Zatwierdzono na Radzie Pedagogicznej w dniu 11.06.2003 r. Program profilaktyczny dla uczniów klas I- III Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 w Radomsku TEMAT: Żyj bezpiecznie i zdrowo Zdrowie fizyczne i psychiczne dziecka ma bardzo istotny wpływ na powodzenie w nauce szkolnej i determinuje jego dalszy rozwój. Aby to osiągnąć należy dostarczyć uczniom i rodzicom wiedzę na temat różnych aspektów zdrowia, motywować uczniów do dbałości o higienę osobistą i otoczenia. Zagadnienia I. Dbałość o swoje zdrowie w zakresie 1.Higieny osobistej: 2.W zakresie zdrowia psychicznego: Oczekiwane efekty aktywności ucznia Osoby odpowiedzialne i wspierające Uczeń wie i rozumie: Wychowawcy klas, opiekun PCK, 1. pielęgniarka, stomatolog, rodzice, pedagog Co to jest skóra, jak ją pielęgnować, co szkolny to jest toaleta poranna i wieczorna, na czym polega higiena jamy ustnej, włosów, rąk, całego ciała, co to jest właściwy i czysty ubiór oraz potrafi go dobrać ze względu na porę roku i warunki atmosferyczne Co to jest racjonalne i zdrowe żywienie, jego częstotliwość i dobór składników 2. Na czym polegają wzajemne relacje i komunikacja w domu rodzinnym i grupie rówieśniczej, klasie itp.; Rodzina i dom to wzajemne uczucia łączące mieszkających wspólnie ludzi; Poczucie bezpieczeństwa jest
3.W zakresie higieny pracy ucznia: 4.W zakresie higieny otoczenia: 3. 4. wspólnym efektem działań rodziny, grupy; Jak radzić sobie ze stresem; Jak świadomie rozładowywać napięcia i złe emocje; Na czym polega planowanie pracy w ciągu dnia; Na czym polega odpoczynek czynny i bierny( umiejętność samooceny stanu zmęczenia organizmu, organizacji zdrowego odpoczynku, zrelaksowania się po pracy umysłowej); Że ruch jest warunkiem zdrowia (ćwiczenia izometryczne, spacery, zabawy ruchowe, taniec, uprawianie sportu, jazda na rowerze, lekcje w-f, przerwy śródlekcyjne); Że ważnym elementem higieny życia ucznia jest umiejętność wykorzystania przerw międzylekcyjnych hałas szkodzi zdrowiu; Co to jest funkcjonalność i estetyka otoczenia człowieka i jego wpływu na samopoczucie i bezpieczeństwo ucznia( dziecka); Że stan otoczenia zależny jest od działalności i zachowania człowieka; Że czystość wokół dziecka ( stan tornistra, książek, zeszytów,
II. Profilaktyka zdrowotna 1.W zakresie zapobiegania chorobom 2.W zakresie rozeznania i oceny zagrożeń 1. 2. ubrania, klasy, toalet itp.) jest zależny także od niego; Kolorystyka i jasność oraz oświetlenie pomieszczeń ma wpływ na samopoczucie dziecka; Że mycie rąk, zębów i całego ciała jest niezbędnym elementem higieny codziennej i zapobiegania powstawaniu chorób skóry, oczu, układu pokarmowego itp.; Że niezbędna jest konieczność przeprowadzania szczepień ochronnych i badań profilaktycznych; Że stan zębów zależy od higieny i systematycznej kontroli u dentysty; Na czym polega praca pielęgniarki szkolnej i umie zgłosić się po poradę do jej gabinetu; Konieczność spożywania II śniadania w szkole; Że obuwie zamienne jest elementem higieny życia szkolnego; Że wietrzenie i wentylacja pomieszczeń warunkuje zdrowie; Jak zachować bezpieczeństwo w klasie, na przerwie, na korytarzu, boisku szkolnym itp.; Jak bezpiecznie dotrzeć do szkoły ( zasady ruchu pieszego i rowerowego); Wychowawcy, lekarz, stomatolog, policjant, straż pożarna, straż miejska, kurator
III. Wyrabianie praktycznych umiejętności Na czym polega bezpieczeństwo w czasie zajęć wf ( asekuracja), techniki( ostre narzędzia), zabaw grupowych i zespołowych; Jak bezpiecznie używać urządzenia domowe ( odkurzacz, żelazko, kuchenka gazowa itp.); Umie ocenić zagrożenia cywilizacyjne i minimalizować ich skutki( hałas, środki chemiczne, motoryzacja, smog itp.); Niebezpieczeństwo wynikające ze stosowania używek, narkotyków, nadużywania leków itp.); Jak zachować bezpieczeństwo w kontaktach z nieznajomymi; Że każde dziecko ma swoje prawa i jest otoczone opieką społeczeństwa i państwa, w którym żyje; Jak ćwiczyć zachowanie asertywne sztuka mówienia nie Posługiwać się telefonami alarmowymi oraz przekazać wiadomość o wypadku, zdarzeniu lub zagrożeniu na: pogotowie ratunkowe 999, policję 997, straż pożarną 998. Doraźnie pomóc potrzebującemu: przeprowadzić starszego( niewidomego) przez ulicę; pomóc osobie chorej ( kalekiej) pomóc osobom ubogim; Wychowawcy klas, rodzice, dyrektor szkoły
Stosować w razie potrzeby ćwiczenia rozluźniające i relaksacyjne; Udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej Zabezpieczyć miejsce wypadku( trójkąt ostrzegawczy, inny widoczny znak); ocenić sytuację ( ustalić liczbę osób poszkodowanych, rodzaj doznanych obrażeń i kolejność udzielania pierwszej pomocy); zawiadomić pogotowie ratunkowe ( złożyć krótki i rzeczowy meldunek); Opanować sytuację( własne emocje, pocieszyć i uspokoić poszkodowanego); praktycznie udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej: a) tamowanie krwotoku z nosa, b) opatrywanie lekko krwawiących ran, c) oparzenia zewnętrzne, d) oparzenia wewnętrzne i zatrucia środkami chemicznymi; e) obrażenia kości i stawów( złamania, zwichnięcia, skręcenia); f) zatrucia pokarmowe; g) tamowanie silnie krwawiących ran; h) utrata przytomności( ułożenie w pozycji bocznej ustalonej); i) omdlenia.
