MINISTER INFRASTRUKTURY Warszawa, dnia 26 czerwca 2008 r. GT1w-0701/01/2008/406 Pan Bronisław KOMOROWSKI Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku, W odpowiedzi na interpelację Pana Mirosława Pawlaka Posła Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie finansowania budowy infrastruktury portowej oraz dróg zapewniających dostęp do portów przesłanej przy piśmie Marszałka Sejmu RP w dniu 9 maja 2008 roku, Nr SPS-023-3001/08 uprzejmie przedstawiam wyjaśnienia dotyczące kwestii poruszonych w piśmie. Pytanie 1. Co legło u podstaw wydatkowania przez zarządy morskich portów jedynie 32,7% wydatków na budowę i modernizację oraz utrzymanie infrastruktury portowej? W pytaniu prawdopodobnie chodzi o wielkości zaangażowania przez zarządy portów morskich w budowę i modernizację oraz utrzymanie infrastruktury portowej a także wykorzystanie funduszy unijnych. We wspomnianym w Piśmie Pana Posła - raporcie NIK uwzględniono wyłącznie nakłady na inwestycje infrastrukturalne poniesione z własnych środków stąd udział procentowy może być nieprecyzyjny. Poniżej podaję informację dotyczącą udziału w budowę i modernizację oraz utrzymanie infrastruktury portowej poszczególnych zarządów portów morskich.
Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdańsk S.A. W 2007 roku wysokość nakładów na środki trwałe w budowie wyniosła ogółem 73.516.729 zł (projekty SPOT 61.544.357 zł, pozostałe 11.972.372 zł). Wydatki na budowę, rozbudowę i modernizację oraz utrzymanie infrastruktury portowej zostały przedstawione w tabeli poniżej: 2007 rok 2006 rok Dynamika Lp. Wyszczególnienie Kwota Struktura Kwota Struktura 2007/2006 zł % zł % % 1 2 3 4 5 6 7 1. Wydatki na budowę infrastruktury 71 532 932 62,12% 45 198 278 50,76% 158,26% 2. Remonty infrastruktury portowej 2 758 744 2,40% 3 835 807 4,31% 71,92% 3. Wydatki na naprawę i konserwację oraz utrzymanie sprawności eksploatacyjnej infrastruktury portowej 8 086 918 7,02% 8 152 851 9,16% 99,19% 4. Wydatki na bieżącą eksploatację infrastruktury portowej 14 692 697 12,76% 13 794 910 15,49% 106,51% 5. Wydatki na zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony infrastruktury portowej 9 245 893 8,03% 8 616 618 9,68% 107,30% 6. Wydatki na utrzymanie i zabezpieczenie infrastruktury ochrony przeciwpożarowej 8 843 121 7,68% 9 436 584 10,60% 93,71% 7. Razem 115 160 306 100,00% 89 035 047 100,00% 129,34% Łącznie w 2007 wydatkowano o 26.125.259 zł (o 29.34%) więcej niż w 2006 roku. Sektorowy Programu Operacyjny Transport ZMPG S.A. realizował trzy projekty w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport: Infrastruktura dostępu do rejonu Nabrzeża Przemysłowego SPOT/1.2.2/17/04 Na projekt wydatkowano: 2004 2005 888.568 zł 2006 1.060.948 zł 2007 6.671.625 zł, 2
Rozbudowa infrastruktury nabrzeżowej i drogowej Terminalu Promowego Westerplatte nr SPOT/1.2.2/19/04 Na projekt wydatkowano: 2004 2005 2006 2007 1.647.035 zł 3.437.964 zł 37.763.739 zł, Poprawa dostępu do Wolnego Obszaru Celnego w Porcie Gdańsk nr SPOT/1.2.2/18/04 Na projekt wydatkowano: 2004 2005 2006 2007 4.687.684 zł 19.307.009 zł 17.108.993 zł, Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A. Zarząd Morskiego Port Gdynia SA. w okresie budżetowym 2004-2006 nie aplikował bezpośrednio o środki unijne na rozbudowę infrastruktury portowej, wspierając Miasto Gdynię w staraniach o pozyskanie środków na realizację dwóch inwestycji drogowych, kluczowych dla zapewnienia dostępu drogowego do portu - "Rozbudowa ulicy Janka Wiśniewskiego" (70 mln zł) i "Budowa Trasy Kwiatkowskiego III etap" (234 mln zł). Obie te inwestycje uzyskały dofinansowanie w ramach SPOT, zostały zrealizowane i oddane do użytku w czerwcu b.r. Działanie takie było zgodne z zapisami "Strategii Rozwoju Portu Gdynia do roku 2015" zatwierdzonej przez WZA ZMP Gdynia w 2003 roku. W tym zakresie plany zarządu Portu zostały zrealizowane w 100%. W zakresie planów inwestycyjnych realizowanych ze środków własnych Zarządu Portu wykonanie wynosiło w latach: 2005-82%, 2006-70%, 2007-72%; 3
