Załącznik nr 2 do Uchwały Rady Rodziców Szkoły Podstawowej w Żegiestowie Nr I/2016/2017 PROGRAM PROFILAKTYKI 1
Program profilaktyki obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów szkoły. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska szkolnego. Zaproponowany program stanowi rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole, który ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju. Realizacja zadań zawartych w Programie profilaktyki powinna wpłynąć na uczniów tak, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązaniem problemów, by umieli współżyć z ludźmi i potrafili wybrać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Ma na celu zmianę niezadowalających zachowań uczniów. Program przewiduje działania na rzecz dzieci, podejmowane przez nauczycieli mające przeciwdziałać marginalizacji lub wykluczeniu społecznemu uczniów. Program ma być rozwinięciem potencjału dziecka wyniesionego z domu rodzinnego. Warunkiem osiągnięcia założonych celów jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców. Może być dobrze zrealizowany przy współpracy z pracownikami różnych instytucji działającymi na rzecz dziecka: Poradnia Psychologiczna, Ośrodek Pomocy Społecznej, Policja, Sąd Rodzinny, Kościół. Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej w Żegiestowie opiera się na profilaktyce realizowanej w odniesieniu do dwóch z trzech grup ryzyka : 1.Profilaktyka pierwszorzędowa - kierowana do grup niskiego ryzyka czyli do szerokiej populacji, które nie podejmują jeszcze zachowań ryzykownych. Polega na promowaniu zachowań zdrowotnych celem opóźnienia wieku inicjacji. 2 Profilaktyka drugorzędowa podwyższonego ryzyka - należą tu osoby, które mają już za sobą pierwsze próby zachowań ryzykownych. 3. Profilaktyka trzeciorzędowa -wysokiego ryzyka - należą tu osoby o utrwalonych zachowaniach ryzykownych. Doświadczenie pokazuje, że Szkole naszej realizować należy profilaktykę pierwszo i drugorzędową. Wynika to z wieku dzieci i z rodzaju problemów z jakimi mamy do czynienia. W kręgu zainteresowań profilaktyki szkolnej realizowanej na poziomie naszej szkoły powinny znajdować się następujące obszary : 1. Promowanie zdrowego stylu życia zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. 2. Psychoedukacja dotycząca odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych w różnych sferach naszego życia. 3. Zapobieganie przemocy i agresywnym zachowaniom 4. Psychoedukacja dzieci i rodziców dotycząca zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania z mediów (telewizja, komputer, Internet) 5. Psychoedukacja dotycząca szkodliwości nikotyny i alkoholu dla zdrowia fizycznego i wpływ środków uzależniających na relacje z innymi. 6. Rozpoznawanie zagrożeń sprzyjających marginalizacji dziecka i podejmowanie działań zapobiegających temu zjawisku. 2
Przyjęte cele wynikają z przeprowadzonej analizy sytuacji wychowawczej w Szkole dokonywanej przez Radę Pedagogicznej we współpracy z Rada Rodziców. 3
Działania profilaktyczne klasy I-III 4
Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu Promocja zdrowego stylu życia Sposób ewaluacji Prowadzący ewaluację I. Higiena osobista Blok zajęć psychoedukacyjnych Dbamy o zdrowie z programu Spójrz inaczej. Działania higienistki szkolnej. Wychowawca Higienistka szkolna Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Dba o zdrowe zęby. Obserwacja Wychowawca Nauczyciel w-fiz II. Zdrowe odżywianie Akcje promujące zdrowe odżywianie. Wzbogacanie zdrowej oferty sklepiku szkolnego, Umożliwienie picia herbaty do drugiego śniadania Inscenizacja promująca zdrowe odżywianie Udział w programie Owoce w szkole oraz Szklanka mleka przyrody, edukacji wczesnoszkolnej Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Rozmowa, Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce i dokonywanych wyborów w sklepiku Konkurs plastyczny Zdrowa żywność Realizatorzy dziłań 5
