INNOWACJA I EKSPERYMENT PEDAGOGICZNY Aspekt teoretyczny i praktyczny

Transkrypt

1 Marek Grzegorz Nowak Konferencja inauguracyjna 9 października 2014 r. INNOWACJA I EKSPERYMENT PEDAGOGICZNY Aspekt teoretyczny i praktyczny

2 Powitanie PLAN KONFERENCJI Doradca o sobie Prezentacja oferty doradcy metodycznego Oferta ODN w aspekcie wspomagania rozwoju nauczyciela i ucznia Prelekcja połączona z dyskusją

3 POJĘCIE INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ to każde nowatorskie rozwiązanie programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły

4 POJĘCIE EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO to działania służące podnoszeniu skuteczności kształcenia w szkole, w tym nauczania i uczenia się, korekcji zachowań, wzbogacania wartości w modelowaniu osobowości ucznia, w ramach których są modyfikowane warunki kształcenia, wychowania i opieki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, prowadzone pod opieką jednostki naukowej, akademickiej.

5 Źródła wprowadzania innowacji lub eksperymentu - przykłady - niezadowolenie z rezultatów własnej pracy - niedogodności wynikające z funkcjonowania szkoły - narastanie niepokojących zjawisk w pracy w szkole - oczekiwania odbiorców usług edukacyjnych i chęć sprostania im - aspiracje zawodowe, dążenie do rozwoju osobistego - chęć wprowadzania ulepszeń, zmian i dotrzymania kroku zmianom zachodzącym w otoczeniu

6 Rodzaje innowacji i eksperymentu pedagogicznego Programowe Organizacyjne Metodyczne

7 Najczęściej występujące innowacje oświatowe: * kształceniowe (dydaktyczne) dotyczą wszelkich metodycznych, programowych i organizacyjnych zmian w zakresie sposobów nauczania, * wychowawcze obejmują swoim zakresem wszelkie zmiany dokonywane w zakresie celów, metod, treści i zasad oraz osiągnięć związanych z działaniami określanymi mianem pedagogicznych oddziaływań wychowawczych kształtujących postawy osobowe indywidualne i społeczne, * opiekuńcze dotyczą wszelkiego rodzaju zmian podejmowanych w zakresie celów, metod, treści i zasad, jak również zmian technologicznych i organizacyjnych w ramach istniejących funkcji opiekuńczych w systemie edukacji,

8 Najczęściej występujące innowacje oświatowe: * terapeutyczno zdrowotne obejmują te działania o charakterze zmian wprowadzanych w ramach kształcenia, wychowania i opieki, które dotyczą szeroko pojmowanej problematyki kondycji zdrowotnej indywidualnej i społecznej, * przedmiotowe obejmują określony typ działań zmieniających charakter dotychczasowego programu nauczania przedmiotu o nowe cele edukacyjne oraz treści i wymagane osiągnięcia w ramach przedmiotów realizowanych w szkole, * eksperyment pedagogiczny działania służące podnoszeniu skuteczności kształcenia w szkole, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, prowadzone pod opieką jednostki naukowej, * reforma oświatowa systemowa zmiana formalno prawna oraz organizacyjna w zakresie szeroko zakrojonych działań pedagogicznych w obszarze edukacji narodowej.

9 Innowacje programowe dotyczą: poszerzania programów o nowe treści bez naruszania podstawy programowej, integrowania nauczania wokół bloków edukacyjnych, przedmiotowych modyfikacji istniejących programów nauczania wprowadzenia wewnątrzszkolnych zasad oceniania uczniów, realizacji własnego, autorskiego programu nauczania.

10 Przepisy prawa REGULUJĄCE ZAGADNIENIE INNOWACJI I EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki. - Rozporządzenie MEN zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki, zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki. (Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2011 r.)

11 Przepisy prawa REGULUJĄCE ZAGADNIENIE INNOWACJI I EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO Procedura wynikająca z przepisów prawa: 1) uzyskanie pozytywnej opinii Rady Szkoły (jeśli w szkole istnieje Rada Szkoły), 2) uzyskanie zgody autora (autorów) innowacji na jej wprowadzenie, 3) uzyskanie zgody nauczycieli, którzy będą realizować innowację, 4) uzyskanie zgody organu prowadzącego na finansowanie innowacji (jeżeli tego wymaga), 5) podjęcie uchwały przez Radę Pedagogiczną w sprawie wprowadzenia innowacji, 6) zgłoszenie innowacji do Kuratorium Oświaty i organu prowadzącego szkołę.

