LICZĘ Z SÓWKĄ - WESOŁA MATEMATYKA W PRZEDSZKOLU

INNOWACJA PEDAGOGICZNA LICZĘ Z SÓWKĄ - WESOŁA MATEMATYKA W PRZEDSZKOLU ODDZIAŁ PRZEDSZKOLNY W SZKOLE PODSTAWOWEJ W DUNOWIE mgr EWA SZYMKOWICZ

Spis treści: strona 2 Wstęp... 3 1. Opis innowacji... 4 2. Opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań ustalonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego... 5 3. Cele i zadania programu... 6 4. Procedury osiągnięcia celów... 7 5. Harmonogram realizacji zadań programowych... 9 6. Ewaluacja innowacji... 14 7. Przewidywane efekty podejmowanych działań... 14 8. Bibliografia... 15 9. Załączniki: - Ankieta dla rodziców... 16 - Arkusz obserwacji umiejętności dzieci z zakresu pojęć matematycznych... 17-2-

WSTĘP Matematyka jest delikatnym kwiatem, który rośnie nie na każdej glebie i zakwita nie wiadomo, kiedy i jak. /Jean Fabre/ Programy wychowania przedszkolnego podkreślają, iż zadaniem pracy wychowawczo - dydaktycznej w przedszkolu jest zapewnienie każdemu dziecku jak najkorzystniejszych warunków wszechstronnego rozwoju oraz przyspieszenie procesu osiągnięcia dojrzałości szkolnej. Dla kształcenia matematyki najważniejsze jest dążenie do tego, by wszystkie dzieci przed pójściem do szkoły osiągnęły początki rozumowania operacyjnego na poziomie konkretnym, gdyż jest to niezbędnym warunkiem zrozumienia i przyswojenia przez dziecko pojęcia liczby i działań na liczbach. Kształtowanie pojęć matematycznych jest procesem ciągłym i w głównej mierze dokonuje się w naturalnych sytuacjach życia codziennego oraz podczas nadarzających się okazji, dlatego uczenie matematyki musi być wtopione w te działania. Procesy intelektualne, od których zależą sukcesy w uczeniu się matematyki mają szeroki zakres gdyż służą dzieciom do klasyfikowania i tworzenia wszelkich pojęć, tworzenia logicznych wypowiedzi, polepszania spostrzegania, przewidywania skutków na bazie dostrzeżonych przyczyn oraz sprawnego liczenia. W związku z tym, iż realizacja w roku szkolnym 2014-2015 innowacji Mądra sówka czyli wesoła matematyka w przedszkolu, cieszyła się wśród dzieci i rodziców dużym zainteresowaniem oraz uznaniem. Wychodząc naprzeciw prośbom i oczekiwaniom rodziców przyszłych przedszkolaków opracowałam pogram Liczę z sówką wesoła matematyka w przedszkolu, który skierowany jest do dzieci pięcioletnich będących przedszkolakami w roku szkolnym 2015-2016. Program jest połączeniem czynnościowego nauczania matematyki z różnymi formami aktywności plastycznej, konstrukcyjnej i technicznej i komputerowej. Rzeczywiste uczenie odbywa się poprzez doświadczenie, które angażuje umysł i emocje. Samoocena jest kluczowym aspektem procesu uczenia się. Fundamentem najnowszych koncepcji uczenia się jest uczenie się w działaniu, czyli nauka przez gromadzenie doświadczeń. Istotą niniejszego programu było opracowanie pakietu zajęć realizujących treści matematyczne w różnych rodzajach aktywności dziecięcej, pozwalających na osiągnięcie sukcesu i budowanie pozytywne obrazu własnego Ja. -3-

1. OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Temat innowacji: Liczę z sówką - wesoła matematyka w przedszkolu Autor innowacji: mgr Ewa Szymkowicz Nauczyciel prowadzący mgr Ewa Szymkowicz, nauczyciel dyplomowany, nauczyciel edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, z wieloletnim stażem. Miejsce realizacji: Oddział przedszkolny w Szkole Podstawowej w Dunowie. Rodzaj innowacji: innowacja metodyczno organizacyjna. Programem zostaną objęte dzieci sześcio pięcioletnie uczęszczające do Oddziału Przedszkolnego w Dunowie. Termin realizacji: rok szkolny 2015 2016. PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - art. 22 ust. 2 pkt 6 oraz 33 ust. 1 pkt 4. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56, poz.506 ze zm.: Dz. U. z 2011r., Nr 176, poz. 1051). Tworząc innowację pedagogiczną, jako placówka wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom dzieci i ich rodziców. Myślą przewodnią programu Liczę z sówką-wesoła matematyka w przedszkolu jest troska o zapewnienie najpełniejszego rozwoju umiejętności matematycznych i poczucia wartości każdego dziecka. Program jest poszerzeniem oferty działań edukacyjnych prowadzonych przez Szkołę Podstawową w Dunowie, której jestem pracownikiem. Szkoła Podstawowa w Dunowie zapewnia odpowiednie warunki kadrowe i organizacyjne niezbędne do planowania działań innowacyjnych. Rodzice opiekunowie dzieci nie będą ponosić kosztów związanych z wprowadzeniem innowacji. Z wyjątkiem zakupu papieru ksero do kart pracy. Adresatami programu są dzieci sześcio pięcioletnie 5-letnie uczęszczające do Oddziału Przedszkolnego w Szkole Podstawowej w Dunowie. Program zakłada realizację treści matematycznych w okresie od września 2015 do czerwca 2016 w wymiarze 1 godziny tygodniowo. -4-

2. OPIS SPOSOBU REALIZACJI CELÓW KSZTAŁCENIA I ZADAŃ USTALONYCH W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA Innowacja Liczę z sówką - wesoła matematyka w przedszkolu opiera się na założeniu nauki poprzez zabawę i działaniu za pomocą konkretów i praktycznych ćwiczeń. Treści programowe odwołują się do wskazań Podstawy programowej - obszarów: 1.1); 1.3); 4.1); 4.3); 8.2); 9.2); 10.1); 10.3); ); );)13.4); 13.5);13.6); 14.1 - Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli w szkołach podstawowych i innych form wychowania przedszkolnego" (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dziennik Ustaw poz. 977) oraz programu wychowania przedszkolnego Nasze przedszkole autorstwa Małgorzaty Kwaśniewskiej i Wiesławy Żaby-Żabińskiej. Wydawnictwa Grupy Edukacyjnej S.A. Została również wzbogacona o zajęcia technologii informacyjno komputerowe i wybrane zagadnienia edukacji matematycznej z Matematyki innego wymiaru i portalu matzoo.pl dla pierwszego etapu edukacyjnego szkoły podstawowej. Program ma charakter otwarty - jego treści mogą być rozszerzane w zależności od zainteresowań dzieci. Treści programowe zostały opracowane w obszarach dotyczących: 1. Orientacji przestrzennej - nabywania umiejętności posługiwania się określeniami wskazującymi położenie i kierunek. 2. Rytmów i rytmiczności. 3. Określeń czasu. 4. Przewidywania następstw - przyczyna i skutek. 5. Kardynalnego i porządkowego aspektu liczby. Rozwiązywania zadań z treścią, zapisywania czynności matematycznych znakami. Porównywania liczb. 6. Klasyfikowania, systematyzowania. 7. Intuicji geometrycznych- poznawania kształtów figur geometrycznych. 8. Nabywania umiejętności konstrukcyjnych i manipulacyjnych z wykorzystaniem różnych kształtów i figur geometrycznych. 9. Kształtowania odporności emocjonalnej i zdolności do wysiłku intelektualnego. 10. Korzystania w zabawach matematycznych z technologii informatyczno komputerowej. -5-

3. CELE I ZADANIA Założenia innowacji Liczę z sówką - wesoła matematyka w przedszkolu skorelowane są z celami zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego. Ich zadaniem jest: 1. Rozbudzanie dziecięcej aktywności i samodzielności poprzez działanie z zakresu edukacji matematycznej. 2. Nabywanie wiadomości i umiejętności poprzez działanie z zakresu edukacji matematycznej. 3. Rozwijanie umiejętności praktycznego zastosowania kompetencji matematycznych w codziennym życiu. 4. Tworzenie warunków sprzyjających zdobywaniu kompetencji matematycznych w toku zabawy. 5. Budowanie dziecięcej wiedzy o świecie technicznym oraz rozwijania umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych. 6. Kształtowanie odporności emocjonalnej koniecznej do radzenia sobie z zadaniami o charakterze matematycznym. Celem głównym niniejszej innowacji jest wzbogacenie oferty edukacyjnej szkoły w zakresie wychowania przedszkolnego o możliwości rozwijania zainteresowań i nabywania umiejętności związanych z naukami ścisłymi a także rozwijanie motywacji do nauki, jako źródła wiedzy. Cele szczegółowe: 1. Rozwijanie inteligencji przedoperacyjnej oraz wspomaganie rozwoju rozumowania logicznego na poziomie myślenia operacyjnego. 2. Wspieranie ciekawości, samodzielności i aktywności dzieci w toku działań podejmowanych z zakresu edukacji matematycznej. 3. Rozwijanie umiejętności praktycznego zastosowania kompetencji matematycznych w codziennym życiu. 4. Motywowanie dzieci do zainteresowania naukami ścisłymi. 5. Przygotowywanie dzieci do wykorzystania umiejętności matematyczno - przyrodniczej do rozwiązywania problemów z zakresu różnych dziedzin. 6. Kształtowanie umiejętności myślenia i jasnego formułowania wypowiedzi. 7. Ułatwianie dostrzegania problemów i badania ich w konkretnych przypadkach, przez prowadzenie prostych rozumowań matematycznych. -6-