III. Ruch bramą do Zdrowia fizycznego psychicznego Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. Gimnastyka korekcyjna. Udział w szkolnych i gminnych konkursach sportowych. Zajęcia korekcyjne na basenie. Nauczyciel w-f i gimnastyki korekcyjnej, wychowawcy klas Realizatorzy programu Indywidualna Karta sprawności Utrzymanie na obecnym poziomie lub zwiększenie liczby dzieci objętych wycieczkami, wyjazdami na rozgrywki, turnieje itp. Analiza jakościowa i ilościowa Nauczyciel w-f Realizatorzy Programów. IV. Profilaktyka uzależnień Bloki zajęć psychoedukacyjnych wg.programu Spójrz inaczej : - Zajęcia dotyczące substancji trujących - Modelowanie zachowań Związanych z dokonywaniem wyborów. Realizacja programów zewnętrznych np. przez Sanepid Nauczyciel prowadzący, Psycholog z PPP w Krynicy Uczeń potrafi nazywać uczucia, akceptuje uczucia trudne i uczy się nad nimi panować. Uczeń zna na czym polega szkodliwe działanie różnych substancji Uczeń potrafi oceniać postępowanie bohaterów. Rundy informacji zwrotnych od dzieci. Obserwacja zachowań dzieci. Deklaruje 6
podejmowanie Właściwych wyborów w różnych omawianych sytuacjach Uczeń doświadcza aktywnej uwagi rodziców. Bezpieczeństwo w szkole i poza nią Rodzice współpracują ze szkołą z celu wyeliminowania sytuacji problemowych. I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów Związanych z bezpieczną Szkołą /organizacja Pracy szkoły dyżury Nauczycieli, Zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole /w tym regulaminami pracowni i wycieczek./ Realizacja programu Ja i Kubuś tworzymy bezpieczna szkołę Realizacja programu Poznaj bezpieczny Internet Realizacja programu Klub bezpiecznego Puchatka Dyrektor, i Przedmiotowi Uczniowie czują się w szkole Bezpieczni. Rodzice uczniów maja przekonanie o bezpieczeństwie w szkole Ankiety Bezpieczna Szkołą dla rodziców i dzieci Wielki test Bezpieczeństwa pierwszoklasistów 7
II. Zapobieganie przemocy i zachowaniom agresywnym Zakup biletów miesięcznych dla dzieci dojeżdżających do szkoły. Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące agresji zawarte w programie Spójrz inaczej Prewencyjne spotkanie z Policjantem Modelowanie sposobów rozwiązywania konfliktów przy pracy z indywidualnym przypadkiem praca na kontrakcie, interwencje w klasach. Gra dydaktycznowychowawcza Bank sukcesów, Uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, Stara się wykorzystać tę wiedzę w praktyce. Uczeń stara się rozwiązywać Konflikty w sposób asertywny. Uczeń otrzymuje pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu konfliktów. Uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania, wie ma prawo do uczenia się na błędach. Doświadcza konsekwencji Swoich wyborów. Obserwacja zachowań uczniów, Analiza efektów Pracy na procedurach dot. Agresywnych zachowań i efektów Kontraktów. Dyrektor Psycholog, pedagog z PPP w Krynicy 8
Wspieranie dziecka I. Wyrównywania szans edukacyjnych Diagnozowanie dzieci w Poradni Psychologicznej Praca dydaktyczna w oparciu o opracowane wymagania zgodnie ze wskazaniami poradni. Zajęcia wyrównawcze Dyrekcja, Uczeń pokonuje trudności w uczeniu się w oparciu o proponowany system pomocy Analiza oferty pomocowej pod względem dostosowania do potrzeb Dyrektor II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Kierowanie dzieci do OPS Pomoc materialna w tym: dofinansowanie obiadów, wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej, wnioskowanie o wgląd w sytuację rodzinną, realizacja rządowych programów pomocowych i innych., Rada Rodziców Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor III. Rozwijanie zainteresowań Udział w dodatkowych zajęciach Uczeń określa własne Praca z uczniem zdolnym na zajęciach Występy na imprezach szkolnych 9
