ABC opcji giełdowych. Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW

Transkrypt

1 ABC opcji giełdowych Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW Warszawa, kwiecień 2015

2 Czym są opcje indeksowe (1) Kupno opcji Koszt nabycia Zysk Strata Możliwość inwestowania na wzrost i spadek wartości instrumentu bazowego: Wzrost kupno opcji kupna (ang. Long Call), Spadek kupno opcji sprzedaży (ang. Long Put). Premia opcyjna. (wyceniana przez rynek). Nieograniczony (może znacznie przewyższyć kwotę zapłaconą za instrument). Ograniczona do zapłaconej premii opcyjnej. 2

3 Czym są opcje indeksowe (2) Wystawca opcji Zysk Strata Wystawca opcji kupna (ang. Short Call), Wystawca opcji sprzedaży (ang. Short Put). Ograniczony (otrzymana premia). Nieograniczona. 3

4 Czym są opcje indeksowe (3) CALL PUT NABYWCA Premia opcyjna Kwota rozliczenia WYSTAWCA CALL PUT 4

5 Czym są opcje indeksowe (4) Kwota rozliczenia / Kurs wykonania Nabywca opcji otrzyma od wystawcy opcji kwotę rozliczenia, jeżeli wartość instrumentu bazowego (kurs rozliczeniowy) przekroczy poziom kursu wykonania opcji: Dla opcji kupna kurs rozliczeniowy musi wzrosnąć ponad kurs wykonania opcji, Dla opcji sprzedaży kurs rozliczeniowy musi spaść poniżej kursu wykonania opcji. 5

6 Czym są opcje indeksowe (5) Kwota rozliczenia Dla opcji kupna (kurs rozliczeniowy opcji kurs wykonania) x m Dla opcji sprzedaży (kurs wykonania kurs rozliczeniowy) x m Zysk Gdzie m oznacza mnożnik (dla opcji na WIG20 = 10 zł) Kwota rozliczenia Zapłacona za opcję Premia 6

7 NABYCIE OPCJI KUPNA (1) Przykład (T) Dzień zawarcia transakcji na opcjach WIG pkt. Oczekiwania WZROST wartości indeksu WIG20 Decyzja NABYCIE OPCJI KUPNA (CALL) Kurs wykonania (X) pkt. Premia 20 pkt. (200 zł) Premia opcyjna = 200 zł NABYWCA WYSTAWCA Prawo do otrzymania kwoty rozliczenia jeżeli: Kurs Rozliczeniowy (S) > Kursu Wykonania (X) 7

8 NABYCIE OPCJI KUPNA (2) Przykład (T + n) Dzień wykonania: Scenariusz 1 w którym S > X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia (3.150 pkt pkt.) x 10 zł = 500 zł Zysk / Strata 500 zł 200 zł = zł (ZYSK) (T+ n) Dzień wykonania Scenariusz 2 w którym S < X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia Brak Opcja NIE ZOSTAJE wykonana Zysk / Strata zł (STRATA) Stratę stanowi zapłacona premia opcyjna 8

9 Profil wypłaty NABYCIE OPCJI KUPNA Zysk (+) Kurs wykonania (X) 3100 pkt. 20 pkt. (200 zł) Premia Strata (-) 3120 pkt. Punkt opłacalności (S) WIG20 9

10 Profil wypłaty WYSTAWIENIE OPCJI KUPNA Zysk (+) Kurs wykonania (X) 3100 pkt. 20 pkt. (200 zł) Premia Strata (-) 3120 pkt. Punkt opłacalności (S) WIG20 10

11 NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (1) Przykład (T) Dzień zawarcia transakcji na opcjach WIG pkt. Oczekiwania SPADEK wartości indeksu WIG20 Decyzja NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (PUT) Kurs wykonania (X) pkt. Premia 50 pkt. (500 zł) Premia opcyjna = 500 zł NABYWCA WYSTAWCA Prawo do otrzymania kwoty rozliczenia jeżeli: Kurs Rozliczeniowy (S) < Kursu Wykonania (X) 11

12 NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY (2) Przykład (T + n) Dzień wykonania: Scenariusz 1 w którym S < X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia (2.800 pkt pkt.) x 10 zł = zł Zysk / Strata zł 500 zł = zł (ZYSK) (T+ n) Dzień wykonania Scenariusz 2 w którym S > X WIG20 (S) pkt. Kwota rozliczenia Brak Opcja NIE ZOSTAJE wykonana Zysk / Strata zł (STRATA) Stratę stanowi zapłacona premia opcyjna 12

13 Profil wypłaty NABYCIE OPCJI SPRZEDAŻY Zysk (+) Kurs wykonania (X) 2800 pkt. (S) Cena akcji 50 pkt pkt. (500 zł) Strata (-) Punkt opłacalności Premia 13

14 Profil wypłaty WYSTAWIENIE OPCJI SPRZEDAŻY Zysk (+) Kurs wykonania (X) 2800 pkt. (S) WIG20 50 pkt pkt. (500 zł) Strata (-) Punkt opłacalności Premia 14

15 in-, at-, out-of-the money Calls Przykładowe ceny opcji na WIG20 (w pkt.) ITM ATM OTM ,46 46,77 117,88 WIG20 = 2350

16 in-, at-, out-of-the money Puts OTM ATM ITM WIG20 = 2350

17 WIG20 = 2350 pkt Call 2350 pkt. = 46,77 pkt WIG20 rośnie o 50 pkt co stanowi wzrost o ok. 2% Kurs opcji Call 2350 pkt.: rośnie o 32,41 pkt do poziomu 79,18 pkt. stanowi to wzrost o ok. 70%. WIG20 spada o 50 pkt co stanowi spadek o ok. 2% Kurs opcji Call 2350 pkt.: spada o 22,49 pkt do poziomu 24,28 pkt. stanowi to spadek o ok. 50%.

