Wychowanie do życia w rodzinie
|
|
- Mariusz Łuczak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Anna Chaber-Dądela Wychowanie do życia w rodzinie Program nauczania dla klas I-III szkoły ponadgimnazjalnej
2 SPIS I. Wstęp... 3 II. Uwagi o realizacji programu... 4 III. Podstawa Programowa przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie... 4 IV. Zasady prowadzenia zajęć... 6 V. Metody i techniki pracy... 7 VI. Program nauczania Wychowania do życia w rodzinie"... 9 Klasa I... 9 Klasa II Klasa III Bibliografia
3 I.WSTĘP Istotnym elementem współczesnego wychowania jest współpraca wszystkich środowisk kształtujących osobowość młodego człowieka. Najważniejszą rolę w wychowaniu odgrywa rodzina. Nie da się jednak pominąć wagi innych podmiotów wychowawczych, jakimi są szkoła, grupa rówieśnicza, instytucje wychowawcze. Czas dojrzewania jest trudnym okresem, zarówno dla dziecka, jak i dorosłych rodziców, wychowawców, nauczycieli. Rozchwianie emocjonalne, nasilenie krytycyzmu, zwłaszcza wobec dorosłych, brak doświadczenia, a jednocześnie ciekawość świata powodują, że wybory, jakich dokonują młodzi ludzie, nie zawsze są dobre dla nich samych. Program Wychowanie do życia w rodzinie" ma pełnić funkcję wspierającą rolę rodziny w wychowaniu, szczególnie wobec narastających zagrożeń cywilizacyjnych. Został on opracowany z myślą o potrzebach młodzieży i rodziców oraz treściach zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. W programie przedstawiono cele kształcenia i wychowania, treści nauczania, przewidywane osiągnięcia uczniów wraz z procedurami osiągania celów a także metody, techniki i formy pracy. Układ treści programowych odpowiadający poszczególnym klasom związany jest z poziomem rozwojowym ucznia. Ze względu na specyfikę przedmiotu nauczyciel powinien stworzyć w czasie lekcji atmosferę otwartości, szczerości, zaufania i dyskrecji. Nadrzędnym celem wprowadzenia Wychowania do życia w rodzinie" jest takie oddziaływanie na uczniów, aby przemyślenia i wnioski płynące z zajęć pomogły im lepiej zrozumieć siebie i innych, a także rzutowały na podejmowanie właściwych decyzji obecnie i w przyszłości. Ważną rolę w całym cyklu zajęć pełnią pierwsze i ostatnie spotkanie. Pierwsze poświęcone jest m.in. wypracowaniu przez prowadzącego i uczestników zasad, które będą obowiązywać podczas zajęć, zapoznaniu uczniów z programem. W trakcie tego spotkania prowadzący wprowadza tzw. skrzynkę pytań pudełko, do którego pod koniec każdych zajęć uczniowie mogą wrzucać karteczki z pytaniami, które wolą zadać anonimowo. Prowadzący na pytania odpowiada na zajęciach poświęconych danemu tematowi. Celem ostatniego spotkania jest zebranie informacji zwrotnych od uczestników na temat zrealizowanego programu zajęć. Poświęcone jest ono podsumowaniu spotkań i przeprowadzeniu ankiety dotyczącej ewaluacji programu. 3
4 II UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego program obejmuje 14 godzin w każdej klasie, w tym po 5 godzin z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. Klasa Zajęcia w grupach (godziny) Cała klasa (godziny) l Zajęcia Wychowania do życia w rodzinie nie podlegają ocenie. Efekt pracy prowadzący może zmierzyć, stosując różne narzędzia pomiaru. Ostatnie zajęcia w każdej klasie przeznaczono na podsumowanie omawianych zagadnień. III. PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. IV ETAP EDUKACYJNY Cele kształcenia - wymagania ogólne I. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka i prokreacją; umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej, małżeństwa i rodziny. II. