PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU PRZEDSZKOLNO SZKOLNO -GIMNAZJALNEGO W RUCHOCICACH Rada Rodziców i Samorząd Uczniowski pozytywnie zaopiniował Program Wychowawczy Zespołu Przedszkolno Szkolno Gimnazjalnego w Ruchocicach. Korzystając z Konstytucji RP, Ustawy o Systemie Oświaty, Karty Nauczyciela, Rada Pedagogiczna, mając na uwadze dobro uczniów, w trosce o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem ich godności osobistej, przyjęła program wychowawczy. Celem nadrzędnym Programu Wychowawczego jest osiągnięcie przez ucznia pełni rozwoju osobowego w sprzyjającym mu środowisku wychowawczym. W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem - o to, ażeby bardziej był, a nie tylko miał, aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko drugim, ale i dla drugich. PODSTAWY PRAWNE Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Jan Paweł II, Przemówienie UNESKO (02.06.1980 r.) Konstytucja w wielu artykułach zawiera postanowienia, które mniej lub bardziej bezpośrednio odnoszą się do sprawy wychowania. Artykuł 48 ust. 1 Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. Artykuł 54 ust. 3 Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami.
Artykuł 53 ust. 4 Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność człowieka. Artykuł 70 ust. 1 Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. Artykuł 70 ust. 4 Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa. Artykuł 72 ust. 1 Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, wyzyskiem demoralizacją. Ustawa o systemie oświaty Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji RP, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji Praw Dziecka. Nauczanie i wychowanie respektując chrześcijański system wartości za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. Artykuł 4 Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia. OGÓLNE ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY 1. Przygotowanie uczniów do życia w nowoczesnym społeczeństwie. 2. Wychowanie młodego człowieka w duchu tolerancji i poszanowania drugiego człowieka.
3. Wszechstronne wspomaganie rozwoju ucznia, zaciekawienie światem i otwarcie na nowe wyzwania - bogata oferta edukacyjna. 4. Kształtowanie zasad współżycia z innymi i pracy w grupie. 5. Wychowanie człowieka kulturalnego i rowijanie działalności intelektualnooświatowej. 6. Współtworzenie z rodzicami i środowiskiem zewnętrznym Szkoły z Pasją. 7. Powszechność i dostępność wychowania przedszkolnego. realizacja przez dzieci 5-6-letnie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego 8. Opieka świetlicowa. 9. Objęcie budynku i terenu szkolnego nadzorem kamer CCTV. 10. Przygotowanie szkoły na obniżenie wieku szkolnego. - wspieranie rozwoju dziecka młodszego, w tym obniżenie wieku szkolnego do 6 lat 11. Wmocnienie bezpieczeństwa w szkole o Realizacja Programu Bezpieczna Szkoła. 12. Realizacja Programu Szkoły Promującej Zdrowie. Cele szczegółowe - wybrane kierunki rozwojowe uczniów Największe prawa wychowawcze posiadają rodzice w stosunku do swoich dzieci. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowania. W miarę możliwości - wspomagają w każdej działalności edukacyjnej rozwój osobowy ucznia we wszystkich wymiarach, w tym zwłaszcza intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym. Głównym narzędziem tego rozwoju są zajęcia edukacyjne. I. Rozwój intelektualny ucznia - zadania szkoły: "Szkoła uczniem stoi", budzenie ciekawości poznawczej, zaciekawienie światem i otwarcie na nowe wyzwania, realizacja podstaw programowyc w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem i wychowaniem w kontekście praw dziecka, rozwijanie umiejętności twórczego myślenia poprzez nowatorskie formy organizacji kształcenia oraz metody przcy dydaktyczne, kształtowanie umiejętności selekcji, syntezy i analizy,
kształtowanie umiejętności korzystania ze źródeł informacji, pomoc w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów i ich twórczym wykorzystaniu, bogata oferta edukacyjna. II. Rozwój emocjonalny ucznia - zadania szkoły pomoc w samopoznaniu, samoocenie rozwijanie umiejętności akceptacji siebie kształtowanie umiejętności trafnej oceny własnych reakcji pomoc w określaniu i nazywaniu uczuć, stanów psychicznych i radzeniu sobie ze stresem wdrażanie postaw asertywnych rola dialogu międzykulturowego w kształceniu postaw uczniów rozwijanie poczucia bezpieczeństwa na terenie szkoły objęcie budynku i terenu szkolnego nadzorem kamer CCTV III. Rozwój społeczny ucznia 1 Funkcjonowanie w grupie kształtowanie umiejętności komunikowania się (werbalnego i niewerbalnego) integrowanie zespołu klasowego, tworzenie pozytywnego klimatu emocjonalnego w grupie