IWM czyli Indywidualny Wzorzec Myślenia. Prowadzenie: Barbara Matusik Doradca metodyczny ds.doradztwa zawodowego

Transkrypt

1 IWM czyli Indywidualny Wzorzec Myślenia Prowadzenie: Barbara Matusik Doradca metodyczny ds.doradztwa zawodowego Gorzów Wlkp.,

2 Wzorzec myślenia To indywidualny sposób odbierania, przetwarzania i reagowania mózgu na informacje docierające do niego poprzez nasze kanały sensoryczne. Wzorzec myślenia jest indywidualnym instrumentem poznawczym, dzięki któremu mózg nasz uczy się i reaguje na świat zewnętrzny.

3 Indywidualne wzorce myślenia to koncepcja wyjaśniająca sposób postrzegania, przetwarzania i przyswajania informacji przez umysł w sposób swoisty dla każdego, oparta na doświadczeniu pracy z dziećmi i dorosłymi. Koncepcja została opracowana przez A. Powell i D. Markową, autorki książki Twoje dziecko jest inteligentne.

4 Wiedza o indywidualnych wzorcach myślenia może być wykorzystana nie tylko w procesie uczenia się i nauczania, ale także w działaniach wychowawczych. Indywidualne wzorce myślenia często mylone są ze stylami uczenia się bądź stylami komunikowania się.

5 Poznanie indywidualnego wzorca myślenia swoich dzieci/swoich uczniów, jak również własnego wzorca pozwala lepiej rozumieć różnice w funkcjonowaniu, myśleniu i uczeniu się, a tym samym lepiej rozumieć i szanować siebie i innych, akceptując odmienne style myślenia i działania.

6 Natura dała człowiekowi zdolność myślenia na różnych poziomach dla różnych celów.

7 3 POZIOMY - STANY UMYSŁU ŚWIADOMOŚĆ PODŚWIADOMOŚĆ NIEŚWIADOMOŚĆ

8 ŚWIADOMOŚĆ * jestem pobudzony * ożywiony * skoncentrowany * pełen energii * rejestruję informacje Na poziomie świadomości nabywane informacje są porządkowane, hierarchizowane, oceniane i odpowiednio wykorzystywane. Skupiamy uwagę na tym, co dzieje się wokoło.

9 PODŚWIADOMOŚĆ * przetwarzam informacje * myślę * czuję * analizuję * nastawienie emocjonalne Na poziomie podświadomości następują refleksja nad napływającymi informacjami i konfrontacja z wiedzą i doświadczeniem uprzednio nabytymi. Zdajemy sobie sprawę z istnienia informacji, które do nas dotarły, ale i z własnego, wewnętrznego świata to tu porządkowane są informacje, mają miejsce emocje.

10 NIEŚWIADOMOŚĆ * jestem wyłączony * wizje * intuicja * marzenia * sny Na poziomie nieświadomości następuje powstanie związków myślowych, tj. połączenia informacji zdobywanych z wiadomościami już nabytymi. Myśl krąży, obejmując całość sytuacji. W tym stanie łatwo się wyłączamy.

11 Każdy z tych poziomów potrzebuje odrębnego przekazu sensorycznego: słuchu, obrazu lub ruchu. Na każdym więc poziomie mózg pracuje z wykorzystaniem innego języka.

12 3 KANAŁY POZNAWCZE

13 WZROK (język wzrokowy) *widzę *czytam *rysuję *maluję *konstruuję *projektuję *wewnętrzne wizje

14 SŁUCH (język słuchowy) *słyszę *mówię *śpiewam *gram *myślę *słyszę wewnętrzne głosy

15 RUCH (język ruchowy) *ruszam się (np. sport, działanie) *dotykam *smakuję *wącham *działam (np. eksperymenty) *wykonuję czynności (np. prace ręczne)

16 Uczący się, aby ich nauka była efektywna, muszą używać wszystkich trzech języków-kanałów (wzrok, słuch, ruch). Różnice pomiędzy uczącymi się polegają więc na tym, w jakiej kolejności ich mózgi posługują się danymi kanałami.

17 Najefektywniejszy sposób przyswojenia sobie wiedzy i utrzymania jej to taki, gdy NIEŚWIADOMOŚĆ informacja zostanie w pierwszej kolejności przyjęta przez świadomość, następnie opracowana przez podświadomość i wreszcie przyswojona przez nieświadomość. PODŚWIADOMOŚĆ ŚWIADOMOŚĆ

18 ŚWIADOMOŚĆ Ś PODŚWIADOMOŚĆ P NIEŚWIADOMOŚĆ N wzrok słuch ruch wzrok słuch ruch wzrok słuch ruch Nie dostarczając prądu na poziom świadomy sprawimy, że mózg przestaje prawidłowo działać.

19 Takie rozumowanie doprowadziło do wyszczególnienia (w zależności od sposobu, w jaki trzy poziomy umysłu wchodzą w relacje z trzema kanałami myśli) sześciu różnych wzorców myślenia.

