Część VI zmienność i spread, cz. 1. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

Podobne dokumenty
Strategie Opcyjne. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW

Strategie inwestowania w opcje. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Część IV wartość opcji na zmiennym rynku - greki. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Część XI analiza pozycji. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

Część VII zmienność i spread, cz. 2. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

OPCJE MIESIĘCZNE NA INDEKS WIG20

OPCJE WALUTOWE. kurs realizacji > kurs terminowy OTM ATM kurs realizacji = kurs terminowy ITM ITM kurs realizacji < kurs terminowy ATM OTM

Opcje Giełdowe. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego GPW

IRON CONDOR i IRON BUTTERFLY

Część IX Hedging. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

Analiza instrumentów pochodnych

NAJWAŻNIEJSZE CECHY OPCJI

R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE

OPCJE FOREX NA PLATFORMIE DEALBOOK 360

Opcje giełdowe. Wprowadzenie teoretyczne oraz zasady obrotu

Opcje na akcje. Krzysztof Mejszutowicz Dyrektor Działu Rynku Terminowego GPW

Opcje giełdowe i zabezpieczenie inwestycji. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Rynek opcji walutowych. dr Piotr Mielus

Część VIII Arbitraż. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

ABC opcji giełdowych. Krzysztof Mejszutowicz Dział Rynku Terminowego GPW

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

MoŜliwości inwestowania na giełdzie z wykorzystaniem strategii opcyjnych

Strategie opcyjne. 1. Wprowadzenie do opcji Wstęp Prawa i zobowiązania stron

Opcje - wprowadzenie. Mała powtórka: instrumenty liniowe. Anna Chmielewska, SGH,

Ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym. Opcje Strategie opcyjne

OPCJE II FINANSE II ROBERT ŚLEPACZUK. Opcje II

Oznaczenia dla nazw skróconych dla opcji na WIG20 są następujące:

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Strategie: sposób na opcje

OPCJE NA GPW. Zespół Rekomendacji i Analiz Giełdowych Departament Klientów Detalicznych Katowice, luty 2004

OPCJE FINANSOWE, W TYM OPCJE EGZOTYCZNE, ZBYWALNE STRATEGIE OPCYJNE I ICH ZASTOSOWANIA DARIA LITEWKA I ALEKSANDRA KOŁODZIEJCZYK

Opcje. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Opcje na GPW (I) Możemy wyróżnić dwa rodzaje opcji: opcje kupna (ang. call options), opcje sprzedaży (ang. put options).

Inwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia.

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. SPRZEDAŻ OPCJI SPRZEDAŻY (Short Put)

istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Mała powtórka: instrumenty liniowe

OPCJE WANILIOWE STRATEGIE

Do końca 2003 roku Giełda wprowadziła promocyjne opłaty transakcyjne obniżone o 50% od ustalonych regulaminem.

Opcje i strategie opcyjne czyli co to jest i jak na tym zarobić?

Część I wstęp do opcji giełdowych. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Część II teoretyczne modele wyceny opcji. Filip Duszczyk Dział Rynku Terminowego

Strategie opcyjne Opcje egzotyczne. Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW

Konstrukcja uśmiechu zmienności. Dr Piotr Zasępa

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. KRÓTKI STELAŻ (Short Straddle)

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne. Co robi market-maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję

Strategie opcyjne. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym

Opcje giełdowe na indeks WIG20 rola animatora rynku, strategie inwestycyjne 16 maj 2008

Opcje. istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii).

Opcja jest to prawo przysługujące nabywcy opcji wobec jej wystawcy do:

Sprzedający => Wystawca opcji Kupujący => Nabywca opcji

Najchętniej odwraca pozycję. Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną. strategie opcyjne

Opcje walutowe proste. 1. Czym sa opcje 2. Rodzaje opcji 3. Profile ryzyka i The Greeks 4. Hedging 5. Strategie handlowania zmiennoscia cen

OPCJE WARSZTATY INWESTYCYJNE TMS BROKERS

Część X opcje indeksowe. Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

Nazwy skrócone opcji notowanych na GPW tworzy się w następujący sposób: OXYZkrccc, gdzie:

OPCJE - PODSTAWY TEORETYCZNE cz.1

OPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. DŁUGI STELAŻ (Long Straddle)

OPCJE - PODSTAWY TEORETYCZNE cz. 2

Opcje walutowe. Strategie inwestycyjne i zabezpieczające

Opcje. Dr hab Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW

OPCJE. Slide 1. This presentation or any of its parts cannot be used without prior written permission of Dom Inwestycyjny BRE Banku S..A.