Dotyczy Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Uwzględniając wydatki na utrzymanie i eksploatację infrastruktury portowej, łączne wydatki (ze środków własnych i EFRR) kształtowały się odpowiednio: (tys. PLN) poz. Wyszczegolnienie 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r. Razem Wydatki ogółem związane z przedmiotem działania i utrzymania I. Spółki 87 404 101 508 140 917 162 379 492 208 w tym: Wydatki związane z budową, rozbudową,modernizacją i utrzymaniem 1. infrastruktury portowej 36 411 46 342 82 710 96 203 261 666 z tego: 0 a) naklady na infrastrukturę portową 13 461 25 760 62 710 86 476 188 407 b) podatek od nieruchomości 9 752 7 857 8 342 4 202 30 153 c) opłata za wieczyste użytkowanie gruntow 1 664 1 363 1 222 2 046 6 295 d) remonty w zakresie infrastruktury portowej 4 341 5 295 4 950 408 14 994 e) pogłębianie akwenów, roboty nurkowe i czerpalne 3 292 2 713 2 340 1 537 9 882 f) nadzór nad mediami 3 661 3 077 2 881 1 438 11 057 g) ekspertyzy i analizy 240 277 265 96 878 a) b) II. pozostałe wydatki związane z przedmiotem działania i utrzymania 2 spółki 50 993 55 166 58 147 27 428 191 734 w tym: 0 wydatki na pozostałe środki trwałe w budowie 91 399 408 130 1 028 wydatki eksploatacyjne związane z funkcjonowaniem spółki 50 902 54 767 57 739 27 298 190 706 Udziałwydatków związanych z budową, rozbudową i utrzymaniem infrastruktury portowej w wydatkach ogółem 41,66% 45,73% 58,69% 59,24% 53,16% ZMPS i Ś S.A. w latach 2004-2007 poniósł wydatki na budowę i modernizację infrastruktury portowej w kwocie 188.406.tys. zł, z tego sfinansowane z Sektorowego Programu Operacyjnego Transport 56.212.tys. zł., funduszu Schengen 2.474 tys. zł. Pytanie 2. Jak kształtuje się przeciętny stopień zdekapitalizowania obiektów infrastruktury portowej? Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdańsk S.A. Zgodnie z danymi księgowymi na dzień 30.04.2008r. stopień dekapitalizacji (liczony jako stosunek wartości umorzenia do wartości początkowej infrastruktury portowej) wynosi 63,05%. 4
W podobnym stopniu oceniane jest zdekapitalizowanie według opinii technicznej na poziomie 65%. Jest to dekapitalizacja względna w rozumieniu zmniejszenia wartości użytkowej środków trwałych, stanowiących składniki infrastruktury portowej, wskutek częściowego ich zużycia. Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A. Przeciętny stopień zdekapitalizowania obiektów infrastruktury portowej w Porcie Gdynia wynosi 59 %. Dotyczy Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. Stopień dekapitalizacji infrastruktury portowej w latach 2004 2007 wynosił : 2004r. 51,1 % 2005r. 47,8% 2006r. 48,0 % 2007r. 48,4 % Pytanie 3. Jak kształtuje się dostęp drogowy do portów Szczecin i Świnoujście? Uprzejmie informuję, że zarówno Szczecin jak i Świnoujście są miastami na prawach powiatu. Zgodnie natomiast z art. 19 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.), zarządcą wszystkich dróg publicznych w granicach miast na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta. Zgodnie z art. 20 powołanej ustawy do zarządcy drogi należy m.in. opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz pełnienie funkcji inwestora. Jednocześnie informuje, że w ramach dofinansowania z rezerwy subwencji ogólnej powołanej na mocy art. 26 ust 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.), Świnoujście otrzymało dofinansowanie na wnioskowane przez Prezydenta Miasta zadanie Przebudowa ul. Wolińskiej, co przyczyni się do poprawy dostępności do portu w Świnoujściu. 5
