Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: PIEL 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Kod przedmiotu WZINM PIELP1S OS9 15/16 Kategoria przedmiotu Opieka specjalistyczna Liczba punktów ECTS 9 Język wykładowy polski 2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk 5 70 0 0 0 0 0 0 0 30 6 0 0 0 0 0 0 0 40 0 Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie
3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Zdobycie wiedzy na temat zaburzeń psychopatologicznych, dotyczących sfery postrzegania, pamięci, myślenia, uwagi, uczuć i emocji oraz oceniania i różnicowania stanu psychicznego pacjenta, jego zdolności do komunikowania się i zaspakajania swoich potrzeb w różnych etapach procesu chorobowego. Cel 2 Z.P Nabycie umiejętności oceny stanu pacjenta, zapewnienia zindywidualizowanej opieki choremu i jego rodzinie oraz zdolności udzielania wsparcia. PZ: Doskonalenie umiejętności potrzebnych do sprawowania opieki nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi 4 Modułowe efekty kształcenia MW1 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie psychiatrycznym. D.W.05 MW2 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu D.W.06 MW3 Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układ i narządy chorego we różnych schorzeniach w zależności od wieku i stanu z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania D.W.0 MW4 Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku i stanu zdrowia. D.W.09 MW5 Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego wieku i stanu.d.w. MW6 Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu zdrowia.d.w.11 MW7 Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia pacjenta.d.w.12 MW Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej (psychiatrycznej)w Polsce.D.W.14 MW9 Różnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji.d.w.15 MU Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniar- ską D.U.13 MU11 Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego, leczniczo- pielęgnacyjnego D.U.20 MU12 Prowadzi rozmowę terapeutyczna D.U.22 MU13 Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego D.U.26 MU14 Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgnacyjnych, rapor- tów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn, kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopiekid.u.2 MU15 Umie przewidzieć skutki postępowania pacjenta z określonymi zaburzeniami psychicznymi D.U.31 MU16 Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod wzgledem fizycznym i psychicznym. D.U.12 MU17 Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych.d.u.32 MU1 Prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe oraz aktywizację z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej.d.u.24 MK19 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece K.01 MK20 Przestrzega praw pacjenta K.05 MK21 Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe K.06 MK22 Zachowuje tajemnicę zawodową K.07 MK23 Współdziała w ramach zespołu interdysyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. K.0 MK24 Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami K. MW25 Zna metody, techniki i narzędzia oceny stanu świadomości i przytomności. D.W.26 MW26 Zna etiopatogenezę i objawy kliniczne podstawowych zaburzeń psychicznych. D.W.27 MW27 Zna zasady obowiązujące przy zastosowaniu przymusu bezpośredniego. D.W.2 MW2 Zna możliwości stosowania psychoterapii u chorych z zaburzeniami psychicznymi. D.W.29 MU29 Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych. D.U.27 MU30 Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki D.U1 MU31 Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia dotyczące uzależnień D.U3 Strona 2/6
MU32 Motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia do grup wsparcia społecznego. D.U4 5 Treści programowe Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin W1 Psychopatologia i badanie psychiatryczne 6 W2 Etiologia i epidemiologia zaburzeń psychicznych. 