18 CO WPŁYWA NA CENĘ OPCJI Czynnik Opcje kupna Zmiana kursu* Opcje sprzedaży WIG20 rośnie WIG20 spada Zmienność rośnie Zmienność maleje Upływa czas do wygaśnięcia * Zmiana kursu opcji przy założeniu braku wpływu pozostałych czynników 18

19 Przykładowe kursy opcji na WIG20 Kurs wykonania Miesiąc wygaśnięcia marzec 15 kwiecień 15 maj ,70 217,38 220,28 ITM ,53 172,33 178, ,88 131,80 141, ,18 96,33 107,28 ATM ,77 64,20 76, ,28 39,44 51,36 OTM ,46 22,36 32, ,91 10,96 19, ,40 5,58 10,74

20 Przykładowe kursy opcji na WIG20 Opcja call z kursem wykonania 2350 Dzień wygaśnięcia Miesiąc wygaśnięcia marzec 15 kwiecień 15 maj 15 opcja miesięczna opcja 2 miesięczna opcja 3 miesięczna Kurs (pkt) 0,00 46,77 64,20 76,23 Zmiana (pkt) -46,77-17,43-12,03 Zmiana % -60% -24% -16% Zmiana % skumulowana -100% -40% -16% 64,20 76,23 46,77 0,

21 Opcje / Futures Podstawowe profile wypłat Call Put Futures Long Short

22 Strategie na rynku instrumentów pochodnych [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ] [ ]

23 STRATEGIE NA RYNKU OPCJI

24 STRATEGIE NA RYNKU OPCJI

25 Arkusz do symulacji strategii opcyjnych. Arkusz kalkulacyjny -> Edukacja -> Narzędzia -> Arkusz do symulacji opcyjnych strategii inwestycyjnych 25

26 Arkusz do symulacji strategii opcyjnych. Nazwa opcji Typ opcji Najlepsza oferta kupna Najlepsza oferta sprzedaży Wolumen Kurs Kurs Wolumen OW20C3230 Call 5 145,00 157,00 5 OW20O3230 Put 5 132,00 144,

27 Arkusz do symulacji strategii opcyjnych. Nazwa opcji Typ opcji Najlepsza oferta kupna Najlepsza oferta sprzedaży Wolumen Kurs Kurs Wolumen OW20C3250 Call 5 62,00 71,00 5 OW20O3210 Put 5 66,75 75,

28 Arkusz do symulacji strategii opcyjnych. 28

29 Zasady obrotu Instrumenty bazowe WIG20 System notowań Notowania ciągłe w godzinach 8:45 17:05 Terminy wygaśnięcia Dzień wygaśnięcia 3 najbliższe miesiące kalendarzowe + 3 kolejne miesiące z cyklu Marzec, Czerwiec, Wrzesień, Grudzień 3 piątek miesiąca wygaśnięcia 29

30 O W20 k rr cccc Nazwa skrócona (1) gdzie: O - opcja, W20 - indeks bazowy WIG20, k - kod określający typ i miesiąc wykonania opcji, rr - dwie ostatnie cyfry roku wygaśnięcia, cccc - kurs wykonania. 30

31 Oznaczenia miesięcy wykonania Miesiąc Kod opcji kupna Kod opcji sprzedaży styczeń A M luty B N marzec C O kwiecień D P maj E Q czerwiec F R lipiec G S sierpień H T wrzesień I U październik J V listopad K W grudzień L X 31

32 Nazwa skrócona (2) Przykład OW20A OW20C OW20 opcja na WIG20 A14 opcja kupna wygasająca w styczniu 2014 roku 2300 kurs wykonania 2300 pkt. OW20 opcja na WIG20 C14 opcja kupna wygasająca w marcu 2014 roku 2350 kurs wykonania 2350 pkt. 32

33 Wartości kursów wykonania (1) Termin wygaśnięcia Opcje wygasające w miesiącach kalendarzowych Opcje wygasające w miesiącach cyklu marcowego Numer terminu Różnice pomiędzy wygaśnięcia kursami wykonania* * Przedstawiono te różnice które dotyczą kursów wykonania o wartościach powyżej 1000 pkt. Więcej szczegółów w standardzie opcji. 33

34 Wartości kursów wykonania (2) Przykładowe wartości pomiędzy kursami wykonania. Kursy wykonania Dla opcji o najbliższym terminie wygaśnięcia. Dla opcji o dwóch kolejnych terminach wygaśnięcia. Dla opcji o trzech najdalszych terminach wygaśnięcia. Nr terminu wygaśnięcia x x x x x x 2325 x 2350 x x x 2375 x 2400 x x x x x x 2425 x 2450 x x x 2475 x 2500 x x x x x x 2525 x 2550 x x x 2575 x 2600 x x x x x x 34

35 Więcej informacji: 35

36 Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, Warszawa tel. (022) , fax (022) , gielda@gpw.pl