Organizacja mierzenia jakości pracy szkoły w roku szkolnym 2014/2015 w Zespole Szkół w Trzcianie

Organizacja mierzenia jakości pracy szkoły w roku szkolnym 2014/2015 w Zespole Szkół w Trzcianie Wymaganie: Respektowane są normy społeczne I. Wybrany obszar pracy szkoły. W roku szkolnym 2014/2015 po konsultacjach z dyrekcją, gronem pedagogicznym podjęto decyzję o przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej dotyczącej analizy i oceny bezpieczeństwa oraz panującej atmosfery w szkole, uwzględniając poziom respektowania norm społecznych przez wszystkich uczestników życia szkoły. Przewidywane jest także wdrażanie środków zaradczych mających na celu wzrost poziomu bezpieczeństwa u wszystkich podmiotów społeczności szkolnej. Ewaluacja wewnętrza ma również na celu autorefleksję wszystkich uczestników życia szkoły związaną z poprawą panującej w szkole atmosfery, aby nasza placówka była miejscem przyjaznym, bezpiecznym, opartym na wzajemnym szacunku i partnerstwie. II. Cel ewaluacji wewnętrznej. Pozyskanie informacji na temat subiektywnego poczucia bezpieczeństwa wszystkich uczestników życia szkoły oraz skali i typu zagrożeń występujących na terenie placówki Zbadanie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczeństwa, tworzenia przyjaznego klimatu nauki i pracy Opracowanie wniosków mających na celu doskonalenie i modyfikację działań zmierzających do eliminowania ewentualnych zagrożeń oraz wzmacniana właściwych postaw wśród społeczności szkolnej 1

Sformułowane pytania kluczowe i szczegółowe: 1. Jaki jest stopień poczucia bezpieczeństwa wśród społeczności szkolnej? a) czy uczniowie i pracownicy szkoły czują się w niej bezpiecznie? /monitoring, zakaz opuszczania terenu szkoły w trakcie trwania zająć, dyżury nauczycieli na przerwach, przestrzeganie zasad BHP/ b) czy uczniowie i pracownicy szkoły lubią atmosferę w niej panującą? c) czy uczniowie prezentują społecznie pożądane zachowania/pomoc koleżeńska, wolontariat, aktywność społeczna, przestrzeganie zasad BHP i regulaminów szkoły, właściwe zachowanie podczas uroczystości szkolnych itp.?/ 2. Czy rzeczywistość szkolna potwierdza poczucie bezpieczeństwa? a) czy uczniowie doświadczyli przemocy i agresji ze strony rówieśników lub nauczycieli? b) czy uczniowie byli świadkami przemocy fizycznej lub psychicznej wobec swoich kolegów, nauczycieli lub pracowników obsługi? c) czy nauczyciele i wychowawcy dostrzegają występowanie zjawiska przemocy w szkole? d) czy rodzice dostrzegają występowanie zjawiska przemocy w szkole? e) czy pedagog szkolny odnotował przypadki przemocy fizycznej i psychicznej wobec uczniów nauczycieli i pracowników niepedagogicznych? 3. Jakie działania służą zapewnieniu bezpieczeństwa w szkole? a) czy uczniowie, rodzice i nauczyciele znają działania podejmowane w szkole służące poprawie bezpieczeństwa wszystkim jej podmiotom i czy potrafią je wskazać? 4. Jaka jest efektywność tych działań i z czego wynika? a) uczniowie, rodzice i nauczyciele wskazują najsłabiej funkcjonujące obszary zapewniające bezpieczeństwo w szkole, b) wszyscy badani członkowie społeczności szkolnej wskazują poziom efektywności podejmowanych przez szkołę działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa w szkole. 5. Jakie są propozycje zmian i modyfikacji działań już funkcjonujących mających na celu poprawę bezpieczeństwa w szkole? 2

a) społeczność szkolna wskazuje propozycje zmian mających na celu poprawę bezpieczeństwa i działania wpływające na poprawę atmosfery panującej w szkole. III. Narzędzia badawcze wykorzystane do diagnozy środowiska szkolnego. Do zdiagnozowania problematyki bezpieczeństwa w szkole wykorzystane zostaną następujące narzędzia badawcze: Ankieta skierowana do uczniów, rodziców i nauczycieli. Wywiad Obserwacja IV. Próba badawcza. Próba badawcza obejmuje: 1. Ankieta (uczniowie klas II a, II b SP, VI SP) - 52 ankiety (uczniowie klas I a G, I b G, III a G,III b G) - 81 ankiet klasa II a SP - 14 uczniów klasa II b SP - 17 uczniów klasa VI klasa I a G klasa I b G - 21 uczniów - 23 uczniów - 19 uczniów klasa III a G - 20 uczniów klasa III b G - 19 uczniów Łącznie: badaniom ankietowym poddano 133 uczniów SP i G. 2. Ankieta (losowo wybranych respondentów spośród rodziców klas): klasa II a SP klasa II b SP klasa VI klasa I a G klasa III a G - 14 osób - 14osób - 20 osób - 23 osoby - 17 osób 3