własnych zainteresowania, bierze udział w szkolnych konkursach. Uczeń prezentuje na szerokim forum własne możliwości i odnosi sukcesy dodatkowych, przygotowanie uczniów do konkursów. i pozaszkolnych, sukcesy w konkursach 10
Działania profilaktyczne klasy IV - VI 11
Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu Promocja zdrowego stylu życia Sposób ewaluacji Prowadzący ewaluację I. Higiena osobista Pogadanki wychowawcy Lekcje przyrody Działania higienistki szkolnej, Działania nauczycieli w-f, w.d.ż.r / uświadamianie, Kontrolowanie, konsekwencje/ Dbamy o nasze kręgosłupy II Zdrowe odżywianie Lekcje przyrody Akcje promujące zdrowe odżywianie. Spotkanie z dietetykiem o tematyce zagrożeń związanych z niewłaściwym odżywianiem w-f, w.d.ż.r. przyrody, wychowawca Opiekun SU Nauczyciel w-fiz przyrody realizatorzy Programów Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Zna podstawy higieny intymnej. Dba o zdrowe zęby. Uczniowie noszą lżejsze plecaki Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa Warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Obserwacja Rozmowa, Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce i dokonywanych wyborów w sklepiku Wychowawca Realizatorzy działań, III. Ruch bramą do Zdrowia fizycznego psychicznego Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. Organizacja Dnia sportu szkolnego Nauczyciel w-f klas, realizatorzy programu. Utrzymanie na obecnym poziomie lub zwiększenie liczby dzieci objętych programem Analiza jakościowa i ilościowa Nauczyciel w-f wychowawcy 12
IV. Profilaktyka uzależnień Nikotyna, legalny narkotyk i odmawianie kl.v Wpływ alkoholu na organizm młodego Człowieka. Konsekwencje ryzykownych zachowań -kl.vi Media a uzależnienia Pogadanki w kl.iv VI Postępowanie zgodne z procedurami względem dzieci podejmujących próby palenia lub picia. Pomoc dzieciom z symptomami uzależnienia od mediów Współpraca z i ich rodzicami Profilaktyka zachowań ryzykownych w środowisku lokalnym informatyki przy współpracy z wychowawcami organizacja wychowawcyprzepracowanie tematu Uczeń zna na czym polega szkodliwe działanie nikotyny Deklaruje podejmowanie Właściwych wyborów Uczeń zna na czym polega szkodliwe działanie alkoholu Deklaruje podejmowanie Właściwych wyborów Uczeń potrafi ocenić swoje podejście do komputera. Uczeń doświadcza działań dorosłych mających ochronić go przed zachowaniami ryzykownymi. Uczeń poznaje jak radzą sobie Bohaterowie z konfliktem wewnętrznym Podniesienie poziomu motywacji rodziców do Rundy informacji zwrotnych od dzieci Określenie poziomu Zagrożenia wśród uczniów. Ilość spraw prowadzonych zgodnie z procedurami i efekty tych działań. Uczeń potrafi rozmawiać o dylematach akcentowanych w spektaklu. Rodzice współpracują ze szkołą z celu wyeliminowania zachowań ryzykownych u dzieci. Nauczyciel informatyki, 13
