CELE SZKOLENIA POZNAJMY SIĘ!

Transkrypt

1 Człowiek najlepsza inwestycja CELE SZKOLENIA JAK UCZĄ SIĘ DOROŚLI? Magdalena Bergmann Falenty, listopada 2012 r. podniesienie świadomości czynników warunkujących uczenie się osoby dorosłej poznanie specyfiki procesu uczenia się osoby dorosłej nabycie umiejętności praktycznego zastosowania zasad i metod uczenia dorosłych w pracy trenerskiej Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PROGRAM SZKOLENIA Uczenie się poprzez doświadczenie Specyfika i style uczenia się dorosłych Formy i metody nauczania dorosłych Zasady nauczania dorosłych Uczymy się wzajemnie etiudy trenerskie POZNAJMY SIĘ! Zadanie: zaprojektuj wizytówkę dla osoby, która siedzi po Twojej lewej stronie tekst: imię właścicielki/właściciela grafika: informacje nt. pracy, działalności społecznej, zainteresowań, itp. postaraj się jak najlepiej rozpoznać życzenia Twojej klientki/klienta dotyczące wizytówki 1

2 TRZY ŁYKI METODYKI (1) UCZENIE SIĘ POPRZEZ DOŚWIADCZENIE metodyka kształcenia: wypróbowany, systematycznie stosowany układ czynności osób uczących i nauczanych jest używana świadomie w celu osiągnięcia założonych efektów w sferze postaw, wiedzy i umiejętności osób nauczanych TRZY ŁYKI METODYKI (2) metody kształcenia: systematycznie stosowane sposoby pracy nauczycieli, wykładowców, trenerów, które umożliwiają osiąganie założonych przez siebie celów ich dobór uzależniony jest od efektu (celu) edukacyjnego, jaki ma zostać odniesiony DAVID KOLB: CYKL UCZENIA SIĘ POPRZEZ DOŚWIADCZENIE powstanie koncepcji: lata 70. XX w. główne założenie: doświadczenie jest kluczowe dla skutecznego uczenia się doświadczenie sprzyja refleksji - refleksja sprzyja tworzeniu teorii tę zaś można wykorzystać w działaniu 2

3 ELEMENTY CYKLU KOLBA (I) ELEMENTY CYKLU KOLBA (II) DOŚWIADCZENIE Coś się dzieje! TESTOWANIE W PRAKTYCE OBSERWACJA I WNIOSKI Jak można to wykorzystać? Co się stało? TWORZENIE TEORII Jak to się stało? ISTOTNE ASPEKTY CYKLU KOLBA (1) doświadczenie i jego następstwa są motorem zmiany: jednostkowej, społecznej, naukowej cykl może rozpoczynać się od dowolnego miejsca, lecz zawsze musi uwzględniać doświadczenie cykl może być kontynuowany: przetestowane działanie może przynieść kolejne doświadczenia ( spirala doświadczenia ) ISTOTNE ASPEKTY CYKLU KOLBA (2) proces uczenia się jest osadzony w kontekście codziennego życia, działania, doświadczenia ludzie różnią się pod kątem preferowanych faz cyklu uczenia się (typologia stylów Kolba) 3

4 DO REFLEKSJI I DYSKUSJI Spróbuj przypomnieć sobie sytuację, w której doświadczenie pewnego zdarzenia skłoniło Cię do zastanowienia nad jego przyczynami i poszukiwania sposobów wykorzystania płynącej z tego wiedzy. Jak można by przełożyć Twoją historię na zaprezentowany wyżej cykl? Który z elementów był w tej konkretnej sytuacji dla Ciebie najważniejszy? SPECYFIKA I STYLE UCZENIA SIĘ DOROSŁYCH MALCOLM KNOWLES: NAUCZANIE DZIECI A DOROSŁYCH POZYCJA OSOBY UCZĄCEJ SIĘ Czynniki decydujące o odmiennym charakterze nauczania dzieci i dorosłych: pozycja osoby uczącej się doświadczenie osoby uczącej się gotowość do uczenia się stosunek do nauki Zależność. Nauczyciel decyduje o tym, co, kiedy i w jaki sposób jest nauczane i sprawdza nabytą przez uczniów wiedzę. W kierunku niezależności. Nauczyciel (trener) zachęca i kształtuje dążenia uczącego się do niezależności. 4

5 DOŚWIADCZENIE OSOBY UCZĄCEJ SIĘ GOTOWOŚĆ DO UCZENIA SIĘ Małe znaczenie. Dominują metody podawcze (przekazywanie informacji w formie wykładu czy lektury podręcznika). Bogate źródło uczenia się. Wśród metod uczenia się dominują dyskusje, rozwiązywanie problemów itp. Zewnątrzsterowna. Ludzie uczą się tego, co narzuca społeczeństwo. Program zajęć jest standardowy. Wewnątrzsterowna. Ludzie uczą się tego, czego potrzebują, więc programy zajęć są zorganizowane wokół życiowych potrzeb uczących się. STOSUNEK DO NAUKI Oczekiwania. Nauka zorganizowana wokół tematów. Uczenie się jest zorganizowane w oparciu o przedmioty szkolne. Uczniowie uczą się tego, czego się od nich oczekuje. Potrzeby. Uczenie się powinno być oparte na doświadczeniu. Najważniejsze jest bezpośrednie zastosowanie i przydatność zdobytej wiedzy. KLUCZOWE CELE EDUKACJI DOROSŁYCH WG KNOWLESA Ułatwienie zmian Udział w życiu społeczeństwa i rozpowszechnianie wartości demokratycznych Wspieranie przedsiębiorczości i podnoszenie wydajności pracy Rozwój osobisty 5

6 DO REFLEKSJI I DYSKUSJI UCZENIE SIĘ JAKO PROCES 4 STOPNIE KOMPETENCJI (NOEL BURCH) W oparciu o zaprezentowany schemat różnic między edukacją dzieci i osób dorosłych, a także własne doświadczenia szkolne, akademickie, szkoleniowe, itp. zastanów się nad różnicami w roli i zachowaniu osoby nauczającej na różnych etapach życia ucznia/studenta/słuchacza. Nieświadoma niekompetencja Świadoma niekompetencja Świadoma kompetencja Nieświadoma kompetencja nie wiem, że nie wiem nigdy mi się to nie przyda już wiem, że nie wiem chcę wiedzieć! wiem i nawet trochę umiem muszę się jeszcze starać wiem, umiem, robię nie zastanawiam się działam! NA CO WARTO ZWRÓCIĆ UWAGĘ? OBSZARY KOMPETENCJI (1) POSTAWA co leży u źródeł nieświadomej niekompetencji? co powstaje w momencie uświadomienia sobie niekompetencji? na czym skupia się uwaga ucznia na etapie świadomej kompetencji? co może stać się po długim okresie biegłego posługiwania się nieświadomą kompetencją? Postawa Wiedza Umiejętności Czego chcę? Po co to robię? Do czego dążę? Co wiem? Czego jeszcze nie? Co umiem? Jak mogę to wykorzystać? WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI 6