Telefoniczne pogotowie księgowe Archiwum online Pytanie do eksperta E-wydanie publikacji Serwis e-mailowy Październik 2015 nr 16 (85) ISSN 2391-4130 NAJSZYBSZY SPOSÓB NA BEZBŁĘDNE ROZLICZANIE VAT Temat miesiąca Rozliczenie transakcji trójstronnej zależy od miejsca w łańcuchu dostaw VAT w branżach Transport towaru do klienta może być objęty odwrotnym obciążeniem 36 Należności za media mogą być wliczone do podstawy opodatkowania najmu 41 Elżbieta Lis partner, doradca podatkowy w kancelarii KSP Legal & Tax Advice w Katowicach Księgowi rozliczający przedsiębiorców biorących udział w transakcjach trójstronnych mają wątpliwości związane z rozliczaniem VAT od takiej dostawy. Dotyczą one najczęściej kwestii organizacji transportu oraz prawidłowego przygotowania dokumentacji. 26 Odpowiedzi ekspertów Przy zakupie blachy na własne potrzeby VAT rozlicza nabywca 17 Sprzedaż samochodu stanowiącego współwłasność podatnika to dostawa towarów 1 8 Użyczenie samochodów między jednostkami budżetowymi bez VAT 20 Komornicy nie muszą mieć kasy fiskalnej W dniu 1 października 2015 r. zmienia się rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku stosowania kas rejestrujących. Ma to związek z najnowszą interpretacją ogólną ministra finansów w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez komorników. str. 5 Odpłatne używanie samochodów przez pracownika nie zawsze ogranicza odliczenie VAT Podatnik ma obowiązek określić zasady używania pojazdów, które wykluczą ich użycie do użytku prywatnego. Księgowi muszą jednocześnie wprowadzić zabezpieczenia gwarantujące ich przestrzeganie. To wnioski z wyroku WSA w Poznaniu w sprawie o sygn. akt I SA/Po 1203/14. str. 7 Rozliczenie VAT od mediów zależy od zawartej umowy z najemcą Dostawa mediów to świadczenie odrębne od najmu, a to oznacza, że dostawy te nie są opodatkowane stawką VAT właściwą dla usługi najmu. Aby tak było muszą być jednak spełnione określone warunki. str. 8 Kasa fiskalna Zawieszenie działalności a zwrot ulgi na zakup Faktura, a nie protokół decyduje o skutkach podatkowych Księgowi muszą pamiętać, że w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Protokół zdawczo-odbiorczy nie jest dokumentem, który decyduje o skutkach podatkowych. str. 12 kasy fiskalnej 33
Od redakcji Szanowny Czytelniku! Powszechną praktyką jest, że przedsiębiorcy dokonujący dostaw towarów objętych tzw. odwrotnym obciążeniem świadczą w ich ramach dodatkowe usługi, polegające np. na transporcie tych towarów do odbiorców. Z tego numeru dowiesz się, jak rozliczać tego rodzaju dodatkowe świadczenia. W ostatnim czasie jedną z częściej poruszanych kwestii (zarówno w piśmiennictwie, orzecznictwie sądowym, jak i na dyżurach prowadzonych przez naszych ekspertów) była problematyka rozliczania VAT od mediów przy umowach najmu. Omówienie tego zagadnienia także znajdziesz w tym numerze magazynu. Przypominam też, że jako Czytelnik masz wpływ na zakres poruszanych w magazynie zagadnień. Propozycje tematów można przesyłać na adres rkucinski@wip.pl. Z poważaniem Rafał Kuciński redaktor naczelny magazynu Doradca VAT RADA KONSULTANTÓW Nad jakością merytoryczną zamieszczanych w miesięczniku tekstów czuwa Rada Konsultantów w składzie: ADAM BARTOSIEWICZ Doradca podatkowy. Radca prawny. Doktor nauk prawnych specjalizujący się w prawie podatkowym polskim i wspólnotowym. Wspólnik EOL sp. z o.o. sp. k. Kancelaria Doradztwa Podatkowego. JAKUB RYCHLIK Doradca podatkowy (nr wpisu 11549), prawnik. Wiele lat poświęcił na pracę w państwowych organach podatkowych. MAREK WOJDA Doradca podatkowy. Specjalizuje się w podatku VAT. W swojej karierze współpracował z PricewaterhouseCoopers oraz Baker & McKenzie. Reprezentował podatników w postępowaniach