Program Profilaktyki Gimnazjum nr 1 w Jaworznie obejmuje lata 2015-2018 Program profilaktyki został opracowany na podstawie diagnozy uwzględniającej potrzeby rozwojowe uczniów wynikające ze specyfiki środowiska lokalnego. Program został uchwalony Uchwałą Rady Rodziców Nr 3 z dnia 19 września 2016 r. po zapoznaniu się z projektem Rady Pedagogicznej uchwalonym uchwałą Nr 9/2016/2017 z dnia 13 września 2016 r. Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 oraz art. 54 ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 21grudnia 2015r.,poz. 2156 z późn. zm.). SPIS TREŚCI: 1. Wstęp...s.3 2. Charakterystyka okresu rozwojowego...s.3 3. Podstawy prawne...s.4 4. Lista pożądanych wartości u ucznia Gimnazjum nr 1 w Jaworznie...s.5 5. Działania na terenie szkoły...s.6 6. Sposoby realizacji...s.7 7. Metody...s.7 8. Przewidywane osiągnięcia uczniów...s.7
9. Ewaluacja podjętych działań...s.7 10. Współpraca...s.8 11. Zadania szkoły...s.8 12. Harmonogram realizacji zadań profilaktycznych szkoły...s.9 1. Wstęp (założenia teoretyczne programu) Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez szkolny zestaw programów nauczania, Program Wychowawczy Szkoły i Program Profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska. Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami poprzez działania wychowawczo profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania ryzykownych zachowań. Szkolny Program Profilaktyki obejmuje profilaktykę I rzędową (skoordynowaną z działaniami wychowawczymi). Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest opracowany na podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części aspektów Szkolnego Programu Wychowawczego (m. in. działań prozdrowotnych, współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym). Warunkiem skutecznej profilaktyki jest włączenie rodziców oraz innych znaczących dorosłych (nauczycieli) do podejmowanych działań wśród dzieci i młodzieży.
2. Charakterystyka okresu rozwojowego. Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka. Z perspektywy społecznej dokonują się w nim zmiany w obrazie siebie, formują się nowe wzorce relacji interpersonalnych, wzrasta liczba i jakość nowych doświadczeń osobistych i społecznych. Rozwijane są w tym czasie umiejętności pozwalające na kształtowanie poczucia własnej kompetencji. Młody człowiek osiąga nowy status społeczny, zwiększają się jego możliwości osiągania celów, otrzymywania wzmocnień i kształtowania nowych zachowań. Wiek 13 16 lat określa się jako okres ryzyka ze względu na podejmowanie przez młodzież zachowań problemowych. Szkoła, ze względu na spędzanie znacznej części aktywnego życia młodzieży, jest głównym terenem działań profilaktycznych I fazy. Tu spotykają się najważniejsze dla młodego człowieka osoby dorosłe, rodzice i nauczyciele. 3. Podstawy prawne. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015 oraz ustawy:
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 1994r. nr 111 poz. 536) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 1997r. nr 75 poz. 468 z póź. zm.) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (tekst jednolity Dz.U. z 1995 nr 10 poz. 55 oraz Dz.U. z 1997r. nr 88 poz. 554, nr 121 poz. 770) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. nr 35 poz. 230 tekst jednolity) Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 11 poz. 109) Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jednolity Dz.U. z 2004r., Nr 256 poz.2572 z póź. zm.) Statut Gimnazjum nr 1 w Jaworznie Program Wychowawczy Gimnazjum nr 1 w Jaworznie. Główny cel do realizacji Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia i jego środowisko w celu przygotowania uczniów do prowadzenia zdrowego stylu życia oraz minimalizowania negatywnych wpływów środowiska i własnych ograniczeń. 