1 Władza i Wpływ cz.2. - Kontekst działania Jakie rodzaje władzy i wpływu są najbardziej skuteczne w określonych warunkach działania? Problem nie polega na tym, że nieodpowiedni ludzie mają za dużo władzy i wpływu. Problem polega na tym, ze ci odpowiedni mają jej zdecydowanie za mało! Kazimierz F. Nalepa W tym artykule koncentruję się na przeglądzie środków sprawowania władzy i wpływu dla następujących grup: 1. Właściciele o dużych i trwałych wynikach 2. Prezesi dużych organizacji 3. Prezesi średnich firm 4. Właściciela małych firm 5. Działacze obszaru polityczno społecznego U podstaw tego zestawiania był pomysł by przyjrzeć się zestawieniom środków władzy i wpływu używanych przez skuteczne osoby działające na różnych piętrach biznesu i w pozabiznesowych obszarach. Pytania, które są istotne brzmią: Czy są wyraźne prawidłowości w typie używanych środków w zależności od typu organizacji, którą dana osoba kieruje? Czy specyfika doboru środków władzy i wpływu zależy bardziej od konkretnej osoby i jej stylu działania? Czy też, dobór środków władzy i wpływu zależy o specyfiki obszaru działania w ramach tego samego typu organizacji? Przytoczone tu analizy nie nadają się oczywiście do badań statystycznych. Nigdy jednak nie miałem takich zapędów. Bardziej mnie interesuje wzrost skuteczności realnych działań realnych ludzi w realnych sytuacjach, które przynoszą realne korzyści. Z tego też względu warto sobie zadawać pytanie: Jaki zestaw środków daje najlepsze rezultaty w sferze zadań, które sobie wyznaczyliśmy i które realizujemy w określonym obszarze uwarunkowań, który ma swoją specyfikę? Będzie to dotyczyło zarówno: zmapowanych (przykłady poniżej) generalnych proporcji pomiędzy poszczególnymi rodzajami władzy i wpływu, jaki i szczegółowych strategii działania, które dobierają odpowiednie metody i techniki działania z każdego z czterech poniżej scharakteryzowanych obszarów i zestawiają je w skuteczne strategie sukcesu (tym tematem będę się zajmował w kolejnych artykułach).
2 Właściciele o dużych i trwałych efektach rynkowych Poniżej pokazałem specyfikę obszarów działania dwóch właścicieli o dużych i co najważniejsze, trwałych efektach rynkowych. Jak widać działają oni na rynkach o innej specyfice, wymagających innych strategii działania. Obaj nie prowadzą osobiście swoich firm. Tym zajmują się wybrani przez nich, kompetentni ludzie. Zajmują się pomnażaniem swojego majątku. Robią to konsekwentnie i skutecznie. Rynek osoby [1-115] wymaga przewagi w używaniu miękkich strategii władzy i wpływu. Osoba [1-025] działa natomiast w realiach, gdzie opłacają się decydowanie bardziej twarde strategie i zachowania 1. Właściciel [1-115] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [115] Środki Jawne = 60% Właściciel [1-025] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [025] Środki Jawne = 55% 30% 30% 15% 40% Środki Miękkie = 55% Środki Twarde= 45% Środki Miękkie = 35% Środki Twarde= 65% 25% 15% Środki Ukryte = 40% 20% 25% Środki Ukryte = 45% W podziale pomiędzy środki jawnie stosowane i środki ukryte obaj właściciele nie różnią się już aż tak bardzo. Obaj stosują więcej środków jawnych. Jednak nie jest ich aż tak zdecydowanie więcej. To co charakterystyczne u obu właścicieli występują wyraźne duże pakiety środków, które są ukrywane i maskowane przed otoczeniem, a zwłaszcza przed podmiotami, których te działania dotyczą. Tego wymaga specyfika obszarów, na których obie te osoby działają. Wszyscy ludzie coś ukrywają. Przy przetargach, składający oferty, nie ujawniają całej prawdy o realiach swojej propozycji. Przy negocjacjach ukrywa się część faktów i uwarunkowań. 1 Tradycyjnie już zaznaczam, że zdjęcia są dobrane z internetu i nie mają żadnego związku z pierwowzorami omawianych przypadków. Tożsamość bohaterów przykładów użytych w tym i innych tekstach została starannie zatarta. Przekazuję natomiast rzetelną prawdę dydaktyczną po to, abyśmy mogli wyciągać wnioski i sięgać p coraz lepsze metody naszego działania.
