SZKOŁA PODSTAWOWA W WILCZKOWICACH

SZKOŁA PODSTAWOWA W WILCZKOWICACH RAPORT EWALUACJA WEWNĘTRZNA Obszar: Środowisko Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły ROK SZKOLNY 2011/2012 1

PRZEBIEG EWALUACJI Ewaluacja wewnętrzna w obszarze: Funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym, wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły; została przeprowadzona na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej w Wilczkowicach przez zespół ewaluacyjny w składzie Bohdan Kmiecik, Aleksandra Ratajczyk. Ewaluacja polegała na zbieraniu i analizowaniu informacji o funkcjonowaniu szkoły w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów. Przedmiotem ewaluacji była współpraca z rodzicami prowadzona przez szkołę. Celem przeprowadzonej ewaluacji było dostarczenie informacji na temat funkcjonowania szkoły w zakresie współpracy z rodzicami oraz poznanie oczekiwań rodziców, co do sposobów i form współpracy ze szkołą. Ewaluacja realizowana była od września 2011 roku do czerwca 2012 roku. W przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej zastosowano procedury i narzędzia badawcze opracowane przez zespół ewaluacyjny. Obejmowały one ankiety skierowane do rodziców i nauczycieli, kwestionariusz wywiadu przeprowadzonego z dyrektorem szkoły oraz analizę wybranej dokumentacji szkolnej. Dobór próby badawczej został dokonany w oparciu o założenia w projekcie ewaluacji wewnętrznej. W trakcie badań przeprowadzono: ankietowanie rodziców uczniów (badaniem objęto 41 rodziców, co stanowi 50% wszystkich rodziców); ankietowanie nauczycieli (badaniem objęto 12 nauczycieli, co stanowi 70% wszystkich nauczycieli zatrudnionych w szkole); wywiad z dyrektorem szkoły; analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę; analizę protokołów z posiedzeń Rady Rodziców. Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej przedstawiono Radzie Pedagogicznej na jej posiedzeniu w dniu 22.06.2012 r. Niniejszy raport został również umieszczony na stronie internetowej szkoły www.szkolawilczkowice.republika.pl w dziale: Dokumenty. 2

PLAN I PROJEKT EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PLAN EWALUACJI Typ ewaluacji: problemowa Cel: dostarczenie informacji na temat funkcjonowania szkoły w zakresie współpracy z rodzicami oraz poznanie oczekiwań rodziców, co do sposobów i form współpracy ze szkołą. Odbiorca: Dyrektor i Rada Pedagogiczna, Rodzice Przedmiot ewaluacji: Obszar: Środowisko; Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Termin: wrzesień 2011 czerwiec 2012 Ewaluatorzy: Bohdan Kmiecik, Aleksandra Ratajczyk Harmonogram: Lp. Etap ewaluacji Termin Odpowiedzialni Uwagi 1. Wybór obszarów ewaluacyjnych i powołanie zespołu ewaluacyjnego 2. Opracowanie planu ewaluacji wewnętrznej 3. Przygotowanie projektu ewaluacji i harmonogramu 4. Przyjęcie projektu przez Radę Pedagogiczną 5. Realizacja działań ewaluacyjnych: - zbieranie danych; - prowadzenie badań; - gromadzenie i porządkowanie danych do 15.09.2011 do 30.09.2011 do 15.10.2011 do 25.10.2011 5.11.2011 31.03.2012 Dyrektor szkoły Zespół ewaluacyjny Zespół ewaluacyjny Dyrektor szkoły Dyrektor szkoły Zespół ewaluacyjny 3

6. Analiza zgromadzonych danych: - pogrupowanie zebranych danych, analiza ilościowa i jakościowa; - wypracowanie wniosków wynikających z przeprowadzonej analizy 7. Raport: - przygotowanie wstępne raportu; - przyjęcie założeń raportu przez dyrektora; - ostateczne opracowanie raportu 8. Prezentacja raportu Radzie Pedagogicznej 9. Wdrożenie działań korygujących lub naprawczych 10. Monitoring efektów wdrażanych działań do 30.04.2012 do 15.05.2012 do 31.05.2012 do 15.06.2012 do 30.06.2012 od 20.08.2012 do 31.12.2012 Zespół ewaluacyjny Zespół ewaluacyjny Dyrektor szkoły Zespół ewaluacyjny Dyrektor szkoły Dyrektor szkoły Zespół ewaluacyjny Dyrektor szkoły PROJEKT EWALUACJI Przedmiot ewaluacji: Obszar: Środowisko; Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Pytania kluczowe: W jaki sposób szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy? 4

Czy rodzice współdecydują w sprawach szkoły i jaki jest ich wpływ na działania szkoły? Jaki jest poziom i zakres zaangażowania rodziców w działania prowadzone przez szkołę? W jaki sposób szkoła informuje rodziców o rozwoju ich dzieci? Jakie formy wspierania rodziców w wychowaniu dzieci prowadzi szkoła? Kryteria ewaluacji: Rodzice dzielą się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania. Rodzice biorą udział w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły i ich opinie mają wpływ na działania szkoły. Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę. Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. Dobór metod badawczych i źródeł informacji: Metoda badania Wywiad indywidualny Dyrektor Źródło informacji Badanie ankietowe Badanie ankietowe Nauczyciele Rodzice Analiza dokumentów Dobór próby badawczej: Nauczyciele 100% Rodzice uczniów z oddziału przedszkolnego i klas I VI 50% 5

