Zarządzanie projektami

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zarządzanie projektami"

Liliana Michałowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Dr Adam Kucharski Spis treści Podstawowe pojęcia Metoda CPM 3 3 Przykład analizy metodą CPM 5

2 Podstawowe pojęcia Przedsięwzięcia złożone z wielu czynności spotykane są na każdym kroku. Jako przykład może posłużyć budowa domu czy projektowanie serwisu internetowego. Każde tego rodzaju przedsięwzięcie można opisać za pomocą skończonej liczby czynności. Zazwyczaj chcemy, aby projekt został zrealizowany w jak najkrótszym czasie. W tym celu konieczne staje się przygotowanie harmonogramu realizacji, który pozwala ustalić: co, gdzie, w jakiej kolejności oraz za pomocą jakich środków ma być wykonane; terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych czynności oraz czasu wykonania całego przedsięwzięcia. Przedsięwzięcie zawiera się zatem w skończonym przedziale czasu i posiada wyróżniony początek i koniec. Wprowadzimy następujące pojęcia: Czynność jest procesem trwającym w czasie, ale pociąga za sobą również koszty związane z realizacją; Zdarzenie określa rozpoczęcie lub zakończenie jednej lub wielu czynności. Mówimy, że zdarzenie zaszło, jeśli zakończone zostały wszystkie czynności, dla których jest ono zdarzeniem końcowym. Rodzaje powiązań między czynnościami:. Szeregowe dana czynność (grupa czynności) może być wykonana dopiero po zakończeniu pewnej czynności (grupy czynności) poprzedzającej.. Równoległe czynności wykonywane są niezależnie od siebie w tym samym czasie. Analizy przedsięwzięć wieloczynnościowych dokonuje się wykorzystując pojęcia z teorii grafów. Związki między nimi ilustruje tabela. Przygotowując grafy obrazujące sieć czynności możemy zetknąć z tzw. czynnościami pozornymi (oznaczanymi linią przerywaną), które nie wymagają nakładów ani środków a ich czas realizacji równa się zero. Nie mają więc wpływu na czas realizacji projektu. Wprowadza się je w sytuacji, gdy nie zostanie spełnione co najmniej jedno z następujących założeń:. Dwa dowolne zdarzenia może łączyć co najwyżej jedna czynność. Tabela : Zarządzanie projektami a teoria grafów Symbol Zarządzanie projektami Teoria grafów Czynność Łuk Zdarzenie Wierzchołek Rysunek : Przykład sieci czynności z 6

3 . Jednej czynności odpowiada w sieci dokładnie jeden łuk. Analiza złożonych przedsięwzięć wieloczynnościowych służy następującym celom:. Zestawienie czynności oraz ich wzajemnych powiązań i ustalenie programu działania.. Określenie terminów rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych czynności. 3. Analiza tolerancji czasu rozpoczynania i kończenia czynności. 4. Określenie czynności krytycznych ( wąskich gardeł ). 5. Racjonalny rozdział ograniczonych środków. 6. Określenie prawdopodobieństwa dotrzymania terminu końcowego całego przedsięwzięcia. 7. Ocena alternatywnych planów realizacji przedsięwzięcia. 8. Bieżąca kontrola realizacji przedsięwzięcia. Budując sieć powiązań dla przedsięwzięcia przechodzimy następujące etapy:. sporządzenie listy czynności tworzących dane przedsięwzięcie;. określenie czasu trwania dla każdej czynności; 3. określenie powiązań między czynnościami: 4. określenie środków niezbędnych do wykonywania danej czynności; 5. określenie kosztów związanych z wykonaniem danej czynności. Metoda CPM W metodzie CPM (Critical Path Method) zakłada się, że czasy trwania poszczególnych czynności są dokładnie znane (deterministyczne). Oznaczmy: n liczba zdarzeń w sieci; (i,j ) czynność o zdarzeniu początkowym i oraz końcowym j ; t ij - czas trwania czynności (i,j ); TD termin dyrektywny zakończenia przedsięwzięcia. t 0 i najwcześniejszy możliwy termin zajścia zdarzenia i; t i najpóźniejszy możliwy termin zajścia zdarzenia i; t 0 j najwcześniejszy możliwy termin zajścia zdarzenia j ; t j najpóźniejszy możliwy termin zajścia zdarzenia j ; Przedstawmy wybrane charakterystyki wyznaczane dla czynności. i t ij j t 0 i t i t 0 j t j Rysunek : Terminy zdarzeń 3 z 6