klasa III b G - 16 osób Łącznie: badaniom ankietowym poddano 104 rodziców uczniów SP i G. 3. Wszystkich wychowawców i wybranych nauczycieli w liczbie: 20 4. Pracowników obsługi /a w szczególności panie sprzątaczki i konserwatorów/. 5. Pedagoga szkolnego. V. Zespół ewaluacyjny. Lucyna Rzepka Marta Smajdor Joanna Gajewska Ząbek Jakub Grodecki Karolina Selwet- Tabiś / Maria Stachura- Sołtys VI. Harmonogram ewaluacji. Przygotowanie planu ewaluacji wewnętrznej 15.09. 2014 r. /zespół ewaluacyjny: zbieranie informacji, diagnoza aktualnej sytuacji szkolnej, analiza dokumentacji szkolnej/. Przygotowanie narzędzi badawczych 31.10.2014 r. /zespół ewaluacyjny: ankiety, arkusze wywiadu/. Przeprowadzenie badań 30.01.2015 r. /zespół ewaluacyjny, wychowawcy klas: przeprowadzenie ankiet i wywiadów, obserwacji/. Opracowanie raportu z ewaluacji 31.03.2015 r. /zespół ewaluacyjny: podsumowanie ankiet, zebranie wyników, analiza informacji, wyciąganie wniosków i pisanie raportu/. Przedstawienie raportu dyrektorowi i radzie pedagogicznej, wnioski do dalszej pracy - termin rady pedagogicznej zgodnie z harmonogramem. VII. Sposób prezentacji wyników ewaluacji wewnętrznej. Wyniki ewaluacji wewnętrznej zaprezentowane zostaną: nauczycielom na Radzie Pedagogicznej uczniom podczas godziny do dyspozycji wychowawcy rodzicom podczas zebrania z rodzicami Ponadto raport z ewaluacji opublikowany zostanie na stronie internetowej szkoły, a wersja papierowa będzie ogólnodostępna w bibliotece szkolnej. 4

ANALIZA I INTERPRETACJA WYNIKÓW BADAŃ 1. KONCEPCJA BADANIA MODEL METODOLOGICZNY Model metodologiczny ewaluacji wewnętrznej opiera się na sondażu jako metodzie badawczej. Zastosowano technikę ankietową oraz wywiad. Do szerszego spojrzenia na interesujące badaczy zagadnienie wybrano obserwację, będącą uzupełnieniem powyższej metody. Metodę sondażu rozumie się jako metodę badań, której podstawową funkcją jest gromadzenie informacji o interesujących badacza problemach w wyniku relacji słownych osób badanych, nazywanych respondentami. Jej cechą charakterystyczną jest wypytywanie czy sondowanie opinii. Częścią składową tej metody są zadawane respondentom pytania, a odpowiedzi na nie mogą być pisemne lub ustne. W przypadku odpowiedzi pisemnej przybiera ona formę ankiety, a w przypadku odpowiedzi ustnych formę wywiadu. Jest to sposób gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych oraz dynamice zjawisk społecznych, opiniach i poglądach wybranych zbiorowości, nasilaniu się i kierunkach rozwoju określonych zjawisk i wszelkich innych zjawisk instytucjonalnie nie zlokalizowanych - posiadających znaczenie wychowawcze, w oparciu o specjalnie wybraną grupę reprezentującą populację generalną, w której badane zjawisko występuje. Badania sondażowe obejmują wszelkiego typu zjawiska społeczne o znaczeniu istotnym dla wychowania, stany świadomości społecznej, opinii i poglądów określonych zbiorowości, narastania badanych zjawisk, ich tendencji i nasilenia. Metodę sondażu zaleca się stosować szczególnie wtedy, gdy pragniemy dowiedzieć się o opiniach, przekonaniach respondentów na temat interesujących nas spraw, jak je oceniają, co o nich wiedzą lub chcieliby wiedzieć. Przydatna może okazać się w badaniach postaw, motywów i zainteresowań respondentów czy zasobu posiadanych przez nich wiadomości o badanym zjawisku, procesie, wydarzeniu. Badania ankietowe polegają na zadawaniu respondentom pytań kwestionariuszowych z prośbą o pisemne odpowiedzi. Pytania zadawane są zazwyczaj pisemnie - za pośrednictwem drukowanego zestawu zwanego kwestionariuszem. Przeprowadzone w ten sposób badania mają na ogół charakter anonimowy. Dzięki anonimowości ankiety wypowiedzi respondentów są bardziej otwarte i szczere. Nadają się one szczególnie do badań nad zagadnieniami wymagającymi osobistych zwierzeń, spraw drażliwych lub intymnych. Wywiad jest rozmową badającego z respondentem według opracowanych wcześniej dyspozycji lub w oparciu o specjalny kwestionariusz. Wykorzystywany jest przy poznawaniu układów, charakteru i zależności środowiska wychowawczego oraz do poznawania problematyki danego środowiska i aspektów wychowania w środowisku społecznym. Wywiad służy głównie do poznawania faktów, opinii i postaw danej zbiorowości. Dane uzyskane drogą wywiadu pozwalają na analizę układów i zależności między zjawiskami. Wywiad polega na ustnym zadawaniu respondentowi pytań przez osobę badającą. Pytania są z góry ustalone, jednak nie muszą być zadawane w takim samym brzemieniu i kolejności, jak zaplanowano to w kwestionariuszu wywiadu. Ważne jest również, aby wywiad nie sprowadzał się do zwykłego zadawania pytań i odpowiadania na nie, lecz aby stał się procesem interakcji, czyli wzajemnym oddziaływaniem osoby go prowadzącej i respondenta. 5