WYNIKI ANKIETA DLA RODZICÓW Ankieta dla rodziców składała się z 14 pytań, z czego 9 stanowiły pytania zamknięte, 4 półotwarte, ostatnie pytanie było pytaniem otwartym. 1. Czy Państwa zdaniem rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? nie 2% tak 98% 2. Czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców? nie 0% tak 100% 6

3. Czy są Państwo informowani na temat zakresu prowadzonych prac i podejmowanych decyzji dotyczących życia szkoły przez przedstawicieli Rady Rodziców? nie brak odpowiedzi 5% 2% tak 93% 40 35 30 25 20 15 10 5 0 4. W jaki sposób szkoła uzyskuje informacje na temat Państwa oczekiwań dotyczących współpracy ze szkołą? 38 rozmowy podczas zebrań ogólnych 92% 32 wypełnianie ankiet 78% 23 rozmowy indywidualne z nauczycielami i dyrekcją 56% 0 inny sposób (jak?) 0% Serie1 7

40 35 5.W jaki sposób uczestniczą Państwo w życiu szkoły? 34 30 25 20 19 15 14 14 Serie1 10 5 0 0 pomagając w realizacji imprez szkolnych 82% wykonując użyteczne prace 46% pomagając finansowo 34% współtworząc program wychowawczy i profilaktyczny 34% inny sposób (jak?) 0% 8

6. Z jakich form kontaktu ze szkołą chcieliby Państwo korzystać? 40 35 38 30 25 20 25 22 21 17 15 10 10 7 7 5 0 0 Serie1 9

7. Czy liczba Państwa? klasowych zebrań z rodzicami jest według za mała 2% za duża 0% wystarczająca 98% 40 35 8. Jak oceniająą Państwo odbywające się w szkole zebrania z rodzicami? 35 30 29 28 25 20 15 10 Serie1 5 0 są dobrze uzyskuję dostarczają przygotowane informację na mi wielu i prowadzone temat ważnych 85% postępów w informacji na nauce i temat życia zachowaniu klasy i szkoły mojego 68% dziecka 70% 5 odbywają się w niemiłej atmosferze 12% 1 0 inne (jak?) 2% są stratą czasu 0% 10

Jeden z respondentów w części inne (jak?) zawarł uwagę, że zebrania mogłyby się odbywać w różnych godzinach. 9. Czy mają Państwo możliwość, by uzyskać w formie indywidualnej rozmowy informacje na temat postępów w nauce i zachowaniu dziecka? nie 5% tak 95% 10. Czy podczas klasowych zebrań z rodzicami mają Państwo możliwość wypowiedzenia się w sprawach dotyczących życia szkoły i klasy? nie 0% tak 100% 11

11. Czy mają Państwo możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia klasy i szkoły? nie 5% brak odpowiedzi 2% tak 93% 12. Czy Państwa zdaniem szkoła wspiera rodziców w wychowaniu ich dzieci? nie 3% brak odpowiedzi 2% tak 95% 12

13. Jak Państwo oceniają wpływ rodziców na życie szkoły? zbyt mały 2% zbyt duży 3% wystarczający 95% 14. Jakie są Państwa uwagi i propozycje dotyczące współpracy szkoły z rodzicami? Jeden respondent zawarł uwagę, iż dobrym pomysłem byłoby wprowadzenie dziennika elektronicznego, gdyż wtedy rodzic na co dzień miałby wgląd w oceny i uwagi dziecka. ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Ankieta dla nauczycieli składała się z 18 pytań, z czego 11 stanowiły pytania zamknięte, 5 półotwarte, pytanie 7 i 18 były pytaniami otwartymi. 1. Czy pełni Pan/i funkcję wychowawcy klasowego? nie 42% tak 58% 13

2. Czy jest Pan/i zadowolony/a ze współpracy z rodzicami? raczej nie 8% zdecydowanie tak 17% raczej tak 75% 3. Czy w Pana/i opinii rodzice są zainteresowani tym, co dzieje się w szkole? brak odpowiedzi 8% raczej tak 92% 14

4. Czy w Pana/i opinii są rodzice, którzy pomimo zachęty unikają lub odmawiają współpracy ze szkołą i uczestnictwa w życiu szkoły? nie ma takich rodziców 8% pojedyncze osoby 92% 5. Z których form współpracy rodzice najczęściej korzystają? 12 11 11 10 8 6 4 6 5 2 0 2 1 0 Serie1 15

Jeden z respondentów w imprezy klasowe. części inne (jak?) jako inną formę współpracy podał 6. Czy system kontaktów rodziców z nauczycielami spełnia Pana/i potrzeby i oczekiwania? nie 0% tak 100% 7. Co chciałby/aby Pan/i zmienić w systemie kontaktów rodziców z nauczycielami? Jeden z respondentów zawarł uwagę: większe zaangażowanie rodziców w zagadnienia związane z edukacją dzieci. Drugi uwagę: aktywność rodziców w organizowaniu i wyposażaniu pracowni, prac na rzecz szkoły. 14 12 8. Czy liczba klasowych zebrań jest według Pana/i? 12 10 8 6 Serie1 4 2 0 0 zbyt duża 0 0 wystarczająca za mała nie mam zdania 16