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej; umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości. III. Uzyskanie przez uczniów lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia; umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania: Kim jest człowiek? Jakie są jego cele i zadania życiowe? Jaki jest sens życia? IV. Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych; przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności, do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie. V. Znajomość podstawowych zasad postępowania w sferze ludzkiej płciowości i płodności; kształtowanie postaw prozdrowotnych, prospołecznych i prorodzinnych. 4
5 Treści nauczania - wymagania szczegółowe 1. Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. Poczucie sensu życia. 2. Komunikacja interpersonalna, asertywność, techniki negocjacji, empatia. 3. Tolerancja wobec odmienności kulturowych, etnicznych, religijnych, seksualnych. 4. Rozwój psychoseksualny człowieka w kolejnych fazach życia. 5. Dojrzewanie: rozumienie i akceptacja kryteriów dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej. Problemy okresu dojrzewania i sposoby radzenia sobie z nimi. 6. Wartości i pojęcia związane z płciowością człowieka: męskość, kobiecość, miłość, rodzina, rodzicielstwo. Znaczenie odpowiedzialności w przeżywaniu własnej płciowości i budowaniu emocjonalnych więzi. Role kobiet i mężczyzn a panujące stereotypy. 7. Inicjacja seksualna, jej uwarunkowania i następstwa. Argumenty biomedyczne, psychologiczne i moralne za opóźnianiem wieku inicjacji seksualnej. 8. Istota seksualności człowieka i jej aspekty. Integracja seksualna. 9. Komplementarność płci - wzajemne dopełnianie się płci w sferach fizycznej, psychicznej, emocjonalnej i społecznej. Rozumienie, akceptacja i szacunek dla osób płci odmiennej. 10. Istota, rodzaje i etapy rozwoju miłości. Różnice w przeżywaniu miłości. 11. Metody rozpoznawania płodności. 12. Metody i środki antykoncepcji. Sposoby ich działania i zasady doboru. 13. Choroby przenoszone drogą płciową i zapobieganie im. AIDS: profilaktyka, aspekt społeczny i etyczny, chory na AIDS w rodzinie. 14. Trudności w osiąganiu tożsamości płciowej, możliwości pomocy. 15. Normy zachowań seksualnych. Przemoc i przestępstwa seksualne; możliwości zapobiegania, sposoby obrony. Informacja o ośrodkach pomocy psychologicznej, medycznej i prawnej. 16. Przygotowanie do małżeństwa. Problemy wierności, zaufania i dialogu. 17. Małżeństwo: jego fazy; trudności i konflikty oraz sposoby ich rozwiązywania; wartość małżeństwa. Macierzyństwo i ojcostwo. Przygotowanie do ról rodzicielskich. Adopcja. Bezdzietność. 18. Przebieg i higiena ciąży. Rozwój prenatalny dziecka. Szkoła rodzenia, poród i naturalne karmienie. Rola rodziców w okresie oczekiwania na narodziny dziecka, w czasie porodu i po narodzinach. 19. Funkcje rodziny, ze szczególnym uwzględnieniem wychowania dzieci w rodzinie. Znaczenie prawidłowych postaw rodzicielskich dla rozwoju dziecka. Samotne rodzicielstwo. 20. Nieplanowana ciąża; sposoby szukania pomocy w sytuacjach trudnych. 21. Aborcja jako zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego - aspekty: prawny, medyczny i etyczny. 22. Konflikty w rodzinie i ich przyczyny. Sposoby rozwiązywania konfliktów. 23. Przemoc w rodzinie. Wykorzystywanie seksualne. Profilaktyka. Możliwości uzyskiwania pomocy. 24. Zagrożenia życia społecznego: alkoholizm, narkomania, agresja, sekty, pornografia. 25. Prawodawstwo dotyczące rodziny. Zawarcie małżeństwa, separacja, rozwód. Prawa i obowiązki małżonków i rodziców, prawa dziecka. Obowiązki państwa wobec rodziny. 26. Człowiek wobec niepełnosprawności, starości, choroby, umierania i śmierci, w tym w aspekcie życia rodzinnego. 27. Poradnictwo młodzieżowe i rodzinne w Polsce. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 5
