FIZJOLOGICZNE I PATOFIZJOLOGICZNE PODSTAWY INTERPRETACJI EKG Aleksandra Jarecka
CO TO JEST EKG? Graficzne przedstawienie zmian potencjałów kardiomiocytów w czasie mierzone z powierzchni ciała Wielkość i kierunek rozchodzenia się pobudzenia w sercu są ukazane jako zależność napięcia do czasu na wykresie składającym się z kolejnych wychyleń (załamki EKG) Morfologia załamków EKG (+ lub -) zależy od położenia elektrod i kierunku rozchodzenia się potencjału względem danej elektrody
KILKA SŁÓW O HISTORII W 1887 brytyjski fizjolog Augustus D. Waller ze Szkoły Medycznej St Mary w Londynie opublikował pierwszy ludzki elektrokardiogram W 1889 holenderski fizjolog Willem Einthoven zobaczył demonstrowaną przez Wallera technikę na I Międzynarodowym Kongresie Fizjologów w Bale. (nazwa EKG, rozróżnienie załamków, udoskonalenie aparatu EKG, EKG przez telefon 1905 r.!)
DLACZEGO PQRST? 5 wychyleń rejestrowanych na zapisie EKG początkowo oznaczano jako ABCDE. W miarę rozwoju wiedzy n.t. EKG zaczęto je oznaczać jako PQRST. Wybór P jest matematyczną konwencją na używanie liter z drugiej połowy alfabetu. Ponieważ N i O miały już przypisane inne znaczenie w matematyce wybór padł na P jako kolejną literę...
TERMINOLOGIA Załamek- dodatnie lub ujemne wychylenie krzywej EKG Odcinek- fragment linii izoelektrycznej między załamkami Odstęp- fragment krzywej EKG od początku załamka wraz z następującym odcinkiem do początku kolejnego załamka
REJESTRACJA EKG I na R, + na L II na R, + na F III na L, + na F avr, avl, avf oraz V1- V6 (rejestracja dodatniego potencjału względem wspólnej elektrody odniesienia z elektrod kończynowych)
ZAŁAMKI, ODCINKI, ODSTĘPY
ZAŁAMKI
ZAŁAMEK P <120ms, amplituda<3mm
ZESPÓŁ QRS
ZESPÓŁ QRS 60-100ms - załamek Q pierwsze ujemne wychylenie elektrokardiogramu nie poprzedzone dodatnim - załamek R pierwsze dodatnie wychylenie elektrokardiogramu - załamek S ostatnie ujemne wychylenie elektrokardiogramu w zespole - wydłużenie QRS świadczy o zaburzeniach przewodnictwa śródkomorowego
ZAŁAMEK T 120-160ms, amplituda<6mm w kończynowych i <10mm w przedsercowych -wysokie załamki T mogą być oznaką: - pobudzenia układu przywspółczulnego, - hiperkaliemii, - OZW -płaskie załamki T są objawem nieswoistym: - uszkodzenie serca o różnej etiologii, - pobudzenie układu współczulnego, - niedokrwistość, - niedoczynność tarczycy, - hipokaliemia
ZAŁAMEK T - głębokie, ujemne załamki T: - OZW - dwufazowe (ujemno-dodatnie): - blok odnogi pęczka Hisa, - zespół preekscytacji, - przerost i przeciążenie komór serca. - naprzemienność załamka T (zmieniająca się amplituda): - zwiększone ryzyko VT, VF i NZS
ODCINKI
ODCINEK PQ 40-100 ms - odcinek- przewodzenie w AV - może być ujemny przy przeroście przedsionków, pobudzeniu układu współczulnego lub w ostrej fazie zapalenia osierdzia
ODCINEK ST - odzwierciedlenie fazy plateau - obniżenie - niedokrwienie - NSTEMI; - uniesienie - STEMI (tzw. fala Pardeego)
ODSTĘPY
ODSTĘP PQ 120-200 ms -przewodzenie SA-AV Skrócenie: wariat normy u osób młodych zespół preekscytacji rytmy z łącza przedsionkowo- komorowego komorowe pobudzenia zsumowane rozkojarzenie przedsionkowo komorowe
ODSTĘP PQ Wydłużenie: blok przedsionkowo komorowy wskutek np.: - ChNS - hipokaliemii - leki: adenozyna, amiodaron, digoksyna, BB, CCB
ODSTĘP QT - czas potencjału czynnościowego komór - zespoły long QT (nabyte i wrodzone)
SCHEMAT ANALIZY 1. MIAROWOŚĆ RYTMU 2. POCHODZENIE RYTMU 3. CZĘSTOŚĆ RYTMU 4. OŚ SERCA 5. INNE (zaburzenia przewodzenia, bloki odnóg, wiązek, zawały i niedokrwienia, przerosty, objawy innych chorób)
MIAROWOŚĆ RYTMU OCENA MIN. 3 ZESPOŁÓW RR NIEMIAROWOŚĆ ODDECHOWA - różnica między PP <160 ms Przy przesuwie 25 mm/s => 1mm= 0,04s Przy przesuwie 50 mm/s => 1mm= 0,02s
POCHODZENIE RYTMU Rytm= min 3 pobudzenia Miejsce powstawania: 1) nadkomorowy - zatokowy - przedsionkowy 2) z łącza przedsionkowo- komorowego 3) z udziałem drogi dodatkowej 4) komorowy
POCHODZENIE RYTMU Rodzaj rytmu: 1) zastępczy 2) czynny 3) częstoskurcz 4) trzepotanie 5) migotanie Morfologia rytmu: 1) jednokształtny 2) wielokształtny
POCHODZENIE RYTMU RYTM ZATOKOWY Załamki P przed każdym zespołem QRS Załamki P dodatnie w I i II (szczeg. w II) Załamki P ujemne w avr Każda inna konfiguracja załamków P w w/w odprowadzeniach => rytm pozazatokowy!
CZĘSTOŚĆ RYTMU Przesuw 25mm/s => 300/RR Przesuw 50mm/s => 600/RR Rytm niemiarowy- podajemy częstość średnią, maksymalną i minimalną Tachykardia= HR>100/min Bradykardia= HR<50/min
HR= 60/min
HRśr=110, Hrmax= 150, HRmin=75
Tachykardia zatokowa, HR= ok 110
Bradykardia, HR= 30
OŚ SERCA
OŚ SERCA CO TO JEST? Jest to wartość kąta uśrednionego wektora elektrycznego serca w odprowadzeniach kończynowych.
OŚ SERCA KOŁO CABRERY Normogram 0 do +90 Lewogram 0 do -30 Oś pośrednia -30 do +90 Lewogram patologiczny -30 do -90 Prawogram +90 do +180 Oś nieokreślona -90 do +180
OŚ SERCA
OŚ SERCA
OŚ SERCA
OŚ SERCA LEWOGRAM I LEWOGRAM PATOLOGICZNYMOŻLIWE PRZYCZYNY: - przerost lewej komory - zespół preekscytacji - zawał ściany dolnej - poziome położenie serca u osób otyłych z szeroką klatką piersiową - blok przedniej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa (LAH)
OŚ SERCA PRAWOGRAM - MOŻLIWE PRZYCZYNY: - pionowe położenie serca w klatce piersiowej u osób młodych i szczupłych - przerost prawej komory - zawał ściany bocznej - zespół preekscytacji - blok prawej odnogi pęczka Hisa - blok tylnej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa (LPH)
I II III
PYTANIA?
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