ZESPÓŁ SZKÓŁ ŁĄCZNOŚCI im. Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku W GDAŃSKU SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI wrzesień 2009 czerwiec 2012 1
SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna stworzenia i realizacji szkolnego programu profilaktyki II. Wprowadzenie III. ZałoŜenia teoretyczne programu IV. Cele programu V. Kierunki działań profilaktycznych VI. Odbiorcy programu VII. Planowane efekty programu VIII. Termin realizacji programu IX. Kryteria efektywności X. Ewaluacja 2
I. Podstawa prawna stworzenia i realizacji szkolnego programu profilaktyki Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych II. Wprowadzenie Szkolny program profilaktyczny uwzględnia potrzeby i problemy społeczności szkolnej zdiagnozowane na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych, obserwacji zachowań uczniów i analizy frekwencji na zajęciach szkolnych w roku szkolnym 2008/2009. Badaniom ankietowym zostali poddani uczniowie, nauczyciele i rodzice. Na podstawie analizy wyników diagnozy zostały wyodrębnione główne obszary zagroŝeń: palenie papierosów opuszczanie zajęć lekcyjnych bez usprawiedliwienia agresja picie alkoholu niedbałość o kulturę słowa (uŝywanie wulgaryzmów) III. ZałoŜenia teoretyczne programu Harmonijny rozwój osobowości w profilaktyce uzaleŝnień oznacza wspieranie zdrowego stylu Ŝycia i rozwijanie zdrowia psychicznego. Profilaktyka to nie tylko działanie, które ma na celu zapobieganie pojawianiu się i rozwojowi danego zjawiska w konkretnej społeczności, ale równieŝ promowanie alternatywnych zjawisk w stosunku do tych, które usiłuje się wyeliminować. W Szkolny Program Profilaktyczny wpisane zostały trzy poziomy działań profilaktycznych: profilaktyka pierwszorzędowa ( uprzedzająca ), która obejmuje: promocję zdrowego stylu Ŝycia, działalność kół zainteresowań i zajęcia pozalekcyjne organizowanie wyjść i wycieczek klasowych warsztaty integracyjne kontakt z rodzicami pomoc materialną dla uczniów w trudnej sytuacji materialnej ( Szkolna Komisja Pomocy Materialnej ) w róŝnych formach. Współpracę z MOPS i GOPS, fundacjami i osobami prywatnymi profilaktykę drugorzędową (wczesna identyfikacja ), skierowana do osób z grup podwyŝszonego ryzyka, która obejmuje: warsztaty interwencyjne spotkania z funkcjonariuszami policji i StraŜy Miejskiej zajęcia prowadzone przez specjalistów z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Monaru, Mrowiska itp. szkolenia dla nauczycieli 3
profilaktyka trzeciorzędowa ( interwencja ), która obejmuje: współpracę z kuratorami sądowymi kierowanie uczniów i rodziców na warsztaty i terapie prowadzone przez specjalistów współpracę z wyspecjalizowanymi instytucjami. IV. Cele programu Nadrzędnym celem szkolnego Programu Profilaktyki jest ochrona młodego człowieka przed podejmowaniem zachowań ryzykownych, hamujących i niszczących jego rozwój, poprzez: 1. Przeciwdziałanie wszelkim zagroŝeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku pojawienia się ich na terenie szkoły i w środowisku. 2. Profilaktykę uzaleŝnień pogłębienie wiedzy o przyczynach, skutkach i sposobach uchronienia się przed środkami uzaleŝniającymi, radzenie sobie z namowami innych i przemocą. 3. Zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, integrację ze społecznością szkolną. 4. Promowanie alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu i zdrowego stylu Ŝycia. 5. Usuwanie bądź minimalizowanie zjawisk wagarowania i oszukiwania. 