Instytut Politechniczny Kod przedmiotu: PLPILA02-IPELE-I-VIkC25a-2013- Pozycja planu: C25a 1. INFORMACJE O PRZEDMIOCIE A. Podstawowe dane 1 Nazwa przedmiotu Oświetlenie elektryczne 2 Kierunek studiów Elektrotechnika 3 Poziom studiów I stopnia (inż.) 4 Forma studiów tudia stacjonarne 5 Profil studiów Praktyczny 6 Rok studiów Trzeci 1. ystemy Automatyki i Elektroniki 7 pecjalność 2. Odnawialne Źródła Energii Jednostka prowadząca Instytut Politechniczny, 8 kierunek studiów 9 Liczba punktów ECT 2 10 Imię i nazwisko nauczyciela (li), mgr inż. Marcin Pelko (Marcin.pelko@xl.wp.pl) wykład, stopień lub tytuł naukowy, ćwiczenia laboratoryjne adres e-mail 11 Język wykładowy Polski 12 Przedmioty wprowadzające Nie dotyczy 13 Wymagania wstępne Nie dotyczy 14 Cele przedmiotu: C1 Przekazanie wiedzy dotyczącej podstaw techniki świetlnej, fotometrii, kolorymetrii oraz zjawiska widzenia C2 Przekazanie wiedzy z zakresu rodzajów źródeł ich właściwości fotoelektrycznych oraz użytkowych jak również zasady podziału oraz klasyfikacji źródeł światła C3 Przekazanie wiedzy z zakresu zasad aplikacji źródeł oraz opraw oświetleniowych (przeznaczenie obiektów/ wymagania/ koszty utrzymania/ możliwości realizacyjne) C4 Rozwinięcie umiejętności posługiwania się katalogami źródeł światła, opraw oświetleniowych oraz norm (oświetlenie miejsc pracy, oświetlenie dróg) C5 Uświadomienie wpływu promieniowania optycznego emitowanego przez źródła światła na organizmy oraz przedmioty (oddziaływania fotobiologiczne, aktyniczne, degradujące, lecznicze..) C6 Przekazanie wiedzy z zakresu dostępnych metod/systemów sterownia oświetleniem oraz ich wpływu na komfort oraz energooszczędność C7 Przekazanie podstawowych informacji o zasadach iluminacji architektonicznej z uwzględnieniem aspektów technicznych jak również estetycznych C8 Nabycie umiejętności wykonania projektu oświetleniowego obiektów ogólnego użytku przy wykorzystaniu środowiska DIALUX lub Relux. B. emestralny/tygodniowy rozkład zajęć według planu studiów Ćwiczenia Ćwiczenia Ćwiczenia Zajęcia Wykłady eminaria emestr audytoryjne laboratoryjne projektowe terenowe (W) (Ć) (L) (P/) () (T) VI 15 15
2. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KZTAŁCENIA (wg KRK) Efekt Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student: celów Odniesienie przedmiotowych efektów kształcenia do efektów kształcenia dla kierunku obszaru EP1 EP2 EP4 EP5 Na podstawie karty katalogowej z parametrami technicznymi ocenia dane źródło światła pod względem jego właściwości foto-elektrycznych oraz użytkowych Znając aplikację potrafi zasugerować rodzaj źródła światła oraz oprawę oświetleniową optymalną do zastosowania Rozumie oddziaływanie promieniowania optycznego emitowanego przez źródła światła w zakresie UV-VI- IR, potrafi omówić aplikacje specjalne promenowania optycznego (dezynfekcja, utwardzani, aplikacje medyczne itp.) C1, C2 C2, C3 C1,C5 Potrafi dobrać miernik, zmierzyć oraz ocenić zgodność danego systemu oświetlenia ogólnego z wymogami C1, C4 Potrafi zaproponować alternatywne rozwiązanie systemu oświetlenia w celu zmniejszenia kosztów zużycia energii (sterownie, odpowiedni dobór źródeł) przy jednoczesnym utrzymaniu zgodności z normami C5, C6 K_ELE_W24 K_ELE_U23 T1P_W01 T1P_W03 T1P_W07 T1P_U03 