Odnosząc się do kwestii związanej dostępem drogowym do Szczecina i Świnoujścia informuje, że przez Szczecin prowadzą następujące drogi: autostrada A-6 w kierunku przejścia granicznego w Kołbaskowie oraz Berlina, droga ekspresowa S-3 w kierunku Goleniowa, droga krajowa nr 3 w kierunku Pyrzyc i Gorzowa Wielkopolskiego, droga krajowa nr 10 w kierunku Stargardu Szczecińskiego, Bydgoszczy i Torunia oraz przejścia granicznego w Lubiszynie i Pasewalku, droga krajowa nr 13 w kierunku przejścia granicznego w Rosówku i Schwedt, droga krajowa nr 31 w kierunku Gryfina i Kostrzyna nad Odrą, droga wojewódzka nr 115 w kierunku Tarnowa. Z kolei Świnoujście komunikowane jest drogą ekspresową S-3 oraz drogą krajową nr 93. W skład podstawowego układu drogowego, mającego kluczowe znaczenie dla portów w Szczecinie i Świnoujściu wchodzą drogi krajowe: - nr 3: Świnoujście Lubawka (granica państwa), która jest elementem drogi międzynarodowej E 65, - nr 6, Kołbaskowo Szczecin, Goleniów Koszalin Gdańsk, która jest elementem drogi międzynarodowej E 28, a na odcinku (Berlin) Kołbaskowo Szczecin ma status autostrady A6, - nr 10: Szczecin Stargard Piła Bydgoszcz Toruń Płońsk. Planowa i terminowa realizacja drogi ekspresowej S3 na całej długości jest warunkiem utrzymania pozycji i podniesienia konkurencyjności portów w Szczecinie i Świnoujściu. W ramach zrealizowanego projektu Poprawa dostępu do portów morskich, współfinansowanego kredytem Banku Światowego, nastąpiło usprawnienie bezpośredniego dostępu do portów w Szczecinie i Świnoujściu: - zmodernizowana została droga nr 3 na odcinku Szczecin Świnoujście (przez Woliński Park Narodowy) oraz wybudowano obwodnice Wolina i Dargobądzia, 6
- w granicach Szczecina wybudowano 2 nowe mosty przez rzeki: Regalicę i Parnicę. Wąskim gardłem w bezpośrednim dostępie do portu szczecińskiego jest droga krajowa nr 10 na odcinku ul. Andrzeja Struga w Szczecinie. W Świnoujściu przebudowy wymaga wjazd do portu od ul. Barlickiego, w celu umożliwienia ruchu ciężkiego transportu samochodowego w relacji z portem. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. przygotowuje się do modernizacji w latach 2007 2013 układu drogowego wewnątrzportowego, zarówno w porcie w Szczecinie jak i Świnoujściu, który będzie w stanie przejąć narastający ruch ciężkiego transportu samochodowego. Dla pozycji konkurencyjnej portów w Szczecinie i Świnoujściu bardzo istotne znaczenie ma ustanowienie Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego (CETC) nadanie korytarzowi odrzańskiemu rangi paneuropejskiego korytarza transportowego. Wszystkie elementy odrzańskiego korytarza transportowego należą do sieci TEN-T: - międzynarodowa droga kołowa E-65 (S3): Świnoujście Szczecin Legnica Lubawka o długości 490km, - linie kolejowe E-59 i CE-59: Świnoujście Szczecin Rzepin/Poznań Wrocław Strzelin Kamieniec Ząbkowicki Krosnowice Kłodzkie Międzylesie o długości 999km, - droga wodna Odry od Nysy Kłodzkiej do ujścia o długości 682 km, - punkty węzłowe sieci: port lotniczy w Goleniowie, porty morskie Szczecin i Świnoujście oraz terminale logistyczne. W ramach projektów SPOT realizowanych przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. wykonano drogę dojazdową na Ostrów Grabowski oraz parking dla samochodów ciężarowych na terenie Zachodniopomorskiego Centrum Logistycznego w Szczecinie; Pytanie 4. 7
Co legło u podstaw pogorszenia się stanu technicznego linii kolejowych, prowadzących do portów morskich zarówno o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, jak i pozostałych portów? Realizowany w Polsce program modernizacji infrastruktury kolejowej uwzględnia przede wszystkim ustalenia II i III Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Transportu (Kreta 1994r. i Helsinki 1997r.), raport TINA (Ocena Potrzeb Infrastruktury w zakresie Transportu), zobowiązania wynikające z zawartych umów międzynarodowych AGC (umowy europejskiej o głównych międzynarodowych liniach