Obserwacja potoczna polega na spostrzeganiu faktów, zjawisk czy zdarzeń, bez podporządkowania ich ściśle określonym celom poznawczym. Obserwacja naukowa w odróżnieniu od potocznej rozumiana jest zawsze jako celowe i planowane spostrzeganie jakiegoś faktu czy zjawiska w sposób systematyczny, a niekiedy także okazjonalny z zastosowaniem różnych środków technicznych. Celowość obserwacji polega na planowanym i systematycznym postrzeganiu zmysłowym faktów, zdarzeń, procesów, zjawisk, ich gromadzeniu i interpretowaniu. 2. ANALIZA WYPOWIEDZI RODZICÓW Badaniem ankietowym objętych zostało 104 rodziców uczniów z klas II a, II b SP, VI SP, I a G, III a G,III b G 1. Czy Pana(i) zdaniem dziecko czuje się w szkole bezpiecznie? Zdecydowana większość ankietowanych rodziców uważa, iż ich dziecko czuje się w szkole bezpiecznie 46 G i 43 SP (92 osób) 88,5%. 5 osób uważa, że nie, co stanowi 4,8% ankietowanych, natomiast 7 rodziców tego nie wie 6,7%. 2. Czy w szkole stosowana jest przemoc fizyczna lub psychiczna wobec Pana(i) dziecka? Zdaniem 52 badanych z G i 49 ze SP wobec ich dzieci nie są stosowane żadne formy przemocy fizycznej - 97%. 1osba z G wskazała na stosowanie przemocy wobec dziecka ok. 1%, 1 z G nie udzieliła odpowiedzi ok. 1%, 1 ze SP nie wie o takim zjawisku- ok. 1%. Również zdaniem 48 rodziców z G i 49 ze SP nie ma zjawiska przemocy psychicznej- 93,3%. O tym problemie sygnalizuje 5 osób z G I i 2 SP, co stanowi 6,7% ankietowanych. Forma ustna- rówieśnicy, koledzy ze środowiska szkolnego, na przerwach, koledzy (SP). Byli też ankietowani, którzy nie udzielili odpowiedzi na powyższe pytanie. Brak jednoznacznej odpowiedzi może wskazywać na niewiedzę rodziców w powyższym zakresie, co z kolei może sugerować nieprawidłowe relacje rodziców z dziećmi bądź ich trudności komunikacyjne. 3. Proszę wskazać znane Panu(i) działania funkcjonujące w szkole mające na celu poprawę bezpieczeństwa uczniów w szkole. Rodzice sporadycznie udzielali następujących odpowiedzi: Dyżury nauczycieli 56 rodziców z Gimnazjum (100%) i 28 rodziców ze SP(58,3%) Monitoring - 28 z Gimnazjum (50%) i 35 ze SP(73%) Ochrona zewnętrzna 1 osoba ze SP(2,1%) Kontakt Rodzic Nauczyciel Brak odpowiedzi 3 4. Proszę wskazać propozycje działań poprawiających bezpieczeństwo w szkole. 6

Brak odpowiedzi, propozycji 31 osób z G i 42 ze SP Nie ma potrzeby 1 Informowanie rodziców 1 Kamera(monitoring z dostępem do Internetu) Zwracać większą uwagę na zachowanie szczególnie chłopców wobec dziewcząt i odwrotnie Częsta, szczera rozmowa z uczniem - 3SP Więcej dyżurów nauczycieli na przerwach Interesowanie się nauczycieli co się dzieje z uczniem Dyżury nauczycieli, które są, ale powinny być dopilnowane przez pedagogów tzn. stoją, rozmawiają, nie zwracają uwagi na to co uczeń robi Dyscyplina, konsekwencja - 2 osoby SP Parking dla samochodów -1 osoba SP Sumienne wykonywanie obowiązków 1osoba SP Rodzice niechętnie udzielali odpowiedzi na wszelkie pytania otwarte dotyczące m.in. podania propozycji rozwiązań oraz znajomości działań ochronnych funkcjonujących w szkole. 3. ANALIZA WYPOWIEDZI UCZNIÓW Gimnazjum i SP Badaniem ankietowym objętych zostało 81 uczniów z klas I a, I b, III a, III b Gimnazjum i 52 uczniów z klas II a, II b, VI SP. Łącznie jest to 133 uczniów. 1. Czy czujesz się w szkole bezpiecznie? Zdecydowana większość uczniów deklaruje, iż czuje się bezpiecznie w szkole- 53 G, 43 SP odpowiedzi na tak, co stanowi 72,2 % ankietowanych. 19 uczniów G i 6 SP odpowiedziało, że nie wie, czy czyje się w szkole bezpiecznie-co stanowi 18,8 % ankietowanych. 8 uczniów G i 3 SP udzieliło odpowiedzi, że nie czuje się w szkole bezpiecznie, co stanowi ok. 9 % ankietowanych. 2. Czy lubisz chodzić do szkoły? Uczniów lubiących chodzić do szkoły jest 30 w G 40 w SP stanowią 53%. Grupę respondentów stanowią uczniowie G, którzy nie lubią chodzić do szkoły było ich 33, natomiast 4 SP co stanowi- 28 %. Niezdecydowanych jest 17 osób z G i 8 ze SP stanowią 19%. Uczniowie Ci nie wiedzą czy lubią chodzić do szkoły. 1 osoba nie udzieliła żadnej odpowiedzi. 3. Czy uczniowie prezentują społecznie pożądane zachowania? 7

