Wszystko jest cyklem i my jesteśmy w nim. Plan pracy szkolnego koła biologicznego w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Sadzewiczowej w Łochowie na rok szkolny 2011/2012 Justyna Ciecióra
SPIS TREŚCI: 1. Wstęp 2. Cele a) ogólne b) szczegółowe 3. Treści: a) zadania stałe b) zadania zaplanowane na rok szkolny 2011/2012 4. Procedury osiągania celów a) metody i formy pracy b) środki dydaktyczne c) literatura WSTĘP Szkolne Koło Biologiczne skupia uczniów szczególnie zainteresowanych naukami biologicznymi. Spotkania mają na celu poszerzad wiedzę uczniów, dają możliwośd samorealizacji, łączą teorię z praktyką oraz pozwalają na odkrywanie tajników biologii poprzez doświadczenia. Program dużo miejsca poświęca działaniom, które mają na celu rozbudzanie i kształtowanie świadomości ekologicznej, utrwalanie zamiłowania do przyrody oraz podejmowanie kroków w celu jej ochrony. Podstawa programowa przedmiotu biologia w liceum zakłada następujące, ogólne cele kształcenia: Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Pogłębienie znajomości metodyki badao biologicznych. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Rozumowanie i argumentacja. Postawa wobec przyrody i środowiska. Program pracy koła biologicznego ma za zadanie przedstawid treści realizujące i wychodzące poza podstawę programową. Jest więc skierowany do uczniów o szczególnym zamiłowaniu do nauk biologicznych, ale nie tylko. Wystarczy chcied i pozytywnie zaliczad sprawdziany przed zajęciami świadczące o teoretycznym przygotowaniu ucznia do dwiczeo praktycznych. Szkolne koło biologiczne od lat ma ustalone zadania stałe, które mobilizują do pracy nie tylko członków koła, ale i pozostałych uczniów. Prezentowany program realizowany będzie w wymiarze jednej godziny tygodniowo. CELE OGÓLNE: kształtowanie szacunku dla przyrody i jej bogactwa, poznawanie współzależności człowiek a środowisko przyrodnicze, propagowanie zdrowego stylu życia. CELE SZCZEGÓŁOWE: 2
rozbudzanie świadomości ekologicznej, uzyskanie wiadomości dotyczących ekologii i ochrony środowiska, zrozumienie zmian zachodzących w przyrodzie pod wpływem działalności człowieka, przygotowanie i uczestnictwo w zajęciach terenowych, kształtowanie postaw świadomego konsumenta, integrowanie uczniów z różnych klas wykazujących wspólne zainteresowania, rozwiązywanie testów i zadao przygotowujących do konkursów biologicznych, uczestnictwo w konkursach i olimpiadach, wdrażanie uczestników do wykonywania prostych doświadczeo laboratoryjnych, kształtowanie umiejętności wyciągania wniosków z przeprowadzonych doświadczeo, doskonalenie techniki mikroskopowania, poruszanie zagadnieo dotyczących zdrowego stylu życia, mobilizowanie do działao mających na celu promowanie zdrowego stylu życia, poznawanie dodatkowej literatury biologicznej, kształtowanie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji, zrozumienie związku między trybem życia a powstawaniem chorób cywilizacyjnych i społecznych oraz sposoby ich zapobiegania, zachęcanie do działao mających na celu przeciwdziałanie nałogom. ZADANIA STAŁE LP. ZADANIE FORMA REALIZACJI 1. Zebranie organizacyjne Wybór zarządu szkolnego koła biologicznego, Zatwierdzenie planu pracy. 2. 3. Przydział osób do opieki nad pracownią biologiczną, roślinami doniczkowymi oraz hodowlami szkolnymi Pielęgnowanie roślin, karmienie i pielęgnacja zwierząt, Prowadzenie sprawozdao z hodowli. Udział w akcji Sprzątanie świata Sprzątanie lasu przy szkole, ulicy Wyspiaoskiego i Szkolnej. 4. Udział w Konkursach XIII Festiwalu Nauki i Sztuki w Siedlcach Wykonanie prac: Leśni soliści konkurs graficzny Strofy pachnące żywicą konkurs poetycki Wypatrzone w leśnej kniei konkurs fotograficzny Uczestnictwo w wykładach podczas XIII 3
Festiwalu Nauki i Sztuki w Siedlcach 5. 6. Udział w konkursach: Mój las, Porządkujemy i odnawiamy las, Młodzież w lasach Europy międzynarodowy konkurs dla młodzieży, Olimpiadzie Biologicznej i Olimpiadzie Wiedzy Ekologicznej. Udział w ogólnopolskim projekcie CEO Szkoła pełna zasobów Wykonanie prac wg kryteriów określonych w regulaminach konkursów. Styczeo eliminacje szkolne Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy Ekologicznej Marzec Olimpiada Biologiczna wybór tematu Kwiecieo etap wojewódzki Olimpiady Wiedzy Ekologicznej, Maj Olimpiada Biologiczna rozpoczęcie prac badawczych. Wykonanie zadao określonych w regulaminie konkursu (http://beta.serwisceo.nq.pl/pl/energia/news/p rogram-pelen-zasobow) 7. Festiwal Nauki w LO w Łochowie Tematy prezentacji i doświadczeo do uzgodnienia. 8. Prace pielęgnacyjne przed budynkiem szkoły. Pielęgnacja i nasadzanie nowych roślin. 9. 1 kwiecieo - Dzieo ptaków Konkurs dla poszczególnych klas rozpoznawanie ptaków głos i sylwetka. 10. 11. Światowy Dzieo Zdrowia 7 kwiecieo Wykonanie gazetki szkolnej, Spotkanie z lekarzem/psychologiem Dzieo Ziemi Konkurs szkolny tematyka do uzgodnienia z nauczycielami nauk przyrodniczych, Przygotowanie wystawy. 12. 30 maj Dzieo bez papierosa Wykonanie wystawy (forma dowolna) przedstawiającej skutki palenia papierosów. 13. Współpraca z Nadleśnictwem Łochów Spotkanie z leśnikami - lekcja o lesie temat do uzgodnienia. 4