6 IV ZASADY PROWADZENIA ZAJĘĆ. Przebieg całego cyklu zajęć oparty jest na wspólnie ustalonych przez prowadzącego uczniów zasadach. Zasady te zostają określone w trakcie pierwszych zajęć. Zobowiązują one wszystkich uczestników do określonego zachowania się w trakcie trwania wszystkich spotkań. Mają one za zadanie redukowanie negatywnych zachowań, wywoływanie pozytywnych oraz wytworzenie atmosfery bezpieczeństwa. Podstawowe zasady, które wprowadza osoba prowadząca to: 1. Zasada tajemnicy spotkania - sformułowana jako postulat nie wynoszenia tego o czym mówią poszczególni uczestnicy poza grupę. 2. Zasada traktowania tego o czym jest mowa na zajęciach poważnie. 3. Zasada prowadzenia zajęć dla obu płci i o obu płciach 4. Przekazywanie aktualnej, obiektywnej wiedzy, zarówno dodatnich jak i ujemnych stron poszczególnych zagadnień. Lista zasad może zostać poszerzona, jeśli takie jest zapotrzebowanie wszystkich członków grupy biorących udział w zajęciach. V. METODY l TECHNIKI PRACY W trakcie realizacji programu obok metod tradycyjnych takich jak: praca z tekstem, wykład wykorzystano głównie aktywne metody prowadzenia zajęć takie jak: pogadanka, dyskusja, burza mózgów", drama (inscenizacja), rozmowa kierowana, gry i zabawy edukacyjne, praca w grupach, praca w parach, metoda mówiącej ściany, drzewko decyzyjne, analizę SWOT, mapę mentalną, metoda sytuacyjna (studium przypadku), metody audiowizualne. Aktywne metody nauczania oparte na pracy grupowej ułatwiają proces uczenia się, ożywiają atmosferę w klasie. WYKŁAD wymaga od nauczyciela bardzo starannego przygotowania. Powinien być prowadzony dynamicznie i interesująco, z wykorzystaniem odpowiednich środków dydaktycznych, takich jak prezentacja multimedialna, plansze, slajdy itp. Wykład może stanowić wstęp do pogadanki czy dyskusji. Należy pamiętać, że wykład nie powinien trwać dłużej niż minut. POGADANKA należy do metod, aktywizujących uczniów. Nauczyciel powinien dbać o poprawne formułowanie pytań, logicznie wiążących się ze sobą. Najlepiej stawiać pytania o charakterze problemowym, gdyż sprzyja to kształtowaniu u uczniów samodzielności w myśleniu. Tą metodą mogą być wprowadzane tematy dotyczące zmian fizycznych i psychicznych towarzyszących dojrzewaniu. W trakcie innych zajęć, np. na temat higieny okresu dojrzewania, pogadanka może mieć charakter podsumowujący. DYSKUSJA to metoda aktywizująca uczniów do twórczego myślenia, kształtująca umiejętność wymiany poglądów i precyzowania własnego stanowiska. Warunkiem poprawnie prowadzonej dyskusji jest jasne sformułowanie problemu przez nauczyciela oraz wcześniejsze przygotowanie się uczniów do tematu. Rolą nauczyciela jest zadbanie o to, by dyskusja była prowadzona w atmosferze wzajemnego szacunku. Dyskusja może mieć charakter podsumowujący, np. w przypadku realizacji tematu dotyczącego różnic psychoseksualnych między płciami. Oprócz dyskusji zaplanowanych przez nauczyciela może dochodzić do dyskusji spontanicznych, co zwykle świadczy o zainteresowaniu tematem lub różnicy zdań między uczniami (lub między uczniami i nauczycielem). BURZA MÓZGÓW" to metoda, która umożliwia np. wybranie sposobów rozwiązania jakiegoś problemu. Podczas pracy z uczniami należy pamiętać o przestrzeganiu kilku ważnych zasad: - żaden z pomysłów nie może być krytykowany, wyśmiewany czy oceniany przez innych, - zgłoszone pomysły są wspólnie rozpatrywane, opracowywane i hierarchizowane, - ostatnim etapem jest wybór najlepszego rozwiązania. Tą metodą można rozpocząć lekcję dotyczącą relacji międzyludzkich: zakochanie, miłość. 6
