TWORZENIE PROGRAMÓW WŁASNYCH, INNOWACJI, PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH I MATERIAŁÓW DYDAKTYCZNYCH

Transkrypt

1 TWORZENIE PROGRAMÓW WŁASNYCH, INNOWACJI, PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH I MATERIAŁÓW DYDAKTYCZNYCH opracowała Iwona Kucharska 05 marca 2009r.

2 PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 07 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz.U. z 2003r., nr 118, poz z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r. nr 51, poz.458). Rozporządzenie MENiS z dnia 5 lutego 2004r. w sprawie dopuszczania do uŝytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego, programów nauczania, podręczników oraz cofania dopuszczenia (Dz. U. z 2004 r., nr 6, poz. 45). Rozporządzenie MENiS z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentów przez publiczne szkoły i placówki (Dz.U. z 2002 r., nr 56, poz. 506)

3 DEFINICJA PROGRAMU WŁASNEGO Program nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego stanowi opis sposobu realizacji zadań edukacyjnych ustalonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Program nauczania ogólnego obejmuje co najmniej jeden etap edukacyjny i dotyczy kształcenia zintegrowanego, przedmiotu, ścieŝki edukacyjnej, bloku przedmiotowego lub jej ich części.

4 PODSTAWOWE ZAŁOśENIA PROGRAMU WŁASNEGO a/ Szczegółowe cele edukacyjne kształcenia i wychowania b/ Materiał nauczania związany ze szczegółowymi celami edukacyjnymi, uwzględniający treści nauczania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego c/ Procedury osiągania szczegółowych celów edukacyjnych d/ Opis załoŝonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny, z uwzględnieniem i standardów wymagań, będących podstawą przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych e/ Omówienie załoŝeń dydaktycznych i wychowawczych, na jakich została oparta koncepcja programu, relacji do zakresu podstawy programowej kształcenia ogólnego, a takŝe ewentualnych specjalnych warunków dotyczących realizacji programu.

5 PROGRAM WŁASNY POWINIEN: a/ być poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym, w szczególności uwzględniać aktualny stan wiedzy naukowej, w tym metodycznej b/ zawierać treści zgodne z przepisami prawa, w tym ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi Własny program nauczania ogólnego nauczyciele mogą opracować samodzielnie lub z wykorzystaniem programów wpisanych do wykazu MENiS. Własny program nauczania powinien być zbieŝny ze zdiagnozowanymi potrzebami uczniów lub priorytetami szkoły, wynikającymi z Programu Rozwoju

6 WARUNKI DOPUSZCZENIA DO UśYTKU SZKOLNEGO PROGRAMU WŁASNEGO Program nauczania ogólnego opracowany przez nauczyciela moŝe zostać dopuszczony do uŝytku szkolnego po uzyskaniu pozytywnej opinii nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyŝsze w zakresie zgodnym z zakresem treści nauczania, które program obejmuje. Własny program nauczania dopuszcza do uŝytku w danej szkole i włącza do szkolnego zestawu programów dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły (rady rodziców lub innego przedstawicielstwa). W szczególnych przypadkach dyrektor moŝe zasięgnąć na temat programu własnego nauczyciela dodatkowo opinii doradcy metodycznego (konsultanta) z ośrodka doskonalenia.

7 DEFINICJA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Innowacją pedagogiczną są nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły.

8 ZAŁOśENIA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Innowacja nie moŝe prowadzić do zmiany typu szkoły Innowacja moŝe obejmować wszystkie lub wybrane zajęcia edukacyjne, całą szkołę, oddział lub grupę Innowacje nie mogą naruszać prawa ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki, a takŝe w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu prowadzenia egzaminów i sprawdzianów

9 DOPUSZCZENIE INNOWACJI DO UśYTKU SZKOLNEGO 1. Rada pedagogiczna podejmuje uchwałę w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznej. 2. Uchwała w sprawie innowacji moŝe być podjęta po uzyskaniu: a/ Zgody nauczycieli, którzy będą uczestniczyć w innowacji b/ Opinii rady szkoły c/ Pisemnej zgody autora lub zespołu autorskiego innowacji na jej prowadzenie w szkole, w przypadku, gdy załoŝenia innowacji nie były wcześniej opublikowane. 3. Uchwałę rady pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji wraz z opisem jej zasad oraz opinią rady szkoły i zgodą autora lub zespołu autorskiego dyrektor szkoły przekazuje kuratorowi oświaty i organowi prowadzącemu szkołę w terminie do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie innowacji. 4. Rozpoczęcie innowacji jest moŝliwe po zapewnieniu przez szkołę odpowiednich warunków kadrowych i organizacyjnych, niezbędnych do realizacji zaplanowanych działań. 5. Innowacje wymagające przyznania szkole dodatkowych środków budŝetowych mogą być podjęte po wyraŝeniu przez organ prowadzący pisemnej zgody na finansowanie działań. 6. W szczególnych przypadkach dyrektor moŝe zasięgnąć na temat innowacji dodatkowo opinii doradcy metodycznego (konsultanta) z ośrodka doskonalenia.

