Fizjologia układu krążenia II. Dariusz Górko

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fizjologia układu krążenia II. Dariusz Górko"

Władysław Filipiak
8 lat temu
Przeglądów:

1 Fizjologia układu krążenia II Dariusz Górko

2 Fizyczne i elektrofizjologiczne podstawy elektrokardiografii. Odprowadzenia elektrokardiograficzne. Mechanizm powstawania poszczególnych załamków, odcinków oraz odstępów w EKG. Cechy rytmu zatokowego w zapisie elektrokardiograficznym. Wyznaczanie osi serca. Patologiczne zapisy EKG: - zaburzenia rytmu i przewodzenia: niemiarowość zatokowa, bradykardia zatokowa, tachykardia zatokowa, zaburzenia rytmu pochodzenia nadkomorowego (skurcze dodatkowe nadkomorowe, migotanie i trzepotanie przedsionków), zaburzenia rytmu pochodzenia komorowego (dodatkowe skurcze komorowe, częstoskurcz, trzepotanie i migotanie komór), bloki przedsionkowo-komorowe (I, II i III stopnia), zespoły preescytacji (Wolffa-Parkinsona- White a); - zaburzenia elektrolitowe (hipokaliemia i hiperkaliemia, hipokalcemia i hiperkalcemia); Opis i analiza prawidłowego EKG. Zaburzenia czynności elektrycznej serca przypadki kliniczne

3 Elektrokardiografia - EKG Wynaleziona przez Einthovena w 1901, metoda bezpośredniej rejestracji aktywności elektrycznej serca Obecnie EKG pozostaje podstawową metodą oceny aktywności elektrycznej serca i jest jedną z najbardziej użytecznych metod diagnostycznych dostępnych w medycynie Jest badaniem oceniającym anatomiczna orientację serca, obecność przerostów jam serca, obecność i ciężkość niedokrwienia mięśnia sercowego, lokalizuje źródło arytmii jej drogę rozprzestrzeniania, obrazuje zaburzenia elektrolitowe, efekty działania leków itd. EKG nie daje bezpośredniej informacji dotyczącej kurczliwości mięśnia sercowego do tego służą badania obrazowe takie jak Echokardiografia, Rezonans magnetyczny serca, Scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego

Podstawy fizyczne Zsynchronizowane prądy jonowe (rozchodząca się fala potencjału czynnościowego) obecne w poprzek błony komórkowej i pomiędzy

transmitowane jest przez płuca, krew i mięsnie szkieletowe Pole docierające do powierzchni ciała jest następnie wykrywane za pomocą elektrod

4 Podstawy fizyczne Zsynchronizowane prądy jonowe (rozchodząca się fala potencjału czynnościowego) obecne w poprzek błony komórkowej i pomiędzy sąsiadującymi komórkami generują powstanie dipoli, które z kolei generują powstanie pola elektrycznego dookoła serca To pole elektrycze transmitowane jest przez płuca, krew i mięsnie szkieletowe Pole docierające do powierzchni ciała jest następnie wykrywane za pomocą elektrod umieszczonych w określonych miejscach Sygnał elektryczny jest wzmacniany, filtrowany i wyświetlany za pomocą różnych urządzeń, ostatecznie otrzymujemy zapis EKG

EKG Załamek P jest wywołany depolaryzacją przedsionków Odstęp PR (od początku załamka P do rozpoczęcia zespołu QRS) - czas podróży potencjału z węzła zatokowego do końca włókien Purkinjego (Norma:

5 EKG Załamek P jest wywołany depolaryzacją przedsionków Odstęp PR (od początku załamka P do rozpoczęcia zespołu QRS) - czas podróży potencjału z węzła zatokowego do końca włókien Purkinjego (Norma: ms) odcinek PR (od końca załamka P na początek z QRS) - czas, gdy mięsień przedsionków jest całkowicie zdepolaryzowany Zespół QRS jest spowodowany depolaryzacją komór ( 110 ms). Po zespole QRS cała masa mięśnia komór jest zdepolaryzowana Odcinek ST - komory są całkowicie zdepolaryzowane, odpowiada plateu Załamek T to czas repolaryzacji komór, okres repolaryzacji przedsionków występuje podczas QRS więc nie widzimy go w EKG Odstęp QT - czas pomiędzy rozpoczęciem QRS i końcem załamka T. Odnosi się do całego potencjału czynnościowego. Jest odwrotnie proporcjonalne do częstości rytmu serca. Odcinek TP - linia izoelektryczna (faza 4, rozkurcz komór)

