SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ W TARNOWIE PODGÓRNYM

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ W TARNOWIE PODGÓRNYM SPIS TREŚCI 1. Założenia Szkolnego Programu Profilaktycznego. 2. Podstawa programowa a program profilaktyczny. 3. Cele programu profilaktycznego. 4. Treści Szkolnego Programu Profilaktycznego. 5. Szkolny Program Profilaktyczny. 6. Przewidywane osiągnięcia uczniów. 7. Sposoby realizacji programu profilaktycznego. 8. Ewaluacja.

2 ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Szkolny Program Profilaktyczny został opracowany na potrzeby Gimnazjum im. Integracji Europejskiej w Tarnowie Podgórnym po zdiagnozowaniu środowiska szkolnego. 2. Analiza ankiet opracowanych i przeprowadzonych wśród uczniów i rodziców wskazała, że Szkolny Program Profilaktyczny powinien obejmować w szczególności działania i środki stosowane w celu poprawy bezpieczeństwa, zapobiegania agresji, przemocy i uzależnieniom. 3. W Szkolnym Programie Profilaktycznym przedstawiono także działania mające na celu zapobieganie takim zachowaniom problemowym jak brak kultury osobistej, wagary, wulgaryzmy, przemoc psychiczna, cyberprzemoc, brak tolerancji. 4. Działania realizowane w ramach Szkolnego Programu Profilaktycznego dotyczą także osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. PODSTAWA PROGRAMOWA A PROGRAM PROFILAKTYCZNY Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu Szkolnego Programu Profilaktyczny: 1. Konstytucja RP - Art.72 ust.1: Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Konwencja o Prawach Dziecka (przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r) - Art. 3 pkt 1 We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka. - Art. 19 pkt1 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie kroki w dziedzinie, administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub nadużyć, zaniedbania bądź niedbałego traktowania lub wyzysku, a w tym wykorzystywania w celach seksualnych dzieci pozostających pod opieką rodzica/ów/, opiekuna/ów/ prawnego/ych/ lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem. - Art.33 Państwa Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu im zapobiegania wykorzystywania dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 9 lutego 2007 zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół. - W załączniku nr 2 do rozporządzenia z dnia 21 maja 2001r wprowadza się następujący z - 2 ust 1: Statut szkoły określa w szczególności: Cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz uwzględniające program wychowawczy szkoły i program profilaktyczny dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, o których mowa w odrębnych przepisach( ) wychowawczy szkoły i program profilaktyczny, o którym mowa w ust1 pkt1 uchwala Rada Pedagogiczna po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego

3 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. - Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego, Program wychowawczy szkoły, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli, Program Profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców Szkolny zestaw programów nauczania, Program Wychowawczy szkoły oraz Program Profilaktyki tworzą spójną całość. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniami zarówno całej szkoły, jak i moralnego nauczyciela. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2001r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 6. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 25 lipca 2005 r. 7. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 8. UCHWAŁA Nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008r. w sprawie przyjęcia Rządowego programu na lata szkolne Bezpieczna i przyjazna szkoła. 9. Dokumentacja pedagoga szkolnego. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1. Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego. 2. Program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze Wychowawczym. 3. Program profilaktyczny dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO 1. Ochrona uczniów przed zagrożeniami. 2. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia. 3. Pomoc w rozwijaniu zdolności do samokontroli, samoobserwacji. 4. Osłabienie czynników ryzyka przez dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. TREŚCI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Umiejętność radzenia sobie z własną i cudzą agresją. 2. Asertywność jako sztuka odmawiania. 3. Czym jest przemoc fizyczna i psychiczna, sposoby reagowania. 4. Pozytywne sposoby radzenia sobie w sytuacjach stresujących. 5. Niebezpieczeństwa płynące ze środków masowego przekazu. 6. Istota zakażenia się wirusem HIV, powodującym AIDS. 7. Racjonalne zasady odżywiania się młodzieży. 8. Osiąganie celów życiowych i zainteresowanie nauką. 9. Modelowanie pozytywnych wzorców zachowań.