66 uczniów G i 40 SP odpowiedziało że tak, co stanowi 78,2 % ankietowanych. 15 uczniów G i 10 SP przyznaje, że nie prezentuje pożądanych społecznie zachowań, co stanowi 18,8 % ankietowanych. Około 3% nie udzieliło odpowiedzi. Formy: Pomoc koleżeńska - 52 G, 35 SP Wolontariat - 15 G, 30 SP Aktywność społeczna - 27G, 18 SP Przestrzeganie zasad BHP i regulaminów - 17G, 16 SP Właściwe zachowanie się podczas uroczystości szkolnych - 30 G, 9 SP Pomoc panu konserwatorowi - 1 4. Czy znasz zasady BHP i regulaminy obowiązujące w szkole? W znacznej większości badani uczniowie twierdzą, że znają regulaminy szkolne. Tak deklaruje 74 uczniów G, 49 SP co stanowi 92,5 %. Pozostali (7 uczniów G i 3 SP), stanowiących 7,5 % twierdzi że nie zna zasad BHP, ani regulaminów. 5. Czy ich przestrzegasz? 69 uczniów G i 45 SP, łącznie 86 % twierdzi, że przestrzega powyższych zasad, natomiast 12 osób z G i 7 SP spośród badanych przyznaje, że ich nie przestrzega. Stanowią oni 14 % ankietowanych. 6.Czy przestrzegasz zakazu opuszczania szkoły w trakcie trwania zajęć? Uczniowie w większości - 67 uczniów G i 49 SP stanowiący 87,2 % nie opuszcza szkoły w czasie zajęć. Są też i tacy, którzy nie przestrzegają tego zakazu. Tak twierdzi 12 uczniów G i 2 SP 10,5 %, 2 osoby z G i 1 ze SP (2,3 %) nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie. 7. Czy w szkole jest monitoring? Uczniowie wiedzą, że w szkole jest monitoring, gdyż tak deklaruje aż 79 uczniów G i wszyscy (52 uczniów) ze SP co stanowi 98,5 %, 2 uczniów (1,5 %) nie wie, że szkoła posiada monitoring. 8.Czy w szkole są sprawowane dyżury nauczycieli? 8

W zdecydowanej większości uczniowie wiedzą, że w szkole są pełnione dyżury przez nauczycieli. Tak twierdzi 78 uczniów G i 50 SP co daje 96,2 %. 3 z G i 2 ze SP osoby twierdzi, że nie wie o dyżurach - 3, 8%. 9. Czy nauczyciele i wychowawcy dostrzegają występowanie zjawiska przemocy w szkole? Badani uczniowie odpowiadają, że nauczyciele i wychowawcy dostrzegają występowanie zjawiska przemocy, tak mówi 38 uczniów G i 39 SP- ogółem 58 %. 16 uczniów G i 2 SP (13,5 %) twierdzi, że nie dostrzegają tego problemu, natomiast 26 uczniów G i 4 SP (22,5%) nie wie tego, czy nauczyciele i wychowawcy dostrzegają występowanie zjawiska przemocy w szkole? Pozostali, ok.6% nie udzieliło odpowiedzi. 10. Czy w szkole jest przemoc rówieśnicza? Na to pytanie 15 uczniów G i 13 SP 21 % odpowiedziało, że nie, ale zdecydowana większość z nich 66 uczniów G i 39 SP, czyli 79 %, twierdzi że zjawisko przemocy występuje. Najczęstsze formy to: Wyzwiska 54 G / 23 SP Obmawianie za plecami 52 G / 19 SP Popychanie 51 G / 36 SP Wyśmiewanie 50 G Kopanie 33 G / 29 SP Bicie 31 G / 25 SP Szarpanie 30 G / 20 SP Raniąca, złośliwa krytyka 30 G / 12 SP Oszczerstwa 26 G / 6SP Zagradzanie przejścia 18 G / 17 SP Groźby 16G / 5SP Zabieranie i niszczenie przedmiotów 11G / 9 SP Zamykanie w toalecie 9 G / 4 SP Opluwanie 8 G / 19 SP Zabieranie pieniędzy 6 G Złośliwe komentarze pisane w Internecie 6 G Publikowanie w Internecie przedstawiających Cię zdjęć i filmików bez Twojej zgody 4G Nękanie esemesami 3G Zmuszanie do zrobienia dla kogoś jakichś zakupów Uczestniczenie w erotycznych czatach 2G Przewracanie plecaka na lewą stronę 2G Udostępnianie w Internecie swoich własnych zdjęć, filmików i zapisków o charakterze erotycznym - 1G Przezywanie otyłych 9