9. Jak rodzice zachowują się podczas organizowanych przez Pana/ią klasowych zebrań? 6 5 5 4 4 3 2 2 2 1 1 Serie1 0 0 0 17

14 12 10 10. W jaki sposób pozyskuje Pan/i opinie od rodziców na temat pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej szkoły? 12 10 9 8 6 4 Serie1 2 0 rozmowy indywidualne z rodzicami 100% rozmowy podczas zebrań ogólnych 83% ankietowanie rodziców 75% 0 inny sposób (jaki?) 0% 11. Czy rodzice starają się mieć wpływ na życie klasy i szkoły? zdecydowanie nie 0% raczej nie 8% zdecydowanie tak 9% raczej tak 83% 18

12. Czy Pana/i zdaniem otrzymywane od rodziców opinie i sugestie na temat pracy szkoły mają dalszy wpływ na proces dydaktyczno-wychowawczy i opiekuńczy? czasami 0% rzadko 0% nigdy 0% zawsze 33% często 67% 13. Jak często rodzice kontaktują się z Panem/ią z własnej inicjatywy? nigdy 0% rzadko 8% często 17% czasami 75% 19

14. W jaki sposób udziela Pan/i informacji na temat postępów w nauce i zachowaniu poszczególnych uczniów? 12 10 11 10 8 6 6 4 4 2 0 0 0 Serie1 20

15. Jakie formy wspierania rodziców w wychowaniu ich dzieci stosuje Pan/i w swojej pracy? 14 12 12 10 10 8 6 7 6 6 4 4 2 2 0 Serie1 21

16. Czy rodzice wypełniają Pana/i zalecenia dotyczące wspomagania nauki ich dziecka? rzadko nigdy 0% 0% czasami 25% zawsze 8% często 67% 17. O ilu rodzicach swoich uczniów może Pan/i powiedzieć, że nie współpracuje z Panem/ią w procesiee nauczania i wychowania ich dziecka? mniej niż połowa 8% pojedyncze osoby 92% 18. Inne uwagi i sugestie dotyczące współpracy Pana/i z rodzicami swoich uczniów. Żaden z respondentów nie zawarł uwag ani sugestii. 22

WYWIAD Z DYREKTOREM SZKOŁY 1. W jaki sposób rodzice dzielą się z Panią swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania i wychowania? Rodzice w różny sposób dzielą się swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania i wychowania. Przede wszystkim poprzez zabieranie głosu w różnych sprawach podczas zebrań ogólnych, również w rozmowach indywidualnych. Często odbieram telefony od rodziców naszych uczniów, którzy dzielą się ze mną swoimi uwagami i spostrzeżeniami. Również podczas luźnych rozmów przy okazji różnych imprez odbywających się w szkole zbieram opinie od rodziców. 2. Czy opinie rodziców brane są pod uwagę przy planowaniu działań szkoły? Ależ oczywiście. Jeśli chodzi o sprawy bieżące, staram się natychmiast rozwiązywać zaistniałe problemy. Wysłuchuję stanowisk wszystkich stron, rodziców, uczniów i nauczycieli i staramy się wspólnie znaleźć optymalne rozwiązanie i wdrożyć je w plan naszych działań. Wspólnie z Radą Pedagogiczną dyskutujemy o opiniach i sugestiach rodziców dotyczących zarówno szeroko pojętego życia szkoły jak i procesu nauczania i wychowania. Z wieloma z nich zgadzamy się i bierzemy pod uwagę przy planowaniu czy wykonywaniu naszej pracy. Niektóre z nich wydają nam się dyskusyjne i wtedy staramy się wyjaśnić rodzicom, rzeczowo argumentując, że ich sugestie nie są słuszne. Mogę wymienić w tym miejscu kilka przykładów: wspólnie z organem prowadzącym zmieniliśmy trasę autobusu szkolnego i przystanków na prośbę rodziców, aby ułatwić dzieciom dojazd do szkoły i odjazd ze szkoły, rokrocznie ustalamy wspólnie z rodzicami miejsca odbywania się zielonych szkół i wycieczek, na wyraźną prośbę rodziców, którzy często po sąsiedzku doskonale orientują się w sytuacji materialnej rodzin, objęliśmy kilku uczniów bezpłatnymi obiadami pomimo niezakwalifikowania ich do tego typu pomocy przez GOPS, Spełniam również prośby rodziców, którzy chcą, aby ich dzieci z jakiś powodów rodzinnych brały udział w zajęciach świetlicowych w krótkim okresie czasu. 3. Na które obszary działań szkoły rodzice mają największy wpływ? Rodzice współdecydują w wielu ważnych sprawach dotyczących szkoły. Przede wszystkim są współautorami programu wychowawczego szkoły i programu profilaktyki. Wspólnie z rodzicami ustalamy sposób realizacji i harmonogram imprez szkolnych oraz wycieczek. Rodzice opiniują ustalenie dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktycznych w danym roku szkolnym. Dyskutuję z rodzicami na temat zakupów dotyczących zarówno pomocy dydaktycznych jak i wyposażenia pracowni w meble i inne sprzęty oraz dodatkowe udogodnienia, następnie podejmujemy decyzję i ustalamy priorytety zakupowe. Rodzice wspomagają również naszą szkołę w drobnych naprawach i remontach. 23