6 Sekwencja aktywacji

Gdy potencjał czynnościowy jest skierowany w kierunku elektrody dodatniej - w zapisie EKG obecne jest odchylenie w górę Wielkość odchylenia w EKG jest proporcjonalna do ilości tkanki wytwarzającej

7 Gdy potencjał czynnościowy jest skierowany w kierunku elektrody dodatniej - w zapisie EKG obecne jest odchylenie w górę Wielkość odchylenia w EKG jest proporcjonalna do ilości tkanki wytwarzającej dipol i jej orientacji 1. Depolaryzacja przedsionkow (od węzła SA - rozprzestrzenia się na przedsionki) - załamek P 2. Depolaryzacji przegrody (od lewej do prawej strony przegrody) załamek Q 3. Depolaryzacji mięśnia wolnej ściany komór z subendocardium do subepicardium (ponieważ masa LV jest znacznie większa niż RV - dipol jest w lewą stronę) - załamek R 4. Ostatnie części LV (podstawne) obejmowane są depolaryzacją załamek S 5. Gdy mięśnie komór zostają całkowicie zdepolaryzowane pisak powraca do wartości wyjściowych i pojawia się odcinek ST faza 2 potencjału czynnościowego 6. Repolaryzacja. Ponieważ komórki w warstwie subepicardialnej repolaryzują się pierwsze, subepicardium jest dodatnie względem subendocardium; biegun dipola repolaryzacji jest taki sam jak depolaryzacji. Załamek T ma dłuższy czas niż zespoł QRS, ponieważ repolaryzacji nie postępuje jako zsynchronizowana fala

9 Trójkąt Einthovena

Średni wektor QRS Oś serca 2015-12-21 1.

odejmowana od wartości maxymalnego wychylenia QRS dając średnią amplitudę QRS odpowiednio w I i w III odprowadzeniu 2.

11 Średni wektor QRS Oś serca Średnia amplituda QRS w odprowadzeniach I i III: - Maksymalne wychylenie QRS jest mierzone (amplituda) - następnie amplituda wychylenia przeciwnego jest odejmowana od wartości maxymalnego wychylenia QRS dając średnią amplitudę QRS odpowiednio w I i w III odprowadzeniu 2. Te wartości następnie są nanoszone na odpowiednią linię odpowiadającą odprowadzeniom I i III w sposób odpowiadający ich polarności 3. Prostopadłe linie są przeprowadzone z zaznaczonych punktów. 3. Wektor poprowadzony od centralnego punktu współrzędnych do miejsca skrzyżowania wyznaczonych lini stanowi średni wektor QRS czyli oś serca

13 Oś serca pośrednia leży między -30 stopni a + 90 stopni Średnia amplituda QRS : I dodatnia i w II lub avf dodatnia

14 Odchylenie osi w prawo I ujemny avf - dodatni Odchylenie osi w lewo I- dodatni avf and II ujemny EXTREME Oś nieokreśona I and avf ujemny

15 40ms(25mm/s) 20ms (50mm/s) Czas i amplituda 200 ms (25 mm/s) 100 ms (50mm/s) Cecha Dla prędkość przesuwu wynosi 25 mm/s - Aby policzyć częstość P/QRS dzielimy 300 przez liczbę dużych kratek pomiędzy dwoma P/QRS Dla przesuwu 50mm/s: - dzielimy 600 przez liczbę dużych kratek

Interpretacja EKG - kroki 1. Rytm - przynajmniej 3 ewolucje: - ocena pochodzenia (gdy jest zatokowy załamek P jest dodatni w I, II, oraz ujemny w avr) - ocena częstośći 2.