11. Czy byłeś(aś) świadkiem stosowania przemocy fizycznej lub psychicznej w szkole wobec Twoich rówieśników? Uczniowie w większości nie byli świadkami stosowania przemocy wobec ich kolegów, NIE 47 odpowiedzi spośród G i 34 uczniów SP 61 % TAK 34 odpowiedzi G i 18 SP- 39 % Respondenci wymieniali formy i sprawcę jak: Przez kolegów, uczniów 5 G Przez chłopców Bicie, bójki 9 G / 10 SP Przemoc psychiczna 5G Kopanie 1G Szarpanie 1G Popychanie 2G / 5 SP Przezywanie 2G Przez rówieśników,wyśmiewanie się przez uczniów 12. Proszę wymienić, wg Ciebie, szczególnie negatywne zachowania w sferze bezpieczeństwa i kultury osobistej obserwowane w szkole. Odpowiedzi podawane są od najczęściej pojawiających się. Przeklinanie Wyzwiska Popychanie i obrażanie Wyśmiewanie Oszczerstwa Dogadywanie Papierosy i palenie Bicie Brak szacunku Opuszczanie szkoły w czasie zajęć Obgadywanie Wulgaryzmy Bieganie po korytarzu Krzyki Szykany Przemoc cielesna Prowokacje Nie przestrzeganie przepisów BHP alkohol Plucie pod buty Kopanie Brak odpowiedzi 18 G / 18 SP 11G / 6 SP 7G / 7 SP 6G / 3 SP 5G / 1 SP 3G 3G 3G / 17 SP 2G 2G 1G / 4 SP 1G 1G 1G 1G 1G 1G 1G 1G 1G / 5 SP 2 SP 3G / 6 SP 10

Brak negatywnych zachowań, żadnych problemów nie widzą (jest dobrze, jest git, ok.) 6 G / 8 SP 13. Które miejsca w szkole lub jej najbliższym otoczeniu są Twoim zdaniem najbardziej niebezpieczne? Na to pytanie 10 uczniów G i 10 SP odpowiedziało, że nie wie - 15 %. Pozostali uczniowie najczęściej wskazywali na: Brak niebezpiecznych miejsc, żadne Toaleta Podwórko między starą a nową szkołą i koło boiska Korytarze Wejście do szkoły Schody Szatnie Przejście dla pieszych Gabinet dyrekcji Podziemia Zarośla k/szkoły Tynk leci w ubikacji i śmierdzi Sale lekcyjne Nowa szkoła Siłownia Plac zabaw Brak odpowiedz 20 G / 11 SP 13 G / 5 SP 4 G 3 G / 3 SP / 1 SP 3 SP 1 SP 3 SP / 6 SP 14.Jaką pomoc psychologiczno- pedagogiczną oferuje szkoła? Uczniowie najczęściej wskazywali na: Pedagog Wychowawca, nauczyciele Nie wiem Dobrą Beznadziejną, żadną zajęcia dodatkowe rozmowy 27 G 8 G 6 G 15. Z kim najczęściej rozmawiasz, gdy masz kłopot, do kogo zwracasz się o pomoc? Brak odpowiedzi Nie mam kłopotów Pedagog Wychowawca, nauczyciele Przyjaciel, przyjaciółka 8 G 3 G 9 G / 17 SP 19 G 11

Koledzy Rodzice Internet Na pewno nie szkoła Z nikim Sam to załatwiam Nigdy nie idę do nauczyciela Do rodziców, przyjaciół, wychowawcy, rodzeństwa 3 G / 11 SP 19 G / 2 SP 16.Czy w szkole podejmuje się działania służące wzmacnianiu oraz promowaniu wzorowych i pozytywnych zachowań uczniów? 12 uczniów G i 9 SP udzieliło odpowiedzi, że NIE stanowi to 16 %. TAK odpowiedziało 68 uczniów G i 43 SP tj. ok. 84 %. Najczęściej wymieniali: Stosowanie pochwał 54 G / 38 SP Wyróżnienia 46 G / 25 SP Nagrody 25 G / 25 SP Listy do rodziców 15 G / 5 SP Inne (wzorowe, pozytywne uwagi) Wpisy do zeszytu wychowawczego, plusy 17. Co można zrobić, aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa w szkole? Uczniowie udzielali następujących odpowiedzi. Wskazania usystematyzowane są malejąco. Nic, bo jest dobrze Nie wiem Surowsze kary, stosować kary Założyć drzwi do łazienki damskiej Nie ma potrzeby, szkoła jest bezpieczna Dodatkowe kamery, więcej kamer Wynająć ochroniarzy Antyterroryści Brak odpowiedzi Winda Zrobić łazienkę i zapachy Wywalić niektórych uczniów Zabezpieczenie miejsc z wężami przeciwpożarowymi Zmienić nauczycieli Większa czujność nauczycieli Czujniki dymu w toaletach, bo tam palą Psy obronne, tarcze antyrakietowe 14 G 12 G / 46 SP 6 G / 1 SP 4 G 3 G 3 G / 3 SP 3 G / 1 SP 3 G 3 G / 4 SP / 4 SP 1 G 6 SP 18. Czy Twoim zdaniem podejmowane przez szkołę działania służące poprawie bezpieczeństwa są wystarczające? 12

