STYCZEŃ 2011 Cele ogólne: Uczyć się orientować w czasie Co to znaczy dawno-teraz? Co było, co jest, czy mogę przewidzieć co będzie (przewidywanie zaraz potem) Etapy życia, zmienność wyglądu (człowieka, przyrody) Umiejętność dostrzegania zjawisk, formułowania uogólnień Umiejętność dostrzegania zjawisk w otoczeniu, obserwowania wybranych zjawisk Umiejętność klasyfikowania spostrzeżeń Umiejętność wiązania nowego z posiadanym zasobem wiedzy, stosowania w praktyce Wybrane treści programowe + propozycje dzieci: Zegar odmierza czas np. Witaj Nowy Roku; Co roku jesteśmy starsi; Zegar odmierza czas; Zegary dawniej i dziś; siedem dni ma tydzień; Dni i noce W zimowe dni np. Uroki zimy, Właściwości śniegu, właściwości wody; Mam 7 (6) lat; Trzeba zdrowym być, aby długo żyć W karnawale same bale np. bal bałwanków, zabawa karnawałowa, baśniowy świat Dzień Babci i Dziadka U Babci i Dziadka; Diagnoza zachowań emocjonalno-społecznych, umiejętności poznawczych, kompetencji komunikacyjnych i językowych, motoryki małej i dużej. Formy organizacyjne: indywidualnie, zespołowo, w małych grupach, z całą grupą Kolejność poszczególnych form pracy stosowana w zależności od przeprowadzonej diagnozy dzieci; różnicowanie zadań, umożliwienie wyboru zadań (ofert edukacyjnych zabawowo-zadaniowych) oraz sposobu ich realizacji. Cele realizowane są w różnych porach dnia, głównie przez zabawę. 1
Lp. Sytuacje edukacyjne Forma organizacyjna Uwagi 1 Planowanie dnia wspólnie z dziećmi Z całą grupą Czynność stała 2 Edukacja przyrodnicza i prozdrowotna Gry i zabawy na powietrzu, zabawy śniegiem, zabawy badawcze np. związane z obserwacją zmian w przyrodzie (właściwościami i wyglądem śniegu, lodu itp.). Zabawy ruchowe, gry zespołowe (na placu zabaw i w sali gimnastycznej), gimnastyka rozwojowa. Wdrażanie do higieny i dbania o zdrowie /czynności samoobsługowe, nawyki higieniczne/. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Pomaganie w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. 3 Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania Wprowadzenie w świat kodowanych informacji sens kodowania i dekodowania znaków, symboli; inspirowanie do wypowiedzi na tematy bliskie dzieciom; opisywanie wybranych ilustracji, opowiadanie historyjek obrazkowych; zabawy słowne typu: Dokończ zdanie lub Co by było, gdyby (wspomaganie rozwoju mowy dzieci). Ćwiczenia manualne przygotowujące do pisania zabawy w rysowanie, /malowanie/ na dużych płaszczyznach różnymi narzędziami pisarskimi oraz na różnych materiałach /piasek, karton, tapeta itp./; dorysowywanie brakujących elementów; zabawa -np. Taniec dłoni lub Dyrygent (ćwiczenie motoryki małej, koordynacji wzrokowo-ruchowej, wodzenia wzrokiem ruchem ręki od lewej strony do prawej; wyrabianie umiejętności prawidłowego trzymania i posługiwania się narzędziem piszącym; zmniejszanie napięcia mięśniowego); Rozpoznawanie imion, łączenie podpisów z ilustracjami; słowne układanie zdań do ilustracji; analiza i synteza sylabowa i głoskowa wyrazów. Czytanie prostych wyrazów. Zapoznawanie z literami alfabetu (w zależności od stopnia zainteresowania i gotowości dzieci do czytania i pisania -indywidualnie, w małych grupach). 4 Wspomaganie rozwoju intelektualnego wraz z edukacją matematyczną. Elementy przeliczania-ustawianie po kolei, numerowanie; aspekt kardynalny W małych grupach lub zespołach, indywidualnie, czasami z całą grupą W małych grupach lub indywidualnie, czasami z całą grupą W małych grupach lub indywidualnie, czasami z całą grupą Diagnoza sfery intelektualnej (spostrzegawczość, umiejętność myślenia analizowanie zjawisk, formułowanie wniosków itp.) oraz umiejętności współdziałania; motoryki dużej.. Diagnoza kompetencji poznawczych (spostrzegawczość, pamięć, analiza-synteza) i komunikacyjno-językowych. gotowości do nauki czytania i pisania. Diagnoza kompetencji matematycznych; motoryki dużej. 2
