Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW

Transkrypt

1 Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW Warszawa, 14 maja 2014

2 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Możliwość inwestowania na wzrost lub spadek wartości instrumentu bazowego: Wzrost kupno opcji kupna (ang. Long Call), Spadek kupno opcji sprzedaży (ang. Long Put). Premia opcyjna. (wyceniana przez rynek). Nieograniczony (może znacznie przewyższyć kwotę zapłaconą za instrument). Ograniczona do zapłaconej premii opcyjnej. 2

3 Czym są opcje indeksowe (2) Wystawca opcji Zysk Strata Wystawca opcji kupna (ang. Short Call), Wystawca opcji sprzedaży (ang. Short Put). Ograniczony (otrzymana premia). Nieograniczona. 3

4 Czym są opcje indeksowe (3) CALL PUT NABYWCA Premia opcyjna Kwota rozliczenia WYSTAWCA CALL PUT 4

5 Czym są opcje indeksowe (4) Kwota rozliczenia / Kurs wykonania Nabywca opcji otrzyma od wystawcy opcji kwotę rozliczenia, jeżeli wartość instrumentu bazowego (kurs rozliczeniowy) przekroczy poziom kursu wykonania opcji: Dla opcji kupna kurs rozliczeniowy musi wzrosnąć ponad kurs wykonania opcji, Dla opcji sprzedaży kurs rozliczeniowy musi spaść poniżej kursu wykonania opcji. 5

6 Czym są opcje indeksowe (5) Kwota rozliczenia Dla opcji kupna (kurs rozliczeniowy opcji kurs wykonania) x m Dla opcji sprzedaży (kurs wykonania kurs rozliczeniowy) x m Zysk Gdzie m oznacza mnożnik (dla opcji na WIG20 = 10 zł) Kwota rozliczenia Zapłacona za opcję Premia 6

7 NABYCIE OPCJI KUPNA (1) Przykład (T) Dzień zawarcia transakcji na opcjach WIG pkt. Oczekiwania WZROST wartości indeksu WIG20 Decyzja NABYCIE OPCJI KUPNA (CALL) Kurs wykonania (X) pkt. Premia 25 pkt. (250 zł) Premia opcyjna = 250 zł NABYWCA WYSTAWCA Prawo do otrzymania kwoty rozliczenia jeżeli: Kurs Rozliczeniowy (S) > Kursu Wykonania (X) 7

8 NABYCIE OPCJI KUPNA (2) Przykład (T + n) Dzień wykonania: Scenariusz 1 w którym S > X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia (3.000 pkt pkt.) x 10 zł = zł Zysk / Strata 6000 zł 250 zł = zł (ZYSK) (T+ n) Dzień wykonania Scenariusz 2 w którym S < X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia Brak Opcja NIE ZOSTAJE wykonana Zysk / Strata zł (STRATA) Stratę stanowi zapłacona premia opcyjna 8

9 NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (1) Przykład (T) Dzień zawarcia transakcji na opcjach WIG pkt. Oczekiwania SPADEK wartości indeksu WIG20 Decyzja NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (PUT) Kurs wykonania (X) pkt. Premia 20 pkt. (200 zł) Premia opcyjna = 200 zł NABYWCA WYSTAWCA Prawo do otrzymania kwoty rozliczenia jeżeli: Kurs Rozliczeniowy (S) < Kursu Wykonania (X) 9

10 NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (2) Przykład (T + n) Dzień wykonania: Scenariusz 1 w którym S < X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia (2.400 pkt pkt.) x 10 zł = zł Zysk / Strata zł 200 zł = zł (ZYSK) (T+ n) Dzień wykonania Scenariusz 2 w którym S > X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia Brak Opcja NIE ZOSTAJE wykonana Zysk / Strata zł (STRATA) Stratę stanowi zapłacona premia opcyjna 10

11 Opcje akcje CALL PUT NABYWCA Premia opcyjna Dostawa akcji (instrumentu bazowego) Płatność za dostarczone akcje WYSTAWCA CALL PUT 11

12 Opcja kupna (call) Nabywca opcji (long call) prawo do kupna akcji po cenie wykonania, płaci premię opcyjną. Wystawca opcji (short call) obowiązek sprzedaży akcji po cenie wykonania, otrzymuje premię opcyjną. 12

13 Opcja kupna (call) Opcja kupna na KGHM z ceną wykonania 150 zł. Na jedną opcję przypada 100 akcji. Premia 1000 zł (10 zł za każdą akcję przypadającą na opcję). Nabywca 1000 zł Wystawca T+1 (rozliczenie premii) Nabywca 150 zł / akcje 100 akcji KGHM Wystawca T+n (wykonanie) 13

14 Profil wypłaty NABYCIE OPCJI KUPNA Zysk (+) Cena wykonania 150 zł 1000 zł Premia Strata (-) 160 zł Punkt opłacalności Cena akcji 14