8. Przyzwyczajenie dzieci do projektowania i organizowania pracy własnej lub pracy w grupach, zespołach. 4. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Metody czynne: zajęć praktycznych wykonywanie przez dzieci różnych zadań o charakterze praktycznym, powtarzanie wiedzy z danego zakresu, zadań stawianych dziecku - zabawy badawcze, doświadczenia, eksperymenty, metody problemowe - gry dydaktyczne, burza mózgów, kierowanie działalnością dziecka poprzez inspirowanie oraz podsunięcie pomysłu do samodzielnych działań, samodzielne doświadczenia poprzez spontaniczną działalność dziecka, metody ekspresyjne działalność plastyczna i konstrukcyjna dzieci, aktywizujące gry dydaktyczne wykorzystujące TIK. Metody percepcyjne: - obserwacja, - pokaz, - podanie przykładu, wzoru postępowania. Metody słowne: - pogadanki i prelekcje, - opis, - objaśnienia, - instrukcje. Formy: - praca indywidualna, - w małych zespołach dwu lub trzyosobowych, - praca z całą grupą. DOKUMENTACJA: 1. Przebieg innowacji zostanie zapisany w dzienniku zajęć dodatkowych. 2. Karty pracy dzieci. 3. Prace plastyczne wykonane w trakcie realizacji programu. 4. Ankiety dla rodziców. -7-

5. Arkusze obserwacji umiejętności matematycznych dzieci z września 2015 r. i maja 2016 r. 6. Dokumentacja fotograficzna z prowadzonych zajęć na stronie internetowej szkoły. Na Radzie Pedagogicznej w czerwcu 2016 r. zostanie dokonana ocena realizacji założeń innowacji. -8-

5. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ PROGRAMOWYCH Godzina zajęć Temat zajęć Zakres tematyczny Treści edukacyjne Obszar podstawy programowej Uwagi o realizacji Wrzesień 2015 2h Wrzesień 2015 2 h Październik 2015 Październik 2015 2h Październik 2015 W naszej sali rozwijanie orientacji przestrzennej Wokół nas rozwijanie orientacji przestrzennej W jesiennym koszyku- - posługiwanie się liczebnikami w aspekcie kardynalnym i porządkowym Nasze owoce- kształtowanie pojęć liczbowych i umiejętności liczenia Kształty wokół nasrozwijanie intuicji geometrycznej 1.Rozwijanie orientacji przestrzennej. 2.Określanie kierunków w przestrzeni względem osi ciała. 3.Wykorzystywanie wiedzy dotyczącej orientacji w przestrzeni w sytuacjach zadaniowych. 1.Wprowadzenie kierunków w przestrzeni od przedmiotów. 2.Wykorzystywanie wiedzy dotyczącej orientacji w przestrzeni w sytuacjach zadaniowych - rozwiazywanie labiryntów, rysowanie po kratkach. 1.Przeliczanie zabawek, przedmiotów, liczmanów w zakresie 10. 2.Liczenie obiektów niewidocznych 3.Umieszczanie odpowiedniej liczby pod zbiorem. 1.Przeliczanie przedmiotów, liczmanów w zakresie 10. 2.Tworzenie zbiorów o podanej liczbie elementów przyklejanie ich na karcie pracy. 3.Układanie kompozycji z podanej liczby figur geometrycznych tworzenie zbiorów według kilku cech: kształt, kolor, wielkość. 1.Rozpoznawanie i nazywanie figur geometrycznych: koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt, trapez. 2.Porównywanie wielkości figur. 3. Orgiami płaskie - kompozycje- obrazki z figur geometrycznych. 14.1 13.4 3.2 1.1 14.1 13.4 13.6 12.3 9.2 9.2

