RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 w I Liceum Ogólnokształcącym im. B. Prusa w Żarach Raport opracowali: Elżbieta Malendowicz Jerzy Garczyński Żary czerwiec 2014 r.
SPIS TREŚCI I.CELE I ZAKRES EWALUACJI 3 II. ORGANIZACJA I PRZEBIEG EWALUACJI 3 III. WYNIKI PRZEPROWADZONYCH ANKIET I WYWIADÓW...5 - ankieta dla rodziców.....5 - ankieta dla uczniów 11 - ankieta dla nauczycieli......15 - opinie dyrektora szkoły.22 - opinia przewodniczącego rady rodziców..23 IV. WNIOSKI I REKOMENDACJE...24 - z analizy ankiety dla nauczycieli - z analizy ankiety dla rodziców - z analizy ankiety dla uczniów - z analizy wywiadu z Dyrektorem Szkoły - z analizy wywiadu z Przewodniczącym Rady Rodziców V. ZAŁĄCZNIKI - ankieta dla nauczycieli 26 - ankieta dla uczniów...30 - ankieta dla rodziców...31 2
I. CELE I ZAKRES EWALUACJI W roku szkolnym 2013/2014 zaplanowano i przeprowadzono ewaluację dotyczącą obszaru 3. Funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym. Z tego obszaru wybrano wymaganie 3.4- współpraca z rodzicami Cele ewaluacji: Poznawcze: Ocena przebiegu i efektów współpracy szkoły z rodzicami. Praktyczne: Podjęcie ewentualnych działań służących poprawie współpracy z rodzicami. Pytania kluczowe: Ilu rodziców angażuje się w prace na rzecz szkoły? Jaki charakter ma dotychczasowa współpraca? W jaki sposób szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy? W jakich obszarach rodzice angażują się najchętniej? W jakich obszarach współpraca z rodzicami jest utrudniona? Jakie formy wspierania rodziców w wychowaniu dzieci prowadzi szkoła? Jakie są efekty współpracy z rodzicami dla szkoły, nauczycieli, uczniów, dyrektora i rodziców? II. ORGANIZACJA I PRZEBIEG EWALUACJI W oparciu o główne problemy badawcze opracowano następujący plan ewaluacji: Problemy ewaluacyjne 1. Czego nauczyciele oczekują i w jaki sposób planują współpracę z rodzicami? 2. Jak rodzice oceniają, angażują się i czego oczekują w zakresie współpracy ze szkołą? 3. Jak uczniowie oceniają i czego oczekują od współpracy ich rodziców ze szkołą? 4. Jaki jest stopień zadowolenia i zaangażowania rodziców we współpracę ze szkołą? Sposoby zbierania informacji ankieta dla nauczyciela ankieta dla rodziców ankieta dla uczniów wywiad z dyrektorem szkoły i przewodniczącym Rady Rodziców 3
METODY BADAWCZE: analiza ankiety dla rodziców analiza ankiety dla uczniów analiza ankiety dla nauczycieli analiza opinii Dyrektora Szkoły - wywiad analiza opinii Przewodniczącego Rady Rodziców - wywiad NARZĘDZIA BADAWCZE: kwestionariusz ankiety dla nauczycieli kwestionariusz ankiety dla uczniów kwestionariusz ankiety dla rodziców arkusz wywiadu Dyrektor szkoły arkusz wywiadu - Przewodniczący Rady Rodziców INFORMACJE NA TEMAT PRZEPROWADZONYCH BADAŃ: - ankietę dla uczniów wypełniło 110 osób - stanowi to 31% społeczności uczniowskiej szkoły - ankietą dla rodziców planowano przebadać 130 rodziców uczniów kl. I, II i III (po 10 ankiet na klasę) - ostatecznie ankietę wypełniło 115 osób, co stanowi 33% wszystkich rodziców w szkole, - ankietę do nauczycieli wypełniło 13 osób, to jest 100% wychowawców w szkole, - wywiadami objęto Dyrektora Szkoły i Przewodniczącego Rady Rodziców. SPOSÓB PREZENTACJI WYNIKÓW EWALUACJI: Przedstawienie Raportu z ewaluacji wewnętrznej Dyrektorowi I LO im. B. Prusa w Żarach - prezentacja wyników ewaluacji. Nauczycielom - na posiedzeniu Rady Pedagogicznej. Rodzicom - na stronie internetowej szkoły. 4
II. WYNIKI PRZEPROWADZONYCH ANKIET Ankieta dla rodziców 1. Czy Pana/Pani zdaniem rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? Większość ankietowanych odpowiedziała, że zdecydowanie tak i raczej tak. 60% 55% 50% 40% 38% 30% 20% 10% 0% Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie 5% 2% 2. Z jakich form współpracy ze szkołą może Pan/Pani korzystać? Najwięcej ankietowanych rodziców korzystało z ogólnych zebrań, połowa ankietowanych rodziców wybrało spotkania i konsultacje indywidualne z nauczycielem. 120% 100% 96% 80% 60% 51% 50% 40% 20% 20% 0% Zebrania ogólne Spotkania indywidualne Konsultacje indywidualne Rozmowy telefoniczne 5
