Rezygnacja z produktu przynoszącego stratę 1
*Nadwyżka cenowa TR TVC = wynik finansowy + TFC Wynik finansowy = Nadwyżka cenowa - TFC 2
Decyzja o rezygnacji z produktu powinna się opierać na porównaniu dotychczasowej straty na produkcie z kosztami stałymi, jakimi produkt ten jest obciążony. 3
Jeżeli strata jest większa od kosztów stałych rozliczonych na produkt, należy zaprzestać wytwarzania wyrobu. *Natomiast jeśli strata jest mniejsza od kosztów stałych, to znaczy, że produkt przynosi pewną nadwyżkę cenową i to uzasadnia pozostawienie go w programie produkcyjnym. 4
Jeżeli strata jest większa od kosztów stałych, to znaczy, że cena nie pokrywa nawet kosztów zmiennych, dlatego produkt należy wyeliminować. 5
Rachunek wyniku finansowego przedsiębiorstwa Z (dane w tys.zł) Produkty K L M Razem Przychody ze sprzedaży 120 150 200 470 Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 82 65 80 227 Koszty ogólnozakładowe 30 20 36 86 Koszty sprzedaży 25 17 24 66 Razem koszty sprzedanych produktów 137 102 140 379 Zysk (+) strata (-) na sprzedaży - 17 + 48 + 60 + 91 Zakłada się, że koszt wytworzenia produktów oraz koszty sprzedaży zawierają w sobie elementy zmienne i stałe, natomiast koszty ogólnozakładowe są w całości stałe. 6
produkty K L M Cena sprzedaży 10 37,5 25 Koszty zmienne wytworzenia 5 12,0 8 Koszty zmienne sprzedaży 1 2,5 2 Nadwyżka cenowa 4 23,0 15 Liczba produktów w sztukach 12 000 4 000 8 000 PROBLEM DECYZYJNY: Czy zrezygnować z produkcji wyrobu K, jako nierentownego? Jak wpłynęłoby to na wynik finansowy przedsiębiorstwa? 7
Ustalenie kosztów stałych zaabsorbowanych przez produkty (w tys. zł): Produkty K L M Koszty wytworzenia w tym: 82 65 80 koszty zmienne 60 48 64 koszty stałe 22 17 16 Koszty sprzedaży w tym: 25 17 24 koszty zmienne 12 10 16 koszty stałe 13 7 8 Koszty ogólnozakładowe stałe 30 20 36 Razem koszty stałe 65 44 60 8
TR = TC =.. TFC = TVC =. WF = WF = TR TC WF =. Nc = TR - TVC Nc=.. ale wiemy, że TFC = 65 TR TVC = WF + TFC.. Jeśli nie będziemy produkować K to nie będziemy też mieli pokrycia na koszty stałe, które wynosi... 9
TR = 120 TC = 137 TFC = 65 TVC = 72 WF = - 17 WF = TR TC WF = 120 137 = - 17 Nc = TR - TVC 120 72 = 48 nadwyżka na pokrycie kosztów stałych ale wiemy, że TFC = 65 TR TVC = WF + TFC 120 72 = -17 + 65 Jeśli nie będziemy produkować K to nie będziemy też mieli pokrycia na koszty stałe, które wynosi 48. 10
Razem koszty stałe obciążające produkt K wynoszą 65 tys. zł. Jeżeli zaprzestaniemy produkować wyrób K, to nie poniesiemy strat w kwocie 17 tys. zł. (pierwsza tabelka), ale też nie będziemy mieli pokrycia (48 tys.) dla kosztów stałych wynoszących 65 tys. zł. 11
Wynik finansowy łączny pogorszy się więc 48 tys. zł. Ponieważ, WF = Nc TFC zatem, - Nc= -TFC WF więc - Nc = - 65 (-17) - Nc = -48 / -1 Nc = 48 12
To jest o różnicę kosztów stałych (-65) i straty (+ 17) i wyniesie tylko 43 tys. zł., bo w wariancie wyjściowym wynosił 91 tys. zł. ale tracimy nadwyżkę z racji nieprodukowania A więc 91 48 = 43 13
ZREZYGNOWAĆ Z PRODUKCJI WYROBU K CZY KONTYNUOWAĆ JEGO PRODUKCJĘ? KONTYNUOWAĆ PRODUKCJĘ 14
