PROGRAM PROFILAKTYKI

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA W MARIANCE,, Na drodze przemocy nie można dotrzeć do lepszej przyszłości Jan Paweł II

Spis treści: Podstawa Prawna str. 3 I. Wprowadzenie... str. 4 1. Pojęcie profilaktyki... str. 4 2. Zakres szkolnego programu profilaktyki... str. 4 II. Diagnoza środowiska szkolnego... str. 5 III. Cele programu... str. 6 1. Cel główny........ str. 6 2. Cele szczegółowe... str. 6 IV. Działania profilaktyczne... str. 7 1. Obszar działań - nauczyciele... str. 7 2. Obszar działań - rodzice... str. 8 3. Obszar działań - środowisko lokalne... str. 9 4. Obszar działań - uczniowie... str. 10 V. Przewidywane osiągnięcia Programu Profilaktyki... str. 29 VI. Instytucje, osoby wspomagające pracę wychowawczą i profilaktyczną szkoły... str. 30 VII. Ewaluacja Programu Profilaktyki... str. 32

PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002r. nr 51, poz. 458, z późn. zmianami) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 4 poz. 17) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226) Rozporządzenie MEN z dnia 10 sierpnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. (Dz. U. nr 131, poz. 1079) Programy rządowe: Bezpieczna i przyjazna szkoła i Bezpieczna + i Ochrona cyberprzestrzeni. Statut Szkoły.

1. Pojęcie profilaktyki. I. Wprowadzenie PROFILAKTYKA to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz w nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. 2. Zakres szkolnego Programu profilaktyki W populacji znajdują się osoby w różnym stopniu narażone na zachowania problemowe. Dlatego w zależności od stopnia ryzyka profilaktyka prowadzona jest na trzech poziomach: Profilaktyka pierwszorzędowa to działania mające na celu promocję zdrowego stylu życia oraz zapobieganie pojawieniu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie ważne jest budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności, w tym radzenia sobie z wymogami życia. Kierowana jest do grup niskiego ryzyka czyli do szerokiej populacji, które nie podejmują jeszcze zachowań ryzykownych. Polega na promowaniu zachowań zdrowotnych celem opóźnienia wieku inicjacji zachowań niepożądanych. Profilaktyka drugorzędowa ma na celu zapobieganie rozwojowi zachowań niepożądanych u osób z grupy podwyższonego ryzyka, tj. u osób które mają już za sobą pierwsze próby zachowań ryzykownych. Profilaktyka trzeciorzędowa ma na celu przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego oraz umożliwienie osobie leczącej się powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii kierowana jest do osób o utrwalonych zachowaniach ryzykownych. (Z. Gaś 1997).

II. Diagnoza środowiska szkolnego Z naszych spostrzeżeń wynika, że w Szkole Podstawowej w Mariance realizować należy przede wszystkim profilaktykę pierwszo- i drugorzędową. Ma to związek z wiekiem dzieci i rodzajem problemów z jakimi mamy do czynienia. Jest to niewielka szkołą, co w połączeniu z przyjaznym, bezpiecznym otoczeniem sprawia, iż stwarzamy naszym uczniom duże poczucie bezpieczeństwa. Uczniowie nie są anonimowi. Znamy ich środowisko rodzinne, warunki materialne i problemy zdrowotne. Ponadto dzieci uczestniczą w zajęciach świetlicowych, zajęciach pozalekcyjnych. Organizowane są zajęcia dla społeczności lokalnej oraz imprezy środowiskowe. Szkoła współpracuje z instytucjami wspierającymi i korzysta z ich bogatej oferty edukacyjnej. W kręgu zainteresowań Profilaktyki Szkolnej realizowanej na poziomie naszej szkoły znajdują się następujące obszary : Promowanie zdrowego stylu życia zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej. Zwiększanie bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią. Zapobieganie przemocy i agresywnym zachowaniom. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego. Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju. Zagrożenia płynące z nadmiernego korzystania z mediów (telewizja, komputer, Internet). Rozszerzanie działań na rzecz profilaktyki uzależnień. Wdrażanie metod radzenia sobie w sytuacjach trudnych.

