Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 1 im. H. Sienkiewicza w Rawiczu
SPIS TREŚCI 1. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki 2. Podstawa prawna 3. Cele programu profilaktycznego 4. Treści SPP 5. Program działań 6. Przewidywane osiągnięcia uczniów 7. Sposoby realizacji 8. Ewaluacja 1. Założenia Szkolnego Programu Profilaktycznego.. Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Gimnazjum nr 1 im. H. Sienkiewicza w Rawiczu po zdiagnozowaniu i analizie środowiska szkolnego. B. SPP obejmuje w szczególności działania i środki stosowane w celu zapobiegania
agresji, przemocy, profilaktykę uzależnień oraz promowanie zdrowego stylu życia. C. W SPP przedstawiono także działania mające na celu zapobieganie takim zachowaniom problemowym, jak brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką, wczesna inicjacja seksualna oraz choroby przenoszone drogą płciową. D. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. E. Osobą kierującą realizacją SPP jest nauczyciel-koordynator powołany przez Dyrektora szkoły. F. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany prze autora sposób realizacji) mogą ulegać modyfikacji. 2. Podstawa prawna. Podstawę prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w szkole stanowią: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej-art.72. 2. Konwencja o Prawach Dziecka-art. 3, art. 19, art. 33. 3. Ustawa z dnia 07.09.1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami). 4. Rozporządzenie MEN z dnia 23.08.2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkól. 5. Rozporządzenie MENiS z dnia 07.01.2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 6. Rozporządzenie MENiS z dnia 26.02.2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458). 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 10, poz. 96). 8. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji, zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 121 z 2002 r., poz. 1037). 3. Cele ogólne SPP. 1. Ochrona uczniów przed zagrożeniami. 2. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia. 3. Pomoc w rozwijaniu zdolności do samokontroli oraz samoobserwacji. 4. Osłabienie czynników ryzyka przez dostarczanie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. 4. Treści SPP. 1. Umiejętność radzenia sobie z własną i cudza agresją. Redukowanie przejawów agresji i
przemocy w grupie rówieśniczej. Zapoznanie uczniów z rodzajami, przyczynami, mechanizmami, skutkami i sposobami przeciwdziałania przemocy i agresji. Rozwijanie i doskonalenie rozwiązywania konfliktów przy prezentowaniu postawy szacunku do siebie i innych. 2. Zapobieganie pojawieniu się uzależnień wśród uczniów naszej szkoły, a w przypadku stwierdzenia ich występowania, podejmowanie działań interwencyjnych we współpracy ze specjalistami. Kształtowanie świadomego i wolnego wyboru stylu życia oraz wskazanie alternatywne do zachowań uzależniających sposoby spędzania wolnego czasu i radzenia sobie z trudnościami. 3. Motywowanie uczniów do podejmowania zachowań prozdrowotnych, ukazanie zdrowia jako ważnej wartości, którą należy pielęgnować, preferowanie zdrowego stylu życia, modelowanie pozytywnych wzorców zachowań. 5. Program działań O B SZ CEL R G RE SJ W ER B LN I FIZ YC ZN Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie z sytuacjami nacisku, przemocy, agresji. Rozwijanie radzenia z własną i cudzą agresją. ZDNI Uświadomienie uczniom mechanizmu ucisku. Kształtowanie radzenie sobie z presja otoczenia, ćwiczenia odmawiania i dokonywania wyrobów. Poznanie i rozwijanie sposobu konstruktywnego rozwiązywania konfliktów (np. mediacje, negocjacje). Uczenie zasad dobrej komunikacji interpersonalnej: - kształtowanie aktywnego słuchania - uświadomienie uczniom roli jaką odgrywa przekaz werbalny w życiu społecznym. SPOSOBY RELIZCJI Wewnątrzszkolny program przeciw działania przemocy i agresji. Zajęcia wychowawcze na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych. wychowawcy, lekcje KOSS. ODPOWIEDZILNI Wychowawcy klas Wychowawcy klas nauczyciele przedmiotowi, Zapoznanie uczniów Spotkanie z
