Zrównoważone rozwiązania transportowe dla Warszawy Andrzej Kassenberg Wojciech Szymalski Instytut na rzecz Ekorozwoju
Instytut a transport Alternatywa Polityka Transportowa według zasad zrównoważonego rozwoju (1999) Broszura Ja, mój samochód, ale nasz klimat (2007) Jaki transport w zrównoważonym rozwoju? - debata w Łodzi i broszura (2008) Inne prace, np: Oceny Oddziaływania na Środowisko
Zrównoważony transport w mieście wg J. Friedberga Polityka w zakresie zrównoważonego transportu w mieście polega na zarządzaniu popytem w taki sposób aby podział ruchu na środki podróżowania nie wywoływał zjawisk niekorzystnych: zatłoczenia, skażenia środowiska, zagrożenia bezpieczeństwa przy utrzymaniu możliwości rozwoju społecznego i gospodarczego Podstawowe instrumenty zarządzania rozwój systemu transportu publicznego, polityka parkingowa polityka taryf i dopłat zarządzanie, w tym sterowanie ruchem stosowanie ekologicznych technologii
Podejście UE na okres 2007-2013 promocja pojazdów niskiego zużycia energii oraz nowych technologii spalania dla redukcji emisji; promocja zbiorowych niezmotoryzowanych form przemieszczania w połączeniu z zasadami zarządzania mobilnością; zarządzanie popytem, w tym sterowanie systemami parkingowymi i ograniczeniem dostępu, stosowanie systemów informacyjnych dla lepszej płynności i zarządzania ruchem; zintegrowane intermodalne systemy transportu osób i towarów (logistyka miejska, terminale i węzły przesiadkowe ); wsparcie dla zintegrowanego planowania zagospodarowania przestrzennego i transportowego dla zminimalizowania potrzeb transportowych oraz aranżowania systemów transportu publicznego; promowanie efektywnego transportu publicznego dla niepełnosprawnych wsparcie dla ruchu rowerowego; wsparcie dla rozwoju tele pracy.
Obciążenie środowiska przez transport w W-wie Rodzaj pojazdów 1995 Rok Emisja CO 2 eq w Mg, 2000 2007 Samochody osobowe 1 035 482 1 070 967 1 118 102 Samochody dostawcze 86 818 87 249 95 001 Ciężarówki 71 810 73 984 80 505 Autobusy 98 767 99 895 82 012 Tramwaje 145 057 154 254 131 873 Metro 12 672 22 012 63 240 Transport indywidualny 1 194 110 1 232 200 1 293 609 Transport publiczny 256 497 276 161 277 125 Łącznie Udział w emisji ogółem w % 1 450 608 1 508 361 1 570 734 16,8 14,5 14,6
Oprócz emisji CO 2 także... Inne zanieczyszczenia powietrza Hałas Niszczenie terenów zielonych Uszczelnianie podłoża Śmierć na drogach Strata czasu
Podstawowe dylematy zapewnienie kontrolowania rozprzestrzeniania się miasta tworzenie energo- i transporto- efektywnych struktur przestrzennych w mieście zahamowanie spadku udziału transportu publicznego w przewozach zasadniczy wzrost udział kolei w obsłudze lokalnego ruchu dojazdowego zapewnienie współdziałania wszystkich rodzajów transportu publicznego na terenie aglomeracji niski standard usług transportu publicznego zachęcanie do rezygnacji z samochodu zapewnienie ciągłości w systemie ścieżek rowerowych
Nasze propozycje W oparciu o: Rekomendacje WOST (2000-2004) Politykę transportową Warszawy (1995) Strategię transportową Warszawy (2009)
Propozycje Ograniczanie potrzeb przewozowych zarządzanie przestrzenią wspieranie przemieszania funkcji mieszkaniowych, handlowych-rozrywkowych, pracy itp. y plan okolic PKiN, likwidacja targowisk i Supersamu koncentracja miejsc zamieszkania, pracy i usług w obszarach dobrze obsłużonych transportem publicznym Nowy Wilanów, Białołęka ograniczenia potrzeb podróżowania na dalsze odległości zahamowanie rozprzestrzeniania się miasta plan metropolitalny