12 Przepisy prawa REGULUJĄCE ZAGADNIENIE INNOWACJI I EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO Informacje ogólne 1) innowację można zgłaszać w ciągu całego roku (co najmniej 14 dni przed planowanym wdrożeniem innowacji - termin porządkowy), 2) innowację zgłasza dyrektor szkoły zgodnie z podległością terytorialną 3) przekazana dokumentacja winna zawierać formularz "zgłoszenie dyrektora szkoły o wprowadzeniu innowacji" oraz załączniki wymagane przez rozporządzenie

13 Przepisy prawa REGULUJĄCE ZAGADNIENIE INNOWACJI I EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO Informacje ogólne cd. 4) opis zasad innowacji dołączony do dokumentacji powinien być zwięzły - nie ma potrzeby przesyłania całego opisu innowacji (kart pracy, ankiet ewaluacyjnych, scenariuszy zajęć itp.), 5) jeżeli przekazana dokumentacja spełnia wymogi formalne, to zostaje wpisana do rejestru innowacji prowadzonego przez Kuratorium Oświaty, a dyrektor szkoły otrzymuje w tej sprawie stosowne pismo, 6) po zakończeniu - przesłanie do Kuratorium Oświaty zwięzłej informacji dotyczącej wyników ewaluacji innowacji oraz osiągniętych efektów.

14 Podział według kryterium określającego rodzaj zmian przekształcenie rozumiane jako rodzaj zmiany innowacyjnej nie będącej jedynie prostym zastąpieniem jednych elementów przez drugie; przekształcenie obejmuje wyraźnie jakościowe zmiany w obszarze podejmowanych działań, poszerzenie dotyczy rozszerzenia podejmowanych działań pedagogicznych o to wszystko, co jest niezbędne, a nie musi stanowić wyraźnej nowości,

15 Podział według kryterium określającego rodzaj zmian cd. uzupełnienie innowacja, która jest zwykle związana z wprowadzeniem czegoś nowego do istniejącego stanu, czy ogółu stosowanych rozwiązań, nie podważając w istotnym stopniu ich podstawowego znaczenia i użyteczności, zastąpienie najczęściej stosowany rodzaj zmiany innowacyjnej polegający na zastąpieniu jednego rozwiązania drugim, eliminacja rodzaj zmiany innowacyjnej, który wiąże się z wyłączeniem, usuwaniem lub wykluczeniem pewnych elementów spośród innych,

16 Podział według kryterium określającego rodzaj zmian cd. dostosowanie polega na dostosowaniu, dostrojeniu dotychczasowych działań do postaci, którą można określić jako odpowiednią, adekwatną do aktualnie istniejącego stanu rzeczy, wzmocnienie polega na umocnieniu działań nowych, by stały się odporniejsze na zniszczenie, integracja rodzaj zmiany polegający na wszelkich procesach tworzenia określonych całości z jakichś części; wiąże się z procesami scalania, czy zespalania się elementów w nowe całości.

17 Przykłady - Stworzenie nowego przedmiotu specjalizacyjnego lub innego w ramach tej specjalizacji opracowanie autorskiego programu modułowego - opracowanie i wdrożenie zasady certyfikowania umiejętności zawodowych

18 Przykłady POŁĄCZONE ZAJĘCIA EDUKACYJNE W TERENIE Z BIOLOGII, HISTORII I WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

19 Literatura 1. B. Śliwerski (red.): Edukacja Alternatywna. Kraków 1998; 2. Ch. Lindenberg, Szkoła bez lęku, Warszawa H. von Schoenebeck, Antypedagogika. 4. R. Schulz: Studia z innowatyki pedagogicznej. Toruń 1996; 5. H. Rylke, G Klimowicz: Szkoła dla ucznia. W-wa 1992; 6. Grupa bawi się i pracuje. (Opracowała M. Jachimska). Wrocław Goźlińska E.: Nie lekcje lecz zajęcia edukacyjne. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa Gribble D.: Edukacja w wolności: w poszukiwaniu idealnego systemu kształcenia, Kraków 2005