T1P_U08 T1P_U19 K_ELE_W24 T1P_W01 T1P_W03 T1P_W07 K_ELE_U15 K_ELE_U17 K_ELE_U17 T1P_U09 T1P_U01 T1P_U10 T1P_U13 T1P_U01 T1P_U10 T1P_U13 EP6 Potrafi w prawidłowy sposób zestawić (podłączyć) wszystkie elementy systemu oświetleniowego (statecznik, zapłonnik, dławik, sterowanie; źródło) C6, C7 K_ELE_U15 T1P_U09 EP7 Znając przeznaczenie obiektu, potrafi wykonać projekt oświetleniowy z obliczeniami oraz wizualizacją w środowisku Dialux zgodnie z obowiązującymi normami C7, C8 K_ELE_U35 K_ELE_U23 T1P_U03 T1P_U07 T1P_U08 T1P_U19 trona 2 z 7
Instytut Politechniczny 3. TREŚCI PROGRAMOWE ODNIEIONE DO EFEKTÓW KZTAŁCENIA T Treści programowe Forma: wykład T1W Podstawy techniki świetlnej: promieniowanie optyczne (UV; VI; IR), podstawy zjawiska widzenia (czułość widmowa oka, efekty promieniowania optycznego, podstawowe parametry oraz wielkości występujące w technice świetlnej (cd, lm, lx, Ra, Tb,) definicje, przykłady T2W Podstawy fotometrii: zasady pomiaru wielkości świetlnych (pomiary natężenia oświetlenia, strumienia świetlnego, rozkładu widmowego, pomiar barwy, pomiary radiometryczne) T3W Klasyfikacja i zastosowania poszczególnych źródeł światła (lampy żarowe, wyładowcze niskoprężne, wysokoprężne, LED, OLED), T4W Zasady działania oraz zasilania poszczególnych źródeł światła/systemów oświetleniowych T5W Regulacja oraz sterowanie oświetleniem (standardowe protokoły sterowania oświetleniem i ich właściwości: DALI, DMX, Zigbee, 0-10VDC) T6W Oświetlenie obiektów ogólnego użytku (obowiązujące normy oraz zalecenia, dobór ilości i rodzaju źródeł oraz opraw oświetleniowych, poznanie dostępnych narzędzi do komputerowego wspomagania projektowania oświetlenia) T7W posoby zwiększania energooszczędności systemów oświetleniowych (optymalizacja doboru źródeł, opraw, wykończenia wnętrza, wykorzystanie sterownia) Forma: Ćwiczenia laboratoryjne (TL) TL1 Wprowadzenie do programu Dialux (zapoznanie z funkcjami dostępnymi w programie, zadania przykładowe TL2 Realizacja zadanych parametrów oświetlenia w określonym pomieszczeniu TL3 Wykonanie projektu oświetlenia wnętrza z wykorzystaniem scen świetlnych oraz układów regulacji TL4 Pomiary natężenia oświetlenia w pomieszczeniu przy wykorzystaniu luksomierza TL5 Ćwiczenia z zakresu oświetlenia zewnętrznego (drogi/obiekty sportowe) TL6 Optymalizacja oświetlenia w zadanym pomieszczeniu pod względem oświetleniowym wraz z oszacowaniem energetycznym liczba godzin EP 2 EP1, 2 EP1 3 EP1 2 EP2, EP6 2 E5, E6 2 EP5, EP7, 2 EP5 4 EP7 2 EP5, EP7 2 EP5, EP6 2 EP4 2 EP2 3 EP5, EP7
4. LITERATURA WKAZÓWKI: Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca 1. J. Bąk, W. Pabiańczyk, Podstawy techniki świetlnej, Wyd. Pol. Łódzkiej, 1994. 2. J. Bąk, Technika Oświetlania, PWN, 1981. 3. E. Helbig: Podstawy fotometrii. WNT, Warszawa 1975. 