6 W3 Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych: - schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne -choroby afektywne -organiczne zaburzenia psychiczne - W4 zaburzenia nerwicowe Substancje psychoaktywne- symptomatologia wybranych zespołów uzależnień: - narkotyki -alkohol Stany ostre w psychiatrii -czynniki ryzyka popełnienia samobójstwa - W5 postępowanie z pacjentem pobudzonym, agresywnym -przyjęcie pacjenta do 4 szpitala psychiatrycznego bez zgody W6 Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii. 3 W7 Zasady psychoterapii indywidualnej, grupowej, terapii rodzin 3 W Specyfika opieki pielęgniarskiej nad chorym z zaburzeniami psychicznymi: - pojęcie, zasady, cele psychopielęgnacji - wywiad z chorym psychicznie cechy i warunki prawidłowo przeprowadzonego wywiadu - obserwacja chorego pod kątem występowania objawów psychopatologicznych - pielęgnowanie chorych pobudzonych (zapewnienie bezpieczeństwa, obserwacja chorych unieruchomionych) - pielęgnowanie chorych w stanach depresji - monitorowanie tendencji samobójczych - zasady pielęgnacji chorych z nerwicą W9 Terapeutyczne formy relacji: - założenia komunikacji pielęgniarka pacjent - techniki kontaktu terapeutycznego - fazy kontaktu terapeutycznego (orientacji, identyfikacji, zgłębiania osobowości, zakończenia kontaktu) - etapy kontaktu 5 terapeutycznego pielęgniarka podopieczny: W Udział pielęgniarki w psychoterapii: - psychoterapia indywidualna (rodzaje oddziaływań, zasady psychoterapii elementarnej) - psychoterapia grupowa (formy organizowania grup terapeutycznych - przygotowanie podopiecznego do udziału 5 w terapii grupowej - czynniki leczące w terapii grupowej - terapia zajęciowa (formy terapii zajęciowej, aktywizacja chorych) W11 Udział pielęgniarki w rehabilitacji chorych psychicznie: - zakres działania rehabi- litacji chorych psychicznie (rehabilitacja lecznicza, społeczna, zawodowa 4 - współpraca pielęgniarki z członkami zespołu interdyscyplinarnego W12 Pielęgnowanie pacjenta w wybranej jednostce chorobowej z uwzględnieniem problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji 6 Razem 70 Zajęcia Praktyczne Zapoznanie studenta ze specyfiką i organizacją pracy Zp1 oddziału psychiatrycznego: regulaminy, przepisy Bhp, dokumentacja prowadzona w oddziale prawa pacjenta, standardy, procedury Nawiązanie kontaktu z chorymi z różnymi zaburzeniami psychicznymi, ich Zp2 rodzi- nami, zespołem terapeutycznym. Metody zbierania wywiadu, zasady planowania, realizacji i oceny Zp3 podejmowanych działań (prowadzenie procesu pielęgnowania) Udział w diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych z uwzględnieniem farmakoterapii, psychoterapii, terapii Zp4 zajęciowej Strona 3/6
Zajęcia Praktyczne Rozpoznawanie myśli i tendencji samobójczych u chorych, prowadzenie działań Zp5 zapobiegających realizacji tendencji samobójczych, dokumentowanie. Rozpoznawanie zachowań agresywnych; przestrzeganie podstawowych zasad Zp6 kon- taktu z pacjentem agresywnym; znajomość środków przymusu, zasad i procedur ich stosowanie; dokumentowanie Zp7 Udział w psychoedukacji chorych psychicznie i ich rodzin (przekazanie informacji o zdrowiu psychicznym i zasadach higieny psychicznej; wskazanie możliwości radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu; zmniejszanie napięcia psychicznego-aktywne słuchanie). Zp Udział w prowadzeniu treningu umiejętności społecznych chorych z zaburzeniami psychicznymi (trening umiejętności prowadzenia rozmowy; trening umiejętności rozwiązywania problemów w sytuacjach międzyludzkich; trening w zakresie wy- glądu zewnętrznego i higieny osobistej). Zp9 Udział w rehabilitacji pacjentów psychiatrycznych z ukierunkowaniem na psychoprofilaktykę nawrotów choroby. Zp Przygotowanie pacjenta do wypisu do domu lub oddziału pobytu dziennego. Razem 0 Praktyka Zawodowa Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału psychiatrycznego. Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału ze zwróceniem uwagi na prawa chorych psychicznie zgodne z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. Zapoznanie chorego z nowym dla Pz1 niego środowiskiem. Obserwacja pacjenta ukierunkowana na etapy adaptacji w oddzia- le. Specyfika relacji pielęgniarka pacjent. Terapeutyczne i nieterapeutyczne zacho- wania wśród członków zespołu pielęgnującego. Kontakt werbalny i niewerbalny z pacjentem psychicznie chorym Pz2 Obserwacja pacjentów pod kątem objawów psychopatologicznych. Sposoby prze- żywania choroby i radzenia sobie w sytuacjach trudnych obserwacja chorych. Zbieranie informacji o chorych. Nawiązanie kontaktu z rodziną chorego lub opie- kunami. Ocena stanu psychicznego, fizycznego i sytuacji społecznej chorego na podstawie zebranych danych. Pz3 Pielęgnowanie chorych z zaburzeniami psychicznymi. Ustalanie problemów pacjenta w ujęciu holistycznym. Opracowanie planu opieki pielęgniarskiej i realizacja zaplanowanych działań. Ocena stopnia realizacji i efektów planu opieki. Sprawozdanie o stanie zdrowia chorych. Czynne reagowanie na sygnały zagrożeń zdrowia i życia pacjentów. Przygotowanie chorego i jego rodziny do wypisu ze szpitala. Pz4 Udział w różnych formach terapii chorych psychicznie. Uczestnictwo w badaniach specjalistycznych wykonywanych w oddziale psychiatrycznym. Razem 40 Strona 4/6