4 PRZEMOC, AGRESJA, STRES SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Nacisk kolegów. Uległość wobec grupy. Niskie poczucie własnej wartości. Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie z sytuacjami nacisku przemocy, agresji. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własną i cudzą agresją. Zwiększenie poczucia własnej wartości i poszanowanie tożsamości własnej i rówieśników. Zwiększenie umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem. Uwrażliwienie na przejawy agresji i przemocy. Nauczyć jak rozpoznać naciski ze strony kolegów. Rozwijać umiejętności radzenia sobie w sytuacji przemocy. Dostarczyć uczniom wiedzę na temat sposobów radzenia sobie z emocjami, stresem i zagrożeniem. Integrować zespoły klasowe. Zwiększyć samoocenę u uczniów. Reagować na przejawy agresji i przemocy. Organizować zespoły wychowawcze dla uczniów sprawiających problemy wychowawcze i ich rodziców. Szkolny program przeciwdziałania przemocy i agresji. Zajęcia psychoedukacyjne na temat radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Zajęcia wychowawcze integrujące zespoły klasowe. Wykorzystanie elementów motywacji w systemie oceniania. Nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i umiejętności. Wyciąganie konsekwencji za postępowanie niezgodne z zapisami zawartymi w SSO zachowania. Pedagogizacja rodziców. - wicedyrektor - wychowawcy - n-le przedmiotowi. - pedagog, psycholog szkolny.

5 NIKOTYNIZM, NARKOMANIA, ALKOHOL, HIV, AIDS, ZABURZENIA ODŻYWIANIA CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Moda na palenie i picie. Brak umiejętności zachowań asertywnych. Łatwość dostępu do środków psychoaktywnych. Ryzykowne zachowania powodujące zagrożenia wirusem HIV. Wczesna inicjacja seksualna. Restrykcyjne diety, zaburzenia odżywiania anoreksja, bulimia, spożywanie fast foodów i produktów śmieciowych, niewłaściwe używanie leków. Zapobieganie uzależnieniom. Eliminowanie picia, palenia, brania. Zapobieganie ryzykownym zachowaniom. Opóźnienie inicjacji seksualnej. Budowanie świadomości czym jest zdrowe odżywianie i jakie ma znaczenie ma w okresie dojrzewania. Zapobieganie zaburzeniom odżywiania. Profilaktyka uzależnień od leków. Dostarczyć uczniom i rodzicom wiedzę na temat konsekwencji picia, palenia, stosowania środków psychoaktywnych. Wzmacniać w uczniach umiejętność odmawiania. Dostarczyć wiedzę o HIV i AIDS. Podnieść poziom uświadomienia. Dostarczenie uczniom i rodzicom informacji na temat zaburzeń odżywiania i roli prawidłowej diety w rozwoju młodzieży. Dostarczenie uczniom i rodzicom wiedzy na temat zagrożeń wynikających z niewłaściwego używania leków. Szkolny program profilaktyki uzależnień. Gromadzenie i udostępnianie materiałów nt. profilaktyki uzależnień. Lekcje na temat zdrowego stylu życia, zaburzeń odżywiania. Spotkanie z dietetykiem i farmaceutą. Lekcje wychowawcze dotyczące uzależnień i asertywności. Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące profilaktyki uzależnień. Gazetki informacyjne w klasach. Gazetki informacyjne w holu szkoły. Spektakle teatralne. Obserwacja uczniów podczas przerw, lekcji, zajęć pozalekcyjnych, dyskotek szkolnych. Niedopuszczanie do przebywania na terenie szkoły osób obcych. Pogadanki, zajęcia warsztatowe, konkursy. - pedagog, - psycholog - bibliotekarz - wychowawcy - samorząd klasowy - pielęgniarka - wszyscy n-le - pracownicy obsługowi.