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. SPREAD NIEDŹWIEDZIA (Bear put spread)

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. KUPNO OPCJI SPRZEDAŻY (Long Put)

STRATEGIE NA RYNKU OPCJI. KUPNO OPCJI KUPNA (Long Call)

Rozwiązanie z Zasady gry: - Rzucamy 12 stronną kością - Za każdym razem wygrywamy wartość wyrzuconych oczek w zł.

WHS przewodnik do handlu opcjami walutowymi

Teraz wiesz i inwestujesz OPCJE WPROWADZENIE DO OPCJI

ANALIZA OPCJI ANALIZA OPCJI - WYCENA. Krzysztof Jajuga Katedra Inwestycji Finansowych i Zarządzania Ryzykiem Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

HANDEL OPCJAMI W PLATFORMIE DEALBOOK 360

WARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE

Opcje jako uzupełnienie portfela inwestycyjnego

Zajmujemy pozycję na grupie instrumentów walutowych (Forex)

Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne

Inżynieria Finansowa: 5. Opcje

OPCJE FOREX - WYLICZANIE DOSTĘPNEGO KAPITAŁU I WYMAGANEGO DEPOZYTU

Wykorzystanie opcji w zarządzaniu ryzykiem finansowym

Tomasz Jóźwik. Wprowadzenie do opcji giełdowych

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Ekonometrii i Informatyki

Kontrakty terminowe na akcje

Strategie inwestycyjne na opcjach Piotr Cichocki

PRZEWODNIK PO OPCJACH

Kontrakty terminowe na GPW

Opcje na akcje Zasady obrotu

INSTRUMENTY POCHODNE ARKUSZ DO SYMULACJI STRATEGII INWESTYCYJNYCH. Instrukcja obsługi

Instrukcja ryzyka portfela inwestycyjnego DEGIRO

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI CENY OPCJI O UWARUNKOWANEJ PREMII

1) jednostka posiada wystarczające środki aby zakupić walutę w dniu podpisania kontraktu

OPCJE WANILIOWE Często zadawane pytania

istota transakcji opcyjnych, rodzaje opcji, czynniki wpływające na wartość opcji (premii). Mała powtórka: instrumenty liniowe

Poradnik gracza opcyjnego

Wycena equity derivatives notowanych na GPW w obliczu wysokiego ryzyka dywidendy

Tomasz Jóźwik. Wprowadzenie do opcji giełdowych

Strategie opcyjne w okresie hossy.

Transkrypt:

Część VI zmienność i spread, cz. 1 Filip Duszczyk Dział Rozwoju Rynku Terminowego

Agenda 1. Wprowadzenie 2. Backspread 3. Ratio Vertical Spread 4. Straddle 5. Strangle 6. Butterfly 7. Time Spread 8. Efekt stóp procentowych i dywidendy 9. Wariacje 10.Wrażliwość spreadu 11.Regulowanie Delty 12. Jak wybrać odpowiednią strategię? 2

Wprowadzenie Aby wykorzystać różnice w teoretycznych wartościach opcji, inwestor musi otworzyć rynkową pozycję przeciwstawną zabezpieczyć pozycję opcyjną (hedge) Dotychczas pokazaliśmy jak można zabezpieczyć pozycję opcyjną instrumentem bazowym. Inwestor może zabezpieczyć pozycję opcyjną innymi opcjami, które teoretycznie zachowują się jak instrument bazowy. Przykładowo, nabywamy 10 opcji Call z Deltą 50; łączna Delta otwartej pozycji = +500; pozycję możemy zabezpieczyć nastepująco: - Wystawić pięć kontraktów instrumentu bazowego - Nabyć opcje Put z łączną Deltą -500 - Wystawić inne opcje kupna z łączną Deltą +500 - Połączyć powyżej wymienione opcje/kontrakty tak aby łączna Delta strategii = -500 3

Wprowadzenie Istnieje wiele sposobów zabezpieczenia pozycji opcyjnej po przez zastosowanie opcji kupna/sprzedaży lub kontraktów terminowych Mimo wielu metod hedgowania, każdy spread wynikający z otwartej pozycji zabezpieczającej będzie się cechował: - Neutralną Deltą - Wrażliwością na zmiany w notowaniach instrumentu bazowego - Wrażliwościąna zmiany w zmienności implikowanej - Wrażliwością na upływający czas Spready z powyższymi cechami nazywamy spreadami zmienności (volatility spreads) Przy spreadach, jeżeli z transakcji obejmującej wszystkie nogi spreadu wynika debet gotówki z rachunku mówimy, że spread jest Long. Jeżeli z transakcji wynika kredyt wtedy spread jest Short. W tej części przerobimy podstawowe typy spreadów zmienności. 4