4. Praca zbiorowa: Laboratorium z Techniki Świetlnej, Poznań 1994 5. Praca zbiorowa: Technika świetlna '98. W-wa 1998 r 6. A. Ryer: Light measurement Handbook, Int. Light 1998 7. Lighting Manual. Wyd.V 1993 r. 5. METODY DYDAKTYCZNE Forma kształcenia Metody dydaktyczne wykład informacyjny (konwencjonalny) wsparty prezentacją multimedialną, wykład Wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, pokaz. Ćwiczenia laboratoryjne Pokaz, ćwiczenia w środowisku Dailux, symulacja, pomiary 6. METODY WERYFIKACJI PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KZTAŁCENIA Przedmiotowy efekt kształcenia E P E U T K W U Forma oceny P R O D E P K I EP1 X EP2 X X X X EP4 X X EP5 X X X EP6 X EP7 X X EP egzamin pisemny EU egzamin ustny T test K kolokwium W sprawdzian wiedzy U sprawdzenie umiejętności praktycznych P prezentacja R raport/referat O obserwacja w czasie zajęć D dyskusja E seminarium P prace samokształceniowe studentów KI konsultacje indywidualne trona 4 z 7
Instytut Politechniczny 7. KRYTERIA OCENY OIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KZTAŁCENIA Efekt kształceni a EP1 EP2 EP4 EP5 EP6 Kryteria oceny 2 3-3,5 4 4,5 5 tudent nie potrafi objaśnić znaczenia parametrów technicznych lampy zawartych w karcie katalogowej tudent nie potrafi przypisać typowych aplikacji dla danego typu źródła/oprawy tudent nie wie co to jest promieniowanie optyczne tudent nie wie jakie mierniki są potrzebne do pomiaru wielkości świetlnych, nie wie gdzie poszukiwać wymogów dot. oświetlenia Nie potrafi wyjaśnić znaczenia energooszczędności systemu oświetleniowego Nie zna żadnej metody umożliwiającej zwiększenie energooszczędności systemu oświetleniowego Nie potrafi połączyć/lub narysować schematu połączeń zasilania ze elementami oprawy wymienić podstawowe parametry techniczne lamp, ale nie potrafi ich poprawnie zdefiniować przypisać różne źródła do typowych aplikacji, ale nie rozumie z czego wynikają przedstawione powiązania podać nazwy oraz zakresy promieniowania optycznego wymienić mierniki wykorzystywane do pomiaru parametrów świetlnych ale nie zna podstawowych zasad ich wykorzystania i działania Wie na czym polega energooszczędność systemu oświetleniowego, ale nie potrafi zaproponować przykładowych rozwiązań dla zadanej aplikacji narysować poprawny schemat połączeń zasilania la dowolnej lampy, nie potrafi tudent objaśnia znaczenie parametrów oraz definicje, ma problemy z ich interpretacją przypisać różne źródła do typowych aplikacji, ale również zna przyczyny powyższych rozwiązań. Potrafi posługiwać się przykładami tudent zna definicje, oraz zakresy promieniowania optycznego jak również typowe oddziaływania z nimi związane tudent zna mierniki wykorzystywane do pomiarów wielkości świetlnych, zna zasadę ich działania oraz przykłady wykorzystywania w praktyce zaproponować rozwiązanie oświetlenia w danym pomieszczeniu, dzięki któremu można zmniejszyć ilość mocy przyłączeniowej, jednocześnie utrzymując zgodność z wymogami. Zan systemy sterowania oświetleniem narysować lub połączyć schemat zasilania dowolnej lampy, wie jakie jest objaśnić znaczenia parametrów technicznych lampy zawartych w karcie katalogowej, potrafi również ocenić je, podać przykłady w warunkach użytkowych tudent nie tylko potrafi przypisać różne źródła do typowych aplikacji, ale również podaje rozwiązania alternatywne i ich zalety poparte przykładami tudent zna definicje, oraz zakresy promieniowania optycznego jak również typowe oddziaływania z nimi związane, Zan rodzaje źródeł światła powiązane z oddziaływaniami specjalnymi w zakresie UV, VI oraz IR tudent porusza się sprawnie po normach dot. Oświetlenia obiektów ogólnego użytku, jak również zna zalecenia dotyczące oświetlenia miejsc pracy, potrafi dokonać pomiaru natężenia oświetlenia w pomieszczeniu i ocenić jego zgodność z normami zaproponować więc niż 1 rozwiązanie oświetlenia w pomieszczeniu, dzięki któremu można zmniejszyć ilość mocy przyłączeniowej, jednocześnie utrzymując zgodność z wymogami. Biegle wykorzystuje w tym celu inteligentne oświetlenie (systemy sterownia) Potrafi połączyć układ zasilania dowolnej lampy, opisać znaczenie każdego z elementów układu, oraz przedstawić możliwości