4. Jak wygląda Pani współpraca z Radą Rodziców? Biorę udział w spotkaniach i zebraniach Rady Rodziców. Ustalamy i omawiamy terminarz i sposób organizacji różnych imprez okolicznościowych i uroczystości odbywających się w szkole. Organizujemy wspólnie pomoc dzieciom. Zajmujemy się fundowaniem nagród dla uczniów. Dyskutujemy na temat wyposażenia i właściwego utrzymania bazy szkolnej. Współdecydujemy wspólnie z Radą Rodziców o środkach finansowych gromadzonych przez rodziców. 5. Jakie efekty dla szkoły przynosi współpraca z rodzicami? Współpraca z rodzicami przynosi wiele korzyści naszej szkole. Rodzice mają możliwość współdecydować o edukacji swoich dzieci, co zapewnia im lepsze warunki harmonijnego rozwoju w środowisku szkolnym i rodzinnym. Współpraca rodziców i nauczycieli prowadzi do poprawy jakości edukacyjnej zarówno tej szkolnej jak i jej przedłużenia czyli tej domowej. Ponadto nasi uczniowie mają świadomość, że troszczą się o nich ich najbliżsi, którzy ściśle współpracują ze środowiskiem szkolnym, co umacnia klimat wzajemnego zrozumienia. Rodzice czują się współodpowiedzialnymi za pracę szkoły i niejako jej współgospodarzami. Ponadto jest to wiele wymiernych korzyści, wspomniane już wcześniej przeze mnie naprawy i drobne remonty. 6. Czy jest Pani zadowolona ze współpracy z rodzicami? Moim zdaniem współpraca z rodzicami układa się dobrze i jestem z niej zadowolona. ANALIZA DOKUMENTÓW Analizie poddano następujące dokumenty: sprawozdanie dyrektora szkoły z nadzoru, protokolarz z posiedzeń Rady Pedagogicznej, protokolarz z zebrań Rady Rodziców, dzienniki lekcyjne i zajęć dodatkowych, opinie i orzeczenia Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, arkusze ewaluacyjne, ankiety, oświadczenia rodziców, strona internetowa szkoły: www.szkolawilczkowice.republika.pl, tablica informacyjna dla rodziców. KOMENTARZ Przeprowadzone badanie wyraźnie pokazuje, że szkoła stwarza możliwości rodzicom do dzielenia się przez nich opiniami na temat funkcjonowania szkoły oraz wykorzystuje je w swojej pracy. W przeprowadzonej ankiecie 100% rodziców stwierdza, że podczas klasowych zebrań z rodzicami mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach dotyczących życia szkoły i klasy. Nauczyciele zaś pozyskują opinię 24

od rodziców na temat procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego najczęściej w rozmowach indywidualnych (100%), w rozmowach podczas zebrań ogólnych (83%) oraz poprzez ankietowanie (75%). 33% nauczycieli uważa, że otrzymywane od rodziców opinie i sugestie mają zawsze dalszy wpływ na proces dydaktyczno-wychowawczy i opiekuńczy, 67% twierdzi, że często, żaden z nauczycieli nie podał odpowiedzi czasami, rzadko i nigdy. Również z wywiadu przeprowadzonego z panią Dyrektor wynika, że rodzice dzielą się swoimi opiniami o pracy szkoły podczas zebrań ogólnych, w rozmowach indywidualnych, również telefonicznych oraz przy okazji uroczystości i imprez szkolnych. Zdaniem pani Dyrektor opinie i sugestie rodziców dotyczące życia szkoły jak i procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego są dyskutowane w gronie pedagogicznym i brane pod uwagę przy planowaniu i wykonywaniu pracy. Można wymienić tu kilka przykładów: zmieniona trasa autobusu szkolnego i przystanków na prośbę rodziców, ustalanie wraz z rodzicami miejsca odbywania się zielonych szkół i wycieczek, objęcie na wyraźną prośbę rodziców kilku uczniów bezpłatnymi obiadami pomimo odmowy pomocy przez GOPS, umożliwienie uczniom brania udziału w zajęciach świetlicowych na krótki okres czasu. W dokumentacji szkoły znajduje się wiele ankiet kierowanych do rodziców w celu poznania ich opinii i oczekiwań w różnych sprawach, np. ankieta na temat oczekiwań rodziców względem zajęć pozalekcyjnych i wyrównawczych, ankieta na temat oczekiwań rodziców związanych z kształceniem i wychowaniem. Rodzice mają sposobność różnych form kontaktu ze szkołą. Formy te to: zebrania ogólne, zebrania klasowe, spotkania indywidualne z wychowawcami i nauczycielami. Wychowawcy i nauczyciele są do dyspozycji rodziców na przerwach i podczas tzw. okienek oraz po zakończonych lekcjach. Poza tym strona internetowa szkoły posiada również zakładkę Kontakt z adresem szkoły, numerem telefonu, faxu i adresem e-ailowym. Rodzice współdecydują w sprawach szkoły i mają istotny wpływ na działania szkoły. Na 41 ankietowanych rodziców 38 wyraża opinię, że ma możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia klasy i szkoły, tylko dwóch wyraziło przeciwną opinię, a jeden uchylił się od odpowiedzi. Jednocześnie 95% rodziców ocenia swój wpływ na życie szkoły za wystarczający, jeden rodzic za zbyt mały i jeden za zbyt duży. Dziesięciu na 12 ankietowanych nauczycieli w odpowiedzi na pytanie Czy rodzice starają się mieć wpływ na życie klasy i szkoły? udzieliło odpowiedzi raczej tak, jeden nauczyciel zdecydowanie tak, i jeden raczej nie. Wszyscy badani rodzice mają świadomość działania w szkole organu ich przedstawicielstwa Rady Rodziców. 93% ankietowanych rodziców twierdzi, że są informowani na temat zakresu prowadzonych prac i podejmowanych decyzji dotyczących życia szkoły przez Radę Rodziców. Według dyrektora szkoły rodzice mają wpływ na: program wychowawczy szkoły i program profilaktyki, plan pracy szkoły, przebieg i organizację uroczystości i imprez szkolnych, ustalanie dodatkowych dni wolnych od zajęć dydaktycznych, zakup pomocy dydaktycznych i remonty szkolne. Rodzice podejmują decyzję w sprawie przeznaczenia środków gromadzonych na funduszu Rady Rodziców, uczestniczą w podziale środków 25