brania odpowiedzialności za losy dziecka Bezpieczeństwo w szkole i poza nią I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów Związanych z bezpieczną Szkołą /organizacja Pracy szkoły dyżury Nauczycieli, Zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole w tym z regulaminami pracowni i wycieczek. Zakup biletów miesięcznych dla dzieci dojeżdżających do szkoły. Organizacja opieki przed i po zajęciach szkolnychzajęcia świetlicowe. Dyrektor, Koordynator ds. Bezpieczeństwa i Przedmiotowi Uczniowie czują się w szkole Bezpieczni. Rodzice uczniów mają przekonanie o bezpieczeństwie w szkole Ankiety Bezpieczna Szkołą dla rodziców i dzieci Koordynator ds.bezpieczeństwa II. Zapobieganie przemocy i zachowaniom agresywnym Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące agresji zawarte w programie Spójrz inaczej Zapoznanie ze szkolnymi Procedurami dotyczącymi czynów agresywnych., Uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, Stara się wykorzystać tę wiedzę w praktyce. Uczeń stara się rozwiązywać Obserwacja zachowań uczniów, 14
Prewencyjne spotkania Z policjantem temat: odpowiedzialność nieletnich za swoje czyny Modelowanie sposobów rozwiązywania konfliktów przy pracy z indywidualnym przypadkiem praca na kontrakcie i interwencje W klasach, grupach. Konflikty w sposób asertywny. Uczeń otrzymuje pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu Poważnych konfliktów. Uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania i wie ma prawo do uczenia się na błędach. Analiza efektów Pracy na procedurach dot. Agresywnych zachowań i efektów Kontraktów. Dyrektor III. Bezpieczeństwo poza szkołą Zajęcia podnoszące kompetencje dzieci i zmniejszające ich zagrożenie w różnych sytuacjach: w szkole, na wycieczkach, podczas lekcji, przerw, nad wodą. Zajęcia Udzielanie pierwszej pomocy Zajęcia psychoedukacyjne na temat zagrażających zachowań ze strony dorosłych i innych dzieci Nauczyciel techniki, nauczyciele w.d.z.w.r Uczeń zasady ruchu drogowego. Zna zagrożenia płynące Z uczestnictwa w ruchu drogowym. Potrafi bezpiecznie Zachować się na drodze. Uczeń wie jak zachować się Gdy ktoś potrzebuje pomocy Uczeń zna swoje prawa do Poczucia bezpieczeństwa. Ewaluacja ilościowa Ilość dzieci otrzymujących kartę rowerową. Obserwacja otwartości uczniów Na potrzeby innych. Monitorowanie Sytuacji rodzinnej Dzieci. Mediowanie z rodzicami w trudnych sprawach Nauczyciel techniki Dyrektor 15
IV. Kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym. Upowszechnienie materiałów edukacyjnych dotyczących odpowiedniego i bezpiecznego korzystania z nowych technologii., nauczyciel zajęć komputerowych W sytuacji zagrożenia zwraca się o pomoc do dorosłych. Uczeń uzyskuje pomoc w otwieraniu tematów trudnych. I rozwiązywaniu spraw trudnych. Uczniowie znają zagrożenie wynikające z korzystania z cyberprzestrzeni. Dziecka. Sprawdziany wiadomości. dyrektor V. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły. Doskonalenie kompetencji nauczycieli/budowanie pozytywnych relacji z uczniami i ich rodzicami tym z zakresu komunikacji interpersonalnej. Wszyscy nauczyciele. Wspieranie dziecka, rodzice uczniowie zbudują pozytywne relacje interpersonalne. Kursy szkoleniowe. ankieta I. Wyrównywanie szans edukacyjnych Diagnozowanie dzieci w Poradni Psychologicznej Praca dydaktyczna w oparciu o opracowane wymagania zgodnie ze wskazaniami poradni. Dyrekcja, Uczeń pokonuje trudności w uczeniu się w oparciu o proponowany system pomocy Analiza oferty pod względem dostosowania do potrzeb Dyrektor 16
Zajęcia wyrównawcze II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna I pedagogiczna w szkole. Pomoc materialna w tym: Dofinansowanie obiadów, wycieczek. Zapomogi losowe Wnioskowanie o pomoc do OPS-u Wnioskowanie do Sądu o wgląd w sytuację rodzinną Realizacja Rządowych Programów pomocowych i. innych., Pedagog, psycholog, Rada Rodziców Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor 17