4. Lista pożądanych wartości u ucznia Gimnazjum nr 1 w Jaworznie Poniższe wartości zostały wybrane w ogólnoszkolnej debacie z udziałem wszystkich podmiotów szkoły i stanowią bazę do opracowania celów i zadań do realizacji w szkole Programu Wychowawczego i Profilaktyki. - tolerancja,
- uczciwość, - szacunek, - koleżeństwo, - dyscyplina, - inwencja twórcza, - dojrzałość, - otwartość, - wrażliwość, - pilność, - pracowitość, - życzliwość. 5. Działania na terenie szkoły: - tematyka Dni Specjalnych, - gabloty tematyczne, - realizacja programów Program Trzymaj Formę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Bezpieczna i przyjazna szkoła, "Bezpieczna +", "Falochron dla Śląska Gimnazjum Nr 1", - szkolenie RP przez OIK na temat uzależnień, - gazetki informacyjne, - plakaty, - wystawy, projekty, - spektakle profilaktyczne, - porady indywidualne dla uczniów i rodziców, - felietony w gazetce szkolnej dotyczące bezpieczeństwa młodzieży i odpowiedzialności prawnej na podstawie poradnika prawnego Anny Marii Wesołowskiej, - realizacja projektu edukacyjnego na temat wybranych zagrożeń i odpowiedzialności prawnej, - praca koordynatora ds. bezpieczeństwa na terenie szkoły, - wdrażanie procedur dotyczących niepożądanych zachowań uczniów, - działanie zespołu doraźnego wychowawczo- dyscyplinującego. 6. Sposoby realizacji: - godziny wychowawcze, poszczególne przedmioty, - zajęcia pozalekcyjne, wycieczki, zajęcia terenowe.
7. Metody: - zajęcia warsztatowe, - pogadanki, dyskusje, burze mózgów 8. Przewidywane osiągnięcia uczniów: W wyniku działań profilaktycznych uczeń potrafi: - dostrzec zalety zdrowego stylu życia, - szukać pomocy i wsparcia w rozwiązywaniu własnych problemów, - radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu i zagrożenia, - być asertywnym, - przewidzieć sytuacje zagrażające bezpieczeństwu na co dzień i w on-line, - uświadomić sobie konsekwencje prawne. 9. Ewaluacja podjętych działań: - obserwacje, - rozmowy, - badania ankietowe, - wyniki klasyfikacji i frekwencji w poszczególnych klasach, - krótkie sprawozdania od realizatorów programu. 10. Współpraca. Szkoła w zakresie realizacji działań profilaktycznych współpracuje z : - Komendą Miejską Policji, - Sądem Rejonowym wydział III Rodzinny i Nieletnich, - Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, - Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej, - Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, - Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Hospicjum Klub wolontariatu, - innymi instytucjami wg potrzeb. 11. Zadania szkoły : - Przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku pojawienia się ich na terenie szkoły
i środowisku ucznia. - Dostarczenie informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. - Przeciwdziałanie nieuzasadnionej absencji na zajęciach szkolnych. - Promowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego. - Promowanie zdrowego stylu życia Program Trzymaj Formę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Jaworzno stawia na rodzinę. - Wzmocnienie zachowań alternatywnych w kontaktach on-line. - Działania profilaktyczne eliminujące zagrożenia związane z uzależnieniami. - Funkcjonowanie na terenie szkoły koordynatora ds. bezpieczeństwa i wypracowanych procedur. - Diagnoza obszarów zagrożeń