spornych dotyczących podatku VAT, w tym przed sądami administracyjnymi. MARIAN SZAŁUCKI Doradca podatkowy od 1997 roku. Związany z prawem podatkowym od 1992 roku. Prowadzi kancelarię doradztwa podatkowego od początku obowiązywania ustawy o doradztwie podatkowym, czyli od 1997 roku. TOMASZ KRYWAN Doradca podatkowy (nr wpisu 11058). Specjalista w zakresie prawa podatkowego, w tym VAT. Telefoniczne Pogotowie Księgowe środa w godz. 11.00 13.00 CIT + PIT + VAT + UoR CIT + PIT + VAT + UoR CIT + PIT + VAT CIT + PIT + VAT Masz wątpliwości związane z księgowaniami oraz rozliczeniami podatkowymi? Skorzystaj z Telefonicznego Pogotowia Księgowego i skontaktuj się z naszymi ekspertami. W każdą środę w godz. 11.00 13.00 redakcyjni eksperci odpowiadają na Twoje pytania. Uzyskasz odpowiedzi na swoje wątpliwości związane z rachunkowością, podatkami dochodowymi oraz VAT. 7 października zakres: VAT, PIT, CIT, UoR 14 października zakres: VAT, PIT, CIT, UoR 21 października zakres: VAT, PIT, CIT, 28 października zakres: VAT, PIT, CIT
Spis treści PRZEGLĄD AKTUALNOŚCI... 4 Komornicy nie muszą mieć kasy fiskalnej... 5 Faktury i ich kopie można przechowywać elektronicznie... 6 Odpłatne używanie samochodów przez pracownika nie zawsze ogranicza odliczenie VAT... 7 Rozliczenie VAT od mediów zależy od zawartej umowy z najemcą... 8 Pośrednictwo w uzyskaniu kredytów nie jest usługą pomocniczą... 10 Faktura, a nie protokół decyduje o skutkach podatkowych... 12 Obowiązek podatkowy od przesyłki powstaje w dniu wydania towaru... 13 Podatnik odliczy VAT od zakupów sprzed rejestracji firmy... 14 3 RELACJA Z DYŻURU EKSPERTA... 15 ODPOWIEDZI EKSPERTÓW Przy zakupie blachy na własne potrzeby VAT rozlicza nabywca...17 Sprzedaż samochodu stanowiącego współwłasność podatnika to dostawa towarów...18 Użyczenie samochodów między jednostkami budżetowymi bez VAT...20 Obowiązek podatkowy przy rezygnacji z metody kasowej...21 Wysłanie maszyny kupionej w Belgii do Pakistanu nie jest eksportem...22 Rozliczenie złomowania wyrobów na polecenie zamawiającego...24 TEMAT MIESIĄCA Rozliczenie transakcji trójstronnej zależy od miejsca w łańcuchu dostaw... 26 Transakcja łańcuchowa w ustawie o VAT... 26 Uproszczenia dla transakcji łańcuchowych... 27 Zaliczenie do transakcji trójstronnej... 27 Transport wykonany dla kontrahenta... 28 Zastosowanie stawki 0%... 29 Dokument przewozowy w odbiorze towarów... 29 Umowa handlowa między kontrahentami... 30 Upoważnienie do odbioru towarów... 30 Międzynarodowy list przewozowy... 31 KASA FISKALNA Zawieszenie działalności nie wymaga zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej... 33 VAT W BRANŻACH Transport towaru do klienta może być objęty odwrotnym obciążeniem...36 Należności za media mogą być wliczone do podstawy opodatkowania najmu...41 www.serwisvat.wip.pl
4 Przegląd aktualności Odpowiedzi ekspertów Temat miesiąca Kasa fiskalna VAT w branżach Spółka, której udzielono premii pieniężnej, musi obniżyć podatek naliczony. Bez znaczenia jest forma dowodu księgowego, który dokumentował ten rabat. Tak orzekł NSA w wyroku z 28 sierpnia 2015 r. o sygn. akt I FSK 1281/14. Przedsiębiorca, który przy zakupie samochodu używanego nie planował jego sprzedaży, nie może rozliczyć VAT na preferencyjnych zasadach. To wnioski z interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 sierpnia 2015 r., nr IPTPP3/4512-160/15-4/MK. Firma, która świadczy usługę promocyjną na zlecenie koncernu farmaceutycznego, musi płacić VAT od gadżetów przekazywanych medykom. Tak uznał NSA w wyroku z 26 sierpnia 2015 r., sygn. akt I FSK 1340/13. Z punktu widzenia konsumenta woda wodociągowa i sprzedawana w butelkach nie są konkurencyjnymi produktami. Ta druga istnieje w innym segmencie