Edukacyjna Wartość Dodana w ewaluacji...
W polskim systemie edukacyjnym funkcjonują dwa podstawowe systemy związane ze zbieraniem informacji o jakości pracy szkół: system egzaminów zewnętrznych; system ewaluacji oświaty informacja o jakości pracy szkół i placówek według schematu wymagań państwowych;
Przypomnijmy EWD, to: zestaw technik statystycznych pozwalających zmierzyć wkład szkoły w wyniki nauczania miara efektywności nauczania w danej szkole
Wykresy EWD: pozwalają poznać specyfikę szkoły, uczniów, nauczycieli, środowiska; pokazują efektywność i osiągnięcia szkoły (lub ich brak); umożliwiają adekwatne do potrzeb planowanie działań.
Dwie perspektywy EWD : 1. Informacje ogólnodostępne na stronach www dotyczą: trzyletniego wskaźnika EWD dla gimnazjów dwuletniego wskaźnika EWD dla szkół maturalnych 2. Informacje o wynikach szczegółowych dostępne w szkole, opracowane z zastosowaniem kalkulatora EWD Plus, który umożliwia m.in. wykonywanie analiz według klas, potencjału uczniów, płci, dysleksji i dodatkowych kryteriów określonych przez użytkownika.
Propozycja zastosowania wskaźników EWD: 1. przeprowadzenie własnych szczegółowych analiz jakości kształcenia i analizy jakości pracy nauczycieli, 2. ustalenie efektów własnej pracy i osiągnięć (lub braku), 3. wnioskowanie i przeprowadzanie zmian (w tym planowanie działań, organizacja pracy szkoły i programowanie )
Propozycja zastosowania wskaźników EWD: 4. ustalenie wpływu czynników środowiskowych, społecznych na przyrost wiedzy i umiejętności uczniów (w celu ich wzmocnienia lub osłabienia) 5. rzetelna promocja pracy szkoły i jej efektów w środowisku, 6. skuteczne monitorowanie pracy dydaktycznej i realizacji podstawy programowej (wzmocnienie nadzoru pedagogicznego) 7. dostosowanie wymagań i oczekiwań do możliwości i potrzeb ucznia, klasy
Wyniki egzaminów zewnętrznych nie świadczą wprost o efektywności nauczania, zależą od czynników indywidualnych, np. : zainteresowań i uzdolnień, stanu zdrowia i możliwości rozwojowych poziomu motywacji cech osobowościowych, poziomu kompetencji kluczowych, frekwencji na zajęciach
Wyniki egzaminów zewnętrznych nie świadczą wprost o efektywności nauczania, zależą od czynników środowiskowych np. : wykształcenia rodziców zasobów kulturowych domu rodzinnego tradycji edukacyjnych warunków do nauki wielkości rodziny grupy rówieśniczej poziomu współpracy rodziców ze szkołą
Wyniki egzaminów zewnętrznych nie świadczą wprost o efektywności nauczania, zależą od czynników szkolnychpedagogicznych, np. : przygotowania i doświadczenia zawodowego nauczycieli, programu i metod nauczania, udziału uczniów w zajęciach dodatkowych, bazy szkoły i wyposażenia.
Możliwość wykorzystania szkolnego EWD do oceny spełnienia wymagań i kryteriów ewaluacji
Możliwości zastosowania wskaźników EWD w ewaluacji (wg twórców i koordynatorów EWD) OBSZAR WYMAGAŃ Efekty PRZYKŁADOWE WSKAŹNIKI trzyletnie wskaźniki EWD, jednoroczne wskaźniki EWD, dynamika wskaźników EWD Procesy EWD wg klas EWD wg potencjału, EWD wg innych grup uczniowskich Środowisko Zarządzanie EWD wg uczniów-absolwentów tej samej szkoły podstawowej wykorzystanie wskaźników EWD na etapie planowania działań i monitorowania ich realizacji
OBSZAR: EFEKTY WYMAGANIE: Czy analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe? KRYTERIA : Czy wyniki sprawdzianu i egzaminów są analizowane? Czy wykorzystuje się różnorodne (jakościowe i ilościowe) metody analizy wyników sprawdzianu i egzaminów? Czy wnioski z analizy wyników sprawdzianu i egzaminów przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia?
EFEKTY Czy uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności? Czy uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej? Czy diagnozuje się i analizuje osiągnięcia uczniów, uwzględniając ich możliwości rozwojowe? Czy formułuje się i wdraża wnioski z analizy osiągnięć uczniów? Czy wdrożone wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce uczniów?
PROCESY Czy oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej? Czy monitoruje się realizację podstawy programowej? Czy oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów?
PROCESY Czy procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany? Czy procesy edukacyjne przebiegające w szkole lub placówce są planowane? Czy procesy edukacyjne przebiegające w szkole lub placówce są monitorowane i doskonalone? Czy wnioski z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane w planowaniu tych procesów? Czy w szkole lub placówce analizuje się wyniki monitorowania osiągnięć uczniów i wdraża się wnioski z tych analiz?
PROCESY Czy procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli? Czy prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych? Czy nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych? Czy uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości?
ŚRODOWISKO Czy wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju? Czy wykorzystywane są informacje o losach absolwentów? Czy w działaniach szkoły lub placówki są uwzględniane możliwości i potrzeby środowiska? Czy szkoła lub placówka wykorzystuje informacje o losach absolwentów do doskonalenia efektów nauczania i wychowania?
ŚRODOWISKO Czy promowana jest wartość edukacji? Czy szkoła lub placówka prezentuje i upowszechnia informacje o ofercie edukacyjnej oraz podejmowanych działaniach i osiągnięciach? Czy szkoła lub placówka informuje środowisko o celowości i skuteczności podejmowanych przez nią działań?
ZARZĄDZANIE Czy funkcjonuje współpraca w zespołach? Czy nauczyciele wspólnie planują działania podejmowane w szkole lub placówce, rozwiązują problemy i doskonalą metody i formy współpracy?
ZARZĄDZANIE Czy sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny? Czy wnioski wynikające z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy szkoły lub placówki? Czy ewaluacja wewnętrzna jest prowadzona z udziałem zespołów nauczycieli? Czy wnioski wynikające z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego służą do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu szkoły lub placówki i są wykorzystywane do rozwoju szkoły lub placówki?
REASUMUJĄC: Konstruowanie i posługiwania się szkolnymi wskaźnikami EWD może dotyczyć: każdego z 4 obszarów badań; 11 z 17 wymagań państwowych; 23 kryteriów szczegółowych ewaluacji zewnętrznej.
REASUMUJĄC: EWD łączy oba systemy zbierania informacji o jakości pracy szkół (system egzaminów zewnętrznych z systemem ewaluacji oświatowej)
REASUMUJĄC: zastosowanie szkolnych wskaźników EWD (przygotowanie, konstrukcja i interpretacja) jest dowodem na działanie racjonalne, użyteczne, prawidłowe i metodologicznie uzasadnione
REASUMUJĄC: Zastosowanie EWD do analiz, wnioskowania i zmian w szkole może znacząco (pozytywnie lub negatywnie) wpłynąć na poziom spełnienia wymagań ewaluacyjnych.
REASUMUJĄC: Kalkulator EWD Plus znajdziemy na stronie: www.ewd.edu.pl