PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 2 W SOSNOWCU

PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 2 W SOSNOWCU

1. WPROWADZENIE Głównym zadaniem programu jest objęcie swoim zainteresowaniem obszarów zagrożeń, na jakie narażeni są uczniowie, w tym wynikających ze specyfiki środowiska w jakim znajduje się szkoła oraz zagrożeń cywilizacyjnych. Główny nacisk położony został na zagrożenia związane z zażywaniem różnego rodzaju substancji psychoaktywnych ( alkohol, narkotyki, leki, dopalacze), eliminację zachowań agresywnych ( agresja słowna, wulgaryzmy, agresja fizyczna), a także pomoc w realizowaniu potrzeb poprzez działania alternatywne dla zachowań ryzykownych (koła zainteresowań, akcje charytatywne, aktywność sportowa). Cele ogólne: Wspomaganie zdrowego rozwoju fizycznego, psychologicznego i społecznego uczniów; Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia; Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły; Stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych, w tym m.in. kół zainteresowań, zespołów sportowych, realizacji projektów; Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości i autorytetów); Wspomaganie rodziców w procesie wychowania; Zapobieganie uzależnieniom poprzez odpowiednią działalność profilaktyczną oraz kształtowanie postaw asertywnych wobec środków uzależniających.

Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Gimnazjum nr 2 w Sosnowcu zgodnie z podstawą prawną, Programem wychowawczym szkoły, statutem w oparciu o Priorytety MEN i Kuratora Oświaty. Głównym założeniem profilaktycznym naszej szkoły jest dążenie do wielopoziomowego rozwoju osobistego ucznia poprzez kształtowanie pozytywnych wzorców postaw i zachowań przygotowujących go do uczestniczenia w życiu rodzinnym, zawodowym oraz kulturalnym. Wyposażenie uczniów w mechanizmy radzenia sobie z zagrożeniami współczesnego świata, zapobiegania takim zachowaniom jak: brak tolerancji, agresja, zażywanie środków psychoaktywnych, brak kultury osobistej oraz cyberprzemoc. W ramach realizacji działań w zakresie profilaktyki szkoła współpracuje z: Komendą Miejską Policji, Sądem Rodzinnym i Nieletnich Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Caritas Diecezji Sosnowieckiej, Inne, w zależności od potrzeb

2. PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. 2. Konwencja o Prawach dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r. 3. Europejska Karta Szkoły Demokratycznej 4. Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży przyjęty przez Radę Ministrów 13 stycznia 2004r. 5. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 6. Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 7. Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii. 8. Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV. 9. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. Z 2002r. Nr 11,poz.109). 10. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111,poz. 535). 11. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.). 12. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2003r. Nr 24,poz. 198). 13. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. Nr 10,poz.55).

14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnianiem. (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226). 15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół z późniejszymi zmianami. 16. Rozporządzenie MENiS z dnia 12 sierpnia 2002r. w sprawie nauczania treści wiedzy o życiu seksualnym, określonych w podstawie programowej jako zajęcia edukacyjne: wychowanie do życia w rodzinie. 17. Statut Gimnazjum nr 2 w Sosnowcu. 3. CEL GŁÓWNY Wychowanie i kształcenie w atmosferze bezpieczeństwa i tolerancji. 4. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. 2. Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. 3. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 4. Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu).

5. Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. 6. Kontrola realizacji obowiązku szkolnego. 7. Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. 8. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. 9. Zapewnienie pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. 5. PLAN REALIZACJI 1. Cel szczegółowy: Kształtowanie pozytywnych postaw moralnych, społecznych i obywatelskich oraz pomoc w budowaniu właściwych relacji interpersonalnych. ZADANIA 1. Poznanie uczniów, ich sytuacji rodzinnej i warunków życia. 2. Zdiagnozowanie stopnia integracji klasy i trudności SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ analiza dokumentów, rozmowa, wywiad środowiskowy rozmowy, ankiety, zajęcia integracyjne, wycieczki szkolne TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA Szczególnie IX XII, IX - XI Wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach oraz pedagog szkolny. Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin - wpisami do zeszytów

wychowawczych. 3. Kształtowanie u uczniów umiejętności dotyczących prawidłowego współżycia w grupie rówieśniczej, związanych z kulturą bycia, szacunku dla dorosłych i tolerancji wobec inności. 4. Kształtowanie postaw - obowiązkowość, szacunek, tolerancja, patriotyzm, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, poszanowania dla innych kultur i tradycji, uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, pogadanki, rozmowy, zajęcia w klasach, warsztaty pogadanki, wycieczki, rozmowy prelekcje, imprezy klasowe i szkolne Wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach oraz pedagog szkolny, zaproszeni goście z różnych instytucji uwag, - notatki z przeprowadzonych rozmów z rodzicami i uczniami Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin - wpisami do zeszytów uwag, - notatki z przeprowadzonych rozmów z rodzicami i uczniami

podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej, itp. 2. Cel szczegółowy: Zapobieganie patologiom (agresja i przemoc) oraz promocja właściwych sposobów reagowania w chwili zetknięcia się z nimi na terenie szkoły jak również w środowisku lokalnym. ZADANIA 1. Zapobieganie agresji słownej, psychicznej, fizycznej i zagrożeniom seksualnym 2. Wspieranie w rozwiązywaniu bieżących problemów wychowawczych SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ lekcje wychowawcze, prelekcje zajęcia warsztatowe spotkania, porady indywidualne oraz udzielanie wsparcia dla nauczycieli wychowawców TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog wszyscy nauczyciele, pedagog, doradca zawodowy Dokumentacja pedagoga Szkolnego, dziennik doradcy zawodowego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin - sprawozdaniami - notatkami z przeprowadzonych wywiadów i rozmów. - analiza wyników ankiety na temat bezpieczeństwa w szkole 3. Zdiagnozowanie poczucia bezpieczeństwa przez lekcje wychowawcze (Ankieta) Na bieżąco Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny

uczniów na terenie szkoły. 4. Kształtowanie asertywnych postaw uczniów. 5. Wdrażanie uczniów do samokontroli i autorefleksji. 6. Przeprowadzenie pogadanek w klasach. Spotkania z zaproszonymi gośćmi 7. Prowadzenie interwencji i mediacji zajęcia na lekcjach wychowawczych zajęcia na lekcjach rozmowy indywidualne (motywowanie uczniów) Lekcje wychowawcze, prelekcje Rozmowy wychowawcze i interwencje Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, doradca zawodowy Wychowawcy, nauczyciele Wychowawcy, pedagog, zaproszeni goście Wychowawcy, pedagog, dyrekcja 8. Dyżury specjalistów Konsultacje, poradnictwo Wg potrzeb pedagog, przedstawiciele poradni psychologicznopedagogicznej i innych instytucji Dokumentacja pedagoga szkolnego z potwierdzonymi: - sprawozdaniami - notatkami z przeprowadzonych wywiadów i rozmów. 3. Cel szczegółowy: Przeciwdziałanie uzależnieniom.

ZADANIA 1. Prowadzenie zajęć profilaktycznych wśród uczniów AIDS przyczyny i sposoby zapobiegania Przedstawienie wpływu środków uzależniających na: a. organizm (procesy biochemiczne) b. osobowość (hierarchia wartości, obraz siebie) 2. Propagowanie wśród młodzieży życia bez używek SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ zajęcia z profilaktyki uzależnień omawianie problemów związanych z AIDS na lekcjach biologii, godzinach organizowanie wystaw szkolnych lekcje wychowawcze, prelekcje, projekcje filmów konkursy, aktywne formy spędzania wolnego czasu (zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań) TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wychowawca, pedagog nauczyciele biologii, wychowawcy wychowawcy klas, nauczyciele, zaproszone osoby np. lekarz, psycholog nauczyciele, pedagog, katecheta Dokumentacja pedagoga szkolnego nauczycieli oraz nauczycieli wychowawców: - wpisy do dzienników lekcyjnych - sprawozdania - prace uczniów 4. Cel szczegółowy: Profilaktyka zagrożeń związanych z używaniem nowoczesnej technologii (telefonów komórkowych, komputera oraz Internetu).

ZADANIA 1. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z telefonii komórkowej oraz komputera i Internetu. 2. Zapoznanie uczniów z możliwościami ograniczania lub eliminowania zagrożeń w sieci. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ Zajęcia profilaktyczne prowadzone na godzinach wychowawczych w oparciu o materiały dostarczone TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA CAŁY ROK Wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach profilaktycy oraz pedagog szkolny. Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin 3. Uświadomienie uczniom pozytywnego wpływu nowoczesnych technologii komunikacyjnoinformacyjnych. 4. Udział w akcjach i programach edukacyjnych traktujących o Przeprowadzenie konkursu na temat zwalczania zjawiska Cyberprzemocy. Wg harmonogramu Odpowiedzialni nauczyciele Prace uczniów

