PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY. IX Liceum Ogólnokształcącego. im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. w Gdyni

PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY IX Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni na lata 2017-2020 W każdym człowieku jest coś dobrego i na tym należy się oprzeć w wychowaniu" Janusz Korczak 1

PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.). Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526). Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1189). Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.). Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz.U. Z 2009 r. Nr4, poz.17). Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487). Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 783). Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielaniaganizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach I placówkach (Dz. U. 2013 poz.532). Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 957). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół I publicznych przedszkoli ( Dz. U. z 2017 r. poz.649)- 4. Statut IX Liceum Ogólnokształcącego w Gdyni 2

WSTĘP Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny realizowany w IX Liceum Ogólnokształcącym w Gdyni opiera się na wspólnych wartościach i dążeniach nauczycieli, rodziców, uczniów i wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Treści szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego są spójne ze Statutem IX Liceum Ogólnokształcącego i wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny. Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży. Działania wychowawcze i profilaktyczne szkoły oparte są na współpracy całej społeczności szkolnej. Szkoła uwzględnia wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły jest spójny ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej. Określa sposób realizacji celów kształcenia oraz zadań wychowawczych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, uwzględniając kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie: 1. przeprowadzonej diagnozy potrzeb i problemów wychowawczych występujących w środowisku szkolnym 2. wniosków z nadzoru pedagogicznego przeprowadzonego przez dyrektora 3. ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczego i programu profilaktyki 4. wniosków z ewaluacji wewnętrznej dotyczącej obszaru Kształtowanie postaw. Wychowywanie do wartości 5. wniosków z pracy zespołów przedmiotowych, zespołu wychowawczego 6. innych dokumentów (dziennik pedagoga, psychologa, dzienniki wychowawców), uwag i spostrzeżeń nauczycieli, uczniów, rodziców 3

NAJWAŻNIEJSZE CELE WYCHOWANIA Wychowanie rozumiane jako wspieranie ucznia w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze intelektualnej, fizycznej, emocjonalnej, duchowej i społecznej ukierunkowujemy na : 1. Wspomaganie we wszechstronnym i harmonijnym rozwoju ucznia, z uwzględnieniem jego potrzeb indywidualnych. 2. Wspieranie ucznia w procesie nabywania wiedzy i nawyków przygotowujących go do kontynuowania nauki na wyższym etapie kształcenia. 3. Przygotowanie do odbioru dóbr kultury, szanowanie dorobku narodowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości europejskie. 4. Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej, świadomości swoich praw i obowiązków. 5. Zaznajomienie z zagrożeniami cywilizacyjnymi, bezpieczeństwa w zmieniającym się świecie oraz prawidłowych reakcji na te zagrożenia. 6. Kształtowanie właściwych postaw prozdrowotnych, zachowań chroniących zdrowie własne i innych, motywowanie do zdrowego stylu życia. 7. Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania, komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi, respektowania norm społecznych oraz umiejętności współpracy. 8. Doskonalenie umiejętności wychowawców i nauczycieli w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami i ich rodzicami lub opiekunami. 9. Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli oraz rodziców i opiekunów prawnych. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów młodzieży. 4

NAJWAŻNIEJSZE CELE PROFILAKTYKI 1. Rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, alkoholu, papierosów, narkotyków, środków odurzających). 2. Przeciwdziałanie uzależnieniom - pomoc w zdobywaniu wiedzy na temat uzależnień i innych zagrożeń dla zdrowia oraz umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. 3. Świadomość niebezpieczeństw związanych z nadużywaniem korzystania z internetu, telefonów komórkowych, telewizji. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość. 5. Uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem. 6. Kształtowanie nawyków prozdrowotnych. Podstawowe zasady realizacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego obejmują: 1. znajomość założeń programu przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły 2. zaangażowanie w realizację wszystkich podmiotów szkolnej społeczności 3. respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski) 4. współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły wspierającym działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły. Jesteśmy szkołą, która: MISJA SZKOŁY 1. opiera swoje działanie na takich wartościach, jak: mądrość, uczciwość, odpowiedzialność, kreatywność, sukces 2. wspiera indywidualny rozwój każdego ucznia, 5