TAK 54 G / 38 SP (69,2%) NIE 25 G / 13 SP (28,6%) Brak odpowiedzi / 1 SP (2,2%) 19.Jakie są Twoje propozycje zmian i modyfikacji działań? Brak propozycji Wzmocnienie dyżurów Winda Strefa relaksu podczas przerwy Piętnowanie przemocy od najmłodszych lat Zlikwidowanie mundurków Przestrzeganie regulaminu Niepotrzebne są zmiany Zrobić toalety, żeby małe dzieci chodziły po starej szkole Więcej przedmiotów na sali gimnastycznej Dostęp do sali 202 Zwiększenie nauczycieli na przerwach i zwiększenie kar Zmienienie stosunku nauczycieli Zmienić nauczycieli Stosowanie kar, gdy ktoś źle się zachowuje 18 G 10 G 4.ANALIZA WYPOWIEDZI NAUCZYCIELI Chcąc uzyskać informację na poszczególne pytania z ankiety postanowiłyśmy poddać badaniu nauczycieli uczących w naszej szkole. Badaniem zostało objętych 20 nauczycieli. 1. Jakie działania służą zapewnieniu bezpieczeństwa w naszej szkole. Wymień proszę wszystkie ci znane: dyżury 100% monitoring 100% pogadanki z uczniami 100% współpraca z rodzicami 100% 2. Które z wymienionych przez Ciebie działań funkcjonują najsłabiej,wymagają modyfikacji. Podaj przykłady rozwiązań: wszystkie działania funkcjonują poprawnie 90% monitoring nie w każdym miejscu - 10% 3. Które z wymienionych form przemocy występują w szkole częściej? Wymień objawy. a) przemoc fizyczna przepychanki, bójki 70 % b) przemoc psychiczna 13

wulgaryzmy 80 % obrażanie 80 % wyśmiewanie 80 % 4. Wskaż sposoby zapobiegania powyższym objawom. a) przemoc fizyczna pogadanki, rozmowy z wychowawca oraz pedagogiem szkolnym 95 % b) Przemoc psychiczna rozmowy z uczniami 100 % rozmowy ze specjalistami 80% 5. Czy wobec Ciebie stosowana jest przemoc. nie 100 % 6. Proszę wymienić szczególne negatywne zachowania uczniów, które wymagają modyfikacji w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej oraz wpłyną na podniesienie poziomu kultury osobistej uczniów. wulgaryzmy 80 % ucieczki poza teren szkoły 60 % nadużywanie telefonów komórkowych 10 % 7. Proszę podać swoje propozycję działań poprawiających bezpieczeństwo w naszej placówce. Większe zaangażowanie rodziców 30 % Rejestr osób postronnych 60 % Analiza ankiet dowodzi, że w szkole panuje przyjazna atmosfera i wszyscy możemy czuć się w niej bezpiecznie. Jednakże podnosząc poziom bezpieczeństwa w szkole w dalszym ciągu należy pracować nad problemami : wychodzeniem uczniów poza teren szkoły, wulgaryzmami, lepszą współpracą z rodzicami. 5. WYWIAD Z DYREKTOREM I PEDAGOGIEM SZKOLNYM Szkoła zapewnia poczucie bezpieczeństwa uczniom. Wszystkie trudne sytuacje zgłaszane wychowawcom, nauczycielom są na bieżąco rozwiązywane, konsultowane z PPP oraz GOPS, jeżeli istnieje taka potrzeba. Pedagog współpracuje na bieżąco z kuratorami sądowymi uczniów, asystentem rodziny, co pozwala uniknąć wielu trudnych spraw. Ogólnie poza paroma przypadkami, dominuje postawa koleżeństwa wśród uczniów. Jednak nasiliła się agresja, przemoc słowna. Największy problem to wulgarne słownictwo, wyzwiska, wyśmiewanie czy obmawianie. 14

W większości przypadków w naszej szkole respektowane są normy społeczne, uczniowie znają swoje prawa i obowiązki, wiedzą co im wolno, a czego nie wolno robić w szkole. Pedagog szkolny przekonała się o tym podczas wielu indywidualnych rozmów z uczniami, rodzicami, podczas prowadzonych mediacji rówieśniczych oraz lekcji profilaktycznych. W szkole podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań (ocena z zachowania, nagrody rzeczowe na koniec roku, dyplomy, wpisy do Złotej Księgi, podziękowania dla rodziców). Podejmuje się także działania mające na celu przypominanie norm, zasad życia społecznego, promowanie zachowań społecznych np.: Sprzątanie Świata, spotkanie z policjantami, pogadanki higienistki szkolnej, lekcje profilaktyczne na temat: pożądanych postaw, umiejętności społecznych, udział uczniów w wielu konkursach, lekcjach i warsztatach w RDTL u. Wszystkie te i inne działania, mające na celu wzmacnianie właściwych zachowań, eliminowanie zagrożeń w naszej szkole, są modyfikowane w miarę potrzeb. 6. WYWIAD Z PRACOWNIKAMI OBSŁUGI Pracownicy obsługi: panie sprzątaczki, pracownicy kuchni, konserwatorzy, zwracają uwagę na następujące aspekty nieprawidłowego zachowania uczniów czy rozwiązań lokalowotechnicznych: Brak dbałości uczniów o ład i porządek uczniowie śmiecą, nie sprzątają po sobie, brudzą w toaletach Stosowanie wulgaryzmów głównie w stosunku do rówieśników, (dotyczy to zazwyczaj tych samych osób) Uczniowie obściskują się na korytarzach, zachowują się niestosownie i ostentacyjnie (szkolne pary) Grupy tych samych osób notorycznie opuszczają teren szkoły, nie reagują na polecenia nauczycieli czy pracowników obsługi Palenie papierosów przez chłopców (powtarzające się, stałe osoby), zwrócenie uwagi na nieodpowiednie zachowanie gimnazjalistów, którzy pozbawieni są kontroli i opieki Wzmożenie kontroli sal lekcyjnych z uwagi na zniszczenia sprzętu (ławek, krzesełek) i pisanie po ścianach, ławkach. 7. DZIAŁANIA FUNKCJONUJĄCE W SZKOLE Poczyniona obserwacja funkcjonujących w szkole działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa wszystkich jej uczestników oraz tworzenia przyjaznego klimatu szkoły wskazuje na: monitoring korytarzy szkoły oraz obejścia wokół niej 15