bezpieczeństwie w Internecie. 5. Współpraca z policją w ramach działań profilaktycznych oraz eliminowaniu zagrożeń związanych z cyberprzemocą. CAŁY ROK Pedagog, dyrektor Dzienniki pedagoga szkolnego: Notatki służbowe z przeprowadzonych rozmów z rodzicami, uczniami oraz policją. 6. Przeprowadzenie badania dotyczącego nasilenia zjawiska cyberprzemocy wśród uczniów. Przeprowadzenie ankiety diagnozującej nasilenie zjawiska cyberprzemocy w klasach I- III. II część roku szkolnego Wychowawcy, pedagog szkolony Opracowanie wyników ankiety 5. Cel szczegółowy: Edukacja zdrowotna oraz promocja zdrowego stylu życia. ZADANIA 1. Proponowanie przyjęcia aktywnego stylu życia, rozwijanie aktywności i sprawności fizycznej: preferowanie form aktywnego wypoczynku, propagowanie i rozwój SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ zajęcia gimnastyczne, ruchowe, organizowanie masowych imprez sportowych np. Dzień sportu, wyjazdy na TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy Notatki z dodatkowych zajęć, oceny z wychowania fizycznego

sportu szkolnego 2. Dbanie o środowisko lokalne. basen, wycieczki rowerowe, itp. udział w akcji Sprzątanie świata, Dni Ziemi, opracowanie i realizacja planów zagospodarowania terenów zielonych wokół szkoły. wg harmonogramu dyrekcja, nauczyciele, wychowawcy sprawozdania, zapisy w dziennikach lekcyjnych 3. Radzenie sobie ze stresem oraz trudnymi sytuacjami życiowymi 4. Przedstawienie motywów i skutków sięgania po używki. Nauka postaw asertywnych Realizacja tematów godzin wychowawczych metodami aktywnymi. Reakcja na zachowania uczniów Wszyscy nauczyciele wychowawcy zapisy w dziennikach lekcyjnych 5. Przybliżenie młodzieży i rodzicom problematyki związanej z zaburzeniami łaknienia - anoreksja, bulimia, wewnętrzny przymus nadmiernego jedzenia 6. Rozwijanie i utrwalanie

prozdrowotnych przyzwyczajeń, kształtowanie nawyków w zakresie higieny osobistej 7. Zapobieganie wypadkom i urazom w środowisku nauki, pracy i domowym, zasady udzielania pierwszej pomocy 6. Cel szczegółowy: Kontrola realizacji obowiązku szkolnego ZADANIA 1. Propagowanie systematycznej realizacji obowiązku szkolnego. 2. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów z nierealizowaniem obowiązku szkolnego SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA lekcje wychowawcze Wszyscy nauczyciele Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców - Konsekwentne przestrzeganie norm prawa wewnątrzszkolnego dotyczącego m.in. punktualności -dyrekcja, wychowawcy, poszczególnych klas na godzinach wszyscy nauczyciele z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin -zestawieniami frekwencji uczniów - wpisami do zeszytów uwag,

uczniów, systematyczna kontrolę realizacji obowiązki szkolnego, bieżące informowanie rodziców o nieobecnościach, ucieczkach, wagarach, egzekwowanie usprawiedliwień za nieobecności w wyznaczonym terminie. - Niezwłoczne reagowanie na symptomy zapowiadające stany zagrożenia w obszarze realizacji obowiązku szkolnego zgodnie z opracowanymi procedurami - Poradnictwo indywidualne dla rodziców i uczniów. oraz pedagog szkolny. - wszyscy pracownicy szkoły - pedagog - notatki z przeprowadzonych rozmów z rodzicami. - zeszyt kontroli obecności 3. Podnoszenie świadomości uczniów w zakresie zagrożeń na jakie Opracowanie przez wychowawców klas tematyki godzin wychowawczych z nauczyciele wychowawcy, pedagog,

narażony jest uczeń wagarujący. 4. Wspieranie rodziny w rozwiązywaniu problemów związanych z nierealizowaniem przez dzieci obowiązku szkolnego 5. Kształtowanie pozytywnych wzorców etycznych i społecznych uczniów uwzględnieniem problemów związanych z nierealizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Bieżące pisemne lub telefoniczne informowanie rodziców o nieobecnościach dziecka na zajęciach lekcyjnych. Stała wymiana informacji przez zeszyty obecności. Tworzenie życzliwej i przyjaznej atmosfery do nauki i pobytu młodzieży w szkole. wszyscy nauczyciele, pedagog, 6.Ograniczenie spóźnień i nieusprawiedliwionej absencji uczniów. kontrola frekwencji, informowanie rodziców wszyscy nauczyciele, pedagog, dyrekcja