pozyskanych od sponsorów. Ponadto rodzice decydują o udziale swoich dzieci w lekcjach religii i wychowania do życia w rodzinie i innych zajęciach pozalekcyjnych, wyrażają zgodę na obejmowanie uczniów pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wybierają firmę ubezpieczeniową. Rodzice wykazują wysoki poziom i szeroki zakres zaangażowania w działania prowadzone przez szkołę. Prawie wszyscy ankietowani rodzice oprócz jednego są zdania, że rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły. Rodzice uczestniczą w różny sposób w życiu szkoły. Badanie ankietowe pokazuje, że największa liczba rodziców (82%) pomaga w realizacji imprez szkolnych, 46% wykonuje użyteczne prace na rzecz szkoły, 34% pomaga finansowo i 34% współtworzy program wychowawczy szkoły i program profilaktyki. Zdecydowana większość przebadanych nauczycieli (75%) jest raczej zadowolona ze współpracy z rodzicami, 17% wyraża opinię, że jest zdecydowanie zadowolonych ze współpracy, tylko jeden nauczyciel jest raczej niezadowolony ze współpracy z rodzicami. Prawie wszyscy nauczyciele (92%) są zdania, że rodzice raczej interesują się tym, co dzieje się w szkole. Również taka sama liczba nauczycieli twierdzi, że tylko pojedynczy rodzice pomimo zachęty unikają lub odmawiają współpracy ze szkołą i uczestnictwa w życiu szkoły. Jeden nauczyciel sądzi, że nie ma takich rodziców. Z analizy dokumentów i wywiadu z dyrektorem szkoły wynika, że rodzice uczniów biorą aktywny udział w wielu przedsięwzięciach szkolnych. Rodzice zajmują się przygotowaniem, organizacją i przeprowadzeniem corocznej zabawy choinkowej oraz balu karnawałowego dla dorosłych, z którego dochód przeznaczany jest na fundusz Rady Rodziców. We własnym zakresie przygotowują salę balową, zajmują się przygotowaniem poczęstunku i prezentów dla uczniów oraz posiłków na bal dla dorosłych. Rodzice również aktywnie uczestniczą w przygotowaniu Spotkania Rodzin festynu odbywającego się na terenie szkoły co dwa lata. Zajmują się przygotowaniem grilla, ustawieniem namiotów, wyniesieniem, a następnie uprzątnięciem sprzętów po imprezie. Niektórzy rodzice również chętnie biorą udział w organizowanych przez szkołę klasowych wycieczkach krajoznawczych, wspomagając wychowawców w opiece nad dziećmi. Chętnie i licznie rodzice uczestniczą w wielu imprezach szkolnych takich jak: inauguracja roku szkolnego i jego zakończenie, ślubowanie klas I, przedstawienia teatralne przygotowane przez uczniów, występy szkolnego zespołu folklorystycznego Marysie i Jaśki z Łyncyckigo. Ponadto rodzice zajmują się pieczeniem ciast na różne uroczystości szkolne i klasowe. Wielu z rodziców i członków rodzin uczniów uczestniczy w imprezach klasowych z okazji Dnia Matki, Dnia Babci i Dziadka. Rada Rodziców sponsoruje co rok lody dla uczniów z okazji Dnia Dziecka, na zakończenie roku szkolnego funduje nagrody dla uczniów. Dyrekcja szkoły i Rada Pedagogiczna wystosowuje podziękowania dla wyróżniających się rodziców za szczególne zasługi w pracy na rzecz szkoły. Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Na podstawie przeprowadzonego badania ankietowego rodzice najchętniej chcieliby korzystać z następujących form kontaktu ze szkołą: klasowe zebrania z rodzicami (92%), wspólne imprezy szkolne 26