3. buduje w wychowankach poczucie wartości, bezpieczeństwa i satysfakcji z wyboru naszej szkoły 4. nauczyciele z zaangażowaniem przekazują uczniom wiedzę, są dla nich przykładem postępowania opartego na wartościach 5. wspólnie z rodzicami przygotowuje uczniów do pełnienia ważnych ról społecznych i zawodowych 6. praca z uczniami przynosi nauczycielom szacunek, zadowolenie i satysfakcję, a społeczeństwu zadowolenie z właściwego wychowania odpowiedzialnych, przygotowanych wszechstronnie, posługujących się techniką informatyczną i językami obcymi absolwentów. Absolwent naszej szkoły: SYLWETKA ABSOLWENTA 1. potrafi samodzielnie funkcjonować we współczesnym świecie 2. posiada poziom wiedzy ogólnej pozwalającej podjąć kształcenie na poziomie wyższym 3. posiada umiejętność swobodnego korzystania z różnych źródeł wiedzy, krytycznie je selekcjonując i twórczo wykorzystując 4. umie dokonywać wyborów zgodnych z normami moralnymi 5. ma poczucie własnej wartości i honoru 6. jest odpowiedzialny za siebie i innych 7. jest tolerancyjny i otwarty wobec inności drugiego człowieka 8. rozumie różnice wynikające z przynależności do różnych kręgów kulturowych 9. czuje się obywatelem Polski, Europy i świata 10. dobrze zna języki obce i sprawnie posługuje się nowoczesnymi technikami komunikacyjnymi 11. jest człowiekiem prawym, przygotowanym do godnego i mądrego życia 6

STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH Dyrektor szkoły: 1. dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, 2. inspiruje nauczycieli do wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów, 3. stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, 4. współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań, 5. nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły, 6. nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego. Rada Pedagogiczna 1. uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych 2. sporządza i uchwala program wychowawco- profilaktyczny w porozumieniu z Radą Rodziców 3. opiniuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością 4. uczestniczy w realizacji i ewaluacji szkolnego programu wychowawczoprofilaktycznego. Nauczyciele 1. współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych 2. reagują na przejawy agresji, niedostosowania społecznego,uzależnień, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań uczniów 3. przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach trudnych 7

4. udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych 5. kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji 6. rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu, frekwencji oraz postępach w nauce 7. wspierają swoimi działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania Wychowawcy klas 1. diagnozują sytuację wychowawczą w klasie 2. rozpoznają indywidualne potrzeby uczniów 3. zapoznają uczniów i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły 4. opracowują w oparciu o Program Wychowawczo Profilaktyczny Szkoły plan pracy wychowawczej i go realizują 5. oceniają zachowanie uczniów, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami 6. współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach 7. współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno pedagogiczną, sądem rodzinnym i innymi 8. wspierają uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji 9. podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom. Zespół wychowawców 1. opracowuje projekty procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, karania, nagradzania, wystawiania ocen zachowania i innych, 2. analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze, 3. przygotowuje analizy i sprawozdania w zakresie działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły, 4. podejmuje inne działania wynikające z bieżących potrzeb szkoły. 8

Pedagog szkolny/psycholog 1. diagnozuje środowisko wychowawcze, indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów w celu określenia przyczyn niepowodzeń edukacyjnych oraz wspierania mocnych stron uczniów 2. zapewnia uczniom pomoc psychologiczną w odpowiednich formach 3. zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów 4. współpracuje z rodzicami uczniów potrzebujących opieki i wsparcia udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów 5. współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły 6. podejmuje działania z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży Rodzice 1. mają prawo do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi I moralnymi, jeśli nie pozostają one w sprzeczności z prawami dziecka 2. Rada Rodziców uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. 3. rodzice znają i akceptują plan pracy wychowawczej 4. współdziałają w sprawach wychowania i kształcenia dzieci 5. uczestniczą w zebraniach organizowanych przez szkołę oraz aktywnie uczestniczą w życiu szkoły 6. systematycznie kontaktują sie z wychowawcą i nauczycielami uczącymi dziecko oraz pedagogiem, psychologiem zgodnie z potrzebami 9

