Opcje walutowe proste 1. Czym sa opcje 2. Rodzaje opcji 3. Profile ryzyka i The Greeks 4. Hedging 5. Strategie handlowania zmiennoscia cen
Historia opcji Opcje byly znane od setek lat Ich natura spekulacyjna zostala wykorzystana dopiero w czasie tulipomanii w Holandii w XVII w. Od tego czasu pojawilo sie kilka pomniejszych prac teoretycznych W 1973 Fischer Black i Myron Scholes opublikowali prace dotyczaca wyceny opcji
Czym jest opcja? Opcja to instrument pochodny OTC (over the counter), ktorego cena jest zwiazana z cena instrumentu podstawowego w tym wypadku waluty Opcja daje prawo ale nie obowiazek kupienia (opcja call ) lub sprzedania (opcja put ) instrumentu podstawowego po ustalonej cenie w okreslonym czasie.
Kupno opcji Opcje proste (vanilla) PUT sprzedaz waluty CALL kupno waluty Aby kupic opcje nalezy okreslic: 1. Ilosc waluty na ktora nabywa sie opcje 2. Date wykonania 3. Cene wykonania Cena nabycia opcji to tzw. PREMIUM
Przyklad kupna opcji put: dzisiejsza cena GBP/USD: 1.49, dzisiejsza data 26 Listopad Nabywam opcje PUT na GBP/USD z nastepujacymi parametrami: Ilosc waluty: 500 000 GBP Data wykonania: 26 luty 2009 Cena wykonania: 1.4500 PREMIUM: 24 000 USD Ryzyko ograniczone do utraty PREMIUM
Dwa scenariusze 1. Spadek kursu GBP/USD Cena aktualna GBP/USD w dniu 26 lutego 2009: 1.1500 2. Wzrost kursu GBP/USD Cena aktualna GBP/USD w dniu dniu 26 lutego 2009 : 1.7500 Zysk = (Cena wykonania Cena aktualna) * ilosc - Premium Strata = Premium Zysk = (1.45 1.15) * 500 000 24 000 = = 126 000 USD
ZADANIE - kupno opcji Call: dzisiejsza cena USD/PLN: 3.05, dzisiejsza data 26 Listopad Nabywam opcje CALL na USD/PLN z nastepujacymi parametrami: Ilosc waluty: 400 000 USD Data wykonania: 22 Styczen 2009 Cena wykonania: 3.1000 PREMIUM: 81 600 PLN Jaki bedzie zysk przy obu scenariuszach? Scenariusz 1: Spadek USD/PLN do 2.7000 Scenariusz 2: Wzrost USD/PLN Do 3.4000
Obliczanie premium dla call I put jest nieco skomplikowane Zalozenia Blacka & Scholesa: Opcje sa typu europejskiego, Brak dywidend Funkcja dystrybucji cen jest lognormalna, tzn. Zmiany procentowe cen sa normalne i maja stale rozproszenie. Stopy procentowe sa stale Rynek doskonaly: tzn. brak podatkow, kosztow transakcji, brak ograniczen dla sprzedazy krotkiej.
Sprzedaz opcji Opcje proste (vanilla) PUT sprzedaz waluty CALL kupno waluty
Profile ryzyka long put Zysk Cena wykonania (1.45) Cena o
Zysk Zysk o Zysk Cena Long call o Zysk Cena Long put o Cena Short call o Cena Short put
Kupno + Sprzedaz - Kupno call ++ = + Sprzedaz call -+ = - Kupno put +- = - Sprzedaz put -- = +
(delta) - szybkosc The Greeks Delta = zmiana w cenie opcji / zmiana w cenie instrumentu podstawowego Delta jest rowniez prawdopodobienstwem, ze opcja wygasnie In the Money Γ (gamma) - szybkosc Gamma = zmiana w delcie / zmiana w cenie instrumentu podstawowego ATM wysoka Gleboko ITM - bliska 1 OTM - niska
Θ (theta) dewaluacja opcji w czasie (Time decay) Dewaluacja dla jednego dnia W zwiazku z tym theta jest prawie zawsze ujemna Im blizej daty wykonania tym wieksza dewaluacja V (vega) zmiennosc (volatility)
Dzwignia finansowa Inwestor jest przekonany o aprecjacji EUR wobec PLN. Wybor 1: Kupuje 10 000 000 EUR z data za trzy miesiace (tzw. Forward) i placi ok. 39 000 000 PLN Wybor 2: Kupuje opcje Call na 10 000 000 EUR i placi premium Ok. 2 000 000 PLN
Hedging Dla inwestorow narazonych na ryzyko walutowe, Import Export Przyklady: Niemiecki inwestor zgadza sie placic za dostawy w PLN Polski inwestor musi zaplacic niemieckiemu podwykonawcy w EUR Dla inwestorow z ekspozycjami na rynku walutowym Przyklady: Inwestor ma rachunek w USD lecz handluje na nim akcjami na GPW Inwestor utrzymuje dluga pozycje 1 000 000 na USD/PLN i nie chce jej zamykac Przy obecnej zmiennosci cen USD/PLN moze stracic 50% (0.5 mln) w trzy miesiace. Co powinien zrobic inwestor?
Strategie do handlowania zmiennoscia cen Wykresy stworzone dzieki www.optionsxpress.com
Kiedy? Long Straddle Gdy przewidywana jest zwiekszajaca sie zmiennosc cen Jak? Kupno Put + kupno Call po tej samej cenie Zysk ATM A B Strata Cena Kupno Call po wyzszej cenie + Kupno Put po nizszej A B
Short Straddle Kiedy? Gdy przewidywana jest zmniejszajaca sie zmiennosc cen Jak? Sprzedaz Put + sprzedaz Call po tej samej cenie A B Zysk Strata ATM Cena Sprzedaz put po nizszej cenie + sprzedaz Call po wyzszej A B
Short Butterfly / Short Condor Strategie dla zwiekszajacej sie zmiennosci cen Sprzedaj Put (lub Call) w A + kup dwa Puty (lub Calle) w B +Sprzedaj Put (lub Call) w C Sprzedaj Put (lub Call) w A + kup Put (lub Call) w B i C + Sprzedaj Put (lub Call) w D Zysk A ATM C A ATM D Cena Strata B B C
Long Butterfly / Long Condor Strategie dla zmniejszajacej sie zmiennosci cen Kup Put (lub Call) w A + sprzedaj dwa Puty (lub Calle) w B +Kup Put (lub Call) w C Kup Put (lub Call) w A + Sprzedaj Put (lub Call) w B i C + Kup Put (lub Call) w D Zysk B B C Cena Strata A ATM C A ATM D
Dane kontaktowe: Aleksander Kaja: aka@saxobank.com Blazej Krempec: blk@saxobank.com Tel. 00800 4911 499 (bezplatny z telefonow stacjonarnych)