Październik 2015 Listopad 2015 Listopad 2015 Listopad 2015 Jesienne drzewa - kształtowanie pojęć liczbowych i umiejętności liczenia- Kwadrat czy prostokąt? Co to jest symetria? rozwijanie orientacji przestrzennej zajęcia z udziałem rodziców Domy, domki, domeczki - orientacja przestrzenna 1.Tworzenie zbiorów o podanej liczbie elementów. 2.Praca w grupach- ozdabianie jesiennego drzewa według określonej liczby elementów: kolor, kształt, ilość. 1.Układanie kompozycji z prostokątów i kwadratów. Kolorowy dywan wiewiórki kompozycja płaska. 1.Ćwiczenia ułatwiające orientację na kartce papieru. 2.Symetria pozioma i pionowa zaginanie papieru, wycinanki, proste orgiami z kwadratu- forma przestrzenna. Konstruowanie domów z różnorodnych klocków- forma przestrzenna, wprowadzenie pojęcia bryła: sześcian, prostopadłościan. 9.2 14.1 13.4 3.2 1.1 Listopad 2015 Powiedz, co robię?- rozwijanie logicznego myślenia 1.Określanie kolejności wykonywanych czynności. 2.Rozwiązywanie zagadek matematycznych. 3.Rozwijanie myślenia przyczynowo skutkowego. 14.7 3.3 Grudzień 2014 2h Choinka rozwijanie intuicji geometrycznej- zajęcia z udziałem rodziców 1.Wymyślanie rozwiązań określonych problemów- Choinka św. Mikołaja. 2.Origami przestrzenne z kół i płaskie z trójkątów. 9.2 2.5 Grudzień 2015 Kolorowe bombki - posługiwanie się liczebnikami porządkowymi 1.Rozszerzenie zakresu liczenia do 20, 2.Dopełnianie zbiorów do określonej liczby elementów 12, 15, 17 3.Ozdobienie szablonu choinki według własnego pomysłu ozdoby geometryczne. 14.1 13.4 3.2 1.1-10-

Styczeń 2016 Styczeń 2016 Styczeń 2016 Styczeń 2016 Co to jest czas?- pojęcie czasu, kalendarz, rok, tydzień, miesiąc Przygoda bałwankakształtowanie pojęć liczbowych i umiejętności liczenia Przy karmniku - kształtowanie umiejętności konstruktorskich Przy karmniku - doskonalenie umiejętności liczenia 1.Porównywanie czasu trwania różnych czynności 2. Próby odczytania pełnych godzin. 3.Ułożenie kalendarza na jeden miesiąc. 1.Zespołowe konstruowanie gier matematycznych. 2.Ustalanie zasad i reguł. 1.Wykorzystanie umiejętności w praktyce- wykorzystanie figur. 2.Wykonanie zadań zgodnie z instrukcją. 1. Rozszerzenie zakresu liczenia. 2. Zapis liczb. 4.3 10.3 13.6 1.1 3.3 4.3 9.2 2.5 Luty 2016 Luty 2016 Robimy zakupykształtowanie umiejętności liczenia Kto jest wyższy?-mierzenie osób, przedmiotów 1. Układanie zadań tekstowych do danej sytuacji. 2.Poznawanie monet o nominałach:1 zł,2zł,5zł oraz banknotów: 10zł, 20zł, 50zł. 1.Wykonywanie ćwiczeń pozwalających na uświadomienie sobie stałości długości. 2.Poznawanie różnych narzędzi pomiarowych. 14.7 3.3 13.5 Marzec 2016 Marzec 2016 Kwiaty dla Wiosny kształtowanie umiejętności liczenia i rozwiązywania zadań z treścią. Matematyka innego wymiaru 1.Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych na temat znanych dzieciom sytuacji. 2.Układanie zadań tekstowych do danej sytuacji. Łamigłówki z zapałek 1. Odtwarzanie wybranych wzorów. 2. Rozwiazywanie łamigłówek. 14.7 3.3 14.7 3.3-11-