7 DRAMA (INSCENIZACJA) To metoda uczenia się przez doświadczenie. W dramie występuje: - świadome odgrywanie ról - odniesienie do doświadczeń osobistych uczestników - analiza tego co działo się z uczestnikami dramy podczas odgrywania ról Sposób przeprowadzenia Nauczyciel przedstawia sytuację problemową wymagającą rozwiązania ( dobrze jeśli między bohaterami scenki zachodzi konflikt interesów). Przydziela role chętnym uczniom. (Należy unikać obsadzania uczniów rolach bliskich ich życiu. Jeśli odgrywamy kilka scenek najlepiej stosować jak największą rotację uczestników). Prowadzący ustala czas i miejsce akcji itp. Jako wprowadzenie może posłużyć film wideo, analiza konkretnego przypadku,, krótkie opowiadanie. Należy wyraźnie określić kiedy scenka zaczyna się a kiedy kończy. Reszta klasy najlepiej jak dostanie konkretne zadania, co pozwoli uczniom uważnie śledzić scenkę i podzielić się swoimi uwagami. Zadania te mogą np. obejmować: obserwację zachowań pozawerbalnych, ocenę realizmu scenki. Następuje odegranie scenki. W trakcie trwania dramy nauczyciel może stosować stop klatkę co ogranicza zjawiska niepożądane. Zakończenie następuje wówczas, gdy udało się zilustrować omawiany temat lub gdy brakuje już pomysłów na jego rozwiązanie. Na zakończenie dramy uczestnicy zostają nagrodzeni oklaskami. Omówienie dramy powinno obejmować: - uczucia pojawiające się podczas odgrywania ról - postawy wyrażane przez grających, - inne warianty scenki, - prawdopodobne konsekwencje zachowań postaci, Uczestnicy dramy mówią o swoich uczuciach, reakcjach o tym z czego są zadowoleni a z czego nie. Reszta klasy mówi o swoich spostrzeżeniach. Nie wolno krytykować gry uczestników dramy. ROZMOWA KIEROWANA daje uczniom szansę wypowiadania się w czasie wykładu prowadzonego przez nauczyciela. Może też być formą wprowadzenia w temat, poprzedzać film lub ćwiczenia indywidualne lub grupowe. Metoda ta zwiększa zaangażowanie uczniów. METODA PRACY W GRUPACH odbywa się wtedy, gdy chodzi o zaangażowanie w bezpośrednią pracę jak największej ilości osób i zdynamizowanie pracy. Praca w grupie daje możliwość wypowiedzi osobom nieśmiałym, które mają trudności z wypowiadaniem się przy całej klasie, czy grupie. Praca w grupie musi przebiegać według określonego schematu: po przedstawieniu problemu i wyznaczeniu czasu na jego analizę wybierany jest sekretarz, który pilnuje, aby rozmowa odbywała się na temat i zapisuje wypowiedzi kolegów. Grupa ustala swoje stanowisko, a sekretarz przedstawia je całej klasie po zakończeniu pracy. Podsumowania dokonuje nauczyciel formułując ogólną konkluzję dotyczącą tematu. PRACA W PARACH - ma miejsce w ćwiczeniach wymagających pogłębionej refleksji, szczególnie wtedy, gdy uczniowie jeszcze niezbyt dobrze się znają. Praca w parach sprzyja wypowiadaniu osobistych poglądów. GRY I ZABAWY EDUKACYJNE Wprowadzają uczestnika w sytuacje, w których zdobywa nowe doświadczenia z zaangażowaniem własnego "ja" w fazie ćwiczeniowej, a następnie w fazie oceny umożliwiają przeanalizowanie własnego zachowania. METODA SYTUACYJNA pozwala uczyć się przez analizę przypadku wziętego z życia", np. filmu, listu, tekstu z prasy młodzieżowej. Zadaniem uczniów jest rozwiązanie problemu, podjęcie decyzji bądź ocena sytuacji. Jest to metoda ściśle związana z praktyką. Można ją wykorzystać przy omawianiu konfliktu pokoleń, pozytywnego myślenia, inicjacji seksualnej. MÓWIĄCA ŚCIANA nauczyciel przygotowuje zestaw zdań niedokończonych na dany temat, które uczniowie mają dokończyć. Ćwiczenie umożliwia werbalizację własnych poglądów uczniom, oraz 7