Kształtowanie poczucia własnej wartości, oraz poszanowanie tożsamości własnej i rówieśników. Profilaktyka zapobiegania agresji: zwiększenie z aspektami odpowiedzialności karnej i prawnej nieletnich Zapoznanie rodziców z procedurami postępowania w sytuacjach przestępczości i demoralizacji nieletnich. Zwiększenie samooceny uczniów. Kształtowanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie podstaw empatii i zaufania. Przedstawienie uczniom praw człowieka oraz uświadomienie, że prawa człowieka dotyczą każdego z nas. Rozbudzanie postawy tolerancji kultur oraz zachowań i różnic między ludźmi. Integrowanie zespołu klasowego, społeczności szkolnej. Dostarczenie uczniom wiedzy na temat sposobu radzenia sobie z pedagogiem, psychologiem, funkcjonariuszem policji. Spotkania z rodzicami. Wykorzystanie elementów motywacji w systemie oceniania, nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i. Zajęcia wychowawcze i rozmowy umożliwiające uczniom poznanie siebie, określenie swoich mocnych i słabych stron. wychowawcy, lekcje KOSS. wychowawcy, lekcje KOSS, nauczyciele przedmiotowi. Zajęcia wychowawcze, integrujące zespoły klasowe, wycieczki szkolne i klasowe, dyskoteki, koncerty, akcje charytatywne. nauczyciele przedmiotowi, nauczyciele przedmiotowi nauczyciele przedmiotowi RSU
O B SZ R PR OF IL K TY K UZ L EŻ NI EŃ I IN NY CH Z GR OŻ EŃ radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem CEL Zwiększenie świadomości zagrożeń płynących z zachowań ryzykowanych poprzez dostarczenie wiedzy na temat innych uzależnień emocjami, stresem i zagrożeniem. Zapoznanie z różnymi metodami pokonania stresu. Kształtowanie od agresywnych do przyjaznych oraz przyjmowania krytyki. ZDNI Dostarczanie uczniom i rodzicom rzetelnej wiedzy na temat mechanizmu powstawania uzależnień oraz ich konsekwencji. Zmiana stereotypowych i nieprawdziwych sądów o działaniu używek. Uświadomienie uczniom zachowań ryzykowanych w młodym wieku oraz konsekwencji związanych z tymi zachowaniami. Baczne obserwowanie młodzieży na korytarzach, w toaletach, na boisku szkolnym, zarówno podczas nauki jaki i podczas dyskotek, zabaw i SPOSOBY RELIZCJI wychowawcy, spotkania z Rodzicami, lekcje biologii, chemii. Gromadzenie materiałów, nowoczesnych środków dydaktycznych na temat profilaktyki uzależnień. Zajęcia wychowawcze, gazetki informacyjne w klasach, plakaty, spektakle teatralne, filmy, happening. Dyżury nauczycieli (rodziców). ODPOWIEDZILNI nauczyciel biologii i chemii Bibliotekarze, pedagog, psycholog, Dyrektor Wszyscy nauczyciele
Zapobieganie wczesnej inicjacji seksualnej wśród młodzieży oraz uświadomienie konsekwencji z podejmowania takich zachowań. Uświadomienie uczniom znaczenia właściwego korzystania ze współczesnych środków audiowizualnych Wskazanie uczniom na alternatywne do zachowań uzależniających sposoby spędzania wolnego czasu poprzez rozwijanie zainteresowań i zdolności Pozyskiwanie współpracy rodziców na rzecz zmiany postawy zachowań ryzykowanych swoich dzieci innych imprez szkolnych. Uwrażliwienie na to, iż przedmiotowe traktowanie drugiego człowieka w dziedzinie seksualnej jest krzywdzące. Ukazanie pozytywnych wzorców dwojga ludzi (film literatura, sztuka). Dostarczenie wiedzy o nowych uzależnieniach: - zapoznanie z zagrożeniami, których źródłem może być Internet i z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa w Sieci - zapoznanie z zagrożeniami wynikającymi z długotrwałego oglądania telewizji, pracy i zabawy z komputerem. Ukazywanie korzyści i zachęcanie do alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. Uświadomienie i przybliżenie zagrożeń nastolatków (okres eksperymentowania ze środkami psychoaktywnymi i inne zachowania ryzykowne). Dostarczenie informacji o możliwościach uzyskania specjalistów w sytuacjach Zajęcia wychowania do życia w rodzinie, odpowiedzialne nauczycielki. Lekcje języka polskiego, plastyki. Lekcje informatyki, zajęcia wychowawcze. Kółka zainteresowań, zajęcia sportowe, działalność społeczna uczniów (WOŚP, RSU, udział w akcjach charytatywnych). Spotkania z rodzicami. Rozmowy indywidualne, prezentowanie adresów i numerów telefonów różnych Nauczyciel wychowania do życia w rodzinie Nauczyciele przedmiotowi Nauczyciele informatyki, wychowawcy klas, pedagog, psycholog Nauczyciele przedmiotowi