3. Czy uczestniczy Pan/Pani w zebraniach ogólnych? Ponad połowa rodziców uczestniczy w nich zawsze, nieliczny procent nie bierze w nich udziału nigdy lub bierze czasami. Nigdy 4% Czasami 5% Często 25% Zawsze 66% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 4. Częstotliwość spotkań ogólnych jest Pana/Pani zdaniem: Niewielka ilość badanych uważa, że częstotliwość spotkań z rodzicami jest za duża, nikt natomiast nie stwierdził iż tych spotkań jest za mało. 0% 10% 90% Za duża Wystarczająca Za mała 6
5. Jakie informacje uzyskuje Pan/Pani podczas zebrań ogólnych? Na zebraniach ogólnych najwięcej informacji rodzice uzyskują o dziecku i zespole klasowym, niewiele natomiast o poradach wychowawczych. Zbyt mało jest także wymiany doświadczeń między rodzicami. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 95% Informacje o dziecku 76% Informacje o zespole klasow ym 23% Porady Wymiana w ychow aw cze dośw iadczeń między rodzicami 5% 0% Inne 6. Jak Pan/Pani ocenia organizację tych spotkań? Według opinii rodziców spotkania są należycie przygotowywane i przeprowadzane przez wychowawców. 44% 56% Bardzo dobrze Raczej dobrze 7
7. Czy uczestniczy Pan/Pani w spotkaniach indywidualnych organizowanych przez szkołę? Większość rodziców nie uczestniczy w spotkaniach indywidualnych. Tak 38% Nie 62% 8. Jeśli tak, to z kim Pan/Pani się kontaktuje? Najwięcej rodziców kontaktuje się z wychowawcą, rzadziej z pedagogiem czy nauczycielami przedmiotów. 80% 76% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 16% 8% 0% Wychowawca Pedagog Nauczyciel przedmiotu 8
9. Czy otrzymujecie Państwo regularne informacje o postępach i zachowaniu własnego dziecka? Wszyscy ankietowani uznali, że przepływ informacji ze szkoły o ich dziecku jest systematyczny. 0% 100% Tak Nie 10. Czy są państwo zadowoleni ze współpracy ze szkołą? Tylko nieznaczny procent ankietowanych rodziców wyraża swoje niezadowolenie ze współpracy ze szkołą Trudno powiedzieć Nie 4% 4% Raczej nie 2% Raczej tak 20% Tak 70% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 9
11. Co zmieniliby Państwo w zakresie współpracy szkoły z rodzicami? Życzenia rodziców są następujące: - wprowadzenie dziennika elektronicznego, - częstsze konsultacje indywidualne z nauczycielami przedmiotu zamiast ogólnych zebrań, - uaktualnianie strony internetowej szkoły na bieżąco, - natychmiastowa informacja telefoniczna dotycząca złego zachowania dziecka, - w przypadku problemów konfrontacja uczeń nauczyciel rodzic. 10
Ankieta dla uczniów 1. Czy Twoim zdaniem rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? Zdecydowana większość opowiada się za uczestnictwem rodziców, jednak aż 14% uczniów nie ma na ten temat zdania. 14% 21% 65% Tak Nie Nie mama zdania 2. Jeśli tak, to jak według Ciebie, rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? Najwięcej osób wskazało współtworzenie programu wychowawczego i udział w realizacji imprez szkolnych, najmniej wykonywanie prac użytecznych na rzecz szkoły. 6% 14% 36% 11% 33% Pomagać finansowo Pomagać w realizacji imprez szkolnych Inne Wykonywać uzyteczne prace na rzecz szkoły Współtworzyć program wychowawczy 11
3. Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada Twoim rodzicom? Zdaniem uczniów są to wywiadówki. Mniej chętnie oceniają indywidualne spotkania z na- uczycielami, wspólne imprezy i pisemne opinie. 15% 1% 11% 53% 20% Wywiadówki Pisemne opinie o postepach dziecka Inne Indywidualne spotkania z nauczycielami Wspólne imprezy 4. Czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców? Ponad połowa uczniów potwierdza istnienie przedstawicielstwa rodziców. Zastanawiający jest fakt, że aż 30% uczniów nie wie o istnieniu w szkole Rady Rodziców. 30% 4% 66% Tak Nie Nie wiem 12