Ludzie grają z sobą i pomiędzy sobą. Jak wynika z powyższych rysunków takie gry zajmują obu omawianym osobom sporo czasu, uwagi i starań. Ponieważ obaj oni wygrywają, to znaczy, że muszą to robić dobrze albo bardzo dobrze. Jednaj w tym artykule nie będę omawiał ich kompetencji na każdym z czterech specyficznych pól odziaływania na innych. 3 Prezesi dużych organizacji Następna parą, którą wybrałem do analizy są prezesi dużych organizacji. Inna jest specyfika działania właściciela o dużych osiągnięciach, a inna prezesa firmy. Choć bywa i tak, że to właśnie właściciel kieruje swoją własną firmą. W omawianych poniżej przypadkach prezesi nie są właścicielami firm, którymi skutecznie kierują. Analizowana tutaj specyfika obszarów, w których działają obie te osoby wskazuje istotne różnice. Pomimo, że obie organizacje [001] i [068] są podobnej wielkości i podobniej siły, to działają na rynkach o różnej specyfice. Nie konkurują także ze sobą. Prezes dużej organizacji [1-001] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [001] Środki Jawne = 50% 10% 40% Prezes dużej organizacji [1-068] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [068] Środki Jawne = 60% 30% 30% Środki Miękkie = 40% Środki Miękkie 40% Środki Twarde= 60% Środki Twarde= 60% 30% 20% Środki Ukryte =50% 10% 30% Środki Ukryte =40% Rynek działania organizacji [001] wymaga sprawnego używania: 40% - środków jawnych i twardych 30% - środków ukrytych i miękkich (niejawnych) 20% - środków ukrytych i twardych 10% - środków jawnych i miękkich
4 Rzadko kiedy, wszyscy ludzie mają pełne możliwości w stosowaniu wszystkich tych środków. Najczęściej usiłujemy działać tak, jak lubimy i umiemy. Jednak jesteśmy najbardziej skuteczni kiedy działamy tak, jak wymaga tego sytuacja. Stąd też zalecam gorąco następujący algorytm postępowania: 1. Określ, czy zajmujesz się sprawą: a. bardzo ważną b. ważną c. mało ważną 2. Jeśli bardzo ważną, to określ koniecznie jaki styl działania daje tu najlepsze efekty niezależnie od tego jak ty sam lubisz i umiesz działać. 3. Dobierz odpowiednich ludzi i środki do wymagań sprawy tak aby był on możliwie optymalny. 4. Na sprawach mało ważnych ćwicz te style używania władzy i wpływu, które najbardziej opłaca ci się rozwijać (będę o tym pisał w kolejnych artykułach). Prezesi średnich firm Specyfika działania średnich firm w relacji do firm dużych i koncernów jest bardzo wyraźna. Nie mają one całego szeregu środków, gdyż są za małe. Zanim zrobiłem poniższe zestawienia analiz, nie byłem pewny jak wielkość firmy wpływa środki władzy i wpływu, które są najbardziej odpowiednie dla sukcesu. Obecnie jestem coraz bardziej przekonany do tezy, że to nie wielkość firmy decyduje o optymalnych proporcjach władzy i wpływu. To, co o nich decyduje to: 1. specyfika obszaru działania, w którym robimy interesy 2. specyfika stylu działania kluczowych ludzi w firmie dopiero na trzecim miejscu jest wielkość firmy lub formacji polityczno-społecznej 3. wielkość firmy która część rzeczy wymusza, część umożliwia a część utrudnia. Przechodząc teraz do analizy tego, jakie są optymalne sposoby działania, omawianych tu, dwóch średnich firm możemy zauważyć, że obie działają bardziej jawnie niż za pomocą zamaskowanych przed otoczeniem środków działania. Nie zawsze jednak tak być musi w przypadku średnich firm. Gdybym przenalizował ich reprezentatywną próbkę to powstały by, z pewnością, ciekawe wnioski. Jednak, liczony pieniądzem zysk z takich analiz, byłby ujemny. Obie firmy bardzo mało używają ukrytych i twardych środków działania. I to z dwóch powodów: 1. rynki, na których te firmy działają nie wymuszają takich zachowań 2. firmy nie mają także za wiele takich środków w swoich skrzynkach z narzędziami 3. ich szefowie nie znają się na tego typu działaniach.