Backspread Inne nazwy: ratio backspread, long ratio spread Budowa: - Delta neutral - Więcej długich (nabytych) opcji niż krótkich (wystawionych) - Wszystkie opcje wygasają w tym samym terminie - Nabywamy opcje z mniejszymi Deltami - Wystawiamy opcje z większymi Deltami - Call Backspread: Nabywamy opcje z wyższymi kursami wykonania Wystawiamy opcje z niższymi kursami wykonania - Put Backspread: Nabywamy opcje z niższymi kursami wykonania Wystawiamy opcje z wyższymi kursami wykonania 5

CALL BACKSPREAD PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Backspread - niższy kursy wykonania + wyższy kursy wykonania STRATA (-) 6

PUT BACKSPREAD PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Backspread + niższy kursy wykonania - wyższy kursy wykonania STRATA (-) 7

Backspread Charakterystyka: - W przypadku Call i Put Backspread, ruch instrumentu bazowego w przeciwnym kierunku niż długa pozycja powiększy wartość spreadu - Call Backspread preferujemy wzrost instrumentu bazowego - Put Backspread preferujemy spadek instrumentu bazowego - Brak ruchu instrumentu bazowego najprawdopodobniej przyniesie straty - Przeważnie Backspread otwieramy za kredyt wartość wystawionych opcji jest większa niż wartość nabytych opcji zapewnia to zysk w przypadku ruchu instrumentu bazowego. - Inwestor wybiera rodzaj Backspreadu na podstawie swojej opinii co do kierunku instrumentu bazowego: Call Backspread jeżeli przewiduje większy potencjał wzrostowy Put Backspread jeżeli przewiduje większy potencjał spadkowy - Inwestor unika Backspreadów w okresach trendów bocznych ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo, że instrument bazowy nie oddali się na tyle od długich pozycji opcyjnych spreadu. 8

Ratio vertical spread Inne nazwy: ratio spread, short ratio spread, vertical spread, front spread Przeciwna strona Backspread Budowa: - Delta neutral - Więcej krótkich (wystawionych) opcji niż długich (nabytych) - Wszystkie opcje wygasają w tym samym terminie - Wystawiamy opcje z mniejszymi Deltami - Nabywamy opcje z większymi Deltami - Call Ratio Vertical Spread: Nabywamy opcje z niższymi kursami wykonania Wystawiamy opcje z wyższymi kursami wykonania - Put Ratio Vertical Spread: Nabywamy opcje z wyższymi kursami wykonania Wystawiamy opcje z niższymi kursami wykonania 9

Backspread CALL RATIO VERTICAL SPREAD PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) STRATA (-) + niższy kursy wykonania - wyższy kursy wykonania 10

Backspread PUT RATIO VERTICAL SPREAD PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) STRATA (-) - niższy kursy wykonania + wyższy kursy wykonania 11

Ratio vertical spread Czarakterystyka: - Maksymalny zysk w chwili gdy instrument bazowy pozostaje przy krtótkich pozycjach - Profil ryzyka przeciwny niż w Backspreadzie: Call Ratio Vertical Spread nieograniczone ryzyko po stronie wzrostu instrumentu bazowego, ograniczone po stronie spadku Put Ratio Vertical Spread nieograniczone ryzyko po stronie spadku instrumentu bazowego, ograniczone po stronie wzrostu - Inwestor przewiduje stabilne zachowanie się instrumentu bazowego (trend boczny) - Dodatkowe zabezpieczenie w postaci ograniczonych strat jeżeli jest podejżenie nagłego spadku Call Ratio Vertical Spread - Dodatkowe zabezpieczenie w postaci ograniczonych strat jeżeli jest podejżenie nagłego wzrostu Put Ratio Vertical Spread 12

Polska nazwa: stelaż Straddle Budowa: - Długa pozycja Call i Put lub krótka pozycja Call i Put z tym samym kursem wykonania, wygasająca w tym samym terminie - Jeżeli nabywamy obydwie opcje otwieramy Long Straddle (długi stelaż) - Jeżeli wystawiamy obydwie opcje otwieramy Short Staddle (krótki stelaż) - Zazwyczaj wolumeny Call i Put są identyczne, lecz zdarzają się przypadki kiedy inwestor dokupuje lub wystawia dodatkowe opcje aby utrzymać neutralność Delty (spready, w których jest nierówna ilość opcji w nogach nazywamy Ratio Spreads) 13

LONG STRADDLE PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Straddle + Call i Put z tym samym kursem wykonania STRATA (-) 14

SHORT STRADDLE PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Straddle STRATA (-) - Call i Put z tym samym kursem wykonania 15