Marzec 2016 Marzec 2016 Kwiecień 2016 Kwiecień 2016 Kwiecień 2016 Kwiecień 2016 Maj 2016 Maj 2016 Maj 2016 Wiosna w ogrodzie -kształtowanie pojęć stałości liczby, równoliczności Wesołe zadania Wielkanocne jajo rozwijanie intuicji geometrycznej i koordynacji wzrokowej Komputerowe gry matematyczne Wesołe labirynty -rozwijanie orientacji przestrzennej Wesołe zadania -porównywanie wielkości przedmiotów Motyle -symetria pozioma i pionowa Magiczne bryłki tworzenie brył geometrycznych Komputerowe gry matematyczne- 1. Tworzenie zbiorów równolicznych. 2. Sprawdzanie równoliczności poprzez łączenie elementów zbiorów w pary. 3. Ustalenie stałej liczby elementów w zbiorze. 1.Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych na temat znanych dzieciom sytuacji. 2.Układanie zadań tekstowych do danej sytuacji. 1. Tangram owalny układanie jaja z tangramu. 2. Układanie ptaków i innych wzorów. Dodawanie i odejmowanie gra edukacyjna matzoo, - zapoznanie z technologią komputerową 1.Rozwiązywanie zagadek, łamigłówek i labiryntów. 2.Wykorzystanie wiedzy dotyczącej orientacji przestrzennej w sytuacjach zadaniowych. 1. Używanie określeń: mały, duży, mniejszy, większy, najmniejszy, największy. 1. Składanie kartki papieru w pionie i poziomie. 2. Wykorzystanie szablonów. 4. Poznanie techniki plastycznej odbitki. 1.Utrwalenie nazw figur geometrycznych. 2.Poznanie określenia bryła geometryczna. 3.Konstruowanie brył z klocków klik Dodawanie i odejmowanie gra edukacyjna na matzoo 9.2 2.5 9.2 2.5 14.7 3.3 1 10.1 9.2 1 10.1 i -12-

Maj 2016 Czerwiec 2016 Czerwiec 2016 Czerwiec 2016 Czerwiec 2016 Zadania z mamą kształtowanie umiejętności liczenia, rozwiązywania zadań z treścią- zajęcia otwarte Zadania z arytmetyki i geometrii wykorzystanie portalu edukacyjnego matzoo.pl Kwiaty -symetria pozioma i pionowa Komputerowe gry matematyczne - Komputerowe gry matematyczne 1.Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych na temat znanych dzieciom sytuacji. 2.Układanie zadań tekstowych do danej sytuacji. 1.Rozwiazywanie zadań na dodawanie i odejmowanie w zakresie 20. Wykorzystanie TIK. 1. Składanie kartki papieru w pionie i poziomie. 2. Wykorzystanie szablonów. Dodawanie i odejmowanie gra edukacyjna matzoo Dodawanie i odejmowanie gra edukacyjna matzoo 14.7 3.3-13-

6. PRZEWIDYWANE EFEKTY W wyniku podejmowanych działań edukacyjnych dziecko powinno: 1. Dodawać i odejmować liczby w zakresie dziesięciu ( i więcej). 2. Znać zapis liczebników do 20 ( i więcej). 3. Sprawnie rozwiązywać proste zadania matematyczne z użyciem znaków: +, -, =. 4. Porównywać liczby stosując znak <,>, =. 5. Tworzyć zbiory równoliczne, porównywać liczebność zbiorów. 6. Rozpoznawać i nazywać figury geometryczne i bryły, tworzyć z nich kompozycje płaskie i przestrzenne. 7. Porównywać wielkość przedmiotów, mierzyć, rozumieć stałość miary. 8. Rozwiązywać proste zadania z treścią, układać treść do działania. 9. Klasyfikować przedmioty według różnych cech. 10. Korzystać z technologii informacyjno komputerowej. 11. Konstruować proste gry matematyczne. 12. Odnosić sukcesy, cieszyć się nimi. 7. EWALUACJA INNOWACJI Celem innowacji Liczę z sówką - wesoła matematyka w przedszkolu jest rozwijanie zainteresowań i predyspozycji matematycznych przedszkolaków. Oceny podjętych działań dokonam poprzez: 1. Obserwację dzieci w czasie prowadzonych zajęć. 2. Ocenę zajęć przez dzieci znaczek. 3. Informacje zwrotne od rodziców dotyczące wpływy prowadzonych zajęć na umiejętności dzieci z zakresu pojęć matematycznych. 4. Analizy arkusza obserwacji dzieci we wrześniu i maju i ankiety dla rodziców. 5. Rozmowy indywidualne z dziećmi i rodzicami. 6. Ocenę zaangażowania i aktywności dzieci podczas zajęć. 7. Samoocena nauczyciela. 8. Zamieszczanie na stronie internetowej szkoły zdjęć z prowadzonych zajęć i wytworów dzieci. Opracowany plan działań poddawany będzie ciągłej ewaluacji a uzyskane wyniki wykorzystane zostaną do ewentualnego wprowadzenia zmian w zakresie treści. -14-