na terenie szkoły i w środowisku ucznia. - Wspieranie rodziny/prawnych opiekunów w sytuacjach problemowych i przemocy Jaworzno stawia na rodzinę słowa bardziej ranią niż ręka. HARMONOGRAM RELIZACJI ZADAŃ PROFILAKTYCZNYCH SZKOŁY Zadania szkoły Sposoby realizacji zadań Termin realizacji 1. Przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku pojawienia się ich na terenie szkoły i środowisku ucznia 2. Dostarczenie informacji na temat skutków zachowań ryzykownych Ankieta koordynatora ds. bezpieczeństwa badająca środowisko ucznia, rodzica, jakość pracy szkoły. Dokumentacja wychowawcy klasowego. Wdrażanie działań przez nauczycieli w oparciu o wyniki badań. Informacja telefoniczna i elektroniczna do rodziców. Współpraca z Insp. ds. nieletnich, kuratorami sądowymi. Pogadanki na godzinach wychowawczych, filmy edukacyjne dostępne w bibliotece szkolnej, lekcje Początek i koniec roku Na bieżąco Wg potrzeb Odpowiedzialni Koordynator ds. bezpieczeństwa Wychowawcy Wszyscy nauczyciele Pedagog szkolny Wychowawcy, nauczyciele biblioteki, Uwagi o realiza cji
3. Przeciwdziałanie nieuzasadnionej absencji na zajęciach szkolnych 4. Promowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego 5. Promowanie zdrowego stylu życia Program Trzymaj Formę, Znajdź właściwe rozwiązanie 6. Wzmocnienie zachowań alternatywnych w kontaktach on-line biologii, wychowania fizycznego. Praca w zespole doraźnym, wychowawczo- dyscyplinującym, wzywanie rodziców, współpraca ze Strażą Miejską, monitoring wychowawcy. Lekcje biologii, wychowania fizycznego, godziny wychowawcze, wycieczki integracyjne oraz Euroweek, współpraca z PTTK (rajdy), wyjazdy do Instytutu Nauk, wyjścia do Biblioteki Miejskiej (prelekcje), realizacja godzin kartowych, możliwość udziału w kampaniach ogólnopolskich m. in."zachowaj trzeźwy umysł". Działania wolontariackie. Wg potrzeb świetlicy, wych. fizycznego Koordynator/ pedagog szkolny, wychowawcy Nauczyciele biologii,wych. fizycznego, wychowawcy, nauczyciele biblioteki, nauczyciele świetlicy szkolnej, pedagog szkolny, księża, doradca zawodowy Realizacja programów Trzymaj Formę, Nauczyciele Znajdź właściwe rozwiązanie na wychowania zajęciach wychowania fizycznego, fizycznego, godzin wychowawczych, lekcji biologii, wychowawcy, godzin z art. 42KN (realiz. przez n-li nauczyciele wychowania fizycznego). biologii, wszyscy uczący Lekcje informatyki, fora internetowe, Nauczyciele portale społecznościowe, Gadu-Gadu, informatyki, pogadanki o cyberprzemocy (lekcje pedagog wychowawcze, zebrania z rodzicami), szkolny, apele wychowawcze. wychowawcy, wszyscy uczący Ankieta ogólnoszkolna prowadzona IX/X Koordynator ds.
7. Działania profilaktyczne eliminujące zagrożenia związane z uzależnieniami 8. Funkcjonowanie na terenie szkoły koordynatora ds. bezpieczeństwa i wypracowanych procedur. 9. Diagnoza obszarów zagrożeń na terenie szkoły i w środowisku ucznia. przez koordynatora ds. bezpieczeństwa diagnozująca sytuację szkolną ucznia. Lekcje biologii, chemii. Pogadanki pielęgniarki szkolnej (z uczniami i rodzicami). Współpraca z podmiotami i instytucjami wspierającymi szkołę (OIK, PPP, Policja, Kuratorzy, Sąd). Prelekcje dla uczniów i rodziców prowadzone przez pracowników OIK. Wypracowanie i wdrożenie procedur na terenie szkoły przez koordynatora ds. bezpieczeństwa. Diagnoza obszarów zagrożeń współpraca z wychowawcami, dyrektorem, pedagogiem szkolnym. Analiza i prezentacja multimedialna dla uczniów i rodziców, Rady Pedagogicznej. Indywidualne rozmowy (dokumentacja pedagoga). Rozmowy indywidualne z