Straddle Czarakterystyka: - Long Straddle Podobna charakterystyka zysku/ryzyka jak Backspread Ograniczone ryzyko i potencjalnie nieograniczony zysk Inwestor oczekuje szybkiego ruchu instrumentu bazowego Long Straddle zyskuje coraz więcej gdy instrument bazowy oddala się od kursu wykonania strategii Brak ruchu instrumentu bazowego powoduje szybki spadek wartości strategii i straty inwestora - Short Straddle Podobna charakterystyka zysku/ryzyka jak Ratio Vertical Spread Ograniczony zysk i potencjalnie nieograniczone ryzyko Inwestor oczekuje trendu bocznego Short Straddle zyskuje kiedy instrument bazowy pozostaje przy krótkich pozycjach strategii Nagły ruch instrumentu bazowego powoduje szybki wzrost wartości strategii i straty inwestora 16

Polska nazwa: spread dusiciela ;-) Strangle Budowa: - Podobnie jak Straddle, Strangle składa się z długich pozycji Call i Put lub krótkich pozycji Call i Put wygasających w tym samym terminie - W strategii Strangle mamy różne kursy wykonania - Opcje Call i Put są OTM - W przypadku zastosowania opcji Call i PUT, które są ITM spread nazywamy Gut Strangle - Jeżeli obydwie opcje są nabyte inwestor otwiera Long Strangle - Jeżeli obydwie opcje są wystawione inwestor otwiera Short Strangle - Zazwyczaj wolumeny Call i Put są identyczne 17

LONG STRANGLE PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Strangle + Put z niższym kursem wykonania + Call z wyższym kursem wykonania STRATA (-) 18

SHORT STRANGLE PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Strangle STRATA (-) - Put z niższym kursem wykonania - Call z wyższym kursem wykonania 19

Strangle Czarakterystyka: - Long Strangle Podobna charakterystyka zysku/ryzyka jak Long Straddle i Backspread Ograniczone ryzyko i potencjalnie nieograniczony zysk Inwestor oczekuje dużego ruchu instrumentu bazowego Long Strangle zyskuje coraz więcej gdy instrument bazowy oddala się od kursu wykonania strategii. Można powiedzieć, że Backspread, Długi Straddle i Długi Strangle zachowują się podobnie, różniąc się skalą oczekiwanego ruchu instrumentu bazowego. Backspread wymaga jakiegoś ruchu instrumentu bazowego; Długi Straddle wymaga większego ruchu instrumentu bazowego; Długi Strangle wymaga największego ruchu instrumentu bazowego. Długi Strangle jest uważany za jedną z najbardziej zlewarowanych pozycji opcyjnych ponieważ opcje OTM mają najmniejszą wartość (premię). Często za cenę jednego Straddle możemy nabyć/wystawić kilka Strangle. Jeżeli nastąpi duży skok instrumentu bazowego wartość strangle może wzrosnąć kilkukrotnie. Brak ruchu instrumentu bazowego powoduje szybki spadek wartości strategii z powodu upływającego czasu. 20

Strangle Charakterystyka: - Short Strangle Podobna charakterystyka zysku/ryzyka jak Short Straddle i Ratio Vertical Spread. Ograniczony zysk i potencjalnie nieograniczone ryzyko Inwestor oczekuje trendu bocznego Short Strangle zyskuje kiedy instrument bazowy pozostaje przy krótkich pozycjach strategii Nagły ruch ruchu instrumentu bazowego powoduje szybki wzrost wartości strategii i straty inwestora Ratio Vertical Spread, Short Straddle i Short Strangle wymagają braku ruchu instrumentu bazowego. Z powyższych strategii Short Strangle ma największy lewar ponieważ opcje OTM są najtańsze. Pozycja kilku Short Strangle może przynieść większy zysk niż jedna Short Straddle. Jeżeli instrument bazowy wykona niespodziewany ruch, straty takiej pozycji mogą być potęgowane przez efekt dźwigni. 21

Polska nazwa: spread motyla Butterfly Budowa: - Butterfly skonstruowany jest poprzez zastosowanie trzech równo od siebie oddalonych kursów wykonania z tym samym terminem wygaśnięcia i tym samym typem opcji (Call albo Put). - Long Butterfly nabywamy zewnętrzne kursy wykonania i wystawiamy środkowy kurs wykonania. - Short Butterfly wystawiamy zewnętrzne kursy wykonania i nabywamy środkowy kurs wykonania. - Proporce wolumenów opcji w strategii Butterfly są zawsze takie same: 1 x 2 x 1 22

LONG BUTTERFLY PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) Butterfly STRATA (-) +1 niższy kurs wykonania -2 środkowe kursy wykonania +1 wyższy kurs wykonania 23

SHORT BUTTERFLY PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) -1 niższy kurs wykonania Butterfly +2 środkowe kursy wykonania -1 wyższy kurs wykonania STRATA (-) 24