5 Prezes średniej firmy [1-058] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [058] Środki Jawne = 70% 35% 35% Prezes średniej firmy [1-034] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [034] Środki Jawne = 70% 40% 30% Środki Miękkie 55% Środki Twarde= 45% Środki Miękkie 60% Środki Twarde= 40% 20% 10% Środki Ukryte =30% 20% 10% Środki Ukryte =30% Specyfika rynków i uwarunkowań wymaga natomiast tego, żeby obie firmy używały jawnych i miękkich środków wpływu na otoczenie. W ramach tego typu działań tworzymy korzystne relacje z klientami i/lub z ludźmi wewnątrz firmy. Docieramy do znaczących podmiotów, które mają wpływ na to, co robimy itp. Firmie [034] opłaca się natomiast używać mniej środków jawnych i twardych na rzecz miękkich sposobów działania w relacji do firmy [058]. Jej rynek i uwarunkowania jest po prostu inny. Obie mają: mało przestrzeni na używanie środków ukrytych i miękkich zarazem = 20% i bardzo mało przestrzeni na używanie ukrytych i twardych środków = 10%. Jeśli prawidłowo określimy jakie zestawy środków są nam potrzebne do osiągania sukcesów, to możemy świadomie i skutecznie dążyć do takiego wyposażenia naszego biznesu w umiejętności: trafnego rozpoznania skutecznego działania, że rośną nasze wyniki oraz komfort i efektywność działania.
6 Właściciele małych firm Następna specyfika działania pojawia się w środowisku właścicieli małych firm. Siłą rzeczy występuje tu ogrom sytuacji, uwarunkowań i możliwości. Interesują mnie tu te małe firmy, które doskonale sobie radzą finansowo i organizacyjnie. Małe firmy bardzo silnie zależą od kompetencji właścicieli i ich zdolności do działania zgodnie z charakterystykami rynków, na których działają. To co w większych firmach można kompensować użyciem ludzi i właściwym pakiecie umiejętności w małych firmach jest dużo trudniejsze, ponieważ firmy te nie zatrudniają zbyt wiele osób. Jest oczywiście taka możliwość, że jeśli małe firmy są zamożne, to wynajmują odpowiednich specjalistów do załatwiania odpowiednich spraw. Właściciel małej firmy [1-078] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [078] Środki Jawne = 50% 10% 40% Właściciel małej firmy [1-011] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces firmy [011] Środki Jawne = 60% 20% 40% Środki Miękkie 40% Środki Twarde= 60% Środki Miękkie 55% Środki Twarde= 45% 30% 20% Środki Ukryte =50% 35% 5% Środki Ukryte =40% Rynki, na których działają obie omawiane tu małe firmy narzucają odmienne wymagania odnośnie efektywnych sposobów działania. Rynek firmy [078] wymaga zdecydowanych i jawnych działań o dużej skuteczności i jakości merytorycznej. W tych działaniach zawiera się aż 40% sukcesu firmy. Podobnie jest w sytuacji firmy [011]. Obie muszą być bardzo kompetentne, silne i zdecydowane a ich działania mają być czytelne i prawidłowo odbierane. Drugie podobieństwo polega na tym, że obie powinny się posługiwać niejawnymi środkami miękkiego wpływu w celu budowania swojego sukcesu i przewagi konkurencyjnej. W zakresie środków jawnych i miękkich firma [011] powinna stosować ich dwa razy więcej niż firma [078].
