OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim Poradnictwo wielokulturowe 2. Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim Multicultural counseling 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Poradoznawstwa 4. Kod przedmiotu / modułu 5. Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) Obowiązkowy 6. Kierunek studiów / specjalizacja Pedagogika / Poradnictwo i pomoc psychopedagogiczna 7. Poziom studiów (I lub II stopień) I stopień 8. Rok studiów III rok 9. Semestr (zimowy lub letni) semestr letni. Forma zajęć i liczba godzin 15 godzin wykładów, 15 godzin ćwiczeń 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Edyta Zierkiewicz, dr hab. (wykład); Alina Łysak, mgr (ćwiczenia) 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Brak wymagań 13. Cele przedmiotu: C1 zapoznanie ze społeczno-kulturowymi uwarunkowaniami powstania, rozwoju i funkcjonowania poradnictwa C2 ukształtowanie umiejętności analizowania i interpretowania procesów udzielania pomocy profesjonalnej klientom z innych, niż dominująca, grup społecznych C3 uwrażliwienie na kulturową odmienność klientów przedstawicieli innych, niż dominująca, grup kulturowych 14. EK_01 Zakładane efekty kształcenia: Ma elementarną wiedzę na temat zjawisk i procesów zachodzących w poradnictwie wielokulturowym Symbole kierunkowych efektów kształcenia: K_W02 EK_02 EK_03 Ma podstawową wiedzę na temat problemów doświadczanych przez osoby z grup marginalizowanych społecznie Potrafi analizować i interpretować zjawiska społeczno-kulturowe K_W06 K_U03
EK_04 warunkujące pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę dotyczącą poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie K_U15 EK_05 Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności i rozumie potrzebę dokształcania się w zakresie problematyki wielokulturowości i pomocy osobom z marginalizowanych grup społecznych 15. Treści programowe: K_K01 Wykłady Poradnictwo i poradoznawstwo we współczesnym wielokulturowym świecie. Człowiek w kulturze i w świecie społecznym zagubienie i wyzwania. Zmieniające się wzory ludzkich biografii a cele poradnictwa. Problemy współczesnego człowieka mapa problemów i strategie rozwiązań. Wpływ kontekstu społeczno-kulturowego na pojawienie się problemów i na ich rozwiązanie. Doradca i radzący się dwa różne światy? Doradca jako Inny. Radzący się jako Inny. Różne grupy klientów a rodzaje poradnictwa. Kulturowe ramy procesu konstruowania/nabywania tożsamości. Poradnictwo zaangażowane w przeciwdziałanie dyskryminacji Ćwiczenia Kultura definiowanie pojęć (gra dydaktyczna). Czynniki społeczno-kulturowe w poradnictwie. Normalizacja versus emancypacja w poradnictwie. Poradnictwo multikulturowe / Poradnictwo wrażliwe na różnorodność. Świadomość kulturowa doradcy. Komunikacja międzykulturowa i język w relacji poradniczej. Poradnictwo a kolor skóry. Poradnictwo a pochodzenie etniczne i narodowe oraz wyznanie. Poradnictwo a pochodzenie etniczne i narodowe oraz wyznanie kontynuacja. Wiek, orientacja psychoseksualna, stopień sprawności fizycznej, pochodzenie społeczne osób radzących się jako czynniki w relacji poradniczej. Poradnictwo dla osób niepełnosprawnych. Poradnictwo dla osób LGBTQ. Poradnictwo feministyczne. Poradnictwo a wykluczenie społeczne ii ekonomiczne. Podsumowanie zajęć. 16. Zalecana literatura (podręczniki) M. Abramowicz, A. Bratkiewicz, Jestem gejem, jestem lesbijką. Komu mogę o tym powiedzieć?, Kampania Przeciw Homofobii, Warszawa 2005 R. Bendedict, Wzory kultury, Wyd. Muza, Warszawa 2002 G. Corey, Teoria i praktyka poradnictwa i psychoterapii, Zysk i S-ka Poznań 2005 M. Diouf i in., Jak mówić i pisać o Afryce?, Fundacja Afryka Inaczej, Warszawa 2011, http://afryka.org/batory/poradnik.pdf Dyskursy młodych andragogów, nr 9, 2008 A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość, PWN Warszawa 2001 T. F. Heatherton i in. (red.), Społeczna psychologia piętna, PWN, Warszawa 2008 A. Kargulowa (red.), Poradoznawstwo - kontynuacja dyskursu. Podręcznik akademicki, PWN Warszawa 2009 A. Kargulowa, S. Kwiatkowski, Szkudlarek T. (red.), Rynek i kuitura neoliberalna a edukacja, Impuls Kraków 2005 A. Kargulowa, B. Wojtasik (red.), Doradca profesja, pasja, powołanie?, WSziP Warszawa 2001 M. Launikari, S. Puukari (red.), Poradnictwo i doradztwo multikulturowe. Podstawy teoretyczne i najlepsze praktyki w Europie, MPiPS Warszawa 2007 M. Mead, Kultura i tożsamość, PWN, Warszawa 2000 J. Mucha (red.), Kultura dominująca jako kultura obca, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1999 T. D. Nelson, Psychologia uprzedzeń, GWP Gdańsk 2003 Niebieskoocy film edukacyjny A. T. Rivers, Kulturowy savoir-vivre. Przewodnik dla osób o dobrych intencjach, Konsola Poznań 2006