Przedstawione założenia i cele wychowania zdrowotnego planujemy realizować stosując różnorodne formy i metody, w tym przede wszystkim: Metody oddziaływania na dziecko: 1.Ciągłe oddziaływanie na świadomość dziecka oraz permanentna troska o kształtowanie i utrwalanie pożądanych nawyków i zachowań przy każdej okazji poprzez: - stawianie wymagań : higieny osobistej, czystości wokół siebie, samodzielności, kultury korzystania z urządzeń sanitarnych, osiągania sprawności fizycznej typowej dla danego wieku, radzenia sobie w trudnych sytuacjach ( u lekarza, stomatologa, w czasie opatrunku, zastrzyku) ruchu i wysiłku fizycznego na powietrzu; - inspirowanie do podejmowania działań dotyczących dbałości o zdrowie własne i otoczenia; kształtowanie nawyków higieniczno- zdrowotnych; wycieranie nosa chusteczką, mycie zębów, mycie rąk (owoców) przed jedzeniem, samodzielne ubieranie się w zależności od pogody, stosowanie prostych form hartowania się, ochrona zieleni, dbałość o czystość środowiska; - powtarzanie werbalne i czynnościowe, zmierzające do utrwalenia pożądanych zachowań i nawyków prozdrowotnych, poprzez: - stawianie zadań, powtarzanie poleceń, egzekwowanie ich wykonania, informowanie, wyjaśnianie celowości podejmowanych działań ( nie wystarczy wiedzieć jak, trzeba wiedzieć jak, trzeba wiedzieć dlaczego; 2. Planowe organizowanie sytuacji sprzyjającej wytwarzaniu nawyków i zachowań prozdrowotnych poprzez: - organizowanie turniejów międzyklasowych i innych form współzawodnictwa indywidualnego i zespołowego; - organizowanie konkursów ( plastycznych, sprawnościowych, wiedzy na określony temat itp.); - prowadzenie kursów udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej; - przygotowanie grup i zespołów do udziału w imprezach szkolnych i pozaszkolnych, udział zespołów symulujących wypadki ( uszkodzenia ciała), jako jedna z form szkolenia;
- organizacja imprez rekreacyjno- sportowych i wycieczek; wykorzystywanie środków audiowizualnych i różnorodnej literatury o tematyce zdrowotnej oraz gazetki klasowej ( szkolnej) i innych form promocji i propagandy wizualnej ( plakaty, ulotki, wystawy itp.). Metody organizowania środowiska wychowawczego 1.Organizowanie poprawnego i wzorcowego środowiska wychowawczego poprzez: a) dbałość o estetykę i funkcjonalność otoczenia ( budynku szkolnego, boiska: usuwanie śmieci, odpadków, kamieni, szkła); b) dbałość o meble dostosowane do potrzeb dzieci; c) zapewnienie odpowiednich i bezpiecznych przyborów i przyrządów używanych na lekcjach wf i techniki; d) włączenie rodziców i uczniów do prac związanych z utrzymaniem i poprawą estetyki klasy, należytym oświetleniem i wentylacją; 2. Wprowadzenie zasad i higieny pracy i życia w szkole poprzez: a) systematyczne i urozmaicone prowadzenie zajęć śródlekcyjnych; b) odpowiedni dobór rozkładu zajęć, przemienności wysiłku dziecka stosownie do pory dnia, tygodnia i planowanej intensywności działań; c) wprowadzenie elementów technik relaksacyjnych, redukujących stres, odprężających ( muzykoterapia, elementy jogi dla dzieci). W każdej klasie uczeń zdobywa umiejętności i wiedzę na temat higieny osobistej, otoczenia i profilaktyki zdrowotnej.