Strategie inwestowania w opcje. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Transkrypt

1 Strategie inwestowania w opcje Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

2 Agenda: Opcje giełdowe Zabezpieczenie portfela Spekulacja Strategie opcyjne 2

3 Opcje giełdowe 3

4 Co to jest opcja? OPCJA JAK POLISA Zabezpieczenie portfela inwestycyjnego - Nabywamy opcje aby zabezpieczyć portfel przed nagłymi zmianami kursów (akcji, indeksów, walut) pozbywamy się nieporządanego ryzyka. - Podobnie jak z polisą ubezpieczeniową wybieramy poziom zabezbieczenia i termin, w którym chcemy być chronieni. - Za opcję (polisę) płacimy premię (cena opcji), czyli analogiczną składkę ubezpieczeniową. - Im większe zabezpieczenie czy dłuższy termin, tym większa premia. - Wystawiając opcje (sprzedając) zachowujemy się jak firma ubezpieczeniowa bierzemy na siebie ryzyko nabywcy. 4

5 KONTRAKT OPCYJNY (1) Język opcji Opcja kupna (Call) - Prawo do nabycia aktywu* po ustalonej cenie w określonym terminie Opcja sprzedaży (Put) - Prawo do sprzedaży aktywu* po ustalonej cenie w określonym terminie *Na GPW opcje rozliczane są pieniężnie, bez fizycznej dostawy instrumentu bazowego 5

6 KONTRAKT OPCYJNY (2) Język opcji NABYWCA opcji - Nabywa PRAWO do żądania od WYSTAWCY kupna lub sprzedaży aktywu w terminie wykonania - Przy rozliczeniu pieniężnym (GPW) nabywa prawo do zażądania od WYSTAWCY zapłaty kwoty rozliczenia, - Płaci WYSTAWCY premię opcyjną, - Pozbywa się niepożądanego ryzyka finansowego. WYSTAWCA opcji - ZOBOWIĄZUJE się dostawy do lub odkupienia od NABYWCY aktywu w terminie wykonania - GPW: zobowiązanie się do zapłaty dla NABYWCY w terminie wykonania opcji kwoty rozliczenia, - Otrzymuje premię opcyjną, - Przejmuje ryzyko NABYWCY. 6

7 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (2) INSTRUMENT BAZOWY (UNDERLYING) ZYSK (+) (y) Pozycja długa z 99,00 pkt , (x) STRATA (-) Pozycja krótka z 99,00 pkt. 7

8 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (3) Oś (x) kurs instrumentu bazowego Oś (y) zysk/strata pozycji Potencjalny zysk/strata każdej pozycji jest nieograniczony* Korelacja pomiędzy ruchem instrumentu bazowego a zyskiem/stratą = 1 do 1 *wartość instrumentu bazowego nie może zejść poniżej zera, więc teoretycznie potencjalny zysk/strata jest ograniczony po stronie spadku. 8

9 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (4) OPCJA KUPNA (CALL) ZYSK (+) kurs wykonania Długa opcja kupna - Kurs wykonania = 100 pkt. - Premia = 2,60 pkt. 100 strata maksymalna - 2,60 pkt. (102,60) STRATA (-) punkt opłacalności 9

10 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (5) Niesymetryczny profil wypłaty Instrument bazowy < 100 pkt. opcja jest OTM i nie zostaje wykonana. Strata = zapłacona premia = 2,60 pkt. Instrument bazowy > 100 pkt. opcja jest ITM i zostaje wykonana. Zysk = Kurs rozliczeniowy kurs wykonania zapłacona premia Instrument bazowy = 102,60 pkt. (punkt opłacalności) 10

11 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (10) OPCJA SPRZEDAŻY (PUT) ZYSK (+) Długa opcja sprzedaży: - Kurs wykonania = 100 pkt. - Premia = 3,00 pkt. kurs wykonania 100 strata maksymalna - 3,00 pkt. (97,00) STRATA (-) punkt opłacalności 11