Szkolny Program Profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych naszych uczniów, potrzeb środowiska oraz wynika z diagnozy środowiska. W swoich oddziaływaniach jest skierowany na uczniów, nauczycieli i rodziców. Szkolny Program Profilaktyki jest skorelowany ze Szkolnym Programem Nauczania i Szkolnym Programem Wychowawczym. Jest zgodny z prawem oświatowym i prawem państwowym. III. Cele Programu Celem głównym niniejszego programu profilaktyki jest przygotowanie uczniów do pokonywania trudnych sytuacji oraz świadomego unikania zagrożeń. Cele szczegółowe programu profilaktyki: 1. Bezpieczeństwo ucznia w domu, szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. 2. Kształtowanie umiejętności prawidłowego funkcjonowania w grupie. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresu i z agresją. 5. Propagowanie postaw asertywnych. 6. Motywowanie ucznia do rozwijania własnych zainteresowań. 7. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z korzystania ze współczesnych mass mediów.

IV. Działania profilaktyczne 1. OBSZAR DZIAŁAŃ - NAUCZYCIELE Zadania: - Podejmowanie działań integrujących uczniów klasy, szkoły. - Poprawa relacji interpersonalnych. - Budowanie autorytetu nauczyciela. - Pogłębianie wiedzy z zakresu profilaktyki uzależnień. - Podmiotowe podejście do ucznia. - Integrowanie zespołu nauczycielskiego z rodzicami. - Diagnoza potrzeb swoich wychowanków. - Zapobieganie przejawom agresji w szkole. - Pogłębianie wiedzy z zakresu problematyki społecznej, współpraca z organizacjami społecznymi. - Rozwiązywanie problemów i trudności wychowawczych. Sposoby realizacji : - prelekcja, dyskusja, - sondaż, ankieta, analiza dokumentów, wnioski, - autorefleksja, - warsztaty, informacje dla Rady Pedagogicznej, rada samokształceniowa, - pogadanki, wymiana doświadczeń w zespołach nauczycielskich, - spotkania z rodzicami i Radą Rodziców, - wspólne spotkania, wycieczki, ogniska, - udział w imprezach sportowych, festynach, - rozmowy indywidualne z uczniami,

- współpraca, spotkania z przedstawicielami instytucji zajmującymi się problemami uzależnień, 2. OBSZAR DZIAŁAŃ - RODZICE Zadania: I. Edukacja pedagogiczna rodziców - Pogadanki, prelekcje, wykłady w trakcie zebrań z rodzicami. - Spotkania z psychologiem, pedagogiem, logopedą z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. - Korzystanie z literatury biblioteki szkolnej. II. Uczestnictwo w życiu szkoły. - Czynna współpraca ze szkołą. - Wspólne przygotowanie szkolnych uroczystości typu: Wigilia, Wielkanoc, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Regionalny - Angażowanie się rodziców do prac społecznych na rzecz szkoły. - Uczestnictwo w spotkaniach ogólnych i klasowych. - Współtworzenie i opiniowanie dokumentów szkoły: 1) Statut. 2) Program Wychowawczy 3) Program Rozwoju Szkoły 4) Szkolny Zestaw Programów Nauczania

3. OBSZAR DZIAŁAŃ - ŚRODOWISKO LOKALNE Zadania : - Współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną. - Współpraca z Policją. - Współpraca z instytucjami i organizacjami pozarządowymi, sponsorami. - Współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. - Realizacja zadań z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. - Współpraca z innymi szkołami w najbliższym otoczeniu 4. OBSZAR DZIAŁAŃ - UCZNIOWIE Strategie oddziaływań na uczniów: Działanie informacyjno edukacyjne skierowane na: - kształtowanie postaw, wartości i umiejętności prozdrowotnych; - skuteczne wykorzystywanie programów profilaktycznych. Działania alternatywne polegające na: - organizowaniu zajęć: sportowych, artystycznych, pozalekcyjnych, społecznych wdrażających uczniów do aktywnego i twórczego trybu życia. Działania interwencyjne: - praca indywidualna z dzieckiem i rodziną; - organizowanie zajęć wspierających rozwój; - wsparcie pedagogiczno psychologiczne; - interwencje wychowawcze; - korzystanie z pomocy specjalistów.