EP7 oświetleniowej (statecznik, lampa, kondensator, zapłonnik) tudent nie opanował środowiska Dialux w stopniu umożliwiającym wykonanie podstawowego projektu oświetleniowego wyjaśnić znaczenia poszczególnych elementów układu tudent zadowalająco opanował środowisko Dialux i potrafi przy wsparciu członków zespołu projektowego wykonać prosty projekt oświetlenia wnętrza ogólnego użytku znaczenie poszczególnych elementów układu tudent dobrze opanował środowisko Dailux i potrafi samodzielnie wykonać trudniejszy projekt oświetlenia wnętrza, wspomaga innych członków zespołu projektowego alternatywnej instalacji, jeżeli tak istnieje tudent bezbłędnie opanował środowisko Dialux i potrafi samodzielnie wykonać zaawansowany projekt oświetlenia wewnętrznego jak i zewnętrznego, wspomaga innych członków zespołu projektowego 8. POOBY OCENIANIA I WARUNKI ZALICZENIA W POZCZEGÓLNYCH FORMACH KZTAŁCENIA Wykład ocenianie podsumowujące w formie egzaminu ustnego po zakończeniu wykładów, weryfikującego osiągnięcie zakładanych przedmiotowych efektów kształcenia na podstawie reprezentatywnej próbki efektów EP1, EP2,, EP5, EP6. Ćwiczenia laboratoryjne ocenianie formujące (bieżące) obejmujące: aktywność w czasie zajęć, wykonane ćwiczeń w środowisku Dailux oz elementami miernica (pomiar natężenia oświetlenia). Ocenianie podsumowujące na podstawie przedłożonego projektu wykonanego w programie Dialux zgodnie z indywidualnie zadanymi wytycznymi (EP4, EP7) Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny w każdej z dwóch kształcenia. 9. OCENA KOŃCOWA PRZEDMIOTU form kładowa oceny końcowej: Procentowy udział składowej w ocenie końcowej: Zaliczenie z wykładu 50 % Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych 50 % RAZEM 100 % 10. NAKŁAD PRACY TUDENTA BILAN GODZIN I PUNKTÓW ECT Lp. Aktywność studenta Obciążenie studenta Liczba godzin 1 Udział w zajęciach dydaktycznych (w - 15godz., L 15 godz.) 30 2 Przygotowanie do zajęć (studiowanie literatury i norm): Wykład: 15 x 0.5 godz. = 7.5 godz. Ćwiczenia laboratoryjne: 15 x 0.5 godz. = 7.5 godz. 15 3 Wykonanie ćwiczeń projektowych w ramach samokształcenia: 5 Udział w konsultacjach związanych z wykonywaniem ćwiczeń projektowych 4 5 (7 x 1 godz.) 5 Inne (przygotowanie do zaliczenia) 5 7 Łączny nakład pracy studenta 60 8 Punkty ECT za przedmiot 2 ECT 30 9 Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 1 ECT Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału 30 10 nauczycieli akademickich 1 ECT trona 6 z 7
ZATWIERDZENIE YLABUU: Instytut Politechniczny tanowisko Tytuł/stopień naukowy, imię nazwisko Podpis Opracował prawdził pod względem formalnym Zatwierdził mgr inż. Marcin Pelko Kierownik Zakładu Elektrotechniki i Elektroniki Mgr inż. Marek korupski Dyrektor Instytutu Politechnicznego Doc. dr Andrzej Kraczkowski