10 EWALUACJA PROGRAMU WŁASNEGO I INNOWACJI Innowacja i program własny nauczyciela podlegają ewaluacji bieŝącej i sumującej. Wyniki są prezentowane przez autorów na plenarnych radach pedagogicznych po II semestrze. Ewaluacja programu własnego i innowacji przebiega zgodnie z projektem ewaluacji, dołączonym do innowacji lub programu własnego.

11 PROJEKT PROJEKT wg J. Tokarskiego ( Słownik wyrazów obcych ) zamierzony plan działania, postępowania; pomysł, plan, szkic jakiegoś przedsięwzięcia, np. ustawy, dokument zawierający rysunki techniczne, obliczenia, opisy, kosztorysy itp., związane z zamierzoną budową obiektu budowlanego lub urządzenia technicznego.

12 PROJEKT W EDUKACJI PROJEKT przedsięwzięcie innowacyjne, wymagające odmiennych od dotychczas stosowanych metod działania, efektywniejszych sposobów komunikowania się i współpracy

13 CECHY PROJEKTU - czasowe ograniczenie - kompleksowość - nowatorstwo

14 CECHY SKŁADOWE PROJEKTU ma określone cele i ma przynieść określone rezultaty, ma określone terminy realizacji całości przedsięwzięcia i poszczególnych etapów, wyznaczone są osoby odpowiedzialne za jego realizację, uczniowie w znacznym stopniu pracują samodzielnie i na własną odpowiedzialność, jest przedsięwzięciem kompleksowym, a jego realizacja wykracza zazwyczaj poza ramy istniejących form organizacyjnych (lekcja), znane są kryteria oceny, rezultaty pracy prezentowane są publicznie (na forum klasy, szkoły itp.),

15 KORZYŚCI WYNIKAJĄCE DLA UCZNIA Z PRACY METODĄ PROJEKTU umiejętność pracy w zespole formułowanie problemów formułowanie celów (projektów) planowanie i organizacja własnej pracy korzystanie z róŝnych źródeł informacji klasyfikowanie informacji z punktu widzenia celów (projektu) umiejętność integrowania wiedzy z róŝnych przedmiotów, krytyczne analizowanie informacji zapisywanie i prezentowanie zebranych materiałów (w róŝnych formach)

16 C.D. przygotowywanie i praktykowanie wystąpień publicznych formułowanie i wyraŝanie swoich opinii słuchanie opinii wyraŝanych przez innych członków grupy podejmowanie decyzji grupowych rozwiązywanie konfliktów samoocena pracy rozwój twórczego myślenia integrowania wiedzy szkolnej i pozaszkolnej

17 ETAPY REALIZACJI PROJEKTU I. Zainicjowanie II. Opis III. Spisanie kontraktu IV. Opracowanie planu V. Wykonanie projektu i raportu VI. Prezentacja VII. Ocena

18 I. ZAINICJOWANIE PROJEKTU Sposób nr 1: nauczyciel określa ogólnie ramy projektu podział uczniów na grupy uczniowie samodzielnie w grupach formułują tematy Sposób nr 2: nauczyciel sam określa pulę tematów, a uczniowie, podzieleni na grupy, wybierają jeden do opracowania Sposób nr 3: wszystkie grupy realizują ten sam temat określony przez nauczyciela

19 II. OPIS PROJEKTU Opis projektu wykonany jest w ramach pracy domowej a następnie przedstawiony nauczycielowi. Opis projektu powinien zawierać: szczegółowy temat projektu, cele projektu, formę realizacji i prezentacji.

20 III. SPISANIE KONTRAKTU Kontrakt powinien zawierać następujące elementy: temat projektu i jego cele, zadania dla poszczególnych członków grupy, źródła, które uczniowie powinni wykorzystać, termin prezentacji (ewentualnie terminy konsultacji z nauczycielem), sposób prezentacji i czas, kryteria oceny projektu.

21 IV. OPRACOWANIE PLANU PROJEKTU WaŜne są tu następujące elementy: opisanie problemu, zdefiniowanie celów, propozycja rozwiązań, przydział zadań członkom zespołu, rozplanowanie działań w czasie, kryteria oceny projektu.

22 V. WYKONANIE PROJEKTU I RAPORTU samodzielnie przez uczniów, umoŝliwić częściowe wykonanie w ramach godzin lekcyjnych, w znacznym stopniu w ramach pracy domowej, nauczyciel wspiera uczniów i udziela konsultacji.

23 VI. PROPOZYCJE PREZENTACJI PROJEKTU wystawa prac (albumy, plakaty, rysunki, modele) z ich komentarzem, inscenizacja, wykład, pokaz filmu wideo, prezentacja modelu, gazetka, ksiąŝeczki, broszury itp.

24 VII. OCENA PROJEKTU Warto wspólnie z uczniami opracować arkusz oceny, który będzie zwierał przydział punktów za poszczególne umiejętności: precyzyjność sformułowania tematu, jasne określenie celów projektu, innowacyjność projektu, pomysłowość rozwiązania problemu określonego w temacie, selekcja informacji, przestrzeganie harmonogramu, stopień realizacji zamierzonych celów, wykorzystanie czasu prezentacji, zainteresowanie innych uczniów, właściwa terminologia, zastosowanie środków wizualnych, zaangaŝowanie członków zespołu w pracę, samoocena postępów w pracy

25 Dziękuję za uwagę Iwona Kucharska doradca metodyczny