(60%), kontakt telefoniczny (53%), indywidualne spotkania z wychowawcami i nauczycielami (51%), dzień otwarty (lekcje otwarte) (41%), kontakty elektroniczne (24%), spotkania z ekspertami (17%), korespondencja (17%). W odróżnieniu od rodziców opinia nauczycieli w sprawie z jakich form kontaktu ze szkołą rodzice najczęściej korzystają jest następująca: klasowe zebrania z rodzicami (91%), spotkania indywidualne (91%), wspólne imprezy szkolne (50%), kontakt telefoniczny (41%), spotkania z ekspertami (16%). Na uwagę zasługuje fakt, że żaden z nauczycieli nie podał odpowiedzi, że rodzice korzystają z możliwości odwiedzenia szkoły w tzw. dniu otwartym, kiedy to mają również możliwość przyglądania się swoim dzieciom podczas lekcji. Wszyscy nauczyciele stwierdzili w badaniu, że system kontaktów rodziców z nauczycielami spełnia ich oczekiwania. Wszyscy nauczyciele i 98% rodziców jest zdania, że liczba klasowych zebrań jest według nich wystarczająca. Rodzice dobrze oceniają odbywające się w szkole zebrania. 85% twierdzi, że są dobrze przygotowane i prowadzone, 70% uważa, że uzyskuje informację na temat postępów w nauce i zachowaniu swojego dziecka, 68% rodziców jest zdania, że zebrania są okazją do uzyskania wielu ważnych informacji na temat życia klasy i szkoły. Tylko 12% uważa, że zebrania z rodzicami odbywają się w niemiłej atmosferze i żaden rodzic nie uważa, że są stratą czasu. Opinia nauczycieli na temat zachowania rodziców podczas zebrań jest następująca: 41% uważa, że większość rodziców bierze aktywny udział, 33% twierdzi, że na forum wypowiadają się pojedyncze osoby, dwóch nauczycieli wybrało odpowiedź ja mówię, rodzice słuchają, żaden z nauczycieli nie podał odpowiedzi, że rodzice wykazują przejawy znudzenia. Według nauczycieli udzielają oni informacji na temat postępów w nauce i zachowaniu poszczególnych uczniów podczas rozmów indywidualnych (91%), pisemnie (kartki z ocenami, ocena opisowa) (83%), w kontakcie telefonicznym (50%). Niepokój może budzić fakt, że czterech nauczycieli podaje takie informacje na forum zebrania z rodzicami. Żaden z nauczycieli nie korzysta z drogi elektronicznej. Wszyscy ankietowani rodzice oprócz dwóch uważają, że mają możliwość uzyskania informacji o postępach w nauce i zachowaniu swojego dziecka w formie indywidualnej rozmowy. Również 75% nauczycieli wskazuje, że rodzice czasami kontaktują się z nimi z własnej inicjatywy, 17% podaje, że często, żaden nie podaje, że nigdy. Analiza dokumentów wykazuje, że nauczyciele systematycznie prowadzą dokumentację związaną z kontaktami z rodzicami. W dziennikach lekcyjnych znajdują się protokoły zebrań klasowych, adnotacje dotyczące rozmów indywidualnych z rodzicami. W szkole w widocznym miejscu znajduje się tablica informacyjna dla rodziców, na której umieszczone są informacje o terminach spotkań z rodzicami tzw. dzień otwarty zaś dokładne terminy zebrań klasowych są podawane przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Lektura dzienników lekcyjnych wykazuje, że indywidualne rozmowy z rodzicami odbywają się również poza wyznaczonymi godzinami spotkań. Wychowawcy i nauczyciele są do dyspozycji rodziców na przerwach i podczas tzw. okienek oraz po zakończonych lekcjach. Szkoła prowadzi różne formy wspierania rodziców w wychowaniu ich dzieci. Badanie ankietowe pokazuje zdaniem 95% rodziców, że szkoła wspiera ich 27