5. Czy Twoi rodzice zainteresowani są tym, co dzieje się w szkole? Zdecydowana większość twierdzi, że tak. 9% 0% 7% 12% 72% Zdecydowanie tak Tak Nie Zdecydowanie nie Nie wiem 6. Czy Twoi rodzice chętnie uczestniczą w spotkaniach z wychowawcą? Odpowiedzi na tak i zdecydowanie udzieliło ponad 70% ankietowanych, odpowiedzi nie i zdecydowanie nie 12% ankietowanych. Czy rodzice chetnie uczestniczą w spotkaniach z wychowawcą? 16% 7% 10% 2% Zdecydowanie tak Tak Nie Zdecydowanie nie Nie wiem 65% 13
7. Czy chciałabyś/chciałbyś, aby Twoi rodzice mieli większy wpływ na to, co dzieje się w szkole? Niewielka różnica między tak i nie wskazuje na różnorodność opinii na ten temat. Nie wiem 24% Zdecydowanie tak 2% Tak 35% Zdecydowanie nie 5% Nie 34% 14
Ankieta dla nauczycieli 1. Czy Pan/Pani rozpoznaje potrzeby rodziców w zakresie współpracy ze szkołą? 38% ankietowanych odpowiedziało zdecydowanie tak, a 62% raczej tak. zdecydowanie tak 38% raczej tak 62% 2. W jaki sposób Pan/Pani uzyskuje informacje na temat tych potrzeb? Najwięcej osób, bo aż 12, postawiło na indywidualne rozmowy z rodzicami, w drugiej kolejności są wykorzystywane informacje uzyskane bezpośrednio od dzieci. Ponadto w czterech przypadkach przeprowadzone były ankiety wśród rodziców. informacje uzyskane od dzieci 41% ankieta 15% indywidualne rozmowy 44% 15
3. Jakie formy współpracy proponowane są rodzicom? Nauczyciele ze swej strony proponują różnorodne formy spotkań. Należą do nich spotkania indywidualne, ogólne, konsultacje oraz rozmowy telefoniczne. Procentowy rozkład poszczególnych form przedstawia poniższy wykres. rozmowy telefoniczne 9% konsultacje 15% spotkania ogólne 36% spotkania indywidualne 40% 4. Czy zawsze planuje Pani/Pan przebieg spotkania ogólnego z rodzicami? Zdecydowanie tak odpowiedziało dziesięciu nauczycieli, raczej tak - trzech. raczej tak 23% zdecydowanie tak 77% 16
5. Najczęściej poruszanymi tematami na spotkaniach z rodzicami są? Sprawy organizacyjne (12), informacje na temat osiągnięć i zachowania uczniów (11), informacje o funkcjonowaniu klasy (11) oraz w pojedynczych przypadkach sprawy szkolne, konsultacje problemy poruszane przez innych nauczycieli. funkcjonowanie klasy 31% inne 6% sprawy organizacyjne 32% osiągnięcia i zachowanie uczniów 31% 6. Jak często odbywają się zebrania grupowe z rodzicami? 79% badanych odpowiedziało, że raz w miesiącu, 14% cztery razy w roku i 7%, że według potrzeb. cztery razy w roku 14% wg potrzeb 7% raz w miesiącu 79% 17
7. Na czyj wniosek i jak często odbywają się potkania indywidualne z rodzicami? Spotkania odbywają się najczęściej w miarę potrzeb, na wniosek nauczyciela. raz w miesiącu 5% na wniosek nauczyciela 53% na wniosek rodzica 42% 8. Jakie są tematy spotkań indywidualnych z rodzicami? Tematami spotkań indywidualnych najczęściej jest przekazanie informacji o problemach w nauce oraz zachowaniu dziecka w mniejszym stopniu dotyczą frekwencji na zajęciach, sytuacji rodzinnej dziecka. inne 19% informacje o problemach w nauce 43% informacje o zachowaniu 38% 18
9. Jak ocenia Pan/Pani współpracę z rodzicami? Współpracę z rodzicami w 46% wychowawcy określają jako bardzo dobrą i w 54 jako raczej dobrą. raczej dobra 54% bardzo dobra 46% 10. Jak jest najlepsza forma kontaktu z rodzicami? Za najlepszą formę kontaktu z rodzicami nauczyciele wskazują spotkania indywidualne i zebrania grupowe (wywiadówki ), w mniejszym stopniu są wspólne imprezy, szkolenia dla rodziców organizowane przez szkołę, pisemne informacje o postępach dziecka lub działaniach podejmowanych przez szkołę. 13% 3% 32% spotkania indywidualne zebrania grupowe 10% espólne imorezy 10% 32% szkolenia rodziców informacja pisemna inne 19