12 Podstawowe strategie inwestycyjne CHARAKTERYSTYKA ZYSKU/RYZYKA (11) Niesymetryczny profil wypłaty Instrument bazowy > 100 pkt. opcja jest OTM i nie zostaje wykonana. Strata = zapłacona premia = 3,00 pkt. Instrument bazowy < 100 pkt. opcja jest ITM i zostaje wykonana. Zysk = kurs wykonania kurs rozliczeniowy zapłacona premia Instrument bazowy = 97,00 pkt. (punkt opłacalności) 12

13 Cena Opcji (Premia) Wartość instrumentu bazowego Kurs wykonania opcji Zmienność implikowana Termin wygaśnięcia Stopa wolna od ryzyka Stopa dywidendy BLACK / SCHOLES PREMIA 13

14 Zabezpieczenie portfela 14

15 Zabezpieczenie portfela Przykład: Data: 15 czerwca (poniedziałek) Wartość portfela akcji: PLN, Portfel akcji wysoko skorelowany z portfelem indeksu WIG20 (β = 1) Prognozujemy, że w ciągu 5 dni mogą nastąpić spadki na rynku w efekcie publikacji ważnego wskaźnika ekonomicznego, Zabezpieczamy portfel akcji przed spadkiem jego wartości. Możliwe strategie zabezpieczające: Wystawienie kontraktu na WIG20 Nabycie opcji sprzedaży na WIG20 - zakładamy, że data w dniu tworzenia strategii to 15 czerwca a opcja, którą nabywamy jest opcją wygasającą 19 czerwca. 15

16 Zabezpieczenie portfela Transakcja zabezpieczająca: Nabywamy jedną opcję sprzedaży z kursem wykonania oraz czerwcowym terminem wygaśnięcia, (1 opcja x pkt. x 10 PLN = PLN), Zakładając zmienność 14,5%, stopa dywidendy 0% i stopa wolna od ryzyka 1,95% wartość jednej opcji sprzedaży to 15,02 pkt., 15,02 pkt. x 10 PLN x 1 opcja = 150,20 PLN 150,20 PLN stanowi koszt naszego zabezpieczenia 16

17 Nabyta Opcja Sprzedaży ZYSK (+) Opcja sprzedaży z kursem wykonania Portfel -150,20 zł WIG20 STRATA (-) 17

18 Scenariusz 1 WIG20: pkt. Data: 19 czerwca Zabezpieczenie portfela Portfel: pkt. x 10 PLN = PLN ( PLN) Opcje: Kurs rozliczeniowy: pkt pkt. = 150 pkt. 1 opcja x 150 pkt. x 10 PLN = PLN 150,20 PLN (Premia) = ,80 PLN PLN ,80 PLN = -150,20 PLN -150,20 PLN to premia, którą zapłaciliśmy za opcje 18

19 Scenariusz 2 WIG20: pkt. Data: 19 czerwca Zabezpieczenie portfela Portfel: pkt. x 10 PLN = PLN ( PLN) Opcje: Nie wykonane, strata premii = -150,20 PLN -150,20 PLN PLN = +849,80 PLN Zastosowanie opcji pozwala osiągnąć zysk w przypadku wzrostu indeksu WIG20!!! 19

20 Spekulacja 20

21 Spekulacja Inwestorzy mogą przeprowadzać transakcje spekulacyjne w celu wykorzystania zmian w indeksie WIG20 na skutek wydarzeń ekonomiczno-gospodarczych, Nabywając opcje na WIG20 zarabiamy w efekcie zmiany wartości indeksu. Różne terminy wygaśnięcia pozwalają dobrać odpowiedni profil wypłaty/ryzyka, Opcje z krótszym terminem wygaśnięcia są tańsze i bardziej wrażliwe na zmiany wartości indeksu WIG20. 21