w wychowaniu dzieci. Jako formy wsparcia rodziców nauczyciele podają: porady i wskazówki do pracy z dzieckiem (100%), uczestnictwo uczniów w zajęciach dodatkowych (83%), kierowanie uczniów do poradni psychologiczno-pedagogicznej (58%), pomoc i wsparcie w sytuacjach problemowych (50%), zajęcia świetlicowe (50%), uzyskiwanie pomocy w instytucjach zewnętrznych (33%), uczestniczenie rodziców w zajęciach prowadzonych przez ekspertów (16%). 67% nauczycieli twierdzi, że rodzice często wypełniają zalecenia dotyczące wspomagania nauki ich dziecka, 25% że czasami, 8% że zawsze, a żaden nauczyciel nie wybrał odpowiedzi rzadko lub nigdy. Również 92% nauczycieli wyraża opinię, że tylko pojedynczy rodzice nie współpracują z nimi w procesie nauczania i wychowania ich dziecka, jeden respondent podał, że takich rodziców jest mniej niż połowa. Z analizy dokumentacji szkolnej wynika, że na terenie szkoły rodzice wspierani są w wychowaniu ich dzieci w szerokim zakresie. W porozumieniu z rodzicami uczniowie kierowani są na badania do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Uczniowie z ubogich rodzin we współpracy z GOPS objęci są bezpłatnym dożywianiem. W porozumieniu z Radą Rodziców kilku uczniów otrzymuje bezpłatne obiady. Rodzice uczniów w trudnej sytuacji materialnej są zwalniani z opłat za wycieczki. Pielęgniarka szkolna przeprowadza pogadanki na temat utrzymania higieny oraz prowadzi regularną akcję fluoryzacji zębów. W placówce prowadzone są badania przesiewowe i inne badania uczniów, mające na celu wykrycie chorób i różnych dysfunkcji. W bieżącym roku szkolnym zorganizowano kiermasz książek dla rodziców o tematyce uzależnień. Rodzice mają również możliwość wypożyczania książek z biblioteki szkolnej. Rodzice uczniów otrzymują znaczącą pomoc ze strony szkoły w zakresie uświadomienia ich dzieciom zasad zachowania bezpieczeństwa nie tylko w szkole, ale i w drodze do szkoły, w ruchu drogowym, podczas zabaw w domu, przy wykonywaniu prac w gospodarstwie domowym i rolnym. Rodzice uczestniczyli w spotkaniu z przedstawicielem KRUS, który zaprezentował im filmy i przeprowadził pogadankę na temat bezpieczeństwa. Podczas cyklicznych Spotkań Rodzin propagowany jest wśród rodziców i pozostałego środowiska rodzinnego uczniów zdrowy i wolny od nałogów tryb życia, wskazywane są różne atrakcyjne formy spędzania czasu wolnego, poza tym rodzice mają możliwość zapoznania się ze sposobami udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej. WNIOSKI I REKOMENDACJE WNIOSKI W szkole istnieją partnerskie relacje łączące rodziców z nauczycielami. Rodzice nie mają obaw przed wyrażaniem swojej opinii o pracy szkoły. Sporne decyzje mają charakter wypracowanego kompromisu. 28

Wspólne cele wychowawcze domu i szkoły sprzyjają wielostronnemu rozwojowi uczniów. Według opinii nauczycieli i samych rodziców ich zaangażowanie w przedsięwzięcia organizowane w szkole jest zadowalające. Dla większości rodziców formy kontaktu ze szkołą i sposoby informowania o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci są optymalne. Nauczyciele wspierają rodziców poprzez stały kontakt, starają się poznać życiowe sytuacje wychowanków i ich rodzin, służą radą i wsparciem w sytuacjach problemowych jak również doradzają, gdzie można uzyskać pomoc. REKOMENDACJE Planować i organizować zebrania klasowe z rodzicami tak, aby ich godziny rozpoczynania nie kolidowały ze sobą, umożliwiając rodzicom posiadającym dwoje lub więcej dzieci uczęszczających do szkoły uczestniczenie we wszystkich spotkaniach. Zachęcać rodziców do brania udziału w tzw. dniu otwartym lub zmienić koncepcję tej formy kontaktu z rodzicami. Nie podawać informacji o wynikach postępów uczniów w nauce i zachowaniu na forum zebrania z rodzicami. ZAŁĄCZNIKI ANKIETA DLA RODZICÓW Szanowni Państwo! Chcąc doskonalić współpracę szkoły z rodzicami, kierujemy do Państwa tę ankietę i uprzejmie prosimy o jej wypełnienie. Celem badań jest analiza działań szkoły w zakresie włączania rodziców w jej działalność. Wybraną odpowiedź prosimy zaznaczyć na karcie odpowiedzi. Dziękujemy za wypełnienie ankiety. 1. Czy Państwa zdaniem rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? tak nie 2. Czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców (Rada Rodziców)? tak nie 29

3. Czy są Państwo informowani na temat zakresu prowadzonych prac i podejmowanych decyzji dotyczących życia szkoły przez przedstawicieli Rady Rodziców? tak nie 4. W jaki sposób szkoła uzyskuje informacje na temat Państwa oczekiwań dotyczących współpracy ze szkołą? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) wypełnianie ankiet rozmowy podczas zebrań ogólnych rozmowy indywidualne z nauczycielami i dyrekcją inny sposób (jak?). 5. W jaki sposób uczestniczycie Państwo w życiu szkoły? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) pomagając finansowo wykonując użyteczne prace pomagając w realizacji imprez szkolnych współtworząc program wychowawczy i profilaktyczny inny sposób (jak?). 6. Z jakich form kontaktu ze szkołą chcieliby Państwo korzystać? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) klasowe zebrania z rodzicami indywidualne spotkania z wychowawcami i nauczycielami dzień otwarty (lekcje otwarte) spotkania z ekspertami (odczyty, prelekcje, szkolenia, warsztaty) korespondencja (listy, dzienniczek ucznia) kontakt telefoniczny strona internetowa, kontakty e-mailowe wspólne imprezy szkolne inne (jakie?).. 7. Czy liczba klasowych zebrań z rodzicami jest według Państwa? wystarczająca za mała 8. Jak oceniają Państwo odbywające się w szkole zebrania z rodzicami? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) są dobrze przygotowane i prowadzone dostarczają mi wielu ważnych informacji na temat życia klasy i szkoły 30