E. Torrey, Czarownicy i psychiatrzy, PWN Warszawa, 1981 B. Wojtasik (red.), Z podstaw poradoznawstwa, Wyd. UWr. Wrocław 1998 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: 1. Wykład i praca kontrolna Warunkiem zaliczenia pracy kontrolnej jest uczestnictwo w wykładach ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu przedmiotu poradnictwo wielokulturowe EK_01 (K_W02), umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie EK_02 (K_U06), umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia EK_03 (K_U03), umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie EK_04 (K_U15) umiejętność planowania rozwoju zawodowego i osobistego w kontekście poradnictwa wielokulturowego EK_05 (K_K01). Forma pracy kontrolnej: pisemna, problemowa, na wybranych przez studenta temat Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra (A) bibliografia i przypisy: przygotowane poprawnie, spójne, prawdziwe, bezbłędnie opracowane, zróżnicowane, dobór literatury bogaty i adekwatny do tematu, (B) sposób prezentacji pracy (język komunikacji): język bezbłędny, precyzyjny, praca na temat, pogłębiona, refleksyjna, (C) aspekt merytoryczny pracy: krytyczne omówienie zagadnień teoretycznych, praca samodzielna, przemyślana, rozbudowana, odwołująca się do wybranych klasycznych teorii, ale czerpiąca też z nowych podejść teoretycznych wiązanych z refleksją nad poradnictwem i poradoznawstwem - ocena dobra (A) bibliografia i przypisy: przygotowane poprawnie, spójne, prawdziwe, dobrze opracowane, ale mogą zdarzać się nieliczne błędy, dobór literatury adekwatny do tematu, (B) sposób prezentacji pracy (język komunikacji): język precyzyjny, praca na temat, z rzadka zdarzają się błędy językowe, (C) aspekt merytoryczny pracy: poprawne omówienie zagadnień teoretycznych, praca przemyślana, ale mocno bazująca na literaturze przedmiotu (składająca się w większości licznych parafraz oraz z cytatów) mniej samodzielna, czerpiąca przede wszystkim z ugruntowanych podejść teoretycznych wiązanych z refleksją nad poradnictwem i poradoznawstwem - ocena dostateczna (A) bibliografia i przypisy: skromny dobór literatury, ale pozycje adekwatne do tematu, liczne błędy w przypisach lub brakujące dane w przypisach, (B) sposób prezentacji pracy (język komunikacji): niezbyt precyzyjne ujęcie zagadnienia, liczne błędy językowe (stylistyczne, gramatyczne, składniowe, interpunkcyjne, ortograficzne, frazeologiczne), chaotyczność, rozwlekłość, pracy brak spójności, (C) aspekt merytoryczny pracy: praca słabo przemyślana, pomijanie lub słabe wykorzystanie ważnych, klasycznych podejść teoretycznych, słaba umiejętność powiązania wybranego tematu z refleksją nad poradnictwem i porado znawstwem - ocena niedostateczna PLAGIAT lub inna forma nierzetelności studenckiej (w tym: zacieranie śladów po dokonaniu plagiatu, tzn. odtwarzanie sensu myśli plagiatowanego autora, odtwarzanie struktury zdań plagiatowanego autora poprzez zmiany pojedynczych słów w zdaniach lub bardziej rozbudowanych wyrażeń). (A) bibliografia i przypisy: niepoprawnie przygotowane, nieprawdziwe (przekopiowane z innych książek lub artykułów), liczne błędy, dobór literatury nieadekwatny do tematu, (B) sposób prezentacji pracy (język komunikacji): język kolokwialny lub nieprecyzyjny, praca nie na temat, liczne błędy językowe, (C) aspekt merytoryczny pracy: zagadnienie niepoprawnie omówione i źle zinterpretowane, brak odwołań do podstawowej literatury przedmiotu, praca w 75 proc. składa się z cytatów, brak powiązania zagadnienia z refleksją nad poradnictwem i poradoznawstwem