kolejowych) i AGTC (umowy europejskiej o ważnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących) oraz postanowienia Traktatu Akcesyjnego, podpisanego 16 kwietnia 2003 roku w Atenach. Program ten dotyczy także linii zaliczanych do sieci TERFN (Transeuropejska Sieć Towarowego Transportu Kolejowego). W związku z tym, koncentruje się on na udrożnieniu podstawowych ciągów kolejowych w relacjach północ południe oraz wschód zachód, co jednocześnie wpływa na poprawę dostępności Polski z obszaru pozostałych Państw Członkowskich Unii Europejskiej, a także zwiększenie spójności terytorialnej kraju. Oznacza to jednocześnie dążenie do poprawy połączeń kolejowych w ruchu towarowym z najważniejszymi portami morskimi kraju, co zarazem korzystnie wpływa na ich międzynarodową pozycję konkurencyjną, jak również wydatnie podnosi rolę kolei w systemie transportowym kraju. Podejmowane są inicjatywy koncentrujące się przede wszystkim na przewozie ładunków w ruchu tranzytowym wschód zachód i północ południe, przy wykorzystaniu systemu transportu intermodalnego. Spółka PKP CARGO S.A. przewiozła w roku 2006 r. 261 000, a w roku 2007, 324 000 kontenerów, czyli zanotowała wzrost o 25%. Podobnie w ciągu pierwszego kwartału roku bieżącego, spółka odnotowała 21% zwyżkę przewozów kontenerów, w porównaniu z analogicznym okresem 2007 roku. Uruchomione zostały przewozy w relacji Hamburg Trakiszki i obecnie jest eksploatowanych około 20 30 pociągów kontenerowych. Stanowi to 3,5 mln ton, a w najbliższych latach przewiduje się osiągniecie około 10 mln ton. PKP CARGO S.A. rozpoczęła eksploatację wielosystemowych lokomotyw serii TRAXX- EU43 (w relacji Polska Niemcy). Wprowadzenie przez polskiego przewoźnika standardu 8
interoperacyjności w międzynarodowym transporcie kolejowym towarów umożliwia przekraczanie granic bez barier technicznych i organizacyjnych. Dalsze rozszerzenie przewozów intermodalnych wymaga inwestycji w infrastrukturę, jak i obniżenia stawek opłat za dostęp do infrastruktury. Jednocześnie niezbędna jest zmiana systemu opłat za korzystanie z dróg krajowych. Sprawa ta jest obecnie przedmiotem prac w Ministerstwie Infrastruktury. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej i prawem krajowym, rozwój przewozów intermodalnych może być wspomagany ze środków publicznych z przeznaczeniem ich wyłącznie na: budowę i modernizację terminali transportu intermodalnego i centrów logistycznych, zakup sprzętu ładunkowego, gruntów pod budowę, a także sieci informatycznych. Z pomocy mogą korzystać operatorzy transportu intermodalnego i operatorzy terminali usytuowanych na liniach kolejowych i w portach morskich, a do wsparcia finansowego kwalifikują się duże, małe i średnie przedsiębiorstwa. Środków tych nie można wykorzystać na zakup wagonów używanych w przewozach intermodalnych. Również podstawowa działalność eksploatacyjna (przewozy) jest wyłączona z możliwości uzyskania wsparcia finansowego. W obszarze rozbudowy infrastruktury transportowej, w tym także kolejowej do roku 2013 będą realizowane duże projekty modernizacyjne transportu kolejowego, zwłaszcza w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Razem z wkładem krajowym, środki finansowe przeznaczone na transport kolejowy w Programie Operacyjnym Infrastruktura i środowisko wynoszą 7,1 mld EUR. Zakłada się, że wykorzystanie tych środków pozwoli na zmodernizowanie około 2 tys. kilometrów linii kolejowych. W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (działanie 7.2 Rozwój transportu morskiego) przewidziano realizację następujących projektów podstawowych umożliwiających sprawniejszy dostęp do portów morskich: Budowa infrastruktury portowej do obsługi promów morskich wraz z dostępem drogowym i kolejowym w Porcie Gdynia (orientacyjny całkowity koszt projektu: 314,43 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2008 2011); 9