7. Cel szczegółowy: Zapobieganie niepowodzeniom dydaktycznym. ZADANIA 1. Diagnozowanie sytuacji dydaktycznej uczniów. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wywiad, ankiety Wg potrzeby Wychowawcy, pedagog Dzienniki pedagoga szkolnego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin - notatkami z przeprowadzonych rozmów z rodzicami i uczniami 2. Zakwalifikowanie do odpowiedniej formy pomocy w wyrównywaniu zaległości. 3. Motywowanie uczniów do wzmożonego wysiłku intelektualnego poprzez pozytywne wzmacnianie. 4. Organizowanie pomocy koleżeńskiej. 5. Otoczenie szczególną opieką uczniów z rodzin zajęcia dodatkowe Rozmowy indywidualne wychowawcy Nauczyciele, wychowawcy, pedagog

dysfunkcyjnych. 6. Wzbogacanie wiedzy nauczyciela, rodziców na temat niepowodzeń szkolnych. literatura, prelekcje, warsztaty, WDN Wychowawcy klas, pedagog, osoby zaproszone sprawozdania, notatki służbowe, certyfikaty uczestnictwa 7. Indywidualne podejście i ocena ucznia z zaburzeniami w nauce dostosowanie programów nauczania oraz wymagań edukacyjnych wszyscy nauczyciele, wychowawcy klas, pedagog, dyrekcja dostosowane programy nauczania, notatki własne, dzienniki zajęć lekcyjnych 8. Cel szczegółowy: Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej. ZADANIA 1. Przeprowadzenie w klasach II i III gimnazjum pogadanek na temat dróg do zdobycia wykształcenia oraz wyboru zawodu SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA lekcje wychowawcze Doradca zawodowy, Dzienniki doradcy wychowawcy zawodowego oraz wychowawców z potwierdzonymi: - wpisami tematów godzin - notatki z przeprowadzonych rozmów z uczniami.

2. Przedstawienie aktualnej i pełnej oferty 3. Przeprowadzenie ankiet predyspozycji zawodowych i ich indywidualna analiza z uczniami. ankieta, indywidualna rozmowa notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 4. Porady indywidualne dotyczące wyboru dalszej drogi kształcenia dla uczniów i rodziców, ze szczególnym uwzględnieniem problemów zdrowotnych, rodzinnych oraz emocjonalnych. indywidualna rozmowa Doradca zawodowy notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 5. Gromadzenie, wewnętrzne systematyczna aktualizacja i udostępnianie informacji i materiałów o zawodach, szkołach ponadgimnazjalych. 6. Zorganizowanie prezentacje szkół Doradca zawodowy zapisy w dziennikach

prezentacji szkół ponadgimnajalnych na terenie szkoły 7. Przeprowadzenie spotkań dla chętnych uczniów na temat autodiagnozy preferencji i zainteresowań zawodowych. ponadgimnazjalnych targi edukacyjne zajęcia indywidualne oraz grupowe Doradca zawodowy lekcyjnych, broszury reklamowe notatki z rozmów z uczniami, ankiety, dokumenty wewnętrzne 8. Udzielanie bieżących informacji dotyczących zasad rekrutacji ogłoszenia, rozmowa indywidualna zebrania z rodzicami/ opiekunami Nauczyciel informatyki, wychowawcy klas, dyrekcja 9. Cel szczegółowy: Zapewnienie pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej. ZADANIA 1. Zdiagnozowanie sytuacji SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE EWALUACJA wywiad, ankieta wychowawcy, pedagog sprawozdania, informacje zwrotne

materialnej uczniów. 2. Udzielanie informacji na temat możliwości uzyskania pomocy na terenie miasta. 3. Zapewnienie bezpłatnego dożywiania na terenie szkoły. 4. Pomoc rodzicom w zorganizowaniu i otrzymaniu dotacji lub refundacji wypoczynku dla dzieci, podręczników, stypendiów i zasiłków socjalnych. Pomoc charytatywna osób prywatnych. rozmowy indywidualne rozmowy indywidualne rozmowy indywidualne pedagog Wychowawcy, pedagog, dyrekcja, kierownik świetlicy pedagog 6. EWALUACJA Uzyskane efekty pracy wychowawczo profilaktycznej są systematycznie monitorowanie poprzez analizę sytuacji i problemów występujących w szkole różnorodnymi narzędziami diagnostycznymi ( wywiady, obserwacje, ankiety, analiza dokumentacji) a wyniki i wnioski stanowią podstawę do diagnozy sytuacji wychowawczej w szkole. Całościowa ocena realizacji programu dokonana zostanie końcem każdego roku szkolnego.

Powołanie Zespołu do spraw Profilaktyki: - pedagog szkolny - doradca zawodowy -nauczyciele biologii - nauczyciele wychowania fizycznego - wychowawcy klas Opracowane przez: mgr Joanna Kupajska mgr Małgorzata Musiał