PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ MISTRZOSTWA SPORTOWEGO W POZNANIU Chciałbyś dać dzieciom swobodę harmonijnego rozwoju wszystkich władz duchowych, wydobyć pełnię ukrytych sił, wychowywać w czci dla dobra, piękna i wolności...naiwny-spróbuj. Społeczeństwo dało ci małego dzikusa, byś go ociosał, ułożył, uczynił łatwo strawnym i czeka [...] Państwo żąda państwowego patriotyzmu, kościół kościelnej wiary, pracodawca uczciwości, a wszyscy przeciętności i pokory Janusz Korczak, Jak kochać dziecko
Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego w Poznaniu jest społecznością nauczycieli, pracowników niepedagogicznych, uczniów i rodziców, których jednoczy działanie dla dobra wspólnego. Nadrzędnym zadaniem naszej Szkoły jest jak najlepsze wykształcenie i wychowanie uczniów, wyposażenie ich w niezbędną wiedzę i umiejętności do dalszego doskonalenia się oraz wpojenie Im systemu wartości, dzięki którym staną się dobrymi ludźmi, światłymi obywatelami Polski i Świata oraz kochającymi Ojczyznę Polakami. ROZDZIAŁ I PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Ustawa o działach administracji rządowej. 3. Ustawa o systemie oświaty. 4. Ustawa Karta Nauczyciela. 5. Program Polityki Prorodzinnej Państwa. 6. Statut Szkoły. 7. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka. 8. Konwencja o Prawach Dziecka. ROZDZIAŁ II WYBÓR NAJWAŻNIEJSZYCH ARTYKUŁÓW Z USTAW STANOWIĄCYCH PODSTAWĘ PRAWNĄ DLA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Artykuł 48. ust.1.: Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości
dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. Artykuł 54. ust. 3.: Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art.48. ust. 1. stosuje się odpowiednio. Artykuł 53. ust.4.: Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób. Artykuł 70. ust.1.: Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. Artykuł 70. ust. 4.: Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa. Artykuł 72. ust. 1.: Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Ustawa o działach administracji rządowej. Artykuł 20.: Utworzony zostanie dział Oświata i wychowanie, który obejmuje sprawy kształcenia, nauczania i wychowania młodzieży, z wyjątkiem
spraw zastrzeżonych do kompetencji innych organów administracji publicznej." 3. Ustawa o systemie oświaty. Artykuł 1. ust. 1., 2. i 3.: System oświaty zapewnia w szczególności: 1. realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju; 2. wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny; Artykuł 3. ust. 13.: Przez Podstawę Programową należy rozumieć obowiązkowe na danym etapie kształcenia zestawy treści nauczania, umiejętności oraz zadania wychowawcze, które są uwzględnione odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i w programach nauczania oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych. Artykuł 4. ust. 25.: Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia. 4. Ustawa Karta Nauczyciela. Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować podstawowe funkcje szkoły. 5. Program Polityki Prorodzinnej Państwa. Kierunek IV - Wychowanie młodego pokolenia (cele):
1. Podniesienie autorytetu rodziny. 2. Tworzenie kultury pozytywnych wzorów. 3. Pomoc rodzinie w wychowaniu. 4. Wprowadzenie wychowania do pracy szkoły. 5. Współpraca szkoły z rodzicami. 6. Poprawa i rozszerzenie kształcenia młodych. 7. Rozwój zajęć pozaszkolnych. 8. Włączenie młodych w podmiotowe współtworzenie państwa. 9. Rozwój działalności sportowej. 10. Przygotowanie młodzieży uczącej się do wejścia na rynek pracy. 11. Lepszy start młodych w dorosłe życie. 12. Ochrona przed negatywnym wpływem mediów i sekt. 13. Przeciwdziałanie narkomanii i alkoholizmowi. 14. Przeciwdziałanie przestępczości nieletnich. 15. Prowadzenie bieżącego systemu oceny zagrożeń.
ROZDZIAŁ III OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Program wychowawczy Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego uwzględnia specyfikę szkoły. Nasi uczniowie to sportowcy, którzy efektywnie i umiejętnie łączą uprawianie sportu i naukę w gimnazjum i liceum. Kierują się szczególnymi wartościami a także wytrwale dążą do określonego celu. W związku z aktywnością sportową naszych wychowanków - sportowców, mamy świadomość, że oprócz wielu sukcesów muszą być oni również przygotowani na sytuacje trudne i wymagające wsparcia wychowawcy. Mamy świadomość, że szkoła jedynie wspomaga rodzinę w procesie wychowawczym oraz że nasi uczniowie wynoszą już z domów pewien określony system wartości i wizję świata. Szkoła wychowując może jedynie dopowiadać rodzinę poprzez wspieranie rodziców w ich wysiłku. Specyfiką naszej szkoły sportowej jest także fakt, że kształcimy i wychowujemy uczniów z całej Polski, 1/5 uczniów w związku z tym mieszka w internacie należącym do szkoły a co za tym idzie są, na co dzień pod opieką wychowawców w internacie, z rodzicami natomiast widują się w dni wolne od nauki a niektórzy nawet tylko w okresie świąt. W przypadku tej grupy uczniów nasze oddziaływania wychowawcze będą miały szczególny wymiar i sens. Pragniemy, aby wszyscy nasi uczniowie sportowcy byli otoczeni odpowiednią opieką i czuli się zawsze bezpiecznie.