Projekt poprawy dostępu kolejowego do Portu Gdańsk: most + dwutorowa linia kolejowa (orientacyjny całkowity koszt projektu: 287,48 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2011 2013); Rozbudowa infrastruktury portowej do obsługi statków ro-ro z dostępem drogowym i kolejowym w Porcie Gdynia (orientacyjny całkowity koszt projektu: 76,18 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2008 2011); Przebudowa infrastruktury kolejowej w portach w Szczecinie i Świnoujściu (orientacyjny całkowity koszt projektu: 87,68 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2009 2012); Poprawa dostępności do portu Kołobrzeg od strony lądu (drogi i kolej), etap I (orientacyjny całkowity koszt projektu: 37,37 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2008 2010); Poprawa dostępności do portu Kołobrzeg od strony lądu (drogi i kolej), etap II (orientacyjny całkowity koszt projektu: 46,72 mln PLN; przewidywany okres realizacji: 2008 2010). Program Operacyjny Infrastruktura i środowisko przewiduje także wydatkowanie kwoty 111,3 mln EUR na cele związane z rozwojem transportu intermodalnego: modernizację i budowę terminali. Zakłada się, że środki te zostaną wykorzystane na realizację następujących projektów: Eurocentrum Logistycznego Małaszewicze i Centrum Logistycznego w Żurawicy. Niezależnie od powyższego, informuję, że założony w Programie Operacyjnym Infrastruktura i środowisko program inwestycyjny obejmuje również modernizację linii kolejowych kluczowych dla połączeń z portami morskimi: linia E65 na odcinkach: Warszawa Gdynia, Katowice Zebrzydowice, Czechowice Dziedzice Zwardoń; linia E59 na odcinkach: Wrocław Poznań, Poznań Krzyż, Krzyż Szczecin. Ponadto, bezpośrednie połączenie towarowe Śląska z Wybrzeżem ma zapewnić linia kolejowa CE65. Chociaż linia ta jest przeznaczona przede wszystkim do przewozów towarowych, to wykorzystywana jest także do przewozów pasażerskich, zwłaszcza na 10
odcinku Tczew Bydgoszcz Inowrocław. Parametry techniczne linii pozwalają na prowadzenie pociągów z maksymalną prędkością 120 km/h. Jednakże obecny stan techniczny infrastruktury uniemożliwia osiągnięcie takiej prędkości na całej linii. Od rozkładu jazdy 2006/2007 następuje proces systematycznego obniżania prędkości maksymalnej. Jednocześnie, od 2006 roku, trwa naprawa główna toru nr 1 na odcinku Inowrocław Bydgoszcz. Pozwoli to na uzyskanie sprawniejszego połączenia Bydgoszczy z Poznaniem, a także przyczyni się do lepszego wykorzystania samej linii CE65, szczególnie w odniesieniu do przewozów towarowych kierowanych do/z portów morskich w Gdańsku i w Gdyni. W następnej kolejności, spółka PKP PLK S.A., przewiduje wykonanie naprawy głównej toru nr 1 na odcinku Bydgoszcz Główna Gdańsk. Zgodnie z decyzją zarządu PKP PLK S.A., w dniu 19 lutego br. został ogłoszony przetarg na przygotowanie Studium wykonalności modernizacji linii kolejowej CE 65 na odcinku Gdynia Tczew Bydgoszcz Zduńska Wola Karsznice Tarnowskie Góry Pszczyna realizowany ze środków funduszu TEN-T. Dodatkowo, Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego zakłada modernizację linii kolejowej nr 402 Kołobrzeg Goleniów, łączącej dwa miasta portowe, czyli Szczecin i Kołobrzeg. Infrastruktura kolejowa obsługująca wewnętrzny port administrowany przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. jest wystarczająca i nie stwarza większych problemów. Znacznie gorzej wygląda sprawa połączenia kolejowego z Pruszcza Gdańskiego do Portu Północnego. Linia ta wybudowana została na początku ubiegłego wieku wraz z mostem kolejowym nad Martwą Wisłą, jako linia jednotorowa. W latach 70 ubiegłego wieku linia ta została zelektryfikowana i wyposażona w drugi tor, który kończy się przed Martwą Wisłą. Obecny stan techniczny nawierzchni torowej należy uznać jako zły i nie pozwalający na prowadzenie ruchu dwutorowego oraz wymusza znaczne ograniczenia prędkości na moście kolejowym. Wynika to z zaniedbań inwestycyjnych prowadzonych przez PKP- ówczesnego właściciela użytkownika trakcji kolejowej. Należy zaznaczyć, że linia ta jest częścią VI europejskiego korytarza łączącego południe Europy z krajami skandynawskimi. Obecnie ZMPG S.A. i PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podjęły wspólne działania, aby w najbliższych latach zmodernizować linię kolejową Pruszcz Gdański Port Północny wraz z 11