BIBLIOGRAFIA 1. E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska Metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych. 2. M-L. Winninger Zabawy matematyczne i logiczne w przedszkolu Cyklady. 3. H. Moroz, Rozwijanie pojęć matematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym, WSiP, 1982. 4. E. Gruszczyk-Kolczyńska, K. Dobosz, E. Zielińska Jak nauczyć dzieci sztuki konstruowania gier. 5. M. Kwaśniewska, W. ŻABA Żabińska Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci sześcioletnich. 6. B. Brzezińska, B. Mielanczuk, Matematyka 2001, domino matematyczne, WSiP, Warszawa. 7. J. Filip, T. Rams Dzieci w świecie matematyki, Kraków, Impuls, 2000. 8. Zadania logiczne dla szkół podstawowych, Toruń 2011, Wydawnictwo Aksjomat, 9. Matematyka innego wymiaru. Zbiór zadań z matematyki dla klasy 2 i 3 szkoły podstawowej., Elitmat 2012, Mińsk Mazowiecki. 10. S. E. Brown Raz, dwa, trzy spróbuj i ty, :Zabawy matematyczne dla przedszkolaków, Warszawa 1993, WSiP. 11. strona internetowa: www.matzoo.pl, www.matematykainnegowymiaru.pl Akty prawne: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) - art. 22 ust. 2 pkt 6 oraz 33 ust. 1 pkt 4. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56, poz.506 ze zm.: Dz. U. z 2011r., Nr 176, poz. 1051). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 803), -15-

ZAŁĄCZNIK nr 1 ANKIETA DLA RODZICÓW 1. Czy Państwa dziecko chętnie uczęszcza na dodatkowe zajęcia matematyczne zorganizowane w ramach innowacji Liczę z sówką - wesoła matematyka w przedszkolu a) tak b) nie 2. Poziom prowadzonych zajęć oceniam, jako: a) wysoki b)zadowalający c) niewystarczający 3. Czy Państwo uważają, że tego typu dodatkowe zajęcia są potrzebne? a) tak b) nie 4. Czy podjęte działania wpłynęły na rozwój umiejętności matematycznych państwa dziecka? a) tak b) nie 5. Czy dziecko zna figury geometryczne i prawidłowo je nazywa? a) tak b) nie 6. Czy dziecko zna cyfry, potrafi liczyć? a) tak b) nie 7. Moim zdaniem zajęcia powinny być a) kontynuowane b) zakończyć się na edukacji przedszkolnej Dziękuję za wypełnienie ankiety. -16-

ZAŁĄCZNIK nr 2 ARKUSZ OBSERWACJI UMIEJĘTNOŚCI DZIECI Z ZAKRESU POJĘĆ MATEMATYCZNYCH 1.Imię i nazwisko dziecka:.. 2.Rok urodzenia:. 3. Obserwacja: wrzesień 2015 maj 2016 Dziecko: bezbłędnie wykonuje zadania; wykonuje zadania z błędami, wymaga pomocy, nie podejmuje działania Zakres badanych umiejętności: 1. Określa kierunki w przestrzeni.. 2. Określa położenie przedmiotów w przestrzeni... 3. Określa kierunki na kartce papieru.. 4. Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne. 5. Samodzielnie układa kompozycje z figur według wzoru 6. Rysuje po kratkach pod dyktando 7. Przelicza liczmany w zakresie 10/20. 8. Porównuje liczby stosując znaki <,>, = 9. Wykonuje dodawanie i odejmowanie w zakresie 10. 10.Dodaje i odejmuje na konkretach w zakresie 20. 11.Wie, do czego służy kalendarz i zegar.. 12.Zna pory roku, nazwy miesięcy i dni tygodnia. 13.Klasyfikuje zbiory według kolejności wzrastającej lub malejącej 14.Rozwiązuje proste zadania z treścią. 15.Rozpoznaje i nazywa swoje emocje... 16. Potrafi radzić sobie z sukcesem i porażką.. 17. Posiada motywację do nauki, jako źródła wiedzy: -17-