11. Jak ocenia Pan/Pani zaangażowanie rodziców w pracę szkoły? Zaangażowanie rodziców w pracę szkoły raczej źle ocenia 57% badanych nauczycieli, raczej dobrze 31%, bardzo dobrze 15%. bardzo dobrze 15% raczej źle 54% raczej dobrze 31% 12. W jakie formy współpracy rodzice angażują się najchętniej? Z pytania dotyczącego form współpracy, w które rodzice się angażują, jednoznacznie wynika, że rodzice raczej niechętnie lub bardzo niechętnie angażują się w uroczystościach szkolnych, pracach społecznych na rzecz klasy lub szkoły czy opiniowaniu dokumentów i planów szkolnych. Raczej chętnie chcą sprawować opiekę w czasie wycieczek i wspierać finansowo szkołę. 6 5 4 3 2 1 0 uroczystości klasowe uroczystości szkolne praca na rzecz klasy i szkoły wsparcie finansowe opieka w czasie wycieczek opiniowanie dokumentacji szkoły bardzo chętnie raczej chętnie raczej niechętnie bardzo niechętnie 20
13. Czego Pan/Pani oczekuje po spotkaniach z rodzicami? Po 10-ciu ankietowanych oczekuje docenienia ich pracy i pomocy w realizacji zadań wychowawczych, 9-ciu większego zainteresowania rozwojem własnego dziecka, 4 pomocy w realizacji zadań dydaktycznych. 12 10 10 9 10 8 6 4 4 2 1 0 pomoc w realizacji zadań dydaktycznych pomoc w realizacji zadań wychowawczych większe zainteresowanie dzieckiem docenienie pracy nauczyciela inne 14. Na czym według Pana/Pani polega współpraca rodziców ze szkołą? Najwięcej ankietowanych uważa, że w/w współpraca powinna polegać na współdziałaniu w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz pomocy w organizacji imprez szkolnych. W dalszej kolejności znajduje się współdecydowanie w organizowaniu wycieczek, współdecydowanie o środkach finansowych gromadzonych przez rodziców, pomoc materialną, oraz współdecydowanie o głównych wydatkach szkoły. 12 10 8 6 4 10 10 6 4 7 8 2 1 0 współdziałanie w procesie dydakt.- wych. pomoc w imprezach szkolnych pomoc materialna współdecydowanie o wydatkach szkoły współdecydowanie o środkach finansow. współdecydowanie w organizacji wycieczek inne 21
Opinia Dyrektora Szkoły na temat współpracy z rodzicami Dyrektor uważa, że współpraca rodziców i szkoły układa się dobrze. Świadczą o tym comiesięczne spotkania z rodzicami, podczas których rodzice na bieżąco są informowani o postępach uczniów w nauce i codziennym życiu szkoły. To najlepiej rozwinięte elementy współpracy. Oczywiście jest jeszcze wiele do zrobienia, wiele elementów można poprawić. Szczególnie frekwencję rodziców na zebraniach. Paradoksalnie, częstszy kontakt ze szkołą mają rodzice uczniów niesprawiających żadnych kłopotów, a nie przychodzą ci, którzy mają problemy, których można by uniknąć, gdyby współpraca rodzic szkoła układała się lepiej. Dla wygody, szczególnie rodziców, terminy zebrań planowane są na cały rok z góry i informację o nich można znaleźć na stronie internetowej szkoły. Na pewno w niektórych przypadkach należałoby poprawić sposób prowadzenia zebrań przede wszystkim zadbać o przyjazną atmosferę. W miarę możliwości chwalić uczniów, podkreślać ich dobre strony, informować o osiągnięciach. To sprawi, że rodzice nie będą unikali kontaktów ze szkołą. Dobrym sposobem jest też udział nauczycieli uczących w zebraniach, na pewno usprawnia przepływ informacji, a dobra współpraca przekłada się na lepszą frekwencję i zapobiega zrzucaniu odpowiedzialności za wychowanie młodzieży na szkołę. W związku z tym Dyrektor jest przeciwny wprowadzeniu dziennika elektronicznego, gdyż eliminuje on kontakt rodziców ze szkołą. Taka forma nie zastąpi kontaktu bezpośredniego. Szkoła nie może funkcjonować bez rodziców, również bez ich wsparcia finansowego. Należy więc podejmować działania, aby zainteresować rodziców kontaktem ze szkołą. Współpracy z rodzicami służy także działająca w naszej szkole Komisja Opiekuńczo - Wychowawcza, pozwalająca nawiązywać indywidualne kontakty w celu rozwiązywania problemów. Tylko wspólne działania pozwalają osiągnąć upragnione cele, więc należy dążyć do jak najlepszych kontaktów na płaszczyźnie szkoła-dom. 22
