8

VII. Powinności wychowawcze jako wymiar pracy edukacyjnej każdego nauczyciela Nauczyciele mając na uwadze osobowy rozwój ucznia współdziałają na rzecz tworzenia w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw. Nauczyciele powinni: 1. prawidłowo wykorzystywać treści programowe w celu: kształtowania uczucia miłości do ojczyzny opartego na poczuciu więzi narodowej, znajomości historii, szacunku do godła i symboli narodowych, oraz do patrona szkoły, 2. kształtować postawy dezaprobaty wobec wszelkich prób agresji: antagonizowanie konfliktów, 3. kształtować pozytywne normy moralne, poszanowania godności ucznia, tolerancji światopoglądowej, życzliwości, pomagania słabszym, uwrażliwienia na potrzeby innych, 4. organizować uroczystości szkolne jako formy pracy wychowawczej związanej z kultywowaniem szacunku do tradycji narodowych i rodzinnych, 5. konsekwentnie egzekwować wypełnianie obowiązków wynikających ze Statutu Szkoły i Ustawy o Systemie Oświaty, 6. przygotować młodzież do aktywnego wejścia na rynek pracy, 7. tworzyć na terenie szkoły atmosferę pracy, dialogu, zaufania, jedności i wzajemnego szacunku nauczycieli i uczniów, 8. włączyć ucznia do działań promujących szkołę, zwłaszcza do realizacji zadań związanych z projektem Szkoła przyszłości przyjaźnie wymagająca, 9. pracować z uczniem zdolnym i słabym w ramach procesu dydaktycznego, zajęć pozalekcyjnych, kół przedmiotowych, 10. uruchomić w klasach pomoc koleżeńską celem kształcenia postaw życzliwości wobec słabszych kolegów, 11. organizować wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo turystyczne, dające możliwość lepszego poznania wychowanków, 12. czuwać nad przestrzeganiem przez młodzież zasad bezpieczeństwa. 9

VIII. Zadania uczniów Każdy uczeń jako członek społeczności szkolnej posiada prawa i obowiązki, które są zawarte w statucie szkoły. IX. Samorząd szkolny W kształtowaniu postawy społecznej uczniów istotne jest stworzenie warunków do współpracy pomiędzy gronem pedagogicznym a społecznością uczniowską. Organem prawnie do tego powołanym jest Samorząd Uczniowski. Jego zadania reguluje Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku. Mówi ona między innymi, że: Samorząd tworzą wszyscy uczniowie danej placówki, zasady składu i powoływania Samorządu Uczniowskiego przedstawia Regulamin Samorządu Uczniowskiego, Samorząd ma prawo do organizacji życia szkolnego, redagowania własnej gazety, przygotowania imprez kulturalnych, sportowych, oświatowych zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami szkoły, w porozumieniu z dyrektorem, Samorząd ma również prawo do wyboru swojego opiekuna, Zgodnie z tymi postanowieniami w naszej szkole został powołany Samorząd Uczniowski. Może on liczyć na wszechstronną pomoc pedagogów i dyrekcji szkoły. Umożliwienie dostępu do środków, którymi dysponuje szkoła, pomoc w organizowaniu przedsięwzięć młodzieży. Program przygotowywany przez Samorząd Uczniowski powinien zawierać: zasady wyboru władz Samorządu, plan imprez kulturalnych, sportowych, rozrywkowych na dany rok szkolny, formy współpracy z reprezentantami innych organizacji na terenie szkoły, formy współpracy z przedstawicielstwami władz terenowych, reguły współdziałania w zakresie wpływu na oceny, wyróżnienia i kary. X. Zasady współpracy z rodzicami Bezwzględny priorytet w wychowaniu młodego człowieka ma dom rodzinny. Rodzice mają pierwotne i największe prawa do decydowania o całym procesie wychowania dziecka, również tym jego nurcie, który dokonuje się w szkole. Rola szkoły pozostaje jednak niezastąpiona w zakresie wprowadzania ucznia w kontakty społeczne oraz rozwijania wiedzy i umiejętności. Niektóre zadania szkoła dzieli z innymi 10