20 Ś P N Typ IWM S R W Przewodnik stada S W R Akrobata słowny R S W Żywe srebro R W S Wędrujący poszukiwacz W S R Prezenter gawędziarz W R S Wszędobylski obserwator

21 Każdy wzorzec potrzebuje odmiennych metod uczenia się.

22 Przewodnik stada ŚWIADOMOŚĆ S PODŚWIADOMOŚĆ R NIEŚWIADOMOŚĆ W Najwłaściwszy sposób uczenia się: słuchanie/doświadczenie/patrzenie.

23 Akrobata słowny ŚWIADOMOŚĆ S PODŚWIADOMOŚĆ W NIEŚWIADOMOŚĆ R Najwłaściwszy sposób uczenia się: słuchanie/patrzenie/doświadczenie.

24 Żywe srebro ŚWIADOMOŚĆ R PODŚWIADOMOŚĆ S NIEŚWIADOMOŚĆ W Najwłaściwszy sposób uczenia się: doświadczenie/słuchanie/patrzenie

25 Wędrujący poszukiwacz ŚWIADOMOŚĆ R PODŚWIADOMOŚĆ W NIEŚWIADOMOŚĆ S Najwłaściwszy sposób uczenia się: doświadczenie/patrzenie/słuchanie.

26 Prezenter gawędziarz ŚWIADOMOŚĆ W PODŚWIADOMOŚĆ S NIEŚWIADOMOŚĆ R Najwłaściwszy sposób uczenia się: patrzenie/słuchanie/doświadczenie.

27 Wszędobylski obserwator ŚWIADOMOŚĆ W PODŚWIADOMOŚĆ R NIEŚWIADOMOŚĆ S Najwłaściwszy sposób uczenia się: patrzenie/doświadczenie/słuchanie.

28 Nauczanie a indywidualne wzorce myślenia

29 Każdy wzorzec ma charakterystyczne cechy, które wyróżniają go spośród innych wzorców. O różnicach można mówić, uwzględniając takie kryteria jak: - język, sferę wzrokową, - cechy fizyczne, - mocne strony i trudności, - moment wyłączania się ucznia, - stwarzane przez niego problemy, - dostrzeganie jego problemu, - wrodzone zalety.

30 Znajomość indywidualnych wzorców myślenia daje nauczycielowi nie tylko możliwość pogłębienia wiedzy o samym sobie, ale również sposobność poznania różnych metod, technik i narzędzi poznania innych, czego efektem będzie konkretna wiedza o indywidualnych preferencjach i wzorcach myślowych uczniów, która może wpłynąć na poprawę wyników dydaktycznych.

31 Istotne są rozpoznanie przez nauczyciela własnego wzorca myślenia i konieczność odejścia od niego w czasie zajęć, gdyż może on być powodem niepowodzeń dydaktycznych, w momencie gdy nauczyciel będzie stosował metody przekazywania wiedzy wygodne dla siebie, a więc odpowiadające wyłącznie własnemu sposobowi przyswajania informacji.

32 Aby zatem na przykład utrzymać koncentrację uczniów podczas lekcji, należałoby przede wszystkim odpowiednio zarządzać narzędziem słuchu/mowy (tu: istotna rola znaków prozodycznych*), nie zapominając jednak o jednoczesnym wspomaganiu się narzędziami wizualnymi (np. wypisanie słów kluczy na tablicy) oraz kinestetycznymi (przede wszystkim ruch i gestykulacja). *Znaki tego typu stosuje się, aby w przybliżeniu oddać w piśmie takie właściwości mowy, jak: intonacja, zawieszenie głosu, przerwanie wypowiedzi spowodowane względami emocjonalnymi albo potrzebą zwrócenia uwagi odbiorcy. Znaki prozodyczne (wielokropek, myślnik, pytajnik) są do pełnienia takiej funkcji szczególnie odpowiednie (Słownik Języka Polskiego, PWN)

33 Korzyści z nauczania w oparciu o indywidualne wzorce myślenia będą obopólne, to znaczy przyczynić się mogą zarówno do efektywniejszego przyswajania wiedzy przez uczących się (wzrost motywacji) jak i do efektywniejszej pracy i lepszych wyników nauczania prowadzącego (wzrost motywacji do pracy dydaktycznej).

34 Wnioski 1. Możemy podnosić sprawność pracy według swojego IWM, ale nie możemy zamienić go na inny. 2. Najlepiej uczymy się wtedy - gdy jesteśmy włączeni w przeżycie dostarczające naukę. 3. Uczymy się z zapałem - jeśli mamy możliwość wyboru celu i sposobu nauki. 4. Dzięki znajomości wzorców usprawnia się komunikacja w pracy pomiędzy pracownikami, w rodzinie pomiędzy rodzicami a dzieckiem/dziećmi, małżonkami, w szkole pomiędzy nauczycielem a dzieckiem/dziećmi.

35 Dziękuję za uwagę