Opinia Przewodniczącego Rady Rodziców Szkoła postuluje partnerskie relacje z rodzicami oraz zachęca rodziców do czynnego udziału w proponowanych formach aktywności, jak również i do podejmowania wspólnych działań. Zapisy ustawowe dają rodzicom pełnię praw do podejmowania decyzji w sprawach dotyczących edukacji ich dzieci. Placówka oferuje fachową pomoc i wsparcie. Regulacje wewnątrzszkolne wzmacniają stosunki partnerskie na linii szkoła dom rodzinny ucznia; podkreślając rolę rodzica w procesie edukacji i wychowania. Członkowie Rady Rodziców ustalają i omawiają terminarz i sposób organizacji różnych imprez okolicznościowych i uroczystości odbywających się w szkole. Decydują o środkach finansowych gromadzonych przez rodziców - fundują nagrody dla uczniów, pokrywają koszty przejazdów na konkursy, zawody sportowe i olimpiady. Dyskutują na temat wyposażenia i właściwego utrzymania bazy szkolnej. Wszyscy rodzice mają świadomość działania w szkole organu ich przedstawicielstwa Rady Rodziców. Rodzice są informowani na temat zakresu prowadzonych prac i podejmowanych decyzji dotyczących życia szkoły przez Radę Rodziców. Według Przewodniczącego Rady, rodzice mają wpływ na: program wychowawczy szkoły i program profilaktyki, plan pracy szkoły, przebieg i organizację uroczystości i imprez szkolnych, ustalanie dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktycznych, zakup pomocy dydaktycznych i remonty szkolne. Rodzice podejmują decyzję w sprawie przeznaczenia środków gromadzonych na funduszu Rady Rodziców, uczestniczą w podziale środków pozyskanych od sponsorów. Ponadto rodzice decydują o udziale swoich dzieci w zajęciach pozalekcyjnych, wyrażają zgodę na obejmowanie uczniów pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wybierają firmę ubezpieczeniową. Rodzice największy wpływ mają na takie działania szkoły jak: - wysokość składek na Radę Rodziców, - zakup dodatkowych pomocy dydaktycznych, - rodzaj zajęć pozalekcyjnych, - ustalenia dotyczące zmian w Statucie Szkoły oraz w systemie punktowego oceniania zachowania uczniów. Rodzice nie mają wpływu na: - plan lekcji, - dobór nauczycieli, - wybór programów nauczania i podręczników. Zdaniem Przewodniczącego RR, współpraca szkoły z rodzicami przynosi szkole zadowalające efekty. Rodzice zadowoleni są z różnorodnych form kontaktów, uważają, że szkoła jest otwarta na ich potrzeby. Każdy rodzic ma możliwość wyrażenia swoich pozytywnych i negatywnych opinii, w zależności od potrzeby. Efektem współpracy jest również pomoc w organizowaniu integrujących imprez okolicznościowych, wspieranie akcji charytatywnych i akcji na rzecz szkoły (np. pieczenie ciast, pomoc w pozyskiwaniu sponsorów, pomoc finansowa przy wyposażaniu szkoły, zakup i przekazanie pomocy dydaktycznych). 23
IV. WNIOSKI I REKOMENDACJE W obecnych czasach spostrzega się głęboki kryzys kulturowy i etyczny młodego pokolenia, przede wszystkim kryzys braku autorytetów. Młody człowiek w wieku szkolnym podlega wpływom głównie dwóch środowisk wychowawczych jakimi są rodzina i szkoła. Dlatego dla optymalnego oddziaływania na podmiot jakim jest uczeń potrzebny jest przychylny i zaangażowany stosunek jego rodziców do tego co robi szkoła. Bez ścisłej współpracy z rodzicami i akceptacji podejmowanych działań trudno sobie wyobrazić pełną realizację zamierzeń dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych szkoły. Współdziałanie to musi być planowo zorganizowane i w pełni zaakceptowane przez obie strony. Współpraca ta jest sprawą trudną i delikatną ze względu na dużą liczbę czynników różnicujących środowisko rodzinne (wiek, wykształcenie rodziców, pochodzenie społeczne, miejsce zamieszkania itp.). Współpraca nauczycieli z rodzicami w naszej szkole przybiera różne formy. Wszystkie one dają się sprowadzić do form polegających na zbiorowej lub indywidualnej współpracy między szkołą, a rodziną. Na podstawie przeprowadzonych ankiet i wywiadów można stwierdzić, że rodzice korzystają ze wszystkich proponowanych