instytucjami wychowawczymi: organizacjami młodzieżowymi, klubami, towarzystwami. Powinna pozostawać z nimi we współpracy. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowawczej. Wynikają stąd dwie ważne konsekwencje: kierowanie działalności wychowawczej nie może być sprzeczne z wolą rodziców, wychowawcy, nauczyciele nie ponoszą wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za efekty wychowawcze. Sposoby współdziałania nauczycieli i rodziców są zawarte w Statucie Szkoły a ponadto rodzice uczestniczą w wychowawczych działaniach szkoły. Rada rodziców uchwala Szkolny Program Profilaktyczny. Rodzice zobowiązani są do uczestnictwa następujących spotkaniach: ogólnoszkolnych z dyrekcją, klasowych z wychowawcą, indywidualnych z nauczycielami, konsultacjach z nauczycielami, prelekcjach dla rodziców. XI. Zasady współpracy wychowawczej ze środowiskiem lokalnym Współpraca naszej szkoły ze środowiskiem lokalnym jest jedną z form kształtowania postaw moralnych, kulturalnych i społecznych uczniów. Szkoła współpracuje z: Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Centrum Interwencji Krysysowej, Ośrodkami Pomocy Społecznej, Komendą Miejską Policji, Ligą Obrony Kraju, Gliwickim Ośrodkiem Metodycznym, Politechniką Śląską, absolwentami szkoły, innymi placówkami wspierającymi pracę szkoły- według potrzeb. XII. Zwyczaje i obyczaje szkoły Rozwojowi obyczajowości szkolnej i kształtowaniu właściwych postaw etycznych i patriotycznych służą następujące działania: 11

rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego, jak również pożegnanie absolwentów oraz wręczenie świadectw, dyplomów i nagród odbywa się uroczyście z udziałem pocztu sztandarowego, z okazji świąt narodowych, rocznic historycznych, Dnia Edukacji Narodowej organizowane są akademie, apele oraz wystawki, z okazji świąt Bożego Narodzenia oraz Świąt Wielkanocnych dyrektor szkoły składa życzenia świąteczne uczniom, nauczycielom i wszystkim pracownikom szkoły, uczniowie organizują klasowe spotkania wigilijne, pożegnanie absolwentów szkoły zasadniczej i szkół średnich oraz wręczenie świadectw, dyplomów i nagród odbywa się uroczyście z udziałem pocztu sztandarowego, szkoła posiada sztandar i ceremoniał. XIII. Metody i formy pracy wychowawczej Wychowawcy i nauczyciele w swojej pracy wychowawczej stosują: obserwację ucznia w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych, pracę ucznia w grupie, technika siedzenie w kręgu, pracę ucznia techniką psychodramy, pracę indywidualną z uczniem zdolnym i słabym, przygotowywanie i udział uczniów w konkursach, olimpiadach i zawodach sportowych, organizowanie i udział młodzieży w wycieczkach, imprezach i uroczystościach klasowych, szkolnych i międzyszkolnych, udział w dyskusjach na forum klasy i szkoły, prelekcjach, pogadankach pracę w samorządzie klasowym i szkolnym, redagowanie gazetki szkolnej, spotkania z absolwentami szkoły, ludźmi pełniącymi ważne funkcje społeczne i zawodowe. XIV. Ewaluacja procesu wychowania Metody i formy kontroli procesu wychowania są następujące: anonimowe ankiety dla uczniów, rodziców i nauczycieli, rozmowy z uczniami, rodzicami, pedagogiem, doradcą zawodowym oraz nauczycielami, analiza wyników w nauce i zachowaniu (przeprowadzana semestralnie), 12

analiza frekwencji (przeprowadzana semestralnie), analiza osiągnięć pracy pozalekcyjnej ucznia, analiza czytelnictwa, analiza osiągnięć sportowych, obserwacja ucznia w różnych sytuacjach, kwestionariusze do samooceny ucznia, interesowanie się losami absolwentów. Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie ewaluacji procesu wychowania i wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy: dyrektor szkoły, wychowawcy, pedagog szkolny, osoby wyznaczone przez dyrektora. XV. Rozkład materiału godzin do dyspozycji wychowawcy Według opracowanych tematów dla poszczególnych ogniw procesu wychowawczego wychowawcy klas na godzinach do dyspozycji wychowawcy będą realizowali tematy i zagadnienia, które ich zdaniem są konieczne w danej klasie i nie występują na innych zajęciach edukacyjnych. Opracował: Zespół Wychowawczy Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gliwicach. za Radę Pedagogiczną.. za Samorząd Szkolny.. Zatwierdziła Rada Rodziców CKZiU nr 1 w Gliwicach na posiedzeniu w dniu: 10.09.2014 r. Uchwała numer:... Podpis przewodniczącej/przewodniczącego Rady Rodziców... 13

dyrektor szkoły 14