Butterfly Charakterystyka: - Long Butterfly W dniu wygaśnięcia wartość strategii Butterfly nie może być mniejsza niż 0 i większa niż odległość między kursami wykonania. Jeżeli odległość między kursami wykonania = 10 jesteśmy skłonni zapłacić premię między 0 a 10 wszystko zależy od prawdopodobieństwa, że w dniu wygaśnięcia instrument bazowy zakończy sesję w miejscu krótkich pozycji strategii. Long Butterfly zachowuję się podobnie do Ratio Vertical Spread największy zysk jest osiągnięty w chwili gdy instrument bazowy nie odchodzi od środkowego kursu wykonania strategii Przykład: - Instrument bazowy = 2500 - Butterfly 2450/2500/2550 - Przykładowo, jeżeli rynek charakteryzuje się trendem bocznym jesteśmy w stanie nabyć strategię Butterfly przykładowo za 45 ponieważ istnieją duże szanse, że w dniu wygaśnięcia opcji instrument bazowy pozostanie na poziomie 2500 lub w tej okolicy. 25

Butterfly Charakterystyka: - Short Butterfly Short Butterfly zachowuję się podobnie do Backspread największy zysk jest osiągnięty w chwili gdy instrument bazowy drastycznie odchodzi od środkowego kursu wykonania strategii W dniu wygaśnięcia wartość strategii Butterfly nie może być mniejsza niż 0 i większa niż odległość między kursami wykonania. Jeżeli odległość między kursami wykonania = 5 jesteśmy skłonni wystawić strategię Butterfly po cenie do 5 ponownie wszystko zależy od prawdopodobieństwa, że w dniu wygaśnięcia instrument bazowy zakończy sesję jak najdalej od długich pozycji Przykład: - Instrument bazowy = 2500 - Butterfly 2450/2500/2550 - Podobnie, jeżeli rynek charakteryzuje się trendem bocznym chcemy sprzedać strategię Butterfly za premię najbardziej zbliżoną do maksytmalnej wartości strategii (50) ponieważ są duże szanse, że w dniu wygaśnięcia opcji instrument bazowy pozostanie na poziomie 2500 lub w tej okolicy. 26

Butterfly Charakterystyka ogólna: - Jak już mówiliśmy, każdy Butterfly nie może być warty więcej niż odległość między kursami wykonania. Tym samym, strategie Butterfly z tymi samymi kursami wykonania i terminami wygaśnięcia zachowują się identycznie bez względu na to czy zawierają Call czy Put. - Czerwcowy CALL Butterfly 2500/2525/2550 będzie miął taką samą charakterystykę zysku/ryzyka co czerwcowy PUT Butterfly 2500/2525/2550 w dniu wygaśnięcia obydwa będą miały wartość maksymalną 25 i nie mogą być warte mniej niż 0 - Dlaczego Butterfly a nie jakiś inny spread? - Ponieważ strategia Butterfly ogranicza ryzyko! 27

Time spread Inne nazwy: calendar spread, horizontal spread Budowa: - Time Spread zawiera przeciwstawne pozycje opcyjne w różnych terminach wygaśnięcia. - Najczęściej Time Spread jest zbudowany z tego samego rodzaju opcji (Call albo Put) - Long Time Spread wystawiony bliski termin i nabyty dalszy termin - Short Time Spread nabyty bliski termin i wystawiony dalszy termin - Zazwyczaj proporcje w Time Spreadach są zachowane 1 do 1, ale czasami inwestorzy nabywają lub wystawiają więcej opcji po długiej lub krótkiej stronie, aby odzwierciedlić swoją opinię co do kierunku instrumentu bazowego. - Jeżeli wszystkie opcje w strategii mają ten sam termin wygaśnięcia, wartość końcowa spreadu jest po prostu funkcją notowania kursu rozliczeniowego. - Jeżeli spread zawiera opcje z różnymi terminami wygaśnięcia, wartość strategii będzie określona dopiero po wygaśnięciu opcji z najdalszym terminem wygaśnięcia. 28

Time Spread LONG TIME SPREAD (W DNIU WYGAŚNIĘCIA NAJBLIŻSZEGO TERMINU) PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) + daleki termin z dowolnym kursem wykonania STRATA (-) - bliski termin z tym samym kursem wykonania 29

Time Spread SHORT TIME SPREAD (W DNIU WYGAŚNIĘCIA NAJBLIŻSZEGO TERMINU) PROFIL WYPŁATY ZYSK (+) - daleki termin z dowolnym kursem wykonania + bliski termin z tym samym kursem wykonania STRATA (-) 30