14. Wykonywanie gazetek tematycznych Aktualizacja treści. 15. Udział w dniach otwartych Uczelni krajowych Wyjazdy grupy zainteresowanych uczniów. 16. Organizacja Zajęć otwartych Zajęcia poświęcone tematom zaproponowanym przez uczniów. ZADANIA ZAPLANOWANE NA ROK SZKOLNY 2011/2012 LP. ZADANIE FORMA REALIZACJI 1. Zajęcia terenowe Przygotowanie i przeprowadzenie zajęd terenowych na temat: 1. Rośliny i grzyby w ekosystemie lasu. 2. Bezkręgowce w ekosystemie lasu. 3. Różnorodnośd gatunkowa w lesie i przyczyny jej ubożenia. Lekcje w lesie. Wycieczki rowerowe. 2. Ochrona środowiska i zrównoważony rozwój Projekt jak radzid sobie z odpadami? Udział w akcji Sprzątanie świata. Wiosenne porządki. Wycieczka do oczyszczalni ścieków/notatka o budowie i rodzaju zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w Łochowie. Kształtowanie postaw świadomego konsumenta prezentacja. Udział w ogólnopolskim projekcie Szkoła pełna zasobów organizowanym przez CEO. Zbiórka baterii. 3. Formy ochrony przyrody Parki Narodowe w Polsce rozmieszczenie i charakterystyka: Graficzne rozmieszczenie parków na mapie, Filmy/prezentacje, Wyjazd do wybranego Parku Narodowego. Najbliższe rezerwaty przyrody: Zebranie informacji o rezerwatach opracowanie dowolne, 5
Wycieczka do rezerwatu Śliże. Nadbużaoski Park Krajobrazowy: Charakterystyka Parku, Wizyta w siedzibie NPK w Łochowie. Wyjazd do ogrodu botanicznego PAN w Powsinie. Rozpoznawanie chronionych roślin i zwierząt. 4. Zadbaj o życie! Swoje i swoich bliskich! Dzieo Walki z Rakiem (Polska 17 październik) zajęcia edukacyjne nt. chorób nowotworowych. Przygotowanie prezentacji multimedialnej w celu wykorzystania na spotkaniu z rodzicami i podczas zajęd z uczniami. O jakich badaniach nie powinniśmy zapominad? spotkanie z lekarzem. Zasady prawidłowego żywienia: Dokładna analiza piramidy zdrowego żywienia, Opracowanie gry dydaktycznej pozwalającej poznad rolę, skutki nadmiaru i niedoboru witamin i soli mineralnych. Higiena pracy i wypoczynku spotkanie z psychologiem. Światowy Dzieo Zdrowia przygotowanie pokazu/prezentacji/gazetki. Zdrowa moda młodzi ludzie bez nałogów. 5. Znajomośd metodyki badao naukowych Wyjazd na warsztaty laboratoryjne organizowane przez BioCentrum Edukacji Narodowej. Doskonalenie techniki mikroskopowania. Propozycja doświadczeo i obserwacji z poniższych zakresów tematycznych: Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii, Budowa i funkcjonowanie komórki, Systematyka zasady klasyfikacji, sposoby identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów, Ekologia, Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego na przykładzie rośliny okrytozalążkowej, Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. 6
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW a) Metody i formy pracy: Metoda projektów (segregacja odpadów, Szkoła pełna zasobów), Konkursy, Dyskusje, pogadanki, rozmowy, Wystawy tematyczne, Gromadzenie okazów przyrodniczych, Wykonanie gazetek, plakatów, referatów, Wykonywanie doświadczeo i przeprowadzanie obserwacji, Pokaz, projekcje filmów, prezentacje multimedialne, Zajęcia terenowe (wycieczki do lasu, oczyszczalnia ścieków), Spotkania z ludźmi związanymi ze służbą zdrowia (lekarz, psycholog), Praca z tekstem i komputerem, Zbiórka i segregacja surowców wtórnych, Wykonanie plakatów propagujących oszczędne korzystanie z zasobów przyrody, Wykonywanie ulotek przestrzegających przed używkami, Gry dydaktyczne. b) Środki dydaktyczne Okazy naturalne, zielniki, filmy, książki, encyklopedie, leksykony, atlasy roślin i zwierząt, klucze do rozpoznawania roślin i zwierząt, czasopisma popularnonaukowe, plansze tematyczne, obrazki i ilustracje, teksty źródłowe, foliogramy, mikroskop i przyrządy do mikroskopowania, komputer, Internet. c) Literatura 1. Balerstet J. i wsp.: Vademecum. Biologia. OPERON. Warszawa. 2. Hames B. D., Hooper N. M.: Krótkie wykłady. Biochemia. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa. 3. Hoser P.: Cytologia, embriologia i histologia człowieka. WSiP. Warszawa. 4. Nicklin J., Graeme-Cook K., Killington R.: Krótkie wykłady. Mikrobiologia. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa. 5. Pyłka-Gutowska E. Ekologia z ochroną środowiska. Oświata Sp. z o.o. Warszawa. 6. Solomon E. P., Berg L. R, Martin D. W., Villee C. V. : Biologia. MULTICO. Warszawa. 7. Turner P. C., i wsp.: Krótkie wykłady. Biologia molekularna. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa. 7