Sosnowieckie Centrum Edukacyjne EDUKATOR OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI Innowacje pedagogiczne w przedszkolu Opracowanie i prowadzenie: dr Bożena Kubiczek
Największą wartością reformy systemu edukacji jest autonomia szkoły (nauczyciela i dyrektora)
Innowacja pedagogiczna - wg D. Ekiert-Grabowskiej, innowacje pedagogiczne to zmiany zawierające elementy nowości, wprowadzone świadomie do systemu szkolnego w celu ulepszenia praktyki edukacyjnej zgodnie z określonymi potrzebami pedagogicznymi. - wg R. Schulz ( łac. innovatio odnowienie) - proces tworzenia lub przyswajania nowych rozwiązań edukacyjnych. * oryginalne, polegające na tworzeniu zupełnie nowego projektu zmian, * naśladowcze inspirowane z zewnątrz, sprowadzające się do wdrożenia w danym środowisku czy instytucji sprawdzonych już nowości.
Dlaczego wprowadzać innowacje pedagogiczne?
Szaleństwem jest robienie wciąż tego samego i oczekiwanie innych rezultatów. Źródło zdjęcia: http://www.ideachampions.com/weblogs/archives/2011/09/the_timeless_wi.shtml
Dlaczego wprowadzać innowacje? Potrzeba wprowadzania innowacji pedagogicznych wypływa z trzech źródeł: z twórczego charakteru pracy nauczycieli, z konieczności przygotowania dzieci do życia w realnym świecie, ze zmienności rzeczywistości społecznej, kulturowej i konieczności dostosowania się do nowych sytuacji, z chęci realizowania siebie i swoich pomysłów.
Autonomia Autonomia samorządność, samostanowienie, niezależność; ustanawianie norm (praw) przez, tych, których mają one obowiązywać; prawo samodzielnego rozstrzygania spraw wewnętrznych danej grupy, zbiorowości; kojarzy się z dojrzałością, podmiotowością, niezależnością, samodzielnością, odpowiedzialnością. Ustalenia wewnętrzne nie mogą być sprzeczne z prawem zewnętrznym.
Autonomia nauczyciela obejmuje... nowe rozwiązania programowe, metodyczne i organizacyjne Warunki prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez szkoły i placówki opisuje rozporządzenie MENiS z 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki, dalej jako rozporządzenie. Są to działania uwzględniające możliwość wprowadzania: nowych rozwiązań programowych, organizacyjnych i metodycznych w zakresie działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, a także odmiennych od powszechnie obowiązujących warunków działania i organizacji szkół i placówek.
Skąd programy? 3. Nauczyciel może zaproponować program wychowania przedszkolnego, program nauczania ogólnego albo program nauczania dla zawodu: opracowany samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczycielami; opracowany przez innego autora (autorów) lub program opracowany przez innego autora (autorów) wraz z dokonanymi zmianami. 4. Zaproponowany przez nauczyciela program wychowania przedszkolnego, program nauczania ogólnego albo program nauczania dla zawodu powinien być dostosowany do potrzeb i możliwości uczniów, dla których jest przeznaczony.
Program nauczania Program nauczania w polskim systemie oświaty opis sposobu realizacji celów i zadań ustalonych w podstawie programowej lub innych zadań wspomagających realizację tych celów. Rodzaje programów nauczania Program liniowy każda następna część materiału jest dalszym ciągiem poprzedniej, dlatego uczeń danych treści uczy się tylko raz. Program spiralny jest pewnym ulepszeniem programu liniowego. Różni się od niego tym, że do tych samych treści wraca się na coraz wyższych poziomach rozszerzając ich zakres. Program koncentryczny te same cykle materiału wracają 2 lub więcej razy w odstępach paruletnich, co umożliwia uczniom coraz głębsze ich poznanie.
3. 1. Program wychowania przedszkolnego może być dopuszczony do użytku w danym przedszkolu, oddziale przed-szkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego, jeżeli: 1) stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań ustalonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, określonej w przepisach w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, lub zadań, które mogą być realizowane w ramach zajęć dodatkowych, określonych w przepisach w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół; 2) zawiera: a) szczegółowe cele kształcenia i wychowania, b) treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, c) sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości dzieci, d) metody przeprowadzania analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna); 3) jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym.
Psychologiczne podstawy programu Autor podejmie decyzję, na jakich podstawach psychologicznych będzie oparty jego program, np.: behawioryzm stadia rozwoju poznawczego wg J. Piageta psychologia postaci - przesłanie teorii Gestalt zawiera się w zdaniu: Całość to coś innego niż suma jej elementów (holizm). Jednak termin percepcja to w teorii Gestalt nie tylko doznanie, odczucie czy wrażenie powodowane przez fizyczne bodźce zewnętrzne. To cały zakres (wachlarz) doświadczeń, które są związane z percepcją rzeczywistości zjawiskowej dnia codziennego. człowiek samorealizujący się A. Maslowa uczenie się we współpracy konstruktywistyczne teorie uczenia się..