O B SZ R PR O M O W N IE ZD RO W EG O ST YL U ŻY CI CEL Tworzenie świadomego stosunku do własnego ciała poprzez dostarczenie wiedzy na jego temat oraz rozwijanie dbania o jego potrzeby Ukazanie zdrowia jako wartości, którą warto pielęgnować Szacunek dla norm poprawnego zachowania kryzysowych. Uświadomienie rodzicom wyjeżdżających za granicę o konieczności zapewnienia opieki prawnej dla dziecka. ZDNI Dostarczenie wiedzy na temat własnego ciała i jego potrzeb, dbałość o higienę osobistą Zwiększenie zdolności i motywacji do osiągania i stanowienia celu. Zapoznanie uczniów z typowymi problemami okresu dojrzewania. Zapoznanie uczniów z zasadami zdrowego odżywiania oraz z zagrożeniami związanymi z niewłaściwym odżywianiem (bulimia i anoreksja). Podniesienie kultury osobistej uczniów. Uczenie krytycznego stosunku do mediów. Właściwa orientacja zawodowa, osiąganie lepszych wyników w nauce, zwiększenie motywacji do nauki. instytucji. Kontakty z ustanowionym opiekunem prawnym. SPOSOBY RELIZCJI Lekcje biologii, chemii, zajęcia do wychowania życia w rodzinie, godziny do Lekcje biologii, chemii, zajęcia do wychowania życia w rodzinie, godziny do Lekcje biologii, spotkania z pedagogiem i psychologiem Wewnątrzszkolny system oceniania egzekwowanie ustalonych norm zachowania. Pedagogizacja rodziców: pogadanki, wywiadówki profilaktyczne wezwania do szkoły. ODPOWIEDZILNI Nauczyciele przedmiotowi, wychowawcy klas Nauczyciele przedmiotowi, wychowawcy klas Nauczyciel biologii, pielęgniarka szkolna pedagog psycholog, Dyrektor 6. Przewidywane osiągnięcia uczniów.
W wyniku działań profilaktycznych uczeń nabędzie wiedzę o tym, że: można skutecznie oprzeć się presji rówieśników wszystkie problemy można rozwiązać bez używania przemocy i agresji można uzależnić się od wielu rzeczy zażywanie środków psychoaktywnych pociąga za sobą skutki zdrowotne i społeczne należy prowadzić zdrowy styl życia W wyniku działań profilaktycznych uczeń nabędzie : zachowań asertywnych zwłaszcza w sytuacji odmawiania konstruktywnego rozwiązywania konfliktów rozpoznawania i wyrażania swoich uczuć-w tym kontrolowania swojej złości i wyrażania jej w sposób bezpieczny dla siebie i otoczenia spostrzegania siebie jako wartościowego człowieka dbania o własne zdrowie fizyczne i psychiczne. 7. Sposoby realizacji. Treści SPP w większości realizuje się na godzinach wychowawczych i poszczególnych przedmiotach. Można je realizować podczas szkolnego festynu, zajęć pozalekcyjnych, wycieczkach i zajęciach terenowych. Nauczyciel sam decyduje o metodzie służącej do realizacji celu, przeważnie będą to zajęcia warsztatowe, pogadanki, dyskusje, burze mózgów. Forma realizacji będzie też propaganda wizualna, czyli gazetki informacyjne, plakaty, ulotki informacyjne, wystawy i projekty. 8. Ewaluacja. Ocenie poddawane są następujące elementy: realizacja programów profilaktycznych realizacja zaleceń zawartych w opiniach PPP realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas pedagogizacja rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas, psychologiem oraz pedagogiem szkolnym występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych występowanie czynników chroniących: więź z rodzicami, opieka dorosłych, zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, aktywność, ciekawość poznawcza, szacunek dla tradycji, konstruktywna grupa rówieśnicza Oceny efektów realizacji SPP obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej-podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego.
Podstawą do formułowania ocen będą narzędzia stosowane w ramach wewnątrzszkolnego mierzenia jakości pracy szkoły, czyli sprawozdania, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje, programy, scenariusze. Program został zatwierdzony na zebraniu Rady Pedagogicznej w dniu 15 września 2009r. w porozumieniu z radą Rodziców.