prezentowanie zachowań zgodnych z wymaganiami uświadomienie zagrożeń płynących z braku tolerancji eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań uczenie sposobów skutecznego odmawiania i przeciwstawiania się presji środowiska rówieśniczego 2 Życie w społeczeństwie kształtowanie postaw obywatelskich wpajanie szacunku dla tradycji i historii oraz symboli narodowych powiązanie tradycji narodowych z tradycjami rodzinnymi, motywowanie do poznawania dziejów przodków kształtowanie umiejętności trafnej oceny zjawisk społecznych wdrażanie do samorządności kształtowanie poczucia odpowiedzialności respektowanie norm społecznych rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, ojczyzny, społeczności europejskiej 3. Uczestnictwo w kulturze kultywowanie tradycji narodowych, religijnych i rodzinnych kształtowanie umiejętności odczytywania różnorodnych tekstów kultury: obrazów, przekazów multimedialnych, tekstów obecnych w życiu codziennym i ich trafnej interpretacji zapoznanie z kulturą duchową narodu
pomoc w odnajdowaniu przez uczniów swego miejsca w świecie oraz określaniu jego relacji do tradycji i współczesności, pomoc w przejściu od doświadczeń osobistych do oceny zjawisk kulturowych 4. Zżycie w rodzinie kształtowanie umiejętności obserwacji i oceny zjawisk interpersonalnych we własnej rodzinie pomoc we właściwej ocenie związków między osobami odmiennej płci kształtowanie poczucia odpowiedzialności za podejmowane decyzje, przybliżenie zagadnień życia płciowego człowieka IV Rozwój zdrowotny - zadania szkoły kształtowanie właściwych nawyków zdrowotnych i higienicznych promocja zdrowego stylu życia kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi uświadamianie zagrożeń związanych z nałogami i uzależnieniem od narkotyków dokonywanie interwencji kryzysowych działania profilaktyczne mające na celu ukazanie szkodliwości działania substancji psychotropowych: alkoholu, narkotyków i dopalaczy współpraca z Wydziałem Prewencji i Nieletnich, rodzicami, Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pod kątem zapobiegania uzależnieniom przekazywanie modeli aktywnego spędzania wolnego czasu propagowanie ekologicznego modelu funkcjonowania we współczesnym świecie - uświadamiania zagrożeń cywilizacyjnych i ukazywanie sposobów zapobiegania degradacji środowiska naturalnego ZADANIA WYCHOWAWCZE W RÓŻNYCH OBSZARACH ŻYCIA SZKOŁY I Odniesienia osobowe nauczyciel - uczeń 1. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia. W swej pracy jest psjonatem. Każdy nauczyciel wywiera wpływ wychowawczy na ucznia, wpływa na jego zachowanie, sposób myślenia i obyczaje. Urzeczywistnia swym życiem wartości pożądane u swoich podopiecznych, jest dla nich wzorem. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązki rodziców, zmierzają do tego, aby uczniowie w szczególności: 2. 1. Znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego. 2. Rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie 3. Mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych, jak i całej edukacji na danym etapie.
4. Stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętnie dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie i odpowiedzialność za innych, wolność własną z wolnością innych. 5. Poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia wielkich celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie. 6. Uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych. 7. Przygotowywali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się. 8. Kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów. 9. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego, w tym obniżenie wieku szkolnego do 6 lat. 3. Rola i funkcje wychowawcy klasowego: 4. 2.1.Funkcja administracyjna 1. Prowadzenie dokumentacji dydaktyczno wychowawczej (dziennik lekcyjny, ewidencja uczniów, dane osobowe, plan lekcji, frekwencja, tematy, dane statystyczne arkusz ocen), prawidłowe wypełnianie wg przepisów, dokumentacja wychowawcza, wypisywanie świadectw. 2. Poświadczenie osiągnięć szkolnych uczniów. gromadzenie dokumentacji osiągnięć: konkursy, zawody sportowe, aktywne uczestniczenie w życiu klasy, szkoły i środowiska 3. Nadzór pedagogiczny dyrektora szkoły nad realizacją: podstawy programowej, szkolnych programów nauczania w klasie 1 i 4 szkoły podstawowej, 1 gimnazjum i grupie dzieci 5-6 letnich, nowych form wychowania przedszkolnego, monitorowanie sposobu wykorzystania godzin z Karty Nauczyciela, prawidłowości dopuszczenia do użytku programów wychowania Przedszkolnego i programów nauczania w publicznych szkołach podstawowych i gimnazjach. przestrzeganie przez dyrektora przepisów dotyczących obowiązku szkolnego zgodność z przepisami prawa organizacji świetlicy szkolnej zgodność organizacji zajęć edukacyjnych z języków obcych prawidłowość organizacji oddziału przedszkolnego organizacja zajęć rewalidacyjnych 2.2. Funkcja wychowawczo - opiekuńcza 2.2.1. Diagnozowanie potrafi zrozumieć ucznia i jego potrzeby, wspiera go w sytuacjach problemowych,