1.Moce produkcyjne zaangażowane na rzecz produktu K można wykorzystać do produkcji wyrobu L o najwyższej nadwyżce cenowej (37,5 14,5 = 23 zł/szt) to P- AVC= Nc, 2.Nie istnieją żadne ograniczenia tej produkcji, 15
3. Posiadane maszyny i zatrudnieni pracownicy przystosują się do wytwarzania wyrobu L bez dodatkowych nakładów, 4. Zwolnione moce produkcyjne pozwolą wyprodukować 6000 szt. wyrobów L, wynik finansowy można poprawić odpowiednio. 16
Proszę uzupełnić Przychody ze sprzedaży Koszty zmienne wytworzenia Koszty zmienne sprzedaży Razem koszty zmienne Nadwyżka cenowa Koszty stałe Zysk + strata - L Produkty M Razem 17
L= 4000 było + 6000 o tyle więcej = 10 000 szt P = 37,5 ; Nc = 23 TR = 10 000 * 37,5 = 375 tys TVC = 12* 10 000 = 120 tys TVC = 2,5 * 10 000 = 25 tys TVC razem = 145 tys Nc = 23 * 10 000 = 230 tys TFC = 44 tys + 65 tys = 109 tys koszty stałe od produktu K pozostaną! WF = 375 254 = +121 18
Produkty Razem L M Przychody ze sprzedaży 375 200 575 Koszty zmienne wytworzenia 120 64 184 Koszty zmienne sprzedaży 25 16 41 Razem koszty zmienne 145 80 225 Nadwyżka cenowa 230 120 350 Koszty stałe 109 60 169 Zysk + strata - +121 + 60 + 181 Porównując zysk w wariancie wyjściowym z zyskiem po zmianach programu produkcyjnego, stwierdzamy jego poprawę o 90 tys.zł (181 91). 19
20
Firma produkuje trzy wyroby. Dane o przychodach i kosztach są następujące: Wyroby A B C Przychody ze 65 200 85 600 102 400 sprzedaży Koszty zmienne 44 000 76 000 80 200 Marża brutto 21 200 9 600 22 200 Koszty stałe w tym: 9 400 12 200 13 200 - bezpośrednie - - - - pośrednie (rozliczone na wyroby) 9 400 12 200 13 200 Zysk (strata) 11 800 ( 2 600) 9 000 Rachunek po likwidacji wyrobu B STRATA więc zrezygnować z produktu Wyroby A B C Przychody ze 65 200-102 400 sprzedaży Koszty zmienne 44 000-80 200 Marża brutto 21 200-22 200 Koszty stałe w tym: 9 400 12 200 13 200 - bezpośrednie - - - - pośrednie (rozliczone na wyroby) 9 400 12 200 13 200 Zysk (strata) 11 800 ( 1221 200) 9 000
22
Strata wykazywana na produkcie B wynika z faktu uwzględniania w tradycyjnym rachunku kosztów także kosztów stałych pośrednich, które po rezygnacji z produkcji tego wyrobu pozostaną, a więc są kosztami nieistotnymi (przesądzonymi). *Nie powinny więc takie koszty być brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o rezygnacji z produkcji wyrobu. 23
Powinniśmy uwzględniać tylko koszty, na których zaoszczędzimy rezygnując z produkcji wyrobu B. *Wówczas rachunek kosztów zmiennych będzie obejmował tylko koszty istotne (zmienne) i zamiast straty 2 600 zł wykazany zostanie wkład w pokrycie kosztów stałych równy marży brutto 9 600 zł na wyrobie B (o tyle pogorszy się wynik finansowy, gdy zrezygnujemy z produkcji wyrobu B). 24
Uwzględnianie wszystkich kosztów w tradycyjnym rachunku kosztów (pełnym rachunku kosztów) jest podyktowane koniecznością ustalenia ceny na bazie pełnych kosztów, bo musi ona rekompensować całość kosztów. 25
*KOSZTY STAŁE BEZPOŚREDNIE SĄ TYMI KTÓRE MOŻNA W CAŁOŚCI ZREDUKOWAĆ, ZNIKAJĄ KIEDY REZYGNUJE SIĘ Z PRODUKCJI DANEGO WYROBU. *KOSZTY STAŁE POŚREDNIE ZOSTAJĄ 26
utracona w wyniku likwidacji produkcji marża brutto> redukcja (oszczędności) kosztów stałych 27