7 Natomiast firma [078] powinna stosować aż cztery razy więcej ukrytych i twardych środków niż firma [011] Obszar polityki i działań społecznych Omówię jeszcze wymagania, w zakresie stosowania środków władzy i wpływu, przed którymi stoją cztery osoby działające tym szerokim obszarze. Gdybyśmy nie wykazali dostatecznej wnikliwości, to mogli byśmy założyć, że powinny się one zachowywać tak samo. Jednak byłby to błąd. Osoby te: wychodzą z odmiennymi programami dbają o poparcie częściowo innych grup osób mają inny sposób działania i inne umiejętności inaczej zbudowały swój aparat współpracowników. Z powyższych różnic wynika różne menu środków władzy i wpływu, które opłaca im się stosować. [1-271] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces podmiotu [271] Środki Jawne = 75% 35% 35% [1-201] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces podmiotu [201] Środki Jawne = 60% 20% 40% Środki Miękkie = 50% Środki Twarde= 50% Środki Miękkie = 35% Środki Twarde= 65% 15% 15% Środki Ukryte =25% 15% 25% Środki Ukryte =40% I tak: środki jawne i twarde najbardziej opłaca się stosować: o [201] 40% o [243] 40% o [271] 35% o [278] 20%
Jak z tego zestawienia widać nie wszystkim podmiotom tak samo opłaca się twarda retoryka, twarde postawy i twarde poglądy. W omówieniu tym zajmujemy się tylko globalnymi proporcjami odmiennych środków, które dają optymalne rezultaty. Nie wchodzimy w równie istotne szczegóły dotyczące tego jaka to ma być retoryka, jakie postawy i jakie poglądy. 8 środki jawne i miękkie: o [271] 35% o [278] 30% o [201] 20% o [243] 15% Tak więc nie wszystkim podmiotom opłaca się prezentować i realnie używać miękkie i jawne sposoby działania. Każdy z podmiotów ma swoje optymalne proporcje w tym obszarze. środki ukryte i miękkie o [278] 40% - to znacząco dużo o [243] 20% o [271] 15% o [201] 15% środki ukryte i twarde o [068] 25% o [201] 25% o [271] 15% o [278] 10% [1-278] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces podmiotu [278] Środki Jawne = 50% 30% 20% [1-243] Optymalny zestaw środków działania ze względu na sukces podmiotu [243] Środki Jawne = 55% 15% 40% Środki Miękkie 70% Środki Miękkie 40% Środki Twarde= 60% Środki Twarde= 30% 40% 10% Środki Ukryte =50% 20% 25% Środki Ukryte =45% Wnioski: 1. warto precyzyjnie określić jakimi środkami i w jakich proporcjach wygrywamy na danym terenie
9 2. ustalić jakie narzędzi i jakie działania wybierzemy z danego obszaru możliwości władzy i wpływu 3. ustalić jak dobrze się posługujemy tymi strategiami, które wygrywają 4. uzupełnić brakujące umiejętności a. sposobami działania b. treningiem najbardziej potrzebnych umiejętności c. wysunięciem do wybranych działań odpowiednich osób 5. a co najważniejsze pozbycie się aroganckiego nastawienia do rzeczywistości na rzecz zrozumienia, że: a. kiedy jedziemy spychaczem, to możemy zmieniać kształt terenu b. kiedy jedziemy na nartach, to szybciej będzie się do tego terenu z wdziękiem dostosować.
10
W następnym wpisie z cyklu Władza i Wpływ omawiam 11