Realizacja Ograniczanie potrzeb przewozowych zarządzanie przestrzenią wspieranie przemieszania funkcji mieszkaniowych, handlowych-rozrywkowych, pracy itp. Stary plan okolic PKiN, nowy plan okolic PKiN, likwidacja targowisk i Supersamu koncentracja miejsc zamieszkania, pracy i usług w obszarach dobrze obsłużonych transportem publicznym Bielany, Inflancka, Nowy Wilanów, Białołęka ograniczenia potrzeb podróżowania na dalsze odległości zahamowanie rozprzestrzeniania się miasta Brak jakichkolwiek mechanizmów, plan metropolitalny
Propozycje Transport publiczny (1) powołanie zarządu transportu publicznego aglomeracji warszawskiej Wspólny bilet, ZTM jako gwarant ograniczenie zatłoczenia pojazdów owy tabor, częstsze kursy, buspasy połączenie lotniska koleją z centrum miasta tacja, linia, przewoźnik 2012
Realizacja Transport publiczny (1) powołanie zarządu transportu publicznego aglomeracji warszawskiej Wspólny bilet, ZTM jako gwarant ograniczenie zatłoczenia pojazdów Nowy tabor, częstsze kursy, buspasy połączenie lotniska koleją z centrum miasta Stacja, linia, przewoźnik 2012
Propozycje Transport publiczny (2) nowe szybkie linie tramwajowe Tarchomin, Wilanów, Czerniaków, Gocław, Targówek pełne wprowadzenie priorytetów w ruchu dla pojazdów transportu publicznego Powolny rozwój buspasów, a tramwaje stoją na Pl. Zawiszy, Deotymy zmodernizowanie istniejącego układu kolejowego nia na Gdańsk, linia obwodowa
Realizacja Transport publiczny (2) nowe szybkie linie tramwajowe Tarchomin, Wilanów, Czerniaków, Gocław, Targówek pełne wprowadzenie priorytetów w ruchu dla pojazdów transportu publicznego Powolny rozwój buspasów, a tramwaje stoją na Pl. Zawiszy, Deotymy zmodernizowanie istniejącego układu kolejowego Stacja Niedźwiadek, linia na Gdańsk, linia obwodowa
Propozycje Drogi rowerowe standardy budowy dróg rowerowych Dokument jest, wdrażanie wygląda różnie wyznaczenie bezpiecznych miejsc do parkowania rowerów Śródmieście, Praga Południe, Metro, Kolej wprowadzanie tzw. kontrapasów na wybranych odcinkach ulic 50 metrów kontrapasa w 5 lat!
Realizacja Drogi rowerowe standardy budowy dróg rowerowych Dokument jest, wdrażanie wygląda różnie wyznaczenie bezpiecznych miejsc do parkowania rowerów Śródmieście, Praga Południe, Metro, Kolej wprowadzanie tzw. kontrapasów na wybranych odcinkach ulic 50 metrów kontrapasa w 5 lat!
Propozycje Ruch pieszy tworzenie dzielnicowych stref wyłącznie dla ruchu pieszego Marszałkowska, Ząbkowska, Francuska, Słowackiego usprawnienie węzłów przesiadkowych i dojść do przystanków Dworzec Gdański, Centrum/Śródmieście obustronne dojścia do przystanków tramwajowych rezygnowanie z dwupoziomowych przejść dla pieszych w centrum miasta Al. Niepodległości, Jagiellońska
Realizacja Ruch pieszy tworzenie dzielnicowych stref wyłącznie dla ruchu pieszego Marszałkowska, Ząbkowska, Francuska, Słowackiego usprawnienie węzłów przesiadkowych i dojść do przystanków Dworzec Gdański, Centrum/Śródmieście obustronne dojścia do przystanków tramwajowych rezygnowanie z dwupoziomowych przejść dla pieszych w centrum miasta Krakowskie Przedmieście, Al. Niepodległości, Jagiellońska
Propozycje Ograniczanie ruchu samochodowego Zakaz poszerzania ulic w kierunku centrum Zamknięcie obwodnic Puławska (-1), Grzybowska (+1), Andersa (+1) Prosta (+2), Wołoska (+2) Most Północny, Obwodnica Praska Ograniczenie parkowania w śródmieściu Większa SPPN, P+R, Skuteczność kontroli
Realizacja Ograniczanie ruchu samochodowego Zakaz poszerzania ulic w kierunku centrum Puławska (-1), Grzybowska (+1), Andersa (+1) Prosta (+2), Wołoska (+2) Zamknięcie obwodnic Most Północny, Obwodnica Praska Ograniczenie parkowania w śródmieściu Większa SPPN, P+R, Skuteczność kontroli
Jak zrobić zieloną falę?
Cztery postulaty organizacyjne Przewietrzyć szafę
Cztery postulaty organizacyjne Przewietrzyć szafę Otworzyć oczy
Cztery postulaty organizacyjne Przewietrzyć szafę Otworzyć oczy Zwinąć transparent
Cztery postulaty organizacyjne Przewietrzyć szafę Otworzyć oczy Zwinąć transparent Jasno określić priorytety...
