SYLLABUS Lp. Element Opis 1 2 Nazwa Typ Dialektologia Obowiązkowy 3 Instytut Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki 4 5 Kod Kierunek, specjalność, poziom i profil PPWSZ-FA-1-66-s kierunek: filologia polska specjalność: dziennikarska i nauczycielska poziom : studia pierwszego stopnia profil : praktyczny 6 Forma studiów stacjonarne niestacjonarne 7 Rok studiów, semestr rok III, semestr VI - 8 Forma zajęć i liczba godzin dydaktycznych wymagających bezpośrednieg o udziału nauczyciela i studentów Stacjonarne: Ćwiczenia laboratoryjne 30 - Niestacjonarne: 9 Punkty ECTS 3 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS 10 Forma aktywności studenta Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, w tym: Obciążenie studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne godz.: ECTS: godz.: ECTS: 32 1,3
Udział w wykładach (godz.) - Udział w ćwiczeniach/ seminariach/ zajęciach praktycznych/ praktykach zawowych (godz.) Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem (godz.) 30 2 Udział w egzaminie (godz.) - Obciążenie studenta związane z nauką samodzielną, w tym: Samodzielne studiowanie tematyki zajęć/ przygotowanie się ćwiczeń (godz.) Przygotowanie zaliczenia/ egzaminu (godz.) Wykonanie prac zaliczeniowych (referat, projekt, prezentacja itd.) (godz.) Obciążenie studenta w ramach zajęć związanych z praktycznym przygotowaniem zawowym godz.:43 ECTS: godz.: ECTS: 3 godz.:1,7 ECTS: godz.: ECTS: Suma (obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich oraz związane z nauką samodzielną) godz.: 75 ECTS: 3 godz.: ECTS: 11 12 Nauczyciel akademicki odpowiedzial ny za przedmiot/ moduł (egzaminując y) Nauczyciele akademiccy prowadzący przedmiot/ moduł Prof. dr hab. Józef Kąś Prof. dr hab. Józef Kąś 13 Wymagania (kompetencje) Wiedza z zakresu gramatyki historycznej i gramatyki opisowej języka
wstępne polskiego. 14 Założenia cele przedmiotu i Zapoznanie studentów z geograficznym zróżnicowaniem gwar luwych, z podstawową terminologią dialektologiczną oraz najistotniejszymi współczesnymi przemianami językowymi w śrowiskach wiejskich. Opis efektów w zakresie: Odniesienie kierunkowy ch efektów Odniesienie efektów dla obszaru WIEDZY W1 Student zna terminy z zakresu dialektologii K_W01 H1P_W01 W2 Student zna podstawową literaturę przedmiotu. K_W02 H1P_W02 W3 Ma wiedzę o zróżnicowaniu terytorialnym polszczyzny. K_W03 H1P_W03 15 Efekty U1 UMIEJĘTNOŚCI Umie zidentyfikować dialekt na podstawie cech gwarowych obecnych w nagraniu dźwiękowym lub w tekście zapisanym fonetycznie. K_U01 H1P_U01, H1P_U09, H1P_U10 U2 Umie zinterpretować najistotniejsze procesy językowe na wsi w powiązaniu z parametrami socjalnymi osób. K_U01 H1P_U01, H1P_U09, H1P_U10 KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH K1 Będzie umiał wykorzystać wiedzę i umiejętności nawiązania współpracy z instytucjami regionalnymi. K_K01 K_K02 H1P_K01 H1P_K02 16 Treści K2 Będzie propagował wrażliwość społeczną na rolę lokalnej kultury w buwaniu tożsamości regionalnej. K_K01 K_K02 H1P_K01 H1P_K02 Podział obszaru etnicznego na dialekty, a w ich obrębie na zespoły gwarowe. Językowe podstawy takiego podziału. Podstawowe terminy dialektologiczne: dialekt, gwara, izoglosa, izoleksa. Związek współczesnych dialektów z historią języka polskiego. Metody badawcze w dialektologii. Najważniejsze zagadnienia ogólne: stan samogłosek nosowych i pochylonych w gwarach, mazurzenie i zjawiska pokrewne, asynchroniczna wymowa spółgłosek wargowych miękkich, małopolskie ch w wygłosie. Podstawowe prace dialektologiczne, kumentujące stan dialektów: atlasy, słowniki, zbiory tekstów. Tu szczególny nacisk kładzie się na opis i literaturę tyczącą gwar Małopolski południowej. Dialekty i gwary opisywane są według ujednoliconego schematu, w którym ustala się szczegółowe realizacje z zakresu cech ogólnych:
17 18 Stosowane metody dydaktyczne Metody weryfikacji efektów (w odniesieniu poszczególnych efektów) mazurzenia i udźwięcznienia międzywyrazowego; realizacji kontynuantów staropolskich samogłosek długich (późniejszych pochylonych); realizacji samogłosek nosowych; realizacji innych, lokalnych właściwości gwarowych. Wybrane zagadnienia socjolingwistyczne: zanikanie i wyzbywanie się gwary, przełączanie kodów, szkoła wobec gwary, stylizacja gwarowa, ewolucja słownictwa gwarowego, słownictwo osób wyzbywających się gwary. Wykład informacyjny, wykład z prezentacją multimedialną, ćwiczenia, zajęcia praktyczne, pokaz, instruktaż, praca w grupach. Efekt kształceni a W1 W2 W3 U1 U2 K1 Sposób weryfikacji efektów np. egzamin ustny, egzamin pisemny, zaliczenie ustne, kolokwium, projekt, referat, prezentacja, sprawozdanie, dyskusje, obserwacja w czasie zajęć itd. Dyskusje, obserwacja w czasie zajęć. Dyskusje, sprawozdanie, obserwacja w czasie zajęć. Dyskusje, obserwacja w czasie zajęć. Zaliczenie ustne. Burza mózgów. Współpraca ze skansenami i muzeami regionalnymi. K2 Samodzielne podejmowanie inicjatyw na rzecz ochrony i utrwalania dziedzictwa regionalnego. 19 Kryteria oceny osiągniętych efektów Forma i warunki zaliczenia, w tym zasady puszczenia egzaminu / zaliczenia z oceną Systematyczna obecność na zajęciach, udział w dyskusjach i poziom wiedzy i umiejętności prezentowany w ich trakcie; wykonanie nagrania gwarowego. Praca zaliczeniowa w formie samodzielnie wykonanego nagrania gwarowego i rozpisania jego fragmentu (10-15 minut). 21 Wykaz literatury podstawowej 22 Wykaz literatury K. Dejna, Dialekty polskie, Wrocław 1973. S. Urbańczyk, Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1952 (lub wyd. nast.). K. Nitsch, Wybór polskich tekstów gwarowych, Warszawa 1960 (lub wyd. nast.) S. Dubisz, H. Karaś, N. Kolis, Dialekty i gwary polskie, Warszawa 1995. M. Kucała, Twoja mowa cię zdradza. Regionalizmy i dialektyzmy języka
23 uzupełniającej polskiego, Kraków 1994. J. Mazur, Dialekty, [w:] Język polski, red. S. Gajda, Opole 01, s. 403-421. J. Reichan, Gwary polskie w końcu XX w. [w:] Polszczyzna 00, Kraków 1999, s. 262-278. J. Bubak, Spiskie teksty gwarowe z obszaru Polski, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Językoznawcze, z. 36, Kraków 1972. J. Bubak, Teksty gwarowe ze wsi Ząb w powiecie nowotarskim, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Językoznawcze, z. 12, Kraków 1966. Podstawowe słowniki gwar Małopolski południowej. Wymiar, zasady i forma odbywania Nie tyczy praktyk zawowych