Time spread Charakterystyka: - Long Time Spread i wartość czasowa Inwestor oczekuje trend boczny ponieważ zajmuje krótką pozycję w najbliższym terminie, która zyskuje w miarę upływu czasu. Im bliżej terminu wygaśnięcia tym większy efekt Thety (time decay) i opcja z bliższym terminem wygaśnięcia traci na wartości szybciej niż opcja z dalszym terminem wygaśnięcia. Duży skok instrumentu bazowego powoduje skurczenie się wartości Time Spreadu Przykład: - Instrument bazowy 2500 - Long 2500 Call Time Spread - Jeżeli instrument bazowy wzrasta do 4000 obydwie opcje nabierają wartości wewnętrznej (im wyższa wartość instrumentu bazowego tym bliżej parytetu) i tracą wartość czasową. W powyższym przykładzie premia obydwóch opcji zbliża się do 1500 i tym samym wartość spreadu do 0. - Jeżeli instrument bazowy spada, nie ma już wartości wewnętrznej a warość czasowa opcji maleje i tym samym spread podąża do 0. 31

Charakterystyka: Wpływ czasu na wartość Time Spread Time spread Termin wygaśnięcia Daleki 6 miesięcy 5 miesięcy 4 miesięcy 3 miesięcy Bliski 3 miesięcy 2 miesięcy 1 miesięcy 0 Wartość Opcji Dalekiej 75,00 72,50 67,50 60,00 Bliżskiej 60,00 50,00 30,00 0 Wartość Spreadu 15,00 22,50 37,50 60,00 32

Time spread Charakterystyka: - Long Time Spread i zmienność implikowana Inwestor oczekuje wzrostu zmienności implikowanej, ponieważ im dalej do terminu wygaśnięcia opcji tym większy efekt Vegi na premię opcyjną. Pozycja opcyjna z dalszym terminem jest bardziej wrażliwa na zmienność implikowaną niż pozycja z bliższym terminem. Long Time Spread zyskuje więcej na długiej pozycji z dalszym terminem wygaśnięcia niż traci na krótkiej pozycji z bliższym terminem. Wzrost zmienności implikowanej powoduje rozszerzenie wartości Time Spread. Spadek zmienności implikowanej powoduje kurczenie wartości Time Spread. Powstaje paradoks wiemy, że Time Spread traci na wartości przy dużym ruchu instrumentu bazowego, ale jeżeli równocześnie odpowiednio wzrasta zmienność implikowana, Time Spread może okazać się zyskowny. 33

Time spread Charakterystyka: Wpływ zmienności implikowanej na wartość Time Spread Zmienność 20% 30% 40% Wartość Opcji Dalekiej 65,00 75,00 85,00 Bliżskiej 55,00 60,00 65,00 Wartość Spreadu 10,00 15,00 20,00 34

Time spread Charakterystyka: - Long Time Spread i zmienność implikowana Zmienność implikowana nadaje Time Spreadom ich unikalną charakterystykę. Przy Backspread, Long Straddle lub Long Strangle oczekujemy wzrostów zarówno zmienności implikowanej jak i zmienności rzeczywistej. Long Time Spread korzysta z trendu bocznego i zarazem z wzrostu zmienności implikowanej. Kiedy możemy spodziewać się takich sytuacji? Oczekiwania na raport finansowy spółki sam raport nie wpływa na notowania akcji, ale w przyszłóści możemy oczekiwać większego ruchu więc zmienność implikowana wzrasta. Oczekiwanie na decyzję o zmianie stóp procentowych wiemy, że może być zmiana i odpowiednio podnosimy oczekiwania co do zmienności implikowanej, ale samo oczekiwanie nie zmieni wartości instrumentu bazowego. 35

Time spread Charakterystyka: - Short Time Spread Jeżeli Long Time Spread zyskuje podczas trendu bocznego, Short Time Spread zyskuje podczas dużej zmienności instrumentu bazowego. Jak pokazaliśmy wcześniej, duży skok w instrumencie bazowym powoduje zawężenie wartości Time Spread. Natomiast wzrost zmienności implikowanej powoduje rozszerzenie wartości Time Spread. Short Time Spread oczekuje dużej zmienności instrumentu bazowego i spadku zmienności implikowanej. 36

Efekt stóp procentowych i dywidendy STOPY PROCENTOWE Zmiana stóp procentowych w efekcie zmienia przyszłą wartość instrumentu bazowego. Jeżeli bierzemy pod uwagę opcje z tym samym terminem wygaśnięcia, efekt zmiany stopy procentowej jest znikomy. W chwili gdzy analizujemy Time Spready efekt zmian stóp procentowych jest zauważalny. Wzrost stóp procentowych powoduje rozszerzenie się wartości Time Spread (zakładam, że utrzymujemy ten sam kurs wykonania w strategii). Tym samym niższe stopy procentowe powodują kurczenie się wartości Time Spread. Efekt zmiany stóp procentowych na wartościach Time Spreadów zależy od odległości między terminami wygaśnięcia opcji w strategii. Im więcej czasu między terminami, tym wieksza wrażliwości wartości spreadu na wartość stóp procentowych. 37