budową nowego mostu kolejowego nad Martwą Wisłą. Przewidywany koszt modernizacji wyniesie około 300 mln zł, a realizacja nastąpi do 2013 roku. Projekt ten został wpisany do unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 2013. Pytanie 5 Czy i jakie resort infrastruktury podejmuje działania zmierzające do przerzucenia potoków towarowych z dróg samochodowych na kolej i żeglugę śródlądową oraz rozwój transportu multimodalnego? Dokumenty wyznaczające podstawowe kierunki rozwoju transportu, w tym transportu intermodalnego to: Polityka Transportowa Państwa na lata 2005 2025 z 2005 roku i Biała Księga: Europejska Polityka Transportowa do 2010: Czas na decyzje. Podejmowane działania można zgrupować w trzy kategorie: Modernizacja infrastruktury skoncentrowana na inwestycjach wyznaczonych w Umowie europejskiej o ważnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących (AGTC). Finansowanie odbywa się głównie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport na lata 2004-2006 i Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 Nowe rozwiązania systemowe w zakresie opłat za korzystanie z infrastruktury drogowej planowane jest zniesienie opłat winietowych (ryczałtowych) i wprowadzenie elektronicznego systemu poboru opłat za przejazd (tzw. opłaty elektronicznej uzależnionej od kilometrażu) stosownie do dyrektywy 2006/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe. Zamiarem Komisji UE jest aby docelowo opłata elektroniczna uwzględniała m.in. koszty zewnętrzne transportu. Będzie to miało wpływ na zwiększenie konkurencyjności innych rodzajów transportu, poza transportem drogowym. 12
Zachęty dla przewoźników drogowych do korzystania z usług transportu kolejowego, morskiego i żeglugi śródlądowej. Na ten element składają się: przywileje do przewoźników drogowych wynikające z ustawy o transporcie drogowym wykonujących przewozy w systemie transportu kombinowanego, oferta usługowa ze strony transportu kolejowego, morskiego i żeglugi śródlądowej. Wsparcie finansowe przedsiębiorcy mogą uzyskać z Programu Marco Polo. Jednym z podstawowych warunków, jakie muszą spełniać projekty ubiegające się o pomoc finansową przewidzianą Programem Marco Polo jest wymóg, że działanie to musi być o wymiarze europejskim czyli powinno być zgłoszone przez dwa niezależne przedsiębiorstwa działające na terytorium jednego państwa członkowskiego i bliskiego kraju trzeciego. W tym celu tworzone są wspólne konsorcja przedsiębiorstw zaangażowanych w przedsięwzięcie, które zgłoszą i będą prowadziły dany projekt. Pomoc państwa w tym zakresie polega m.in. na usuwaniu trudności prawnych, organizacyjnych przy zakładaniu konsorcjum. Problemy takie mogą się odnosić do państw nie będących członkami UE. W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport realizowane są 4 projekty z zakresu transportu intermodalnego, przy wsparciu w równych częściach ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz krajowych środków publicznych (budżet państwa): Budowa Międzynarodowego Centrum Logistycznego EUROTERMINAL w Sławkowie - kwota dofinansowania 22 567 150,00 PLN, całkowity koszt realizacji projektu to 63 090 101,99 PLN. Projekt obejmuje budowę magazynu uniwersalnego o pow. 2662 m2 (ukończony), płyty kontenerowej o pow. 12 950 m2 oraz instalację suwnicy bramowej; Modernizacja i rozbudowa kolejowego terminala kontenerowego na stacji Małaszewicze kwota dofinansowania 17 064 000,00 PLN, całkowita wartość projektu to 44 300 640,00 PLN. Projekt zakłada powstanie m.in. placu 13