Modele programów Uczyć, by przyswoić - model analityczny Do jakiej wiedzy dążymy? Jak możemy robić to najskuteczniej? Kluczowe pojęcie: WIEDZA Uczyć się, by znaleźć odpowiedź - model hermeneutyczny Jak porozumiewać się ze sobą, współtworząc świat? Kluczowe pojęcie: KOMUNIKACJA Uczyć się, by zmienić - model krytyczny Jak zmienić świat? Kluczowe pojęcie: ZMIANA wg H.Komorowska, O programach prawie wszystko
Innowacja a eksperyment 1. Innowacją pedagogiczną są nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły. 2. Eksperymentem pedagogicznym są działania służące podnoszeniu skuteczności kształcenia w szkole, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, prowadzone pod opieką jednostki naukowej. 3. Innowacje i eksperymenty nie mogą prowadzić do zmiany typu szkoły.
Innowacja pedagogiczna - nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły. Wyróżniamy innowacje: programowe, organizacyjne, metodyczne. Ten podział można rozszerzyć o grupy mieszane, np. programowo-metodyczne, organizacyjnoprogramowe czy też metodycznoorganizacyjne.
Programowe - innowacje, w których zmiany dotyczą programów zajęć edukacyjnych, a także wszelkich zmian celów, treści i wymaganych osiągnięć w dziedzinie kształcenia, wychowania, opieki i terapii. Organizacyjne dotyczą organizacji kształcenia, wychowania lub opieki. Związane są ze zmianami strukturalnymi, określającymi funkcje i role w systemie organizacyjnoinstytucjonalnym. Metodyczne obejmują wszelkie zmiany metod pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej i dotyczą przede wszystkim techniki przekazu i egzekwowania wiedzy w edukacji przedszkolnej. To autor innowacji określa jej rodzaj, kierując się własną oceną znaczenia wprowadzanych zmian.
Rola monitorowania Należy podkreślić wagę monitorowania innowacji na bieżąco i jej ewaluacji ze względu na możliwość dokonywania korekt, uzupełniania braków czy też potwierdzenia słuszności zmian. Podstawowym zadaniem monitorowania i ewaluacji jest stwierdzenie: czy realizacja programu innowacyjnego przebiega zgodnie z jego założeniami; czy uzyskiwane są przewidywane efekty; czy nie należy dokonać weryfikacji i zmian w programie innowacyjnym; czy nie należy zaprzestać realizacji innowacji, ponieważ powoduje ona szkody edukacyjne.
W celu prowadzenia skutecznej ewaluacji należy: określić przewidywane efekty wdrożenia innowacji, czyli: czy i jak udało się osiągnąć zamierzone cele; w jaki sposób udało się je osiągnąć; jakie pozytywne zmiany w zakresie efektów kształcenia, wychowania lub opieki nastąpią; jakie korzystne zmiany organizacyjne nastąpią w przedszkolu; jakie będą pozytywne efekty zmian metodycznych; inne korzyści z wprowadzenia innowacji. Niezbędne jest też ustalenie kryteriów sukcesu w odniesieniu do oczekiwanych efektów innowacji.
Jeżeli celowe jest kontynuowanie innowacji, to po jej zakończeniu przedszkole powinno przesłać do właściwego kuratorium oświaty uchwałę rady pedagogicznej w sprawie kontynuowania innowacji pedagogicznej wraz z informacją na temat wprowadzenia w niej ewentualnych zmian.
Okresy sensytywne (zwane też okresami szczególnej wrażliwości) to fazy w rozwoju dzieci, w których są one szczególnie zdolne do tego, by rozwinąć...
Alternatywne przedszkole Pedagogika Marii Montessori daje dziecku szansę wszechstronnego rozwoju: fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego; wspiera jego spontaniczną i twórczą aktywność. Pomaga w rozwijaniu indywidualnych cech osobowości, w formowaniu prawidłowego charakteru, zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania. Czytaj więcej: http://www.nto.pl/artykulyarchiwalne/art/4722667,alternatywne-formywychowania-przedszkolanego,id,t.html
Przedszkole terapeutyczne na Żoliborzu Opis zadania: Celem ogólnym projektu jest wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci (180 osób) w wieku przedszkolnym (3 5 lat) z terenu powiatu sztumskiego, poprzez stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju oraz upowszechnianie edukacji przedszkolnej. E- alternatywne przedszkola funkcjonują w 12 miejscowościach wiejskich, tj. w Gościszewie, Czerninie, Piekle, Nowej Wsi, Szropach, Dąbrówce Malborskiej, Cieszymowie, Myślicach, Bruku, Bągarcie, Jasnej i Stanowie. Poza typowymi zajęciami dydaktyczno wychowawczymi, dzieci uczestniczą w zajęciach logopedycznych, rytmiczno tanecznych oraz uczą się języka angielskiego. Obecność w przedszkolu urozmaicona jest małym poczęstunkiem.
Zapraszamy do współpracy! Sosnowieckie Centrum Edukacyjne EDUKATOR : Internet: www.sceedukator.pl E-mail: sce.edukator@gmail.com Tel. 603 604 148 lub 661 427 440
Dziękuję za uwagę.