liczby oraz aspekt porządkowy liczby. Doskonalenie przeliczania do 8. Obliczenia związane z upływem czasu(tydzień, miesiąc, rok, 2 lata itd.), kształtowanie umiejętności odczytywania pełnych godzin na zegarze. Klasyfikowanie (tworzenie zbiorów wg podanego kryterium) Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych /przyczyna i skutek przewidywanie następstw, łączenie czynności i ich skutków /; planowanie czynności umiejętność samodzielnego prowadzenia działań - budowanie przestrzeni, planowanie i tworzenie miejsc do działania i zabawy; zmiany odwracalne i nieodwracalne; formułowanie wniosków; przewidywanie skutków w sytuacjach życiowych. 5 Kształtowanie umiejętności społecznych - porozumiewanie się z innymi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych. ( Poznam siebie, poznam innych, jaki jestem, z kim i jak mogę się bawić) Zabawy integracyjne i inne: np. Powitanie pór roku, Co to za dźwięk, Piłkasylaba, Światłość i ciemność, Dzień i noc, Wiatr, deszcz, burza, Kolorowy tydzień; zabawy pantomimiczne; mini-scenki sytuacyjne; gry Memo, Domino, gry planszowe (np. Warcaby, Chińczyk, Zawiszak) /w sali lub na placu zabaw/. Zabawy dowolne (wybrane i proponowane przez dzieci) - tematyczne, konstrukcyjne, ruchowo-orientacyjne, plastyczne, receptywne, itp. Wyzwalanie spontanicznej aktywności zabawowej dzieci, pomysłowości w zabawie, planowanie przestrzeni do działania; stosowanie form grzecznościowych w zabawie (oraz sytuacjach realnych); oglądanie książek, słuchanie bajek i melodii, słuchanie wierszy; rozpoznawanie różnych dźwięków z otoczenia (realnych i wytworzonych), z CD zagadki słuchowe(zabawy receptywne). /Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania/ 6 Wychowanie przez sztukę muzyka i śpiew, pląsy i taniec. Zabawy muzyczno rytmiczne / rytmika, tańce/, zabawa karnawaowa; zgadywanki muzyczne; nauka piosenek o zimie oraz piosenek dla Babci i Dziadka; zabawy instrumentami perkusyjnymi; słuchanie muzyki relaksacyjnej, klasycznej 7 Zajęcia stymulujące kompetencje językowe m.in. ćwiczenia ortofoniczne (szum drzew, szum wiatru, głosy ptaków, owadów itd.) Z całą grupą, w małych grupach, zespołach Indywidualnie, w małych grupach lub zespołach w zależności od potrzeb dzieci. Z całą grupą, zespołowo Z całą grupą i indywidualnie Diagnoza zachowań społecznych i emocjonalnych, diagnoza zdolności rozumienia i zapamiętywania prostych umów, stosowania zasad wspólnej zabawy oraz umiejętności stosowania doświadczeń własnych. Diagnoza motoryki dużej; ekspresji muzyczno-ruchowej; wrażliwości słuchowej, poczucia rytmu; umiejętność słuchania linii melodycznych oraz koncentracji uwagi. Diagnoza możliwości językowych i komunikacyjnych 3