stara się poznać środowisko rodzinne 2.2.2. Planowanie organizuje życie klasy wspólnie planuje spędzanie czasu wolnego, przeciwdziała sytuacjom zagrożenia i patologii wśród uczniów 2.2.3. Organizowanie środowiska wychowawczego współpracuje z rodzicami w swych dążeniach wychowawczych, organizuje wspólne spotkania z rodzicami i dziećmi, kształtowanie środowiska rodzinnego aby najważniejszą ceną była w niej nauka, współtworzy z rodzicami życie szkoły, wspiera rodziców w problemach wychowawczych. 2.2.4. Terapia odpowiednio reaguje na problemy ucznia wynikające z trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej, pomaga w rozwiązywaniu problemów związanych z nauką, zapobiega problemom wychowawczym i w zależności od zaistniałej sytuacji odpowiednio reaguje II. Wpływ grupy rówieśniczej. 1. Wychowawca kształtuje właściwe postawy społeczne uczniów poprzez organizowanie sytuacji sprzyjających powstawaniu dobrego środowiska uczniów, w którym zachodzą prawidłowe relacje osobowe i panują zdrowe zasady. 2. Wychowawca będąc świadkiem tworzenia się i rozwoju grup rówieśniczych w klasie, wywiera wpływ na ich funkcjonowanie, wspiera ich dobre inicjatywy i angażuje je w działania pozytywne. Poprzez propozycje działań pozalekcyjnych jest inicjatorem tworzenia pozytywnych grup, które będą dawać oparcie tej młodzieży, która poszukuje swojego miejsca wśród rówieśników. III. Oddziaływania wychowawcze w dydaktyce. 1. Wychowanie stanowi integralną część działalności każdego nauczyciela. 2. Wszyscy nauczyciele są zobowiązani do prowadzenia zajęć w sposób umożliwiający poszukiwanie prawdy, zaspokajanie naturalnej ciekawości, odczytywania istoty rzeczy - pobudzających zainteresowanie form przekazu wiedzy, kształcących samodzielne myślenie ćwiczeń utrwalających umiejętności oraz praktycznych odniesień wiedzy do rzeczywistości. 3. Zakres materiału nauczania powinien umożliwiać takie prowadzenie zajęć, aby pośpiech nie eliminował dobrej metodyki pracy - pobudzających zainteresowanie form przekazu wiedzy, kształcących samodzielne myślenie. 4. Nauczyciel ma możliwość wyboru programu nauczania dla danej grupy uczniów dający pewien margines swobody czasowej dla jego rzetelnej realizacji i opanowania.
5. Formą oddziaływania wychowawczego jest również ocenianie uczniów, które odbywa się zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. IV. Organizacja życia szkoły 1. Kształtowanie stosunku ucznia do zajęć szkolnych i przekazywanej wiedzy poprzez wykorzystanie przez nauczycieli czasu przeznaczonego na dydaktykę (zastępstwa, punktualność, sprawne prowadzenie lekcji) 2. Wywieranie wpływu na kształtowanie u dzieci i młodzieży obrazu organizacji świata ludzi dorosłych oraz obrazu ich przyszłej pracy zawodowej poprzez sprawność działania szkolnego sekretariatu, biblioteki, świetlicy, stołówki, pedagoga, logopedy szkolnego, oraz sposób odnoszenia się personelu do uczniów. 3. Egzekwowanie praw i obowiązków ucznia zawartych w Statucie Szkoły. 4. Spotkania i zajęcia pozalekcyjne przy wspólnych pracach na rzecz szkoły oraz środowiska, wycieczki klasowe, które silnie wiążą wychowawców i wychowanków 5. Oddziaływanie wychowawcze w innych pozadydaktycznych obszarach działalności szkoły, np. * podczas zabaw i imprez sportowych, * na uroczystościach klasowych i szkolnych, * na imprezach kulturalnych * w trakcie uczestniczenia w obchodach świąt kościelnych i narodowych * poprzez kontakty regionalne i pielęgnowanie regionalnej kultury, * w spotkaniach z ciekawymi ludźmi, * w czasie rekolekcji szkolnych 6. Wszyscy uczniowie szkoły tworzą Samorząd Uczniowski. Powołanie organów Samorządu Uczniowskiego odbywa się według odrębnych przepisów zawartych w Statucie Szkoły oraz w Regulaminie Samorządu Uczniowskiego. V. Wykorzystanie godzin wychowawczych Nauczyciel wychowawca na lekcjach wychowawczych realizuje ciekawe, ważne, dobrze przygotowane programy mające na celu wspomaganie wszechstronnego rozwoju uczniów. Oś tematyczną godzin wychowawczych stanowią tworzone przez wychowawcę opracowania programowe i spójne z nimi scenariusze zajęć, odpowiadające harmonogramowi programu wychowawczego szkoły. Program wychowawczy Zespołu Przedszkolno Szkolno Gimnazjalnego w Ruchocicach będzie uzupełniany przez wychowawców klas i poszczególnych nauczycieli. Dodatkowe zadania będą zapisywane jako programy wychowawcze klasy lub indywidualne programy wychowawcze nauczycieli.