Efekt stóp procentowych i dywidendy DYWIDENDA Zmiana w stopie dywidendy również wpływa na wartości Time Spread. Podobnie jak przy stopach procentowych, jeżeli bierzemy pod uwagę opcje z tym samym terminem wygaśnięcia, efekt zmiany w stopie dywidendy również jest znikomy. Zwiększenie stopy dywidendy powoduje spadek przyszłej wartości instrumentu bazowego. Wzrost stopy dywidendy spowoduje zawężenie wartości CALL Time Spreadów i rozszerzenie wartości PUT Time Spreadów. Zmniejszenie stopy dywidendy spowoduje rozszerzenie CALL Time Spreadów i zawężenie PUT Time Spreadów. 38

Wariacje CHRISTMAS TREE LUB LADDER(CHOINKA LUB DRABINA) Przeważnie spread z trzema opcjami tego samego typu (Call albo Put) z tym samym terminem wygaśnięcia. Long Call (Put) Tree - Rodzaj Ratio Vertical Spread kiedy Delta Neutralny - Nabywamy najniższy (najwyższy) kurs wykonania, wystawiamy dwa wyższe (niższe) kursy wykonania (odległość między kursami wykonania nie ma znaczenia) - + 2500 Call, - 2550 Call, - 2600 Call (+ 2500 Put, - 2450 Put, - 2400 Put) - Oczekiwany trend boczny Short Call (Put) Tree - Rodzaj Backspread kiedy Delta Neutralny - Wystawiamy najniższy (najwyższy) kurs wykonania, nabywamy dwa wyższe (niższe) kursy wykonania (odległość między kursami wykonania nie ma znaczenia) - - 2500 Call, + 2550 Call, + 2600 Call (- 2500 Put, + 2450 Put, + 2400 Put) - Oczekiwana duża zmienność instrumentu bazowego 39

Wariacje IRON BUTTERFLY (ŻELAZNY MOTYL) Spread zawierający cztery opcje, który charakteryzyje się właściwościami zwykłego Butterfly. Kombinacja Straddle i Strangle z tymi samymi terminami wygaśnięcia gdzie odległość między kursami wykonania strategii Straddle jest równo między kursami wykonania strategii Strangle. Jak w strategii Butterfly, w dniu wygaśnięcia Iron Butterfly może mieć wartość od 0 do wartości równej odległości między kursami wykonania. Warto zauważyć, że kiedy kupujemy Straddle i wystawiamy Strangle (Long Iron Butterfly) cała transakcja wnosi debet i tym samym jest odpowiednikiem Short Butterfly. Wystawiany Straddle i nabywany Strangle (Short Iron Butterfly) wnosi kredyt i jest odpowiednikiem Long Butterfly. Przykłady: - Long 2400/2500/2600 Iron Butterfly: - 2400 Put, + 2500 Puts, + 2500 Call, - 2600 Call - Short 2450/2500/2550 Iron Butterfly: + 2400 Put, - 2500 Put, - 2500 Call, + 2550 Call 40

Wariacje CONDOR (KONDOR) Kolejną modyfikacją strategii Butterfly to Condor, w której poszerzamy środkowy kurs wykonania na dwa kursy wykonania. Ten sam typ opcji (Call albo Put) i cztery kolejne kursy wykonania; Long Condor nabywamy zewnętrzne opcje i wystawiamy wewnętrzne opcje: - Long czerwcowy 2300/2400/2500/2600 Put Condor: + 2300 Put, - 2400 Put, - 2500 Put, + 2600 Put Short Condor wystawiamy zewnętrzne opcje i nabywamy wewnętrzne opcje: - Short lipcowy 2400/2450/2550/2600 Call Condor: - 2400 Call, + 2450 Call, + 2550 Call, - 2600 Call Podobnie jak w strategii Butterfly, wartość strategii Condor może mieć wartość od 0 do wartości między kursami wykonania. Ponieważ środek strategii rozłożony jest na dwa kursy wykonania, najwyższa wartość strategii zachowana jest przez większą rozpiętość instrumentu bazowego i dlatego wartość strategii Condor jest zazwyczaj większa od strategii Butterfly. 41