zakaz opuszczania budynku szkoły w trakcie trwania zajęć oraz przerw śródlekcyjnych dyżury nauczycielskie na przerwach, również na zewnątrz szkoły w czasie ciepłych dni zaostrzono procedury zwalniania uczniów z zajęć oraz usprawiedliwiania ich nieobecności, zeszyty korespondencji z rodzicami organizowanie próbnej ewakuacji modernizacja pomieszczeń i korytarzy mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu nauki i pracy coroczna diagnoza środowiska szkolnego w kwestii sytuacji wychowawczej, bytowej i edukacyjnej poszerzanie oferty zajęć pozalekcyjnych, zajęcia z projektów edukacyjnych i EFS, zajęcia we współpracy z RDTL w Trzcianie, innowacje organizowanie pomocy koleżeńskiej zapewnienie opieki pedagogiczno-psychologicznej uczniom i ich rodzinom, dostosowywanie wymagań edukacyjnych wobec uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zapewnienie wsparcia pedagogiczno psychologicznego nauczycielom, organizowanie konferencji, szkoleń, warsztatów, indywidualnych porad organizowanie wycieczek edukacyjno-integracyjnych, organizowanie konkursów, imprez kulturalnych i rozrywkowych, dyskotek szkolnych, działania koła Wolontariatu i samorządu szkolnego współpraca z Policją oraz Interdyscyplinarnym Zespołem ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. 8. PODSUMOWANIE, WNIOSKI Uczniowie naszej szkoły w zdecydowanej większości czują się w szkole bezpiecznie, potwierdzają to wypowiedzi rodziców. Uczniowie wskazywali na doświadczanie przemocy psychicznej ze strony rówieśników wulgaryzmy, obgadywanie, wyśmiewanie, izolowanie. Uczniowie poproszeni o podanie propozycji wprowadzenia w szkole nowych działań zwiększających poczucie bezpieczeństwa w większości nie podawali żadnych propozycji. Byli też tacy, którzy twierdzili, że niepotrzebne są zmiany, gdyż jest dobrze i szkoła jest bezpieczna. Inni wskazywali na: stosowanie surowszych kar wobec uczniów nieprzestrzegających zasad i regulaminów, większą czujność nauczycieli. Młodzież trafnie wskazywała na działania już funkcjonujące. Działania te w większości uczniowie dostrzegają i rozumieją zasadność ich wprowadzenia. Wśród szczególnie negatywnych zachowań uczniów w sferze bezpieczeństwa oraz kultury osobistej młodzież wymienia: przeklinanie, wyzwiska, bicie (SP), wulgaryzmy, popychanie i obrażanie, wyśmiewanie, oszczerstwa, groźby, palenie papierosów, nieodpowiedni strój, niszczenie klas, bieganie po schodach. Do listy tzw. czarnych punktów szkoły miejsc szczególnie niebezpiecznych wymieniali: toaleta, podwórko między starą a nową szkołą i koło boiska, korytarze, schody, wejście do szkoły, siłownię, plac zabaw, szatnie. 16