V. Przewidywane osiągnięcia Programu Profilaktyki UCZEŃ : o ma świadomość wpływu różnych czynników na stan swojego zdrowia, o przestrzega zasad higieny osobistej oraz zdrowego odżywiania się, o potrafi ocenić stan swojego zdrowia i zna sposoby zapobiegania chorobom, o umie samodzielnie i aktywnie zagospodarować czas wolny, o zna zasady bezpiecznego zachowania i umie je przekazać młodszym kolegom, o posiada wiedzę o wpływie stylu życia i czynników zewnętrznych na jego zdrowie psychiczne, o zapobiega i reaguje na akty przemocy i agresji w szkole i poza nią, o potrafi wskazać właściwe i niewłaściwe zachowanie swoje i kolegów, o współpracuje w grupie i służy pomocą innym, o wie, co to są uzależnienia, o wie, że palenie papierosów i samodzielne przyjmowanie leków źle wpływa na zdrowie. o potrafi być asertywny w kwestii odmawiania, używania środków uzależniających, o dokonuje prawidłowych wyborów, o radzi sobie w sytuacjach trudnych i kryzysowych, o przewiduje i podejmuje odpowiedzialne decyzje, o umie sobie radzić z trudnymi emocjami, o posiada poczucie bezpieczeństwa i własnej wartości o rozwija własne zainteresowania, o utrzymuje dobre/poprawne kontakty interpersonalne ( rówieśnicze ).

VI. Instytucje, osoby wspomagające działania profilaktyczne szkoły 1. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Bełżycach Udzielanie pomocy pedagogicznej uczniom, rodzicom i nauczycielom: Profilaktyka uzależnień i inne problemy dzieci i młodzieży, udzielanie pomocy psychologicznej dzieciom i młodzieży z grup ryzyka. Terapia zaburzeń rozwojowych i zachowań dysfunkcyjnych. 2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Niedrzwicy Dużej Pomoc rodzinie w trudnej sytuacji życiowej. Pomoc w dofinansowaniu zadań gminnego programu profilaktyki. Komisje do spraw rozwiązywania problemów alkoholowych. 3. Komisariat Policji. Pomoc w sytuacjach zagrażających życiu i bezpieczeństwu uczniów. 4. Ośrodek Zdrowia w Niedrzwicy Dużej 5. Sąd Rejonowy V Wydział Rodziny i Nieletnich. 6. Biuro Turystyczne w Lublinie Organizacja wycieczek turystyczno-krajoznawczych. 7. Parafia Rzymsko-Katolicka pod wezwaniem św. Podwyższenia Krzyża Św. Wszechstronna pomoc wspomagająca podejmowane działania szkoły. 8. Rada Rodziców. Wszechstronna pomoc wspomagająca podejmowane działania szkoły.

VII. Ewaluacja Programu Profilaktyki Program Profilaktyki będzie ulegał ewaluacji w zależności od sytuacji i potrzeb społeczności szkolnej. Zmiany programu uwzględniać będą opinie nadzoru, pracowników szkoły, uczniów i ich rodziców. Metody, tj. np. ankiety, rozmowy, obserwacje, wykorzystywane w ewaluacji wynikać będą z charakteru działań, warunków i okoliczności, w których te działania są realizowane. Informacje uzyskane w toku ewaluacji posłużą do podejmowania decyzji, dotyczących wprowadzenia zmian w programie. Niniejszy Program został uchwalony przez Radę Rodziców Szkoły Podstawowej w Mariance Uchwałą nr... z dnia...