6 SŁABE WYNIKI W NAUCE CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Lenistwo. Niska samoocena uczniów. Wysoki poziom absencji. Problemy rozwojowe. Brak celów życiowych. Nieciekawe lekcje. Niedostateczny nadzór ze strony rodziców, prawnych opiekunów. Osiąganie lepszych wyników nauce. Zwiększenie motywacji do nauki. Zwiększenie zdolności i motywacji do osiągania i stanowienia celu. Uatrakcyjnianie lekcji poprzez stosowanie aktywnych metod nauczania. Uświadomienie rodzicom i opiekunom znaczącej roli w procesie dydaktycznowychowawczym i opiekuńczym. Stosować aktywizujące metody nauczania. Aktywizować uczniów. Prowadzić koła zainteresowań, umożliwić zdobycie nowych umiejętności wg potrzeb młodzieży. Prezentować osiągnięcia uczniów. Ograniczyć rozmiary absencji. Rozpoznać problemy rozwojowe uczniów. Uświadamiać rodziców pedagogizacja. Zorganizować formę doskonalenia zawodowego nt. metod aktywizujących w nauczaniu. Stosowanie metod aktywizujących. Informacja w holu szkoły o zajęciach pozalekcyjnych, czasie trwania, terminie spotkań. Nagradzanie uczniów za rzeczywiste osiągnięcia i umiejętności. Elementy motywacji w systemie oceniania. Konkursy przedmiotowe, czytelnicze i sportowe. Przegląd Dorobku Artystycznegowystawa prac, występy uczniów, prezentacja dyplomów i pucharów. Prezentacja pucharów-witryna w holu szkoły. Nagrody na koniec roku szkolnego. Monitorowanie absencji uczniów. Rejestr uczniów z opinią PPP i monitorowanie realizacji zaleceń. Spotkania z rodzicami, rozmowy, wywiadówki profilaktyczne. - dyrektor - wicedyrektor - n-le przedm. - wychowawcy - pedagog, psycholog szkolny.

7 ŚRODOWISKO SPOŁECZNE CZYNNIKI RYZYKA CELE ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOW. Negatywne wzorce w mediach, w środowisku rodzinnym i rówieśniczym. Niski poziom kultury osobistej. Nieprzestrzeganie norm społecznych w domu, w szkole, w czasie wolnym. Brak prawidłowej komunikacji. Uczenie krytycznego stosunku do mediów. Podniesienie kultury osobistej uczniów. Wskazywanie norm poprawnego zachowania. Uświadomienie rodzicom wpływu negatywnych wzorców na osobowość młodego człowieka. Kształtowanie umiejętności komunikowania się z otoczeniem. Zapobieganie zaburzeniom w zachowaniu wywołanych brakiem poczucia bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego w domu rodzinnym. Wskazać zagrożenia i pozytywną rolę środków masowego przekazu. Respektować normy poprawnego zachowania. Zwiększyć częstotliwość kontaktu z domem ucznia sprawiającego kłopoty wychowawcze. Wypracować różne formy komunikacji interpersonalnej. Omawianie norm poprawnego zachowania podczas lekcji wychowawczych. Szkolny system oceniania egzekwowanie ustalonych norm zachowania. Spotkania z psychologiem i pedagogiem psychoedukacja na temat cyberprzemocy. Pedagogizacja rodziców: warsztaty na temat cyberprzemocy. Godziny do dyspozycji wychowawcy klasowego warsztaty. - dyrektor - nauczyciele przedmiotowi, - wychowawcy, - wszyscy nauczyciele, - pedagog, psycholog szkolny.

8 PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W wyniku działań profilaktycznych uczeń: 1. Potrafi radzić sobie w sytuacji przemocy, stresu i zagrożenia. 2. Jest asertywny, potrafi odmawiać i bronić swojego stanowiska. 3. Zna konsekwencje zażywania środków psychoaktywnych, narkotyków, palenia, picia i wpływu używek na własne zdrowie, 4. Prowadzi zdrowy styl życia. 5. Ma poczucie opieki i bezpieczeństwa ze strony szkoły. SPOSOBY REALIZACJI Treści Szkolnego Programu Profilaktycznego w większości realizuje się na godzinach wychowawczych, warsztatach edukacyjno-profilaktycznych prowadzonych przez psychologa i pedagoga, apelach szkolnych i poszczególnych przedmiotach. Można je realizować podczas zajęć pozalekcyjnych, wycieczkach. Nauczyciel sam decyduje o metodzie służącej do realizacji celu, przeważnie będą to zajęcia warsztatowe, pogadanki, dyskusje, burze mózgów. Formą realizacji będą gazetki informacyjne, plakaty, ulotki informacyjne, wystawy i projekty. EWALUACJA Ocenie poddawane są następujące elementy: - realizacja programów profilaktycznych, - realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas, - pedagogizacja rodziców na spotkaniach z wychowawcami klas i warsztatach, - diagnozowanie i monitorowanie przyczyn zachowań ryzykownych. Oceny efektów realizacji Szkolnego Programu Profilaktycznego, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzanej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Podstawą do formułowania ocen będą narzędzia opracowane przez zespoły diagnozujące daną dziedzinę życia szkoły: sprawozdania, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze, wykresy.