Samokształcenie Zaburzenia psychiczne w aspekcie psychologicznym. Potęgowanie zdrowia psychicznego. Rola pielęgniarki w rehabilitacji psychicznie chorych. Zaburzenia Sk1 psy- chiczne a samobójstwa - rola pielęgniarki w rozpoznawaniu i zapobieganiu 30 zagro- żeniom. Pielęgnowanie pacjenta w wybranej jednostce chorobowej z uwzględnie- niem problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji Razem 30 6 Metody oceny Student za zaliczenie: wykładów otrzymuje punkty 4 ECTS, Zajęć praktycznych punktów 4 ECTS, Praktyk zawo- Ocena podsumowująca P15. Dzienniczek praktyk P7. Test jednokrotnego wyboru P. Obserwacja P11. Aktywność na zajęciach Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Zasady dopuszczenia do egzaminu: zaliczenie kolokwium, zaliczenie zajęć praktycznych, zaliczenie samo- 2 Zasady zaliczenia zajęć praktycznych: obowiązkowa 0% obecność na zajęciach, przestrzeganie regulaminu 3 Warunki zaliczenia praktyki zawodowej: obowiązkowa 0% obecność na zajęciach, przestrzeganie regula- Kryteria oceny Na ocenę 3 Na ocenę 3.5 Na ocenę 4 Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym. Wymaga ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzenia procesu pielęgnowania oraz w kształtowaniu kompetencji społecznych. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w ograniczonym zakresie. Aktywność na zajęciach minimalna, w pracy zespołowej wyma- ga pomocy. Zaliczony proces pielęgnowania, 65-70% odpowiedzi poprawnych na teście Efekty kształcenia opanowane na poziomie podstawowym, usystematyzowane. Wymaga niewielkiego ukierunkowania w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzenia procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Aktywność na zajęciach mała, w pracy zespołowej wymaga pomocy w niewielkim zakresie. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni. Zaliczony proces pielęgnowania, 70% -75% odpowiedzi poprawnych na teście Efekty kształcenia opanowane na poziomie ponad podstawowym, usystematyzowane. Samodzielny w sytuacjach typowych, w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach zadowalająca, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach typowych. Korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego w pełni, a z uzupełniajacego w ograniczonym zakresie. Zaliczony proces pielęgnowania, 76% do 5% odpowiedzi poprawnych na teście. Strona 5/6
Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 Efekty kształcenia opanowane na poziomie zadowalającym, usystematyzowane. Wykazuje samodzielność w sytuacjach nowych w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych. Sprawnie korzysta z podanego piśmiennictwa podstawowego i uzupełniajacego. Zaliczony proces pielęgnowania, 6% do 95% odpowiedzi poprawnych na teście Efekty kształcenia opanowane na poziomie wysokim. Wykazuje samodzielność w sytuacjach złożonych (problemowych) w zdobywaniu wiedzy, umiejętności, prowadzeniu procesu pielęgnowania oraz kształtowaniu kompetencji społecznych. Formułuje wnioski z podjętych działań. Aktywność na zajeciach bardzo duża, w pracy zespołowej nie wymaga pomocy w sytuacjach nowych i złożonych. Samodzielnie poszukuje informacji korzystając z piśmiennictwa z poza listy podstawowej i uzupełniajacej. Zaliczony proces pielęgnowania, 95% do 0% odpowiedzi poprawnych na teście 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Jarema M., Rabe-Jabłońska J Psychiatria.Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa, 2011, PZWL [2] Bilikiewicz A Psychiatria kliniczna, Warszawa, 2004, PZWL [3] Czabała Cz Zdrowie psychiczne, Warszawa, 2000, IPiN [4] Krupka-Matuszczyk I., Matuszczyk M. Psychiatria. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, Katowice, 2007, WydwnictwoŚląskiego Uniwersytetu Medycznego [5] Wilczek-Różyczka E. Komunikowanie z chorym psychicznie, Lublin, 2007, Czelej Literatura uzupełniająca: [1] Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. Psychiatria. Tom I,II,III, Wrocław, 2003, Urban& Partner [2] Golec S., Kokoszka A. Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych, Kraków, 2002, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna [3] Aleksandrowicz J. Psychotedrapia, Warszawa, 2000, PZWL Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Zofia Foryś (kontakt: zoftox@poczta.fm) Oboby prowadzące przedmiot prof. dr hab. n. med. Antoni Florkowski (kontakt: florkowskiantoni@wp.pl) Strona 6/6