16 Interpretacja EKG - kroki 1. Rytm - przynajmniej 3 ewolucje: - ocena pochodzenia (gdy jest zatokowy załamek P jest dodatni w I, II, oraz ujemny w avr) - ocena częstośći 2. Przewodzenie przedsionkowo komorowe - stosunek P do R (1:1. 2:1 etc.) - Czas przewodzenia odstęp PQ (N: ms) Oś serca 4. Czas trwania QRS (N 110 ms) amplituda, morfologia QRS 5. Uniesienie lub obniżenie (o przynajmniej 1 mm) odcinka ST w punkcie J objaw niedokrwienia/zawału serca 6. Morfologia załamka T (ujemny może być objawem niedokrwienia) 7. Odstęp QT

17 niemiarowość zatokowa

18 Mechanizmy bradykardii Zmniejszony automatyzm węzła zatokowego daje w efekcie bradykadię zatokową lub zahamowania zatokowe Predysponuje zwiększona aktywność n. X Starzenie układu bodźcotwórczego Niedokrwienie, martwica B-adrenolityki, Ca-blokery Zmniejszone przewodzenie w związku z tym, że w pawidłwoych warunkch przewodzenie przedsionkowo komorowe następuje jedynie poprzez węzeł przedsionkowo-komorowy i pęczek Hisa - zablokowanie tegoż przewodzenia daje w efekcie bloki AV: Predysponuje zwiększona aktywność n. X Starzenie układu bodźcotwórczego Niedokrwienie, martwica B-adrenolityki, Ca-blokery

19 bradykardia zatokowa

20 Zahamowanie zatokowe

21 bloki przedsionkowo-komorowe I stopnia II stopnia Typ Wenckebacha Typ Mobitz II Typ 2:1 Typ zaawansowany III stopnia

22 Blok przedsionkowo komorowy I stopnia (wydłużenie PQ > 200 ms)

28 tachykardia zatokowa

29 Zwiększony automatyzm: powstaje w ektopowych (poza węzłem zatokowym) ogniskach arytmii czynniki predysponujące np.: niedokrwienie, kofeina, NA, stres, Aktywność wyzwalana- zależna od występującego wcześniej potencjału czynnościowego: -EADs early afterdepolarizations (wczesne potencjały następcze) na granicy 2 i 3 fazy potencjału czynnościowego, wyzwalane przez czynniki wydłużające potencjał czynnościowy np. bradykardia, są również związane z nadmiernym rozciąganiem mięśnia komór w niewydolności serca -DADs - delayed afterdepolarizations, (opóżnione potencjały następcze) na końcu fazy 3 lub na początku 4. Wyzwalane przez przeładowanie komórki wapniem np. w tachycardii, stymulacji NA, leczenie digoksyną Pętla reentry: Dwie równoległe drogi o innej prędkości przewodzenia występują (np. w węzle AV, na granicy niedokrwienia) Impuls elektryczny normalnie schodzi w dół szybką (wolno repolaryzującą) i wolną ( ale szybko repolaryzującą) drogą przewodzenia. Impuls schodzący drogą wolną natrafia na refrakcję już zdepolaryzwanych komórek strefy szybkiej - blokuje się. Kiedy skurcz dodatkowy dociera do tego okręgu nastaje drogę szybką w okresie refrakcji oraz drogę wolną w okresie pobudliwości impuls schodzi drogą wolną następnie wracając szybką już zrepolaryzowaną drogą z powrotem i tworzy się pętla. Mechanizmy tachyarytmii

30 skurcze dodatkowe nadkomorowe

31 trzepotanie przedsionków

33 Częstsokurcz nadkomorowy

34 zespoły preescytacji Wolffa-Parkinsona- White a

35 WPW

36 Częstoskurcz nadkomorowy

37 Migotanie przedsionków

38 Ekstarsystolia (dodatkowy skurcz) komorowa

40 Częstoskurcz komorowy ( /min)

41 Trzepotanie komór regularne QRS > 300/min

42 Migotanie komór - nieregularna fala > 300/min

45 Załamek U : -zwykle niewidoczny w EKG -niskie załamki do 2mm - wariant normy -hipokaliemia -guz chromochłonny -udar mózgu -zespół wrodzonego QT

46 Dziękuję za uwagę!

Podobne dokumenty

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 6 elektrod przedsercowych V1 do V6 4 elektrody kończynowe Prawa ręka Lewa ręka Prawa noga Lewa noga 1 2 Częstość i rytm Oś Nieprawidłowości P Odstęp PQ Zespół QRS (morfologia,