Wychowanie, bowiem rozumiemy, jako proces wspomagania dziecka w rozwoju ukierunkowanym na osiągniecie pełnej dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej oraz duchowej. Wychowanie to stały proces doskonalenia się wychowanka. Rola wychowawców ogranicza się, więc do towarzyszenia wychowankowi w tym rozwoju i stwarzaniu takich warunków, które ten rozwój umożliwią. Prowadzenie młodego człowieka do rozpoznania i wyboru dobra, jak i zabezpieczenie go przed złem i różnymi zagrożeniami należy do stałej i podstawowej troski wszystkich wychowawców. Wierzymy, że wspólnymi działaniami zaplanowanymi w programie wychowawczym i profilaktyki, który się na nim opiera przyczynimy się do właściwego wszechstronnego rozwoju młodego człowieka. Szkoła w zakresie nauczania zmierzać będzie do zapewnienia uczniom w szczególności: 1. nauki poprawnego i swobodnego wypowiadania się, pisania i czytania ze zrozumieniem; 2. poznawania wymaganych pojęć i zdobywania rzetelnej wiedzy na poziomie umożliwiającym kontynuację nauki; 3. dochodzenia do rozumienia, a nie tylko do pamięciowego opanowania przekazywanych treści; 4. rozwijania zdolności dostrzegania różnego rodzaju związków i zależności (przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, czasowych i przestrzennych itp.); 5. rozwijania zdolności myślenia analitycznego i syntetycznego; 6. przekazywania wiadomości przedmiotowych w sposób integralny, prowadzący do lepszego rozumienia świata, ludzi i siebie; 7. poznawania zasad rozwoju osobowego i życia społecznego;
8. poznawania dziedzictwa kultury narodowej postrzeganej w perspektywie kultury europejskiej. W zakresie kształcenia umiejętności i wykorzystywania zdobywanej wiedzy w praktyce nauczyciele będą stwarzać uczniom warunki do: 1. planowania, organizowania i oceniania własnej nauki, przyjmowania za nią coraz większej odpowiedzialności; 2. skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia i uwzględniania poglądów innych ludzi, poprawnego posługiwania się językiem ojczystym, przygotowania do publicznych wystąpień; 3. efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, budowania więzi międzyludzkich, podejmowania indywidualnych i grupowych decyzji, skutecznego działania na gruncie zachowania obowiązujących norm; 4. rozwiązywania problemów w sposób twórczy; 5. poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologią informacyjną; 6. odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków; 7. rozwijania sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań; 8. przyswajania sobie metod i technik negocjacyjnego rozwiązywania konfliktów i problemów społecznych. W zakresie pracy wychowawczej nauczyciele, wspierając jednocześnie obowiązki rodziców, zmierzać będą do tego, aby uczniowie:
1. znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym); 2. rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie; 3. mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów nauczania, jak całej edukacji na danym etapie; 4. stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie z odpowiedzialnością za innych, wolność własną z wolnością innych; 5. poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie; 6. uczyli się szacunku dla dobra wspólnego, jako podstawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie; 7. przygotowywali się do rozpoznawania, wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się; 8. kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów, 9. umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów.