/Wspomaganie rozwoju mowy dzieci/ 8 Wychowanie przez sztukę różne formy plastyczne. Malowanie farbami na różnych płaszczyznach, rysowanie, lepienie z plasteliny lub gliny, wycinanie i klejenie (m.in. składanki origami, układanie obrazków z części, wydzieranki, collage tematy zaproponowane (np. stroje i maski na bal karnawałowy; śniegowe płatki; niespodzianka dla Babci i Dziadka) i dowolne 9 Wychowanie religije: -Wspólna modlitwa (czynność stała, każdego dnia) - Katechezy: Trzej Królowie składają dary Jezusowi; Jezus jest Synem Bożym chrzest Jezusa w Jordanie; Jezus opowiada o Ojcu, który na nas czeka; Jezus zawsze nam pomaga uciszenie burzy na jeziorze; Indywidualnie, w małych grupach lub zespołach (nauczyciel demonstruje sposoby posługiwania się przyborami) Z całą grupą i w zespołach dzieci(sprawność aparatu mowy). Diagnoza myślenia, pomysłowości, sprawności manualnych dłoni (motoryka mała, chwyt, płynność, precyzja, nacisk i siła).. Umiejętność skupiania uwagi podczas ważnych momentów w ciągu dnia. 10 Podsumowanie dnia: co planowaliśmy, co się udało, a co nie? Z całą grupą 11 Inne: - Jasełka - spotkanie z okazji Dnia Babci i Dziadka - zabawa karnawałowa z rodzicami - zajęcia z ceramiki - pantomima 4
Literatura wykorzystana w planowaniu pracy nauczyciela: Podstawa programowa - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (obowiązuje od 30 stycznia 2009 r.) Program Pakiet dla sześciolatka Bawię się i działam. Przygotowuję się do szkoły Scenariusze zajęć dziennych z sześciolatkami, Wydawnictwo Nowa Era, 2009. Barbara Bilewicz-Kuźnia, Teresa Parczewska, Entliczek-pentliczek. Ku dziecku. Program wychowania przedszkolnego ; Wydawnictwo Nowa Era, 2010. Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E., Program wspomagania rozwoju, wychowania i edukacji starszych przedszkolaków, Wydawnictwo Nowa Era, 2008. Waloszek D., Zabawa. Edukacja. Zielona Góra 1996. Waloszek D., Rola zadań w wychowaniu dzieci w wieku przedszkolnym, Zielona Góra 1993. Waloszek D., Nauczyciel i dziecko. Organizacja warunków edukacji przedszkolnej, ODN, Zielona Góra 1998. Waloszek D., Pedagogika przedszkolna metamorfoza statusu i przedmiotu badań, WNAP, Kraków 2006. Majchrzak I., Wprowadzanie dziecka w świat pisma metoda odimiennej nauki czytania. Kielar-Turska M., Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata. Warszawa 1992. Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E.,Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną nauke w szkole, Edukacja Polska 2009. Gruszczyk - Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca matematyka. Metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych, WSiP, Warszawa 2000. Gruszczyk - Kolczyńska E., Edukacja matematyczna sześciolatków. "Wychowanie w Przedszkolu" 1992 nr 1-10, 1993, nr 1-10. Gruszczyk - Kolczyńska E., Jak kształtuje się u dzieci psychiczna dojrzałość do uczenia się matematyki? " Wychowanie w Przedszkolu"1988, nr 6-8 Karwowska - Struczyk M., Hajnicz W., Obserwacja w poznawaniu dziecka, Warszawa 1998, WSiP. Dyner W. J., Zabawy tematyczne dzieci w domu i przedszkolu. Wrocław - Warszawa- Kraków- Gdańsk 1971. 5
Elkonin D.B., Psychologia zabawy. Warszawa 1984. Filip J., Rams T., Dziecko w świecie matematyki. Kraków 2003. Muchacka B., Zabawy badawcze w edukacji przedszkolnej. Kraków 2001. Popek S., Twórczość artystyczna w wychowaniu dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa 1985. Szuman S., Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej dziecka. Warszawa 1927. Trojanowska A., Dziecko i plastyka, WSiP, Warszawa 1983. 6