Samorząd Uczniowski 1. jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem, 2. współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną, 3. prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów, 4. reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego, 5. dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję, 7. może podejmować działania z zakresu wolontariatu. Diagnoza potrzeb i problemów wymagających działań wychowawczych i profilaktycznych Podstawę do podjęcia działalności wychowawczej i profilaktycznej stanowi analiza opracowana na podstawie przeprowadzonej diagnozy potrzeb wśród uczniów, rodziców i nauczycieli oraz wniosków z nadzoru pedagogicznego. Wskazują one na istnienie następujących potrzeb i problemów: a) problemy w radzeniu sobie z przeżyciami i trudnościami osobistymi b) mała wiedza uczniów na temat zagrożeń wieku dorastania i zagadnień zdrowia psychicznego c) nieumiejętność radzenia sobie ze stresem d) przeciwdziałanie uzależnieniom (narkotyki, dopalacze, środki odurzające, substancje psychotropowe, nowe substancje psychoaktywne ) e) planowanie kariery zawodowej, potrzeba doradztwa zawodowego f) zagrożenia cywilizacyjne cyberprzemoc, uzależnienia od telefonu, internetu g) brak systematyczności w realizowaniu obowiązku szkolnego h) potrzeba doskonalenia dla nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki szeroko rozumianych uzależnień oraz zdrowia psychicznego wśród młodzieży 10

ZADANIA WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNE I FORMY ICH REALIZACJI ROZWÓJ SPOŁECZNY ZADANIA FORMY REALIZACJI 1. Kształtowanie więzi z krajem ojczystym, poszanowanie dla dziedzictwa narodowego oraz innych kultur i tradycji. 2. Kształtowanie poczucia przynależności do grupy rówieśniczej, społeczności IX LO oraz szacunek wobec tradycji szkolnej. 3. Wychowanie patriotyczne w duchu demokracji i tolerancji. 4. Kształtowanie umiejętności komunikowania i funkcjonowania w grupie rówieśniczej. 5. Kształtowanie wrażliwości na potrzeby innych. 6. Przygotowanie do czynnego udziału w życiu publicznym. Kształtowanie postaw obywatelskich. 7. Podejmowanie działań mających na celu promowanie szkoły w środowisku lokalnym. Udział uczniów w uroczystościach patriotycznych szkolnych i miejskich, budzenie szacunku do ceremoniału szkolnego. Udział w projektach unijnych, wymianach międzynarodowych. Warsztaty i lekcje kształtujące postawę tolerancji. Organizowanie Dni Integracji uczniów klas I. Współpraca z organizacjami lokalnymi, rodzicami w celu organizacji różnych przedsięwzięć szkolnych i miejskich. Lekcje rozwijające umiejętności komunikacji interpersonalnej i rozwiązywania konfliktów. Zapoznanie uczniów ze Statutem Szkoły i obowiązującymi regulaminami. Udział uczniów w akcjach charytatywnych, propagowanie działalności wolontaryjnej w szkole. Wspieranie działalności Samorządu Uczniowskiego. Organizowanie debat historycznych, parlamentarnych. Lekcje w muzeum. Współpraca z IPN, ECS. Organizacja Dni Otwartych Szkoły. Organizacja i udział w konkursach, turniejach, wycieczkach szkolnych. 11