ROZDZIAŁ IV CELE I ZADANIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Przyjmując, że szkoła wprowadza uczniów w świat wiedzy naukowej, wdraża ich do samodzielności, pomaga w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej edukacji i przygotowuje do aktywnego udziału w życiu społecznym oraz uznając, iż edukacja szkolna polega na harmonijnej, zespołowej i ukierunkowanej na cel pracy nauczycieli i wspieranej przez innych dorosłych, zakładamy, że cele i zadania przyjęte do realizacji funkcji wychowawczej szkoły mają przede wszystkim: Główne cele wychowania: 1. Rozwój jednostki i kształtowanie własnej osobowości ucznia. 2. Kształtowanie, pogłębianie i umacnianie postaw demokracji i patriotyzmu. 3. Wprowadzenie do aktywnego istnienia w kulturze. 4. Przygotowanie do korzystania z dziedzictwa kulturowego własnego regionu. 5. Kształtowanie postaw prozdrowotnych. 6. Wychowanie do życia w rodzinie. 7. Przygotowanie do życia w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. 8. Kształtowanie postaw proeuropejskich. Zasady i wartości propagowane przez ZSMS: Pragniemy, aby wychowankowie naszej szkoły wykształcili takie umiejętności, jak:
umiejętności i wiedzę do samodzielnego poszukiwania i pielęgnowania ważnych dla siebie wartości, umiejętność dokonywania właściwych wyborów umiejętności określenia osobistych potrzeb na zasadzie godzenia dobra własnego z dobrem innych umiejętności samodzielnego podejmowania decyzji umiejętności prawidłowego funkcjonowania w rodzinie, społeczności szkolnej, lokalnej i demokratycznym państwie szacunku dla siebie i innych ludzi motywacji do pracy nad sobą umiejętności zdrowej rywalizacji sportowej i współzawodnictwa w duchu fair-play wartości zdrowia, jako potencjału potrzebnego do realizacji zadań życiowych ROZDZIAŁ V IDEAŁ NASZEGO ABSOLWENTA Efektem spełnienia celów oraz zadań przyjętych do realizacji funkcji wychowawczych szkoły powinien być tak ukształtowany uczeń, który: 1. Potrafi w sposób ukierunkowany i refleksyjny korzystać z różnych źródeł informacji umożliwiających mu gromadzenie i przetwarzanie niezbędnych danych zgodnie z założonymi celami;
2. Potrafi wykorzystać znajomość języków obcych w bezpośrednich kontaktach z obcokrajowcami (np. wymiana zagraniczna) 3. Posiada umiejętność skutecznego porozumiewania się i pracy zespołowej oraz rozwiązywania problemów w twórczy sposób; 4. Dokonuje samooceny i potrafi planować oraz organizować własne uczenie się, 5. Potrafi planować, opierając się na analizie posiadanych zasobów oraz niezbędnych i możliwych do osiągnięcia celów; 6. Jest przygotowany do przejęcia na siebie odpowiedzialności za swoją przyszłość i świadom związanego z tym wyborem formy kontynuowania edukacji na kolejnym etapie kształcenia; 7. Z szacunkiem odnosi się do swego państwa i małej ojczyzny, potrafi dbać o ich dobro oraz rozwój; 8. Szanuje polskie i regionalne dziedzictwo kulturowe i jest świadom możliwości jego wykorzystania dla kształtowania pozytywnych i korzystnych dla wielu stron relacji ze zjednoczoną Europą; 9. Ma świadomość czekających go obowiązków rodzinnych i obywatelskich; 10. Poczuwa się do odpowiedzialności za własne zdrowie oraz za kształt i czystość otaczającego go środowiska naturalnego; 11. Szanuje godność własną i drugiego człowieka; 12. Zna zasady i potrafi kierować się w życiu ideami demokracji, wolności, sprawiedliwości, tolerancji oraz zasadami fair-play. ROZDZIAŁ VI ZASADY I FORMY WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI Współdziałanie wychowawcze szkoły z rodzicami ma na celu dobro poszczególnych uczniów i ogółu społeczności uczniowskiej (klasowej,
szkolnej) oraz usprawnienie pracy wychowawcy z uczniami w szerokim jej rozumieniu. Współpraca szkoły z rodzicami powinna przebiegać według następujących zasad: 1. partnerstwa; 2. wielostronnego przepływu informacji; 3. jedności oddziaływań; 4. aktywności i systematyczności. Formy współpracy wychowawczej z rodzicami to: 1. spotkania z dyrekcją; 2. spotkania z psychologiem i pedagogiem; 3. spotkania z wychowawcami i nauczycielami (wywiadówki, drzwi otwarte); 4. spotkania okolicznościowe; 5. spotkania z okazji uroczystości i imprez klasowych lub szkolnych; 6. spotkania z ekspertami (np. przedstawicielami policji); 7. spotkania i konsultacje indywidualne; 8. kontakty korespondencyjne; ROZDZIAŁ VII REALIZACJA ZADAŃ WYCHOWAWCZYCH ZESPOŁU SZKÓŁ MISTRZOSTWA SPORTOWEGO NA GODZINACH WYCHOWAWCZYCH Wszystkie klasy na poszczególnych poziomach realizują tematykę zgodnie z planami wychowawczymi wynikających z założeń szkolnego programu wychowawczego. Realizacja godzin wychowawczych w korelacji z programem wychowawczym szkoły.
ROZDZIAŁ VIII EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Formy ewaluacji: 1. Posiedzenia Rady Pedagogicznej. 2. Rozmowy z uczniami i rodzicami. 3. Dyskusje nad wychowawczą działalnością szkoły. 4. Spotkania Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego poświęcone modyfikacji programu.