przez szkołę form kontaktów, ale w różnym stopniu i tylko w tych wybranych przez siebie lub narzuconych przez szkołę formach współpracy. Dość duża grupa rodziców uczestniczy zawsze, gdy jest taka możliwość, ale są też tacy rodzice, którzy lubią, gdy zostają o to poproszeni. Niewielu rodziców korzysta z proponowanych form z własnej inicjatywy, jeżeli już, to tylko wtedy, gdy potrzebują pomocy. Są również i tacy rodzice, którzy korzystają z określonych form współpracy tylko, gdy zostaną wezwani przez szkołę. Zadowalające jest to, że szkoła spełnia oczekiwania i wymagania zdecydowanej większości rodziców w zakresie współpracy. Wyniki ankiet wskazują, że rodzice mają świadomość posiadanego prawa do wypowiadania się w sprawach dotyczących życia klasy i szkoły. Pomimo tego, nie wykorzystują z tych możliwości. Większość z nich jest biernymi uczestnikami zebrań klasowych. Pomimo dość biernego uczestnictwa w zebraniach klasowych, ankietowani rodzice dobrze oceniają odbywające się w szkole zebrania. Według nich są one dobrze przygotowane, pozwalają uzyskać informacje o postępach w nauce i zachowaniu dziecka oraz dostarczają wielu ważnych informacji na temat życia klasy i szkoły. W naszej szkole współpraca z większością rodziców układa się dobrze. Rodzice kontaktują się ze szkołą na zebraniach klasowych i podczas spotkań indywidualnych, a czasami również telefonicznie. System kontaktów według wszystkich jest dobry i nie trzeba go zmieniać. W opinii nauczycieli rodzice jednak za mało angażują się w pracę szkoły. Jednorazowe wsparcie w postaci upieczenia ciasta na klasową/szkolną imprezę nie wystarczy. Dlatego w następnych latach należy próbować bardziej zaangażować rodziców zarówno w organizację imprez szkolnych, wycieczek, dyskotek i in., jak i w większą frekwencję na różnych uroczystościach. Należy także angażować rodziców w prace na rzecz poprawy wyposażenia szkoły w pomoce dydaktyczne i remonty gabinetów. 24
WNIOSKI KOŃCOWE 1. Według opinii rodziców, nauczycieli i uczniów w szkole istnieją właściwe, partnerskie relacje łączące nauczycieli i rodziców, które wykluczają dominację jednej ze stron i nie dopuszczają do zbyt dużej ingerencji rodziców w pracę nauczyciela. Podejmowane decyzje mają charakter wspólnie wypracowanego kompromisu. 2. Wspólne cele wychowawcze domu rodzinnego i szkoły w większości przypadków nie dopuszczają do podważania własnych autorytetów. Sprzyja to wielostronnemu rozwojowi uczniów, pozwala na lepsze poznanie i zrozumienie potrzeb uczniów. 3. Dla większości rodziców optymalną formą kontaktu są wywiadówki. Rodzice uważają, że są one właściwie przygotowane i prowadzone oraz przebiegają w przyjaznej atmosferze. Znaczna część rodziców opowiada się za ograniczeniem ogólnych spotkań na rzecz indywidualnych konsultacji rodzica z nauczycielem. Ankietowani rodzice chcieliby wprowadzenia dziennika elektronicznego. 4. Rodzice deklarują swój udział w organizacji imprez klasowych, wyjść i wycieczek. Zdaniem nauczycieli rodzice w większym stopniu niż dotychczas powinni przejawiać inicjatywę w prace na rzecz szkoły, np. dotyczące remontów i wyposażenia gabinetów w pomoce dydaktyczne. 5. Przepływ informacji ma charakter wielokierunkowy i dotyczy przede wszystkim postępów i trudności uczniów w nauce i zachowaniu. Pozwala to nauczycielom szerzej spojrzeć na uczniów i zweryfikować własne o nich opinie, a rodzicom umożliwia bliższe poznanie środowiska szkolnego. 6. Nauczyciele oczekują od rodziców pomocy w realizacji zadań wychowawczych i dydaktycznych oraz większego zainteresowania rozwojem własnego dziecka. 7. Uczniowie są zorientowani w udziale ich rodziców w funkcjonowaniu szkoły, ich zdaniem rodzice powinni w większym stopniu decydować o sprawach wychowawczych. 25