przeładunkowo-składowego o pow. 14 500 m2, modernizację układów torowych i zakup sprzętu przeładunkowego; Modernizacja terminala przeładunkowego w stacji Sławków Południowy LHS etap I kwota dofinansowania 8 352 970,00 PLN, całkowita wartość projektu 48 465 040,44 PLN. Projekt przewiduje budowę placów przeładunkowych o pow. 18 564 m2 oraz budowę dróg dojazdowych; Budowa Międzynarodowego Centrum Logistycznego Euroterminal w Sławkowie - zadanie 2 kwota dofinansowania 10 000 000,00 PLN, całkowita wartość inwestycji 38 467 942,00 PLN. Projekt przewiduje budowę magazynu nr 2 o pow. 4 500 m2 i zakup sprzętu przeładunkowego. Wszystkie ww. projekty, zgodnie z zawartymi umowami o dofinansowanie, będą realizowane rzeczowo do końca 2008 r. Zgodnie z zapisami Uzupełnienia SPOT dzięki realizacji powyższych inwestycji powstaną 2 terminale przeładunkowe (Sławków Południowy LHS i Małaszewicze) oraz centrum intermodalne (Sławków). Wybudowana infrastruktura pozwoli na zwiększenie technicznej zdolności przeładunkowej do ok. 111 000 TEU (co oznacza wzrost o ok. 90 000 TEU w stosunku do wartości bazowej). Pytanie 6. Czy prowadzone są prace mogące przyczynić się do nie osłabienia trwałości falochronu na długości komór dylatacyjnych co znajduje się w zarządzie Urzędu Morskiego w Gdyni? Projekt nr SPOT/1.2.1/110/04 Przebudowa Falochronu Głównego w Gdyni wraz z modernizacją systemu nawigacyjnego objęty jest dofinansowaniem ze środków EFRR w ramach SPO Transport i ma na celu przywrócenie parametrów wytrzymałościowych i statecznościowych budowli, zabezpieczając jej funkcjonowanie na następne kilkadziesiąt lat. Obecny wykonawca robot Hydrobudowa S.A. zgodnie z zaleceniem projektanta, ściankę szczelna na odcinku komór dylatacyjnych zasypywanych gruntem, obetonowuje od wewnątrz na wysokości 2,0 m od spodu projektowanego parapetu. Rozwiązanie to zabezpieczy konstrukcje podwodną w rejonie wahań stanów wody, gdzie ścianka szczelna jest najbardziej 14
narażona na działania zmiennych warunków atmosferycznych i środowiska powodującego jej korozję. Podsumowując sposób wykonania prac nie może spowodować osłabienia trwałości przebudowanego falochronu na długości komór dylatacyjnych. Pytanie 7. Czy przygotowane projekty inwestycyjne przez zarządy portów morskich będą mogły liczyć na to, iż ich realizacja będzie współfinansowana z funduszy UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 2013 oraz czy wnioski takie zostały złożone? W ramach Działania 7.2 Rozwój transportu morskiego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 beneficjentami projektów są również m.in. zarządy portów morskich. W zakresie powyższego działania projekty proponowane do realizacji ujęte są w obwieszczeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie listy projektów indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Projekty zarządów portów morskich zawarte są w powyższym obwieszczeniu zarówno na liście podstawowej, jak i rezerwowej. Projekty z listy podstawowej realizowane będą w pierwszej kolejności pod warunkiem odpowiedniego przygotowania projektu oraz pozytywnego zakończenia procesu oceny projektu. Projekty rezerwowe będą natomiast realizowane w przypadku nie zrealizowania któregoś z projektów z listy podstawowej. Poniżej wykaz projektów zarządów portów morskich znajdujących się na liście podstawowej oraz na liście rezerwowej powyższego obwieszczenia. Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdańsk S.A. ZMPG S.A. złożył wnioski o dofinansowanie wybranych projektów inwestycyjnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 2013. 15
