Program profilaktyki Gimnazjum Nr 2 w Ciechanowie do realizacji w latach 2012/2015 Działania profilaktyczne to te, które stwarzają człowiekowi okazję do aktywnego uczestnictwa w gromadzeniu doświadczeń powodujących wzrost jego zdolności do radzenia sobie w potencjalnie trudnych sytuacjach życiowych Gerard Edwards, doradca ds. profilaktyki w rządzie amerykańskim Profilaktyka jest chronieniem człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jest procesem wspierającym prawidłowy rozwój każdego ucznia. CZĘŚĆ I ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE PROGRAMU * Eliminowanie czynników ryzyka może być skuteczne jedynie wtedy, gdy prowadzi się działania wzmacniające czynniki chroniące. Bardzo ważna jest tu współpraca z rodzicami. Pomoc rodzicom w budowaniu prawidłowych więzi emocjonalnych z dziećmi pozwoli chronić je przed szukaniem oparcia w grupie rówieśniczej preferującej styl życia nie zawsze aprobowany społecznie i zagrażający zdrowiu. * Mówiąc o agresji trzeba mieć na uwadze zarówno przemoc fizyczną jak i psychiczną polegającą na długofalowych prześladowaniach w formie atakowania kogoś, wykluczaniem z grupy lub niedopuszczaniem do niej.
* Uzależnienia to kolejny ważny problem. Przez uzależnienie rozumie się stan, w którym człowiek nie może obyć się bez danej, najczęściej szkodliwej, substancji. Badania wykazują, że obniża się wiek inicjacji nikotynowej, alkoholowej i narkotykowej, dlatego tak bardzo potrzebne jest zapobieganie temu zjawisku. * Aby skutecznie przeciwdziałać wymienionym zjawiskom (agresja, przemoc, uzależnienia) konieczne jest posiadanie wiedzy na temat istoty tych problemów. Uczniom da to możliwość poznania powodów zachowań agresywnych, przyczyn sięgania po środki odurzające, uzyskanie większej kontroli nad własnymi emocjami i nabycie nowych wzorców zachowań. Niezbędne jest zaangażowanie w działania profilaktyczne wszystkich zainteresowanych stron: nauczycieli, wychowawców, rodziców i uczniów. Tylko właściwe postępowanie wychowawcze nauczycieli i rodziców może zmienić tę sytuację. CZĘŚĆ II DIAGNOZA PROBLEMU Zachowania problemowe w naszej szkole to: - przemoc i agresja rówieśnicza; - brak kultury osobistej używanie wulgaryzmów; - wysoka absencja i wagary; - brak zainteresowania nauką lekceważenie obowiązków szkolnych. Wymienione zachowania problemowe zostały zdiagnozowane na podstawie obserwacji zachowań uczniów, informacji od nauczycieli, rodziców, uczniów, analizy klasowych zeszytów uwag oraz od instytucji lokalnych (policji, kuratorów, poradni psychologicznopedagogicznej). CZĘŚĆ III CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Uczeń potrafi przyjąć postawę asertywną wobec zachowań dysfunkcyjnych. Cele szczegółowe: - zapobieganie przejawom agresji i przemocy w szkole: - profilaktyka uzależnień: - kształtowanie u uczniów umiejętności społecznych, postaw asertywnych, skutecznej komunikacji, rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z negatywnymi emocjami takimi jak gniew, złość, wrogość:
- uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego: - wzmacnianie poczucia własnej wartości wśród uczniów: - przekazanie wiedzy o zagrożeniach uzależnieniami: - uwrażliwienie na potrzeby drugiego człowieka: - promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu. ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1. Objęcie uczniów działaniami profilaktycznymi i edukacyjnymi. 2. Objęcie działaniami profilaktycznymi rodziców. 3. Budowanie dobrych relacji z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych. 4. Objęcie działaniami profilaktycznymi nauczycieli. FORMY ODDZIAŁYWAŃ ZAPOBIEGAWCZYCH *Działania profilaktyczno-edukacyjne wśród uczniów. Uczniowie uczestniczą w zajęciach poświęconym różnym aspektom przeciwdziałania przemocy, profilaktyce uzależnień oraz promocji zdrowie. Działaniami profilaktycznoedukacyjnymi mogą być prelekcje, pogadanki, zajęcia warsztatowe, projekcje filmowe, udział uczniów w konkursach dotyczących tej tematyki. Cykl spotkań profilaktyczno-edukacyjnych w szkole obejmuje: - warsztaty integracyjne; - warsztaty na temat jak sobie radzić z przemocą; - warsztaty zachowań asertywnych; - spotkania interwencyjno-prewencyjne; - zajęcia stymulujące prawidłowy rozwój intelektualny, społeczny, moralny i emocjonalny; - warsztaty oraz zajęcia edukacyjne profilaktyki uzależnień. *Działania profilaktyczne wśród rodziców Celem współpracy z rodzicami jest stworzenie klimatu do otwartego mówienia o problemach i przerwanie narastającego poczucia bezsilności oraz lepszego rozumienia potrzeb dzieci.
Spotkania z rodzicami obejmują: - przekazanie informacji o programie; - prelekcje i dyskusje na temat przemocy; - prelekcje na temat uzależnień; - indywidualne rozmowy wychowawcy, pedagoga i psychologa szkolnego w celu przekazania wskazówek postępowania z dzieckiem oraz wspólnego szukania sposobów radzenia sobie z trudnościami wychowawczymi; - wskazanie miejsc, gdzie można uzyskać pomoc. *Działania profilaktyczne wśród nauczycieli Celem współpracy z nauczycielami jest wyposażenie ich w umiejętności rozpoznawania problemów i odpowiedniego reagowania w sytuacjach kryzysowych. Praca z nauczycielami obejmuje: - szkoleniowe spotkania dla Rady Pedagogicznej; rozwijanie umiejętności dobrej współpracy nauczyciel-rodzic; - indywidualne konsultacje wychowawców z pedagogiem i psychologiem szkolnym. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ W RAMACH SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Zdobycie i poszerzenie wiedzy o tym, że: można atrakcyjnie i bezpiecznie spędzać czas wolny; problemy należy rozwiązywać, a nie ich unikać lub nie dostrzegać; palenie tytoniu jest szkodliwe ; uzależnić się można od wielu rzeczy; zażywanie środków odurzających pociąga za sobą skutki zdrowotne, społeczne i psychiczne; alkohol jest silną trucizną; - w sytuacjach kryzysowych można zachować się asertywnie. Wykształcenie postaw: odpowiedzialności za własne zdrowie, dumy z faktu niesięgania po używki, asertywnych.
Wykształcenie umiejętności: spostrzegania siebie jako wartościowego człowieka, konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, asertywnych zachowań w sytuacjach nacisku grupy, dostrzegania uczuć i mówienia o nich. Ocenę realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki dokonuje się za pomocą: - sprawozdań z realizacji planów pracy, - analizy dokumentacji, - badań ankietowych, -obserwacji i rozmów.