Polityka zrównoważonego transportu powinna być widoczna na ulicy Wystawa (2010), Zdjęcie: strategiatransportowa.um.warszawa.pl
Polityka zrównoważonego transportu powinna być widoczna na ulicy Buspa na Trasie Łazienkowskiej (2010), Zdjęcie: www.demotywatory.pl
Przewietrzyć szafę Szafa pełna jest projektów, a pieniądze pozostają niewykorzystane, np: na drogi rowerowe: 26% w 2007 33% w 2008 67,5% w 2009 2,9% w I półroczu 2010 W szafie leżą też np: Program bezpieczeństwa ruchu drogowego Program Ochrony Powietrza
Przewietrzyć szafę W Polskich miastach inwestycje transportowe realizują maksymalnie 2-3 jednostki miejskie: W Krakowie: ZIKiT oraz Biuro Inwestycji We Wrocławiu: ZDiT oraz Departament Infrastruktury i Gospodarki W Łodzi: ZDiUM oraz Biuro Gospodarki Komunalnej W Poznaniu: ZDM i ZTM oraz Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
Przewietrzyć szafę W Warszawie realizują inwestycje transportowe: ZTM, ZDM, ZMID, ZTP, Tramwaje, Metro Dzielnice (czasem wyręczając ZDM) 6+18 = 24 jednostki! Nadzorują je: BDiK, Inżynier ruchu, BKIiRwPD 3 jednostki! To łącznie aż 27 jednostek!
Po co?
Otworzyć oczy Zaniedbujemy kontrolę i diagnozę Parkowanie 3% skuteczności służb* Pomiar prędkości na ulicach 1 fotoradar?! Dlaczego rowerzyści giną w wypadkach?** Brak oceny realizacji polityki transportowej od 1995 roku w strategii z 2009 roku***
Otworzyć oczy Rzadko wykonujemy potrzebne analizy: *niezależna kontrola Zielonego Mazowsza **niezależne opracowanie Zielonego Mazowsza (metodę podchwyciła GDDKiA) ***niezależna ocena NIK ujawniona w 2010 r. pomiary, schematy ruchu pieszego, np: w węzłach przesiadkowych funkcjonowanie buspasów na Modlińskiej i Trasie WZ
Otworzyć oczy A zamiast wykorzystywania doświadczeń powtarzamy swojskie frazesy: Aby dopuścić ruch komunikacji miejskiej należy zlikwidować progi zwalniające Rowery nie mogą być przechowywane na stacji metra Dopuszczenie ruchu rowerowego pod prąd ulic jednokierunkowych jest niebezpieczne...
I powielamy błędy 2009
Audyt bezpieczeństwa drogowego ulic? 2010 2009
Po co?
Zwinąć transparent Większość skutecznie zrealizowanych inwestycji miejskich powstaje w pośpiechu: Dla Papierza Marszałkowska (2005) Dla Chopina Emilii Plater (2010) Do Euro 2012* Dw. Stadion, Trasa Świętokrzyska Budujemy je 1-2 lata, a potem... *choć UEFA w 2008 roku oceniła system transportowy Warszawy jednoznacznie pozytywnie!
7 lat nosimy rowery po schodach! Rondo Zesłańców Syberyjskich (2003), Zdjęcie: www.zm.org.pl (Michał Sałek)
...tysiące godzin opóźniamy sobie niepotrzebnie drogę! Pętla Metro Marymont (2008), Zdjęcie: forum www.zm.org.pl (Gromanik)
jeszcze miliony razy zejdziemy pod ziemię! Ulica Emilii Plater (2010), Zdjęcie: forum www.zm.org.pl (MB)
Po co?
Skonkretyzujmy priorytety 60 km buspasów w 2010 roku 20 km kontrapasów rowerowych w 2011 roku 18 km deptaków w 2012 roku (deptak w każdej dzielnicy!) ¼ powierzchni miasta objęta strefą tempo 30 w 2013 roku 20 km nowych linii tramwajowych w 2014...
Skonkretyzujmy priorytety 60 km buspasów w 2010 roku 20 km kontrapasów rowerowych w 2011 roku 18 km deptaków w 2012 roku (deptak w każdej dzielnicy!) ¼ powierzchni miasta objęta strefą tempo 30 w 2013 roku 20 km nowych linii tramwajowych w 2014... Strategia i ZPRTP zawierają wskaźniki, a nie konkretne priorytety!
Dlaczego?
NIE LĘKAJCIE SIĘ, BO PRAWDZIWA CNOTA KRYTYK SIĘ NIE BOI! Andrzej Kassenberg Wojciech Szymalski Instytut na rzecz Ekorozwoju www.ine-isd.org.pl www.chronmyklimat.pl http://natura2000.org.pl ul. Nabielaka 15 lok. 1 00-743 Warszawa tel. (22) 8510402 fax. (22) 8510400 a.kassenberg@ine-isd.org.pl w.szymalski@ine-isd.otg.pl