V. ZAŁĄCZNIKI ANKIETA DLA NAUCZYCIELI WYCHOWAWCÓW Szanowni Państwo! Chcąc doskonalić współpracę szkoły z rodzicami, kierujemy do Państwa tę ankietę i uprzejmie prosimy o jej wypełnienie. Celem badań jest analiza działań nauczycieli w zakresie włączania rodziców w działalność szkoły. Mamy nadzieję, iż zebrany materiał pozwoli nam na wykorzystanie ciekawych pomysłów i propozycji, które w przyszłości przyczynią się do jeszcze sprawniejszej współpracy szkoły i rodziców dla dobra naszych wychowanków. Dziękujemy za wypełnienie ankiety. 1. Czy Pan/Pani rozpoznaje potrzeby rodziców w zakresie współpracy ze szkołą? a) zdecydowanie tak b) raczej tak c) raczej nie d) zdecydowanie nie 2. Jeśli tak, to, w jaki sposób uzyskuje Pan/Pani informacje na temat tych potrzeb? (Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) Przeprowadzam ankietę dla rodziców b) Indywidualnie rozmawiam z rodzicami c) Wykorzystuję informacje uzyskane pośrednio przez dzieci d) W inny sposób (jak?). 3. Jakie formy współpracy proponuje Pan/Pani rodzicom? (Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) Spotkania ogólne b) Spotkania indywidualne c) Konsultacje indywidualne w ustalone dni miesiąca d) Spotkania okolicznościowe (Dzień Matki, Wigilia) e) Inne, (jakie?) 4. Czy planuje Pan/Pani przebieg spotkania ogólnego z rodzicami? a) zdecydowanie tak b) raczej tak 26
c) raczej nie d) zdecydowanie nie 5. Jakie tematy poruszane są podczas Pana/Pani spotkań z rodzicami? (Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) sprawy organizacyjne b) informacje o osiągnięciach w nauce i zachowaniu uczniów c) informacje o funkcjonowaniu klasy d) inne problemy, (jakie?)... 6. Jak często w ciągu roku odbywają się zebrania grupowe z rodzicami? a) jeden raz w roku b) dwa razy w roku c) trzy razy w roku d) cztery razy w roku e) według potrzeb f) inna liczba (proszę podać).. 7. Jak często organizuje Pan/Pani spotkania indywidualne z rodzicami? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) raz w miesiącu b) w miarę potrzeb na wniosek rodzica c) w miarę potrzeb na wniosek nauczyciela d) nie organizuję 8. Co jest tematem indywidualnych spotkań z rodzicami? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) przekazanie informacji o problemach w nauce b) przekazanie informacji o problemach z zachowaniem dziecka c) inne (jakie?) 8. Jak Pan/Pani ocenia swoją współpracę z rodzicami? a) bardzo dobrze b) raczej dobrze 27
c) raczej źle d) bardzo źle 10. Jaka forma kontaktu z rodzicami Panu(i) odpowiada? (Proszę podkreślić wszystkie wybrane odpowiedzi). a) spotkania indywidualne z rodzicami b) zebrania grupowe (wywiadówki) c) wspólne imprezy z rodzicami i uczniami (uroczystości szkolne, wycieczki itp.) d) szkolenia dla rodziców organizowane przez szkołę e) pisemna informacja o postępach dziecka lub działaniach podejmowanych przez szkołę f) inna, (jaka?) 11. Jak ocenia Pani/Pan zaangażowanie rodziców w pracę szkoły? a) bardzo dobrze b) raczej dobrze c) raczej źle d) bardzo źle 12. W jakie formy współpracy rodzice się angażują? Bardzo chętnie Raczej chętnie Raczej niechętnie Bardzo niechętnie a) udział w uroczystościach klasowych b) udział w uroczystościach szkolnych c) praca społeczna na rzecz klasy lub szkoły d) wpieranie finansowe szkoły e) opieka w czasie wycieczek f) opiniowanie dokumentacji i planów szkolnych 28
13.Czego Pan(i) oczekuje po spotkaniach z rodzicami? (Proszę podkreślić wszystkie wybrane odpowiedzi). a) pomocy w realizacji zadań dydaktycznych b) pomocy w realizacji zadań wychowawczych c) większego zainteresowania ze strony rodziców rozwojem własnego dziecka d) docenienia przez rodziców pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela i szkoły e) inne oczekiwania ( jakie?).. 14.Na czym według Pana(i) polega współpraca rodziców ze szkołą? (Proszę podkreślić wszystkie wybrane odpowiedzi). a) wzajemne współdziałanie w procesie dydaktyczno-wychowawczym dziecka b) udział i pomoc w imprezach oraz uroczystościach szkolnych c) pomoc materialna d) współdecydowanie o głównych wydatkach szkoły e) współdecydowanie o środkach finansowych gromadzonych przez rodziców f) współdecydowanie o zajęciach dodatkowych g) współdecydowanie w organizowaniu wycieczek h) inne (jakie?) DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 29