15 Profil wypłaty WYSTAWIENIE OPCJI KUPNA Zysk (+) Cena wykonania 150 zł 1000 zł Premia Strata (-) 160 zł Punkt opłacalności Cena akcji 15

16 Opcja sprzedaży (put) Nabywca opcji (long put) prawo do sprzedaży akcji po cenie wykonania, płaci premię opcyjną. Wystawca opcji (short put) obowiązek kupna akcji po cenie wykonania, otrzymuje premię opcyjną. 16

17 Opcja sprzedaży (put) Opcja sprzedaży na KGHM z ceną wykonania 150 zł, Na jedną opcję przypada 100 akcji, Premia 1000 zł (10 zł za każdą akcję przypadającą na opcję). Nabywca 1000 zł Wystawca Nabywca 100 akcji KGHM 150 zł / akcje Wystawca T+1 (rozliczenie premii) T+n (wykonanie) 17

18 Profil wypłaty NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY Zysk (+) Cena wykonania 150 zł Strata (-) 140 zł Punkt opłacalności Cena akcji 1000 zł Premia 18

19 Profil wypłaty WYSTAWIENIE OPCJI SPRZEDAŻY Zysk (+) Cena wykonania 150 zł Strata (-) 140 zł Punkt opłacalności Cena akcji 1000 zł Premia 19

20 Amerykański styl wykonania 1. Możliwość wykonania opcji w każdej chwili. 2. Możliwość wykonania każdej opcji nawet nie będącej ITM 3. Wykonanie w terminie T+ 3 (identycznie jak termin rozliczenia akcji). 4. Procedura wykonania: Nabywca opcji zgłasza wykonanie do DM, DM zgłasza wykonanie do KDPW_CCP, KDPW_CCP losuje wystawcę opcji, Wylosowany wystawca dostarcza / kupuje akcje w terminie T

21 Wykonanie w dniu wygaśnięcia 1. Automatyczne wykonanie jeżeli opcja jest ITM, 2. Nabywca ma prawo zgłoszenia rezygnacji z wykonania, 3. Nabywca ma prawo zgłoszenia do wykonania opcji nie będącej ITM. 21

22 Statystyki wykonań Rynek amerykański - dane OCC za rok 2012: 7,2% opcje wykonane 71.5% opcje odkupione / sprzedane 21.3% opcje wygasają OTM 22

23 Wystawianie opcji kupna Pozycja pokryta 1. Wystawca opcji kupna jest zobowiązany do dostawy akcji, 2. Depozyt zabezpieczający od otwartej pozycji krótkiej w opcji kupna nie jest wyliczany w przypadku opcji zabezpieczonych długą pozycją w instrumencie bazowym. 23

24 Covered Call 1 1. Strategia w której pod posiadany portfel akcji wystawiamy opcje kupna. 2. Korzystamy z możliwości wystawienia opcji kupna z pokryciem. 3. Nie musimy wnosić depozytów zabezpieczających. 24

25 Covered Call 2 Przykład. Portfel A 1. Posiadamy portfel 200 akcji KGHM nabytych po cenie 150 zł / akcje (wartość portfela zł), 2. Planujemy sprzedaż tych akcji po wzroście o 10% czyli przy cenie 165 zł / akcje, 25

26 Covered Call 3 Przykład. cd. Portfel B 1. Portfel A + wystawione 2 opcje kupna na KGHM z ceną wykonania 165 zł. Na jedną opcję przypada 100 akcji. 2. Przykładowa cena opcji 5 zł. Premia za wystawione 2 opcje 1000 zł. 26

27 Covered Call 4 Przykład. cd. Portfel A Portfel B - 10% (135 zł) zł zł 0% (150 zł) zł + 10% (165 zł) zł zł 27

28 Przykład. cd. Covered Call 5 Z / S Portfel A Portfel B

29 WYKORZYSTANIE OPCJI PRZEZ INWESTORÓW INSTYTUCJONALNYCH Przykład z rynku zagranicznego (1) Wynik badania OIC opublikowane 12 maja 2011 roku dotyczące wykorzystania opcji przez zarządzających portfelami w US ( Najważniejsze wnioski z badania: 29

30 WYKORZYSTANIE OPCJI PRZEZ INWESTORÓW INSTYTUCJONALNYCH Przykład z rynku zagranicznego (3) Cele wykorzystania opcji (69% stosuje opcje w strategii covered call). 30

31 Indeks strategii covered call Obliczane między innymi dla indeksów: S&P500, CAC40, DAX, AEX, NASDAQ100, Indeksy BuyWrite 31

32 Nowe instrumenty w roku 2014 Miesięczne opcje na WIG20, Opcje na akcje Rozpoczęcie migracji z pochodnych (kontraktów oraz opcji) na WIG20 na pochodne na WIG30 oraz z kontraktów na mwig40 na kontrakty na WIG50 32

33 Wpływ czasu do wygaśnięcia

34 Więcej informacji: 34

35 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, Warszawa tel. (022) , fax (022) , gielda@gpw.pl