ROZWÓJ INTELEKTUALNY ZADANIA 1. Promowanie postępów w nauce i zachowaniu. 2. Rozwijanie indywidualnych zainteresowań i uzdolnień. 3. Rozwijanie umiejętności stosowania wiedzy w sytuacjach typowych i problemowych. 4. Motywowanie do podejmowania wysiłku intelektualnego. 5. Budzenie odpowiedzialności za własny rozwój. 6. Kształtowanie umiejętności prezentowania przez ucznia własnych poglądów i szacunku wobec poglądów innych ludzi. 7. Budowanie wśród uczniów poczucia własnej wartości. FORMY REALIZACJI Wyróżnianie uczniów z najwyższymi średnimi ocen. Prezentacja prac i osiągnięć uczniów na forum szkoły i w środowisku lokalnym. Organizowanie dla uczniów kół zainteresowań i zajęć pozalekcyjnych. Uczestnictwo uczniów w projektach przedmiotowych. Przygotowanie uczniów do konkursów i olimpiad przedmiotowych. Uczestnictwo w zajęciach na uczelniach wyższych i w instytucjach naukowych Trójmiasta. ROZWÓJ PSYCHICZNY ZADANIA 1. Działania ukierunkowane na budowanie harmonii psychicznej i właściwego stosunku do świata. 2. Kształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału i wiary we własne możliwości. 3. Kształtowanie umiejętności życiowych, szczególnie radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania swoich emocji. 4. Kształtowanie krytycznego myślenia, konstruktywnego podejmowania decyzji w FORMY REALIZACJI Warsztaty prowadzone przez psychologa, pedagoga szkolnego na tematy dotyczące radzenia sobie ze stresem, zdrowia psychicznego, profilaktyki uzależnień. Prowadzenie przez wychowawców, psychologa, pedagoga indywidualnych rozmów z uczniami. Spotkania z doradcą zawodowym. Objęcie opieką pedagogiczno psychologiczną uczniów z problemami w nauce i zdrowotnymi. 12

sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowiu. 5. Promowanie indywidualizacji kształcenia. 6. Kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole. 7. Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego. Powszechna dostępność uczniów do psychologów, pedagogów, dyrekcji. Popieranie inicjatyw SU. Organizacja zajęć wyrównawczych dla uczniów z problemami w nauce. Organizacja warsztatów podnoszących kompetencje nauczycieli w ramach WDN. ROZWÓJ DUCHOWY ZADANIA 1. Kształtowanie stabilnego systemu wartości opartego na prawdzie, uczciwości i godności. 2. Docenienie wartości życia i poczucia sensu istnienia. 3. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za siebie i innych. 4. 5. Rozwijanie potrzeby aktywnego uczestnictwa w kulturze. 6. Zachęcanie młodzieży do pracy nad sobą. 7. Kształtowanie zasad dobrego wychowania, szacunku dla siebie i innych oraz estetyki języka ojczystego. 8. Rozwijanie poczucia jedności człowieka z otaczającym światem. 9. Wychowanie w duchu poszanowania dla otaczającej przyrody. 13 FORMY REALIZACJI Realizacja celów wychowawczych na wszystkich przedmiotach i godzinach z wychowawcą. Spotkania klasowe w ramach godz. wychowawczych z psychologiem, pedagogiem, pielęgniarką. Praca w wolontariacie, udział w akcjach charytatywnych. Organizowanie wyjść do muzeów, teatru, kina. Organizacja konkursów, projektów o różnorodnej tematyce i wskazywanie wartości udziału. Systematyczne ocenianie właściwych zachowań i negacja wykroczeń. Organizacja zajęć o charakterze sportowym. Udział w rajdach, akcjach ekologicznych.

ROZWÓJ FIZYCZNY ZADANIA 1. Upowszechnianie i realizacja w szkole programów służących promocji zdrowego stylu życia. 2. Upowszechnianie materiałów z zakresu edukacji zdrowotnejzdrowego żywienia, aktywności fizycznej wśród uczniów, rodziców, nauczycieli. 3. Promowanie aktywności fizycznej w szkole i poza szkołą. 4. Wskazywanie wartości zabawy bez używek. 5. Upowszechnianie w szkole programu z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. 6. Kształtowanie nawyków i odpowiednich zachowań w sytuacjach trudnych. 7. Stworzenie warunków bezpieczeństwa na terenie szkoły. FORMY REALIZACJI Warsztaty i projekty promujące zdrowy styl życia, właściwe nawyki żywieniowe. Spotkania z pielęgniarką, pogadanki o charakterze edukacyjnym, programy profilaktyczne. Organizacja pozalekcyjnych zajęć sportowych, rajdów. Zwiększenie atrakcyjności zajęć wychowania fizycznego w celu podwyższenia frekwencji na lekcjach wych. fizycznego. Spotkania ze specjalistami na tematy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa. Działania pracowników szkoły mające na celu bezpieczeństwo uczniów: dyżury, procedury reagowania w sytuacjach trudnych. 14