4 Najwcześniejszy możliwy termin rozpoczęcia czynności (i,j ): NW P ij = t 0 i Najpóźniejszy dopuszczalny termin zakończenia czynności (i,j ): NP K ij = t i Najpóźniejszy dopuszczalny termin rozpoczęcia czynności (i,j ): NP P ij = NP K ij t ij Najwcześniejszy dopuszczalny termin zakończenia czynności (i,j ): Zapas całkowity dla czynności (i,j ): NW K ij = NW P ij + t ij ZC ij = NP K ij NW P ij t ij Rezerwa czasu, która może być zużyta na wykonanie danej czynności bez wpływu na termin końcowy. Wynika on z polityki rozpoczynania czynności najwcześniej jak to możliwe i kończenia jej najpóźniej jak to możliwe. Zapas niezależny dla czynności (i,j ): ZN ij = t 0 j NP K ij t ij Wynika z polityki rozpoczynania czynności najpóźniej jak to możliwe oraz kończenia jej najwcześniej jak to możliwe. ZS ij = t 0 j NW P ij t ij zapas swobodny dla czynności (i,j ). Wynika z polityki rozpoczynania czynności najwcześniej jak to możliwe oraz kończenia jej najwcześniej jak to możliwe. Zapas warunkowy dla czynności (i,j ): ZW ij = NP K ij t i t ij Wynika z polityki rozpoczynania czynności najpóźniej jak to możliwe oraz kończenia jej najpóźniej jak to możliwe. Etapy analizy w metodzie CPM:. Wyznaczanie najwcześniejszego terminu dla zdarzenia i (t 0 i ): dla pierwszego zdarzenia: t 0 = 0 dla pozostałych: t 0 { } j = max t 0 i + t ij i:i<j j =, 3,..., n. Wyznaczanie najpóźniejszego terminu dla zdarzenia i (t i ): dla ostatniego zdarzenia najczęściej t n = T D dla pozostałych: t { } i = min t j t ij i:i<j 3. Wyznaczanie luzów czasowych: L i = t i t0 i 4. Wyznaczanie zapasów czasu dla czynności; 5. Wyznaczanie harmonogramu przedsięwzięcia; j = n, n,..., 6. Określenie ścieżki krytycznej. Tworzą ją czynności, dla których zapas całkowity jest równy zero. Wydłużenie czasu realizacji czynności krytycznej powoduje takie samo opóźnienie terminu realizacji całego przedsięwzięcia. 4 z 6

5 3 Przykład analizy metodą CPM Załóżmy, że przedsięwzięcie dotyczy stworzenia pewnej witryny internetowej. Przyjmiemy, że czasy trwania poszczególnych czynności są z góry znane i ustalone. Poniższa tabela zawiera zestaw wykonywanych czynności, informacje o czynnościach bezpośrednio je poprzedzających i czasach trwania. Na podstawie trzeciej kolumny tabeli tworzymy graf powiązań pomiędzy czynnościami. Wypełniony na podstawie pierwszego i drugiego etapów postępowania w metodzie CPM graf znajduje się na rysunku 3 (pogrubione łuki oznaczają czynności krytyczne): Całe przedsięwzięcie zakończy się po 9 godzinach. W przykładzie wystąpiła jedna ścieżka krytyczna, ale dla tego samego projektu może pojawić się ich kilka. Na uwagę zasługuje fakt, że w momencie zakończenia jednej czynności krytycznej, rozpoczyna się kolejna. Innymi słowy, na ścieżce krytycznej nie występują przerwy w postaci czynności niekrytycznych. Harmonogram może być również przedstawiony w postaci graficznej. Nosi wówczas nazwę wykresu Gantta. Na rysunku 4 znajduje się wykres Gantta dla naszego przykładu, pochodzący z pakietu WinSTORM. Zwraca uwagę kolejność czynności, gdyż jako pierwsze naniesione zostały Tabela : Czynności i czasy ich trwania Czynność Opis czynności Czynności Czas trwania bezp. poprz. [h] A Wstępny projekt B Opracowanie układu strony A C Opracowanie elem. graf. B 5 D Opracowanie stron tematycznych B 8 E Projektowanie bazy danych B F Tworzenie layoutu końcowego C G Wprowadzenie danych do bazy E 3 H Uruchomienie i testowanie D, F, G 8 4 C F A B 3 D 5 H E 3 6 G 5 8 Rysunek 3: Wypełniony graf w metodzie CPM 5 z 6

6 Tabela 3: Harmonogram przedsięwzięcia w metodzie CPM Czynność t ij NW P ij NP P ij NW K ij NP K ij ZC ij Czynność krytyczna A TAK B TAK C nie D TAK E nie F nie G nie H TAK TD=9 h Rysunek 4: Wykres Gantta dla metody CPM czynności krytyczne. Można tą kolejność rzecz jasna zmienić. Odczytując wykres Gantta możemy m.in. stwierdzić, które czynności trwają w danym momencie. Na przykład z rysunku 4 dowiadujemy się, że w połowie trwania całego projektu wykonywane są czynności D i F. Szczególną uwagę należy wtedy zwrócić na czynność D znajdującą się na ścieżce krytycznej. 6 z 6

Podobne dokumenty

BADANIA OPERACYJNE. dr Adam Sojda Pokój A405

BADANIA OPERACYJNE. dr Adam Sojda Pokój A405 BADANIA OPERACYJNE dr Adam Sojda adam.sojda@polsl.pl http://dydaktyka.polsl.pl/roz6/asojda/default.aspx Pokój A405 Przedsięwzięcie - zorganizowanie działanie ludzkie zmierzające do osiągnięcia określonego