6. Kreowanie postaw prospołecznych, wyrabianie poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje. 7. Kształtowanie kultury osobistej. V. Kierunki działań profilaktycznych doskonalenie umiejętności nauczycieli rozszerzanie wiedzy na temat uzaleŝnień i ich zwalczania; doposaŝenie biblioteki szkolnej w publikacje dotyczące profilaktyki; systematyczne organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych; organizowanie warsztatów oraz prelekcji na tematy uzaleŝnień, zdrowego stylu Ŝycia, uczenia umiejętności Ŝyciowych; współpraca z MOPS, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Komendą Policji, StraŜą Miejską Urzędem Miasta w Gdańsku, Centrum interwencji Kryzysowej, gdańskim Centrum profilaktyki uzaleŝnień, Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii UzaleŜnień i WspółuzaleŜnienia, Poradnią Profilaktyki terapii UzaleŜnień MONAR, Ośrodkiem Terapii Dzieci i MłodzieŜy z rodzin Alkoholowych; stwarzanie uczniom moŝliwości spędzania wolnego czasu poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych, zajęć rekreacyjno sportowych, rajdów, wycieczek; stała współpraca z rodzicami; systematyczne omawianie na spotkaniach Rady Pedagogicznej efektów realizacji Programu Profilaktyki; włączenie do realizacji działań Programu Profilaktyki Samorządu Uczniowskiego; propagowanie treści z zakresu profilaktyki na terenie szkoły (np. gabloty, plakaty); organizowanie przez nauczycieli, wychowawców, Samorząd Uczniowski konkursów z zakresu profilaktyki; uczestniczenie w konkursach pozaszkolnych; promowanie treści profilaktycznych w szkolnej gazetce (np. publikacja wypowiedzi nauczycieli na temat palenia papierosów). 4
VI. Odbiorcy programu Program adresowany jest do wszystkich uczniów, nauczycieli i rodziców uczniów Zespołu Szkół Łączności w Gdańsku. VII. Planowane efekty programu Zmniejszenie zagroŝenia sięgania przez młodzieŝ po środki uzaleŝniające Ograniczenie palenia papierosów przez uczniów na terenie szkoły Wykształcenie umiejętności dokonywania wyborów i przeciwstawiania się presji środowiska ObniŜenie wskaźnika uczniów opuszczających lekcje Szkoła bezpieczna Skompletowanie w bibliotece materiałów i publikacji dotyczących profilaktyki (tworzenie banku scenariuszy wypracowanych przez nauczycieli naszej szkoły) Korzystanie przez uczniów i rodziców w sytuacjach problemowych ze wsparcia instytucji profesjonalnych ( MOPS, Poradnia Pedagogiczno Psychologiczna) Wyeliminowanie niekulturalnych zachowań Rozbudzenie większego zainteresowania zajęciami pozalekcyjnymi, rozwijaniem swoich uzdolnień, alternatywnymi sposobami spędzania wolnego czasu Silniejsze zintegrowanie się społeczności szkolnej Zacieśnienie współpracy z rodzicami Pogłębienie i rozszerzenie przez nauczycieli wiedzy z zakresu profilaktyki VIII. Termin realizacji programu Lata szkolne 2009/2010 2011/2012 IX. Kryteria efektywności 90% uczniów kończy naukę w terminie. 75% uzyskuje wykształcenie średnie i kwalifikacje zawodowe W szkole zmniejsza się ilość uczniów palących w trakcie przerw papierosy. Uczniowie szkoły nie uczestniczą w zajęciach lub imprezach szkolnych pod wpływem alkoholu. Na terenie szkoły nie ma narkotyków i uczniów będących pod ich działaniem. Większa niŝ w ubiegłym roku szkolnym ilość uczniów uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych. 90% uczniów potrzebujących róŝnych form pomocy materialnej, otrzymuje ją. W szkole nie występują akty przemocy. Uczniowie szkoły nie wchodzą w konflikt z prawem. Wzrasta ilość rodziców współpracujących ze szkołą. 5
X. Ewaluacja Ewaluacji programu profilaktyki dokonuje zespół wychowawczo -profilaktyczny na podstawie informacji dostarczonych przez pedagoga szkolnego, psychologa, wychowawców klas i Szkolną Komisję Pomocy Materialnej. Ewaluacja programu dokonywana jest na zakończenie roku szkolnego i przedstawiana na analitycznej Radzie Pedagogicznej kończącej dany rok szkolny oraz przekazuje wicedyrektorowi ds. wychowawczych w formie pisemnej. Ewaluacja obejmować powinna: ocenę skuteczności działań, stopień realizacji programu profilaktyki, efektywność wybranych form pracy profilaktycznej, określenie problemu wiodącego, wnioski na rok następny. Wnioski płynące z ewaluacji programu profilaktyki są podstawą tworzenia programu profilaktycznego na następne lata szkolne. Wychowawcy klas zobowiązani są w terminie rady klasyfikacyjnej przekazać przewodniczącemu zespołu wychowawczo-profilaktycznego przekazać materiały dotyczące uczniów ich klasy w określonej przez niego formie. Ww materiały przekazywane są do zniszczenia po ich opracowaniu. RADA RODZICÓW SAMORZĄD SZKOLNY PLAN ZOSTAŁ ZATWIERDZONY NA RADZIE PEDAGOGICZNEJ DNIA 31 sierpnia 2009 r. 6