Poprawa oceny niedostatecznej z pracy kontrolnej: kolokwium z wiedzy w oparciu o literaturę przedmiotu: 1) Mikołaj Pawlak, Termin integracja jako narzędzie legitymizacji. 2) Eva Zamojska, Murzynek Bambo wiecznie żywy! Rzeczywistość politycznej poprawności w podręcznikach szkolnych "Przegląd Pedagogiczny" 3) Anna Paszkowska-Rogacz, Doradztwo zawodowe a wyzwania międzykulturowe (część 1 oraz Aneks A : Doradztwo międzykulturowe / Kompetencje międzykulturowe w doradztwie) 4) Marian Golka, Doświadczenie tożsamości w warunkach wielokulturowości 5) Poradnictwo i doradztwo multikulturowe (rozdział: Juha Parkkinen, Sauli Puukari, Podejście do światopoglądu w poradnictwie multikulturowym ) 6) Być doradcą!... (dwa rozdziały: tekst Anety Słowik "Spotkanie z wielokulturowym doradcą zawodu" oraz Anety Panasewicz "Wędrowcy - ponowocześni klienci akademickiego biura karier ) - ocena bardzo dobra student uzyskał 80 proc. pozytywnych wyników na teście - ocena dobra student uzyskał 75 proc. pozytywnych wyników na teście - ocena dostateczna student uzyskał 60 proc. pozytywnych wyników na teście - ocena niedostateczna - student uzyskał mniej niż 60 proc. pozytywnych wyników na teście 2. Ćwiczenia: ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu przedmiotu poradnictwo wielokulturowe EK_01 (K_W02), umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie EK_02 (K_U06), umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia EK_03 (K_U03), umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie EK_04 (K_U15) umiejętność planowania rozwoju zawodowego i osobistego w kontekście poradnictwa wielokulturowego EK_05 (K_K01). Kryteria oceny: - ocena bardzo dobra student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu poradnictwa wielokulturowego, opanował umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie, posiada umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia, posiada umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie z jednoczesną umiejętnością planowania rozwoju zawodowego i osobistego; - ocena dobra student ma wystarczającą wiedzę z zakresu poradnictwa wielokulturowego, opanował na dobrym poziomie umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie, posiada umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia, posiada umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie z jednoczesną umiejętnością planowania rozwoju zawodowego i osobistego; - ocena dostateczna - student ma dostateczną wiedzę z zakresu poradnictwa wielokulturowego, opanował na podstawowym poziomie umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie, posiada na podstawowym poziomie umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia, posiada dostateczną umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie z jednoczesną umiejętnością planowania rozwoju zawodowego i osobistego;
- ocena niedostateczna - student nie ma wystarczającej wiedzy z zakresu poradnictwa wielokulturowego, nie opanował na podstawowym poziomie umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie, nie posiada umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społeczno-kulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia, nie posiada umiejętności wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie oraz nie potrafi planować rozwoju zawodowego i osobistego. Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć studenta: - kolokwium ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu przedmiotu poradnictwo wielokulturowe; - symulacja relacji pomocowej umiejętność dokonywania wglądu w sytuację osób z grup marginalizowanych społecznie, umiejętność analizowania i interpretowania zjawisk społecznokulturowych warunkujących pojawienie się problemów u osób z grup marginalizowanych wymagających profesjonalnego wsparcia; - ocena zaangażowania w dyskusje grupowe umiejętność wykorzystania podstawowej wiedzy dotyczącej poradnictwa wielokulturowego do opisu i analizy zjawisk zachodzących we współczesnym świecie. 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - wykład: - ćwiczenia: Praca własna studenta - przygotowanie do zajęć: - czytanie wskazanej literatury: - przygotowanie do kolokwium semestralnego: Suma godzin 60 Liczba punktów ECTS 2 Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30 15 15