Jednak znaczna część uczniów 23 % twierdzi, iż nie ma w szkole żadnych niebezpiecznych miejsc, 15 % twierdzi, że tego nie wie. W sytuacjach trudnych uczniowie najczęściej rozmawiają z: przyjaciółmi, wychowawcą i nauczycielem, rodzicami, kolegami, pedagogiem. Pojedyncze odpowiedzi wskazują na to, że sami to załatwiają, nie rozmawiają z nikim, wskazują na Internet, nigdy z problemami nie idą do nauczyciela, kłopotów na pewno nie rozwiąże szkoła. Analiza wypowiedzi rodziców wskazuje, iż nie zgłaszali oni faktu doświadczania przez ich dzieci przemocy w szkole (zarówno fizycznej jak i psychicznej). Ankietowani rodzice niechętnie wypowiadali się na większość pytań otwartych. Rodzice trafnie, jednak w niepełnym zakresie, wymieniają działania podejmowane przez szkołę w celu zapewnienia bezpieczeństwa w szkole. Rodzice sporadycznie udzielali następujących odpowiedzi: dyżury nauczycieli, monitoring, kontakt Rodzic Nauczyciel. Należy zatem przedstawić i omówić rodzicom pełen zakres podejmowanych przez szkołę działań. Wśród propozycji działań poprawiających bezpieczeństwo rodzice wymieniają: rozmowy z uczniami motywujące do odpowiednich zachowań, zwracanie większej uwagi na zachowanie, szczególnie chłopców wobec dziewcząt i odwrotnie, kamery (monitoring z dostępem do Internetu), częste, szczere rozmowy z uczniem, interesowanie się nauczycieli co się dzieje z uczniem, więcej dyżurów nauczycieli na przerwach, dyscyplinę, konsekwencję, parking dla samochodów oraz większe zaangażowanie nauczycieli w dyżury w czasie przerw. Analiza wypowiedzi nauczycieli wskazuje, iż znają oni dobrze działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa w szkole. Wśród propozycji działań wymagających modyfikacji nauczyciele podają: eliminowanie wulgaryzmów (zaproszenia specjalistów do pracy w zakresie profilaktyki agresji słownej i fizycznej). Ponadto nauczyciele wskazują na konsekwentne reagowanie na każdy przejaw arogancji, oraz zwracają uwagę na ucieczki uczniów gimnazjum poza teren szkoły czy do pobliskiego sklepu. Jako słabo funkcjonujące uregulowanie wskazują na brak rejestru osób postronnych na terenie szkoły oraz większe zaangażowanie rodziców. Badani nauczyciele zapytani o rodzaje występowania przemocy w szkole prawie jednoznacznie wskazują na przemoc psychiczną: agresję słowną, obrażanie, wyśmiewanie, wulgaryzmy oraz fizyczną: przepychanki, bójki. Nauczyciele poproszeni o udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczącego doświadczania różnych form przemocy ze strony uczniów w 100 % wskazują, iż jej nie doświadczają. Do szczególnie negatywnych zachowań uczniów, które wymagają modyfikacji nauczyciele zaliczają: wulgaryzmy, agresję słowną, palenie papierosów, nadużywanie telefonów komórkowych, opuszczanie terenu szkoły. Pracownicy obsługi wskazywali na niewłaściwe zachowania uczniów. Problemy z zachowaniem mają najczęściej uczniowie znani gronu pedagogicznemu, wobec których podejmowanych jest szereg oddziaływań wychowawczych. Pracownicy obsługi lubią swoją pracę i kontakt z młodzieżą naszej szkoły. Chcieliby jednak poprawy ich zachowania i większej dbałości o prządek, poszanowanie mienia szkoły, nie śmiecenie, utrzymanie czystości w toaletach. 17

Uczniowie i pracownicy szkoły czują się w niej bezpiecznie, w większości lubią atmosferę w niej panującą. Jednak 79% twierdzi, że w szkole występuje zjawisko przemocy. Uczniowie w większości nie byli świadkami stosowania przemocy wobec ich kolegów, tak twierdzi 61 % ankietowanych. Spośród badanych uczniów 39% była świadkami doznawania przemocy ze strony rówieśników (przeważnie psychiczna, ale zdarzają się przypadki agresji fizycznej w SP). Uczniowie podawali zarówno formę jak i sprawcę. Nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny nie odnotowali wzrostu zjawiska przemocy w szkole. Rodzice również nie zgłaszają problemów związanych z tym zjawiskiem i ze złym traktowaniem dzieci na terenie szkoły. Uczniowie, rodzice i pracownicy szkoły znają działania podejmowane przez szkołę służące poprawie bezpieczeństwa, wyczerpująco (z wyjątkiem rodziców) potrafią je wskazać. Uczniowie i nauczyciele wskazują na najsłabiej funkcjonujące obszary zapewniające bezpieczeństwo w szkole. Wszyscy członkowie społeczności szkolnej wskazują poziom efektywności podejmowanych przez szkołę działań związanych z bezpieczeństwem. Cała społeczność szkolna podaje propozycje zmian mających na celu poprawę bezpieczeństwa i działania wpływające na poprawę atmosfery panującej w szkole. REKOMENDACJE: 1. Kontynuować pracę nad wyeliminowaniem wulgarnego słownictwa wśród uczniów: lekcje wychowawcze przygotowane przez uczniów każdej klasy ustalenie w każdej klasie kar za publiczne używanie wulgaryzmów zaproszenie specjalistów do pracy w zakresie profilaktyki agresji słownej i fizycznej Wykonują: uczniowie, wychowawcy i pedagog szkolny rok szkolny 2015/16. 2. Zapoznać społeczność szkolną (uczniów, rodziców, pracowników szkoły) z wynikami raportu oraz przedstawić i omówić pełny zakres podejmowanych przez szkołę działań służących poprawie atmosfery i bezpieczeństwa i ochrony dzieci: podczas godzin wychowawczych zapoznać uczniów z wynikami raportu podczas spotkania z rodzicami umieścić raport na stronie internetowej szkoły, bibliotece szkolnej na konferencji zapoznać nauczycieli z wynikami raportu Wykonują: zespół ewaluacyjny i wychowawcy klas czerwiec, wrzesień 2015r. 3. Kontrolować i egzekwować pożądane zachowania wśród uczniów: przypomnieć obowiązujące kryteria ocen z zachowania, statut szkoły każdorazowo informować wychowawców o nieodpowiednim zachowaniu uczniów, potwierdzić zapisem w dzienniku Wykonują: wszyscy nauczyciele, wrzesień 2015r., rok szkolny 2015/16. 18