22 Spekulacja Przykład przewidywany wzrost indeksu WIG20 Założenia: Data: 15 czerwca WIG20: pkt. Czerwcowa opcja kupna (CALL) z kursem wykonania 2.500: Zmienność: 14,50% Stopa Dywidendy: 0% Stopa Wolna od Ryzyka: 1,95% Data Wygaśnięcia: 19 czerwca (5 dni) Wartość Opcji Kupna: 15,56 pkt. x 10 PLN = 155,60 PLN Płacimy tylko 155,60 PLN, aby móc wykorzystać wzrost indeksu WIG20 22

23 Spekulacja 19 czerwca Jeżeli WIG20 kończy sesję na poziomie pkt.: Czerwcowa Opcja Kupna (CALL) z kursem wykonania 2.500: Kurs Rozliczeniowy: pkt pkt. = 100 pkt. x 10 PLN = PLN Zysk: PLN 155,60 PLN = + 844,40 PLN Stopa zwrotu = + 543% 23

24 Spekulacja ZYSK (+) Kurs Wykonania = ,56 pkt. WIG20 STRATA (-) 24

25 Spekulacja ZYSK (+) Kurs Wykonania = (+84,44 pkt.) WIG20 Kurs rozliczeniowy = STRATA (-) 25

26 Spekulacja 19 czerwca Jeżeli błędnie przewidzieliśmy ruch indeksu i WIG20 bije rekordy spadkowe: Czerwcowa Opcja Kupna (CALL) z kursem wykonania 2.500: Wartość = 0, nie ma rozliczenia Nasza strata: - 155,60 PLN Niesymetryczny profil wypłaty 26

27 Strategie 27

28 Strategia Budowanie Strategii Kombinacja dwóch lub większej liczby pozycji w opcjach, stosowana w zależności od przewidywanych zmian notowań instrumentu bazowego. Podstawowa Strategia Bull Spread (Długi Call Spread) 28

29 Bull Spread Długi Call Spread Właściwości: Bull Call Spread jest nastawiony na wzrost wartości instrumentu bazowego. Ograniczone ryzyko, ograniczony zysk Nabycie opcji kupna ATM na Indeks WIG20. Wystawienie opcji kupna Indeksu WIG20, z tym samym terminem wygaśnięcia, ale z wyższym kursem wykonania. Wystawiając drugą opcję obniżamy koszt naszego założenia, ale ograniczamy potencjalny zysk. Jak wybrać kursy wykonania??? 29

30 Analiza techniczna 30

31 Kurs WIG20 = 2500 Budowa Call Spread Poziom wsparcia: Poziom oporu WIG20: Wybieramy kursy wykonania, w rejonach uznanych przez nas za wsparcie i opór: i Call Spread: 2.500/

32 Nabycie Call Spread (Bull Spread) (T) Dzień zawarcia transakcji na opcjach WIG pkt. Oczekiwania WZROST wartości indeksu WIG20 Decyzja NABYCIE OPCJI KUPNA (CALL) WYSTAWIENIE OPCJI KUPNA (CALL) Kursy wykonania (X, Y) pkt., pkt. Premia 44,20 pkt. 23,50 pkt. = 20,70 pkt. (207 zł) 32

33 PROFIL WYPŁATY: NABYTY CALL SPREAD ZYSK (+) +29,3 pkt. (+293 zł) -20,7 pkt. (-207 zł) (X) (Y) WIG20 STRATA (-) 2.520,70 - Punkt Opłacalności 33

34 Call czy Call Spread? WIG Call zł zł zł zł - 42 zł + 58 zł zł zł 2.500/2.550 Call Spread 800 zł zł zł - 7 zł + 93 zł zł zł zł zł 600 zł 400 zł 200 zł 0 zł Call 2.500/ zł -400 zł -600 zł 34

35 Wszystkie ww. obliczenia wykonane za pomocą aplikacji dostępnej tutaj: ARKUSZ DO OBLICZANIA WARTOŚCI OPCJI 35

36 36

37 Dziękuję 37

38 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, Warszawa tel. (022) , fax (022) , gielda@gpw.pl 38