towarów. Konsument wybiera bowiem pomiędzy nią a innymi napojami opodatkowanymi stawką podstawową. Tak orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 24 czerwca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 755/15). Sprzedaż biomasy wykorzystywanej na cele opałowe jest opodatkowana tak samo jak składniki, z których została ona wyprodukowana. Potwierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 12 sierpnia 2015 r., nr IPTPP3/4512-281/15-2/MWj. Dla najemców lokali w centrum handlowym wszystkie opłaty, np. czynsz i media, stanowią jedną ekonomiczną wartość. Dlatego też przesądzającego znaczenia nie mają ani zapisy umów, ani to, że opłaty za media były ustalane na podstawie podliczników. Oddzielna ocena świadczenia usług najmu pod kątem VAT stanowiłaby sztuczny podział jednej transakcji ekonomicznej. Tak orzekł NSA w wyroku o sygn. akt I FSK 1565/13. Podatnik nie może wnieść skargi do sądu nazajutrz po wezwaniu ministra finansów do zmiany wydanej interpretacji. Wystarczy jednak, że poczeka 30 dni i będzie mógł to zrobić. Potwierdził to NSA w postanowieniu z 20 sierpnia 2015 r., sygn. akt II FSK 1830/15. Adres siedziby podany w formularzu VAT-R to co najmniej nazwa miejscowości i ulicy oraz numer budynku i lokalu, w którym faktycznie funkcjonuje zarząd. W konsekwencji nie każdy adres siedziby spełnia warunki rejestracji do celów VAT. Nie może to być przykładowo piwnica. Tak uznał NSA w wyroku o sygn. akt I FSK 112/15. Październik 2015
5 Komornicy nie muszą mieć kasy fiskalnej W dniu 1 października 2015 r. nastąpi zmiana rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku stosowania kas rejestrujących. Ma to związek z najnowszą interpretacją ogólną ministra finansów w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez komorników sądowych. Interpretacją tą zmieniono dotychczasowe stanowisko, zgodnie z którym komornicy sądowi nie byli uznawani za podatników VAT, nie płacili zatem od wykonywanych przez siebie czynności w szczególności egzekucyjnych VAT. W najnowszej interpretacji stwierdzono, że wykonywane przez komorników czynności należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usług za wynagrodzeniem. Konsekwencją tego jest obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących przez komorników sądowych w sytuacji, gdy usługi będą wykonywane przez nich na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Odpowiedzi ekspertów Wykonując usługi na rzecz tych podmiotów, komornik będzie podlegał ogólnym zasadom stosowania kas rejestrujących. Obecnie w przepisach nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących przez komorników. Nie ma w nim zwolnienia z tego obowiązku dla tego typu usług (co jest konsekwencją wcześniejszej interpretacji ogólnej). Niezbędne zatem stało się znowelizowanie ww. rozporządzenia. W konsekwencji usługi wykonywane przez komornika sądowego w ramach czynności egzekucyjnych lub innych czynności przekazanych do jego kompetencji na podstawie odrębnych przepisów zostaną objęte zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Temat miesiąca KOMENTARZ EKSPERTA Księgowi rozliczający kancelarie komornicze muszą pamiętać, że zwolnienie nie dotyczy w zasadzie usług innych niż zlecanych przez organy państwowe. Komornicy zostali objęci ochroną prawną, polegającą na zwolnieniu ich z obowiązku zapłaty VAT z tytułu wykonywanych przez nich czynności do końca września 2015 roku. Dlatego też zmiana wchodzi w życie po tej dacie (1 października 2015 r.). Kasa fiskalna PODSTAWA PRAWNA: Projekt rozporządzenia ministra finansów z 31 sierpnia 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Rafał Kuciński prawnik, specjalista z zakresu VAT VAT w branżach www.serwisvat.wip.pl