uzyskuję informację na temat postępów w nauce i zachowaniu mojego dziecka odbywają się w niemiłej atmosferze są stratą czasu inne (jak?) 9. Czy mają Państwo możliwość, by uzyskać w formie indywidualnej rozmowy informacje na temat postępów w nauce i zachowania dziecka? tak nie 10. Czy podczas klasowych zebrań z rodzicami mają Państwo możliwość wypowiedzenia się w sprawach dotyczących życia klasy i szkoły? tak nie 11. Czy mają Państwo możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia klasy i szkoły? tak nie 12. Czy Państwa zdaniem szkoła wspiera rodziców w wychowaniu ich dzieci? tak nie 13. Jak Państwo oceniają wpływ rodziców na życie szkoły? zbyt mały wystarczający zbyt duży 14. Jakie są Państwa uwagi i propozycje dotyczące współpracy szkoły z rodzicami? ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Szanowni Państwo! Chcąc doskonalić współpracę szkoły z rodzicami, kierujemy do Państwa tę ankietę i uprzejmie prosimy o jej wypełnienie. Celem badań jest analiza działań szkoły w zakresie włączania rodziców w jej działalność. Wybraną odpowiedź prosimy zaznaczyć na karcie odpowiedzi. Dziękujemy za wypełnienie ankiety. 1. Czy pełni Pan/i funkcję wychowawcy klasowego? tak nie 2. Czy jest Pan/i zadowolony/a ze współpracy z rodzicami? zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 3. Czy w Pana/i opinii rodzice są zainteresowani tym, co dzieje się w szkole? zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 4. Czy w Pana/i opinii są rodzice, którzy pomimo zachęty unikają lub odmawiają współpracy ze szkołą i uczestnictwa w życiu szkoły? nie ma takich rodziców pojedyncze osoby 31

mniej niż połowa więcej niż połowa wszyscy 5. Z których form współpracy rodzice najczęściej korzystają? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) klasowe zebrania z rodzicami indywidualne spotkania dzień otwarty (lekcje otwarte) spotkania z ekspertami (odczyty, prelekcje, szkolenia, warsztaty) kontakt telefoniczny wspólne imprezy szkolne inne (jakie?).. 6. Czy system kontaktów rodziców z nauczycielami spełnia Pana/i potrzeby i oczekiwania? tak nie 7. Co chciałby/aby Pan/Pani zmienić w systemie kontaktów rodziców z nauczycielami? 8. Czy liczba klasowych zebrań z rodzicami jest według Pana/i? zbyt duża wystarczająca za mała nie mam zdania 9. Jak rodzice zachowują się podczas organizowanych przez Pana/ią klasowych zebrań? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) większość rodziców bierze aktywny udział pojedyncze osoby wypowiadają się na forum ja mówię, rodzice słuchają rodzice wykazują przejawy znudzenia nie dotyczy inne (jak?).. 10. W jaki sposób pozyskuje Pan/i opinie od rodziców na temat pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej szkoły? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) ankietowanie rodziców rozmowy podczas zebrań ogólnych 32

rozmowy indywidualne z rodzicami inny sposób (jaki?).. 11. Czy rodzice starają się mieć wpływ na życie klasy i szkoły? zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 12. Czy Pana/i zdaniem otrzymywane od rodziców opinie i sugestie na temat pracy szkoły mają dalszy wpływ na proces dydaktyczno-wychowawczy i opiekuńczy? zawsze często czasami rzadko nigdy 13. Jak często rodzice kontaktują się z Panem/ią z własnej inicjatywy? często czasami rzadko nigdy 14. W jaki sposób udziela Pan/i informacji na temat postępów w nauce i zachowaniu poszczególnych uczniów? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) na forum zebrania z rodzicami pisemnie (kartki z ocenami, ocena opisowa) podczas rozmów indywidualnych w kontakcie telefonicznym poprzez pocztę internetową inny sposób (jak?). 15. Jakie formy wspierania rodziców w wychowaniu ich dzieci stosuje Pan/i w swojej pracy? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) kierowane do rodziców odczyty, prelekcje, szkolenia, warsztaty prowadzone przez ekspertów kierowanie uczniów z problemami w porozumieniu z rodzicami do poradni psychologicznopedagogicznej porady i wskazówki do pracy z dzieckiem przekazywane rodzicom uczestnictwo uczniów w zajęciach dodatkowych pomoc i wsparcie w sytuacjach problemowych uzyskiwanie pomocy w instytucjach zewnętrznych zajęcia świetlicowe inne (jakie?).. 16. Czy rodzice wypełniają Pana/i zalecenia dotyczące wspomagania nauki ich dziecka? zawsze często czasami rzadko nigdy 17. O ilu rodzicach swoich uczniów może Pan/i powiedzieć, że nie współpracuje z Panem/ią w procesie nauczania i wychowania ich dziecka? nie ma takich rodziców 33

pojedyncze osoby mniej niż połowa więcej niż połowa wszyscy 18. Inne uwagi i sugestie dotyczące współpracy Pana/i z rodzicami swoich uczniów: KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z DYREKTOREM SZKOŁY 1. W jaki sposób rodzice dzielą się z Panią swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania i wychowania? 2. Czy opinie rodziców brane są pod uwagę przy planowaniu działań szkoły? 3. Na które obszary działań szkoły rodzice mają największy wpływ? 4. Jak wygląda Pani współpraca z Radą Rodziców? 5. Jakie efekty dla szkoły przynosi współpraca z rodzicami? 6. Czy jest Pani zadowolona ze współpracy z rodzicami? 34