rodzicami, kierowanie do OIK celem diagnozy, wnioski do SR o wgląd w sytuację dziecka. Przedstawienie propozycji wzięcia udziału w warsztatach dla rodziców dot. sytuacji problemowych, ankieta koordynatora ds. bezpieczeństwa. Wg potrzeb Na bieżąco Wg potrzeb Wg potrzeb bezpieczeństwa N-le biologii, chemii. Pielęgniarka szkolna, pedagog szkolny, doradca zawodowy Koordynator ds. bezpieczeństwa Dyrektor, wychowawcy, pedagog szkolny, wszyscy uczący pedagog szkolny Pedagog szkolny, wychowawcy, wszyscy uczący koordynator ds. bezpieczeństwa 10. Wspieranie rodziny/prawnych opiekunów w sytuacjach problemowych i przemocy Jaworzno stawia na rodzinę Akcja informacyjno edukacyjna skierowana do rodziców/opiekunów prawnych uczniów gimnazjum na temat IX/X Wychowawcy, pedagog szkolny
słowa bardziej ranią niż ręka 11. Realizacja programu Bezpieczna i przyjazna szkoła 12. Realizacja programu "Bezpieczna +" 13. Wdrożenie programu "Falochron dla Śląska Gimnazjum Nr 1" rozpoznawania i konsekwencji przemocy psychicznej (prelekcja na sali gimnastycznej). Propagowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich oraz zwiększenie świadomości konsekwencji stosowania przemocy psychicznej (podczas wywiadówek). Działania zmierzające do nabywania przez rodziców umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych informowanie rodziców o prowadzonych akcjach na terenie naszego miasta. Organizowanie ogólnoszkolnych debat, współpraca z organizacjami wspierającymi szkołę, działania w zakresie bezpieczeństwa, zdrowego stylu życia, relacji interpersonalnych, włączenie do współpracy wszystkich podmiotów szkoły. Identyfikacja zagrożeń w szkole (ankiety, prezentacje multimedialne) oraz zachowań ryzykownych, współpraca z organizacjami wspierającymi szkołę, działania w zakresie bezpieczeństwa, zdrowego stylu życia, relacji interpersonalnych, włączenie do współpracy wszystkich podmiotów szkoły, organizacja Dni Specjalnych. Systematyczne i konsekwentne rozliczanie uczniów z obowiązku szklonego. Współpraca i przekazywanie informacji między nauczycielami i pedagogiem Wszyscy uczący Wychowawcy, pedagog szkolny Rada Pedagogiczna, Rodzice, Uczniowie, pracownicy niepedagogiczni. Rada Pedagogiczna, Rodzice, Uczniowie, pracownicy niepedagogiczni. Rada Pedagogiczna, Rodzice, Uczniowie
dotyczącymi nieobecności uczniów w szkole. Przeprowadzenie ankiety wśród uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczących zagrożeń i zachowań ryzykownych. Kontakty telefoniczne z rodzicami. Weryfikowanie telefoniczne zwolnień i usprawiedliwień wypisywanych przez rodziców. Wzywanie na rozmowy indywidualne rodziców i uczniów poprzez wychowawców, nauczycieli pedagoga i dyrektora szkoły. Tematyka godzin wychowawczych. Tematyka zebrań z rodzicamiuświadamianie rodzicom błędów wychowawczych przy usprawiedliwianiu wagarów ich dzieci. Zapoznanie na godzinach wychowawczych i zebraniach z rodzicami z procedurami obowiązującymi w szkole, dotyczącymi zachowań negatywnych uczniów. Współpraca z instytucjami wspomagającymi szkołę.
Zmiany do Programu: Rok szkolny 2015/2016 1. w pkt. 5 "Działania na terenie szkoły" dodano nazwy dwóch programów: - "Bezpiczna +" - "Falochron dla Śląska Gimnazjum Nr 1 ". 2. w części "HARMONOGRAM RELIZACJI ZADAŃ PROFILAKTYCZNYCH SZKOŁY" dodano programy: - w pkt. 12 "Realizacja programu "Bezpieczna +"; - w pkt. 13 "Wdrożenie programu "Falochron dla Śląska Gimnazjum Nr 1" Zmiany do Programu: Rok szkolny 2016/2017 3. W części "Promowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego" dodano wolontariat.