Na zweryfikowanej liście projektów indywidualnych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 2013 znajdują się następujące projekty Działanie 7.2, związane z Portem w Gdańsku: projekty na liście podstawowej: Poprawa dostępu kolejowego do Portu Gdańsk (most + dwutorowa linia kolejowa) (beneficjent PKP PLK). Orientacyjny koszt całkowity projektu 287,48 mln PLN, Poprawa dostępu drogowego do Portu Gdańsk Budowa Trasy Sucharskiego (beneficjent Gmina Gdańsk), dla których ZMPG S.A. jest partnerem, projekt na liście rezerwowej: Modernizacja morsko-lądowych szlaków komunikacyjnych w Porcie Gdańsk Projekt ten ma duże szanse na dostanie się na listę podstawową, a tym samym na uzyskanie dofinansowania z Funduszu Spójności Unii Europejskiej. Istotnym argumentem może tu być fakt, że spośród trzech wymienionych. Projekt ten jest jedyny, przy którym ZMPG SA jest beneficjentem. Dotyczy Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A. Program inwestycyjny Zarządu Portu na lata 2008-2011 zakłada zainwestowanie około 700-800 milionów złotych, w tym: około 400 mln z funduszy europejskich (POliŚ - lista indykatywna) co w sposób bardzo istotny wpłynie na stan infrastruktury portowej. Na liście indykatywnej znajdują się trzy projekty ZMP Gdynia S.A. o przyznanej kwocie dofinansowania 354 miliony złotych 16
projekty na liście podstawowej: Infrastruktura terminalu promowego. Orientacyjny koszt całkowity projektu 314,43 mln PLN Infrastruktura terminalu ro-ro. Orientacyjny koszt całkowity projektu 76,18 mln PLN Modernizacja kanału portowego. Orientacyjny koszt całkowity projektu 93,79 mln PLN Dotyczy Zarząd Morskiego Portu Szczecin-Świnoujście Projekty inwestycyjne ZMPSiŚ S.A. umieszczone na liście indykatywnej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 2013 Nazwa projektu oraz orientacyjny koszt całkowity projektu (mln PLN); projekty na liście podstawowej: Rozbudowa infrastruktury portowej w południowej części portu w Świnoujściu. Orientacyjny koszt całkowity projektu 132,60 mln PLN Rozbudowa infrastruktury portowej w północnej części Płw. Ewa w porcie w Szczecinie. Orientacyjny koszt całkowity projektu 44,20 PLN Przebudowa infrastruktury drogowej w portach w Szczecinie i Świnoujściu. Orientacyjny koszt całkowity projektu 54,98 mln PLN Przebudowa infrastruktury kolejowej w portach w Szczecinie i Świnoujściu. Orientacyjny koszt całkowity projektu 87,68 mln PLN projekty na liście rezerwowej: 17
Modernizacja infrastruktury portowej w Kanale Dębickim w porcie w Szczecinie. Orientacyjny koszt całkowity projektu 54,98 mln PLN Budowa infrastruktury portowej na Półwyspie Katowickim w porcie w Szczecinie II etap. Orientacyjny koszt całkowity projektu 99,18 mln PLN Budowa infrastruktury portowej w Basenie Górnośląskim w porcie w Szczecinie. Orientacyjny koszt całkowity projektu 65,76 mln PLN Modernizacja infrastruktury hydrotechnicznej Wolnego Obszaru Celnego w Szczecinie. Orientacyjny koszt całkowity projektu 50,31 mln PLN Strategiczne znaczenie dla Zarządu Morskich Portów w Szczecinie i Świnoujściu ma budowa portu zewnętrznego w Świnoujściu. Warunkiem niezbędnym dla jego powstania jest budowa przez Urząd Morski w Szczecinie nowego falochronu osłonowego koszt inwestycji wyniesie 1,1 mld PLN. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. wybuduje z własnych środków stanowisko statkowe, którego koszt oszacowano na 137,4 mln PLN. Realizacja obydwu inwestycji umożliwi nie tylko lokalizację terminalu LNG w Świnoujściu, ale stworzy nowe możliwości rozwoju portów ujścia Odry, umożliwiając w Świnoujściu obsługę w pełni załadowanych statków o nośności 100 tys. ton. Przedstawiając powyższe mam nadzieję, że informacja w sposób szczegółowy wyczerpuje pytania zawarte w liście pana Posła. Z wyrazami szacunku Z upoważnienia MINISTRA INFRASTRUKTURY Anna Wypych-Namiotko Podsekretarz Stanu 18