Ankieta dla Uczniów Celem ankiety jest zbadanie Twoich oczekiwań co do zakresu współpracy rodziców ze szkołą oraz ich wpływu na jej funkcjonowanie. Ankieta jest anonimowa, a jej wyniki będą opracowane zbiorczo. Wybraną odpowiedź prosimy zaznaczyć na karcie odpowiedzi. 1. Czy, Twoim zdaniem, rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? o Tak o Nie o Nie mam zdania. 2. Jeśli tak, to jak według Ciebie, rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? /dopuszcza się możliwość wyboru kilku odpowiedzi/ o Pomagając finansowo o Wykonując użyteczne prace na rzecz szkoły o Pomagając w realizacji imprez szkolnych o Współtworząc program wychowawczy o W inny sposób (jaki)... 3. Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada Twoim rodzicom? /dopuszcza się możliwość wyboru kilku odpowiedzi/ o Wywiadówki o Indywidualne spotkania z nauczycielami o Pisemne opinie o postępach dziecka o Wspólne imprezy szkolne z nauczycielami i uczniami o Inne.... 4. Czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców? o Tak o Nie o Nie wiem. 5. Czy Twoi rodzice zainteresowani są tym, co dzieje się w szkole? o Zdecydowanie tak o Tak o Nie o Zdecydowanie nie o Nie wiem. 6.Czy Twoi rodzice chętnie uczestniczą w spotkaniach z wychowawcą? o Zdecydowanie tak o Tak o Nie o Zdecydowanie nie o Nie wiem. 7. Czy chciałabyś/chciałbyś, aby Twoi rodzice mieli większy wpływ na to, co dzieje się w szkole? o Zdecydowanie tak o Tak o Nie o Zdecydowanie nie o Nie wiem. DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY. 30
Ankieta dla rodziców Szanowni Państwo! Chcąc udoskonalić współpracę szkoły z rodzicami kierujemy do Państwa tę ankietę i uprzejmie prosimy o jej wypełnienie. Mamy nadzieję, że zebrany materiał pozwoli nam na wykorzystanie ciekawych pomysłów i propozycji, które w przyszłości przyczynią się do jeszcze sprawniejszej współpracy szkoły i rodziców dla dobra naszych wychowanków. 1. Czy Pana/Pani zdaniem rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? o zdecydowanie tak o raczej tak o raczej nie o zdecydowanie nie Można udzielić jednej odpowiedzi 2. Z jakich form współpracy ze szkołą może Pan/Pani korzystać? o zebrania ogólne o spotkania indywidualne o konsultacje indywidualne o z innych (jakich?) Można udzielić wielu odpowiedzi 3. Czy uczestniczy Pan/Pani w zebraniach ogólnych? o zawsze o często o czasami o nigdy Można udzielić jednej odpowiedzi 31
4. Częstotliwość spotkań ogólnych jest Pana/Pani zdaniem: o za duża o wystarczająca o za mała Można udzielić jednej odpowiedzi 5. Jakie informacje uzyskuje Pan/Pani podczas zebrań ogólnych? o informacje o dziecku o informacje o zespole klasowym o porady wychowawcze i dotyczące problemów edukacyjnych o wymiana doświadczeń między rodzicami o inne (jakie?) Można udzielić wielu odpowiedzi 6. Jak Pan/Pani ocenia organizację tych spotkań? o bardzo dobrze o raczej dobrze o raczej źle o bardzo źle Można udzielić jednej odpowiedzi 7. Czy uczestniczy Pan/Pani w spotkaniach indywidualnych organizowanych przez szkołę? o Tak o Nie Można udzielić jednej odpowiedzi 32
8. Jeśli tak, to z kim Pan/Pani się kontaktuje? o z wychowawcą o z pedagogiem szkolnym o z nauczycielem przedmiotu o z dyrektorem szkoły o z innymi pracownikami szkoły (z kim?) Można udzielić wielu odpowiedzi 9. Czy otrzymujecie Państwo regularne informacje o postępach i zachowaniu własnego dziecka? o Tak o Nie Można udzielić jednej odpowiedzi 10. Czy są państwo zadowoleni ze współpracy ze szkołą? o Tak o Raczej tak o Raczej nie o Nie o Trudno powiedzieć Można udzielić jednej odpowiedzi 11. Co zmieniliby Państwo w zakresie współpracy szkoły z rodzicami? Dziękujemy za wypełnienie ankiety. 33