Wrażliwość spreadu Podobnie jak pojedyncze opcje, każdy spread posiada swoje Greki: Delta, Gamma, Theta, Vega i Rho Spread zmienności (volatility spread) jest głównie wrażliwy na wielkość ruchu instrumentu bazowego a potem dopiero na kierunek. Dlatego spready zmienności posiadają neutralność Delty Delty poszczególnych opcji w strategii mniej więcej sumują się do zera. Jeżeli strategia posiada dużą dodatnią lub ujemmną Deltę staje się bardziej wrażliwa na kierunek ruchu instrumentu bazowego i nie możemy jej już nazwać spreadem zmienności. Spready z dodatnią Gammą oczekują ruchliwego rynku. Natomiast spready z ujemną Gammą oczekują trendu bocznego. Oczywiście zachowane jest powiązanie Gammy z Thetą jeżeli ruch rynku pomaga to upływ czasu negatywnie wpływa na spready zmienności i odwrotnie Spready, którym pomaga wzrost zmienności mają dodatnią Vegę a te którym większa zmienność szkodzi mają ujemną. Teoretycznie Vega odnosi się do wrażliwości teoretycznej wartości opcji na zmiany w zmienności. W praktyce inwestorzy powiązują Vegę ze zmiennością implikowaną. 42

Wrażliwość spreadu SPREAD DELTA GAMMA THETA VEGA BACKSPREAD 0 + - + LONG STRADDLE 0 + - + LONG STRANGLE 0 + - + SHORT BUTTERFLY 0 + - + RATIO VERTICAL SPREAD 0 - + - SHORT STRADDLE 0 - + - SHORT STRANGLE 0 - + - LONG BUTTERFLY 0 - + - LONG TIME SPREAD 0 - + + SHORT TIME SPREAD 0 + - - 43

Regulowanie spreadu Zmiany kursu instrumentu bazowego, zmienności i czasu do wygaśnięcia powodują zmiany w Deltach spreadu. Spread, który wczoraj miał neutralną Deltę dzisiaj nie koniecznie zachowa tą właściwość nawet jeżeli wszystkie czynniki pozostaną bez zmian. Optymalne wykorzystanie teoretycznego modelu wyceny zakłada, że spread ciągle powinien zachować neutralność Delty. W rzeczywistości wiemy że jest to niemożliwe do osiągnięcia każdej chwili. Każdy inwestor powinien ustalić kiedy podejmie się regulowania Delty strategii. Proponuję trzy metody: 44

Regulowanie Delty 1. Regulowanie Delty w interwałach czasowych jeżeli obliczamy zmienność na podstawie dziennych zmian cenowych, możemy poprawiać Deltę raz dziennie. Jeżeli obliczamy na podstawie tygodniowych zmian w kursie instrumentu bazowego, poprawiajmy raz w tygodniu. 2. Regulowanie Delty po osiągnięciu ustalonego wcześniej progu nasz własny profil ryzyka pozwoli nam na ustalenie progu Delty. Jeżeli stwierdzimy, że jesteśmy w stanie zaryzykować +/- 500 Delt ale nie więcej, wtedy ustalamy próg Delty na poziomie +/- 500 i poprawiamy tylko kiedy pozycja osiągnie ustalony poziom. Może to być kilka razy dziennie a może też się okazać, że poprawiamy raz w tygodniu. 3. Regulowanie Delty na czuja chociaż nie radzę tej metody, to niektórzy inwestorzy mają umiejętność przewidywania kierunku rynku. Taki inwestor nie ustawia progów lecz wykorzystuje inne narzędzia takie jak analiza techniczna, żeby ustalić kiedy przywrócić neutralność Delty. 45

Jak wybrać odpowiednią strategię? W idealnej sytuacji wybieramy spread, z przewagą (positive theoretical edge). W rzeczywistości otwieramy pozycję opcyjną na podstawie naszej opinii co do przyszłego zachowania się rynku. Ogólnie, jeżeli opcje wydają się nisko wycenione (niska zmienność implikowana) szukajmy spreadów z dodatnią Vegą, czyli spready z kategorii Backspread i Long Time Spread. Kiedy opcje wydają się drogie (wysoka zmienność implikowana) powinniśmy wyszukiwać spreadów z ujemną Vegą kategorie Ratio Vertical Spread i Short Time Spread. Inwestorzy zazwyczaj przewidują że w przyszłości zmienność wzrośnie lub spadnie. Kiedy jest przewidywany wzrost niskiej zmienności implikowanej Long Time Spread powinien być zyskowny. Kiedy jest przewidywany spadek wysokiej zmienności implikowanej Short Time Spread powinien być zyskowny. 46

Dziękuję 47

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa tel. (022) 628 32 32, fax (022) 628 17 54, 537 77 90 pochodne@gpw.pl 48