8 stwarza możliwość poznania poglądów innych osób. Uczniowie zapisują anonimowo dokończenia zdań na samoprzylepnych karteczkach i przyklejają je do tablicy na której zapisane są zdania do dokończenia. DRZEWKO DECYZYJNE jest metodą graficznego procesu podejmowania decyzji. Dzięki niej możemy rozważać: jakie istnieją możliwości rozwiązania danego problemu, jakie mogą być konsekwencje przyjęcia określonego wariantu, jakie wartości uznaje osoba podejmująca decyzje. Metoda ta uczy, jak należy dokonywać wyboru, aby uświadomić jego skutki, które powinny być zgodne z akceptowanymi wartościami. Przebieg: a) Nauczyciel przygotowuje schemat drzewka i podaje problem, który należ rozpatrzyć. b)następnie uczniowie wpisują różne, możliwe rozwiązania. c) Pod kątem przyjętych celów i wartości uczniowie wypełniają kolejny poziom drzewka: pozytywne i negatywne skutki każdego rozwiązania. d) Uczniowie z pomocą nauczyciela podsumowują wyniki dyskusji i wybierają najlepsze rozwiązanie. ANALIZA SWOT jest metodą, która pomaga w ocenie sytuacji i podjęciu właściwej decyzji. Jej nazwa pochodzi od pierwszych liter angielskich słów oznaczających: Strenghts- mocne strony; Weaknesses- słabe strony; Opportunities- szanse; Threats- zagrożenia. Przebieg: a) Nauczyciel przygotowuje na arkuszu papieru schemat SWOT, następnie podaje zagadnienie, które będzie przedmiotem analizy. b) Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Każda z nich rozpatruje jeden z aspektów problemu: jego mocne strony, słabe strony, korzyści i możliwe zagrożenia. c) Uczniowie uzupełniają schemat, wpisują wyniki pracy w odpowiednie rubryki. d) Uczniowie wraz z nauczycielem analizują uzupełniony schemat i na jego podstawie wyciągają wnioski. Schemat SWOT Mocne strony Korzyści, szanse Słabe strony Zagrożenia MAPA MENTALNA (POJĘCIOWA) jest graficznym sposobem zapisu informacji, który porządkuje wiadomości i pomaga w znalezieniu związków między nimi. Przy opracowaniu pojęcia można wykorzystać rysunki, symbole, wycinki, krótkie zwroty, hasła. Dzięki tej metodzie możemy uzyskać informacje o dotychczasowych wyobrażeniach i wiedzy na dany temat, sprawdzić opanowaną wiedzę i umiejętności, rozwiązywać problemy, zaplanować działanie, definiować pojęcia. Zbieranie informacji w powyższej metodzie odbywa się przez notowanie skojarzeń. Przebieg: a) Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy. Każda z nich otrzymuje arkusz papieru. b) Uczniowie w centrum arkusza umieszczają pojęcie kluczowe (temat) podane przez nauczyciela c) Uczniowie przygotowują swoje skojarzenia związane z danym pojęciem. Można je przedstawić w formie haseł, symboli, rysunków, zdjęć, wycinków. d) Uczniowie porządkują zebrane informacje i umieszczają je na arkuszach tworząc mapy. e) Uczniowie prezentują przygotowane mapy. ANKIETA wymaga od nauczyciela starannego przygotowania zestawu informacji dotyczących omawianego zagadnienia. Zadanie uczniów polega na dokonaniu wyborów zgodnych z własnymi preferencjami, wiadomościami, poglądami. Uczniowie mogą pracować indywidualnie lub w grupach. Ankieta na temat Jakie zmiany fizyczne towarzyszą dojrzewaniu?", przeprowadzona na początku lekcji, może ukazać konieczność wyjaśnienia zagadnień niezrozumiałych dla uczniów. METODA AUDIOWIZUALNA wykorzystuje w nauczaniu materiały audiowizualne, takie jak film, prezentacja multimedialna. 8
9 VI. PROGRAM NAUCZANIA KLASA I SZCZEGÓŁOWE CELE 1.Wiedzieć, jaki zakres treści obejmują zajęcia. 2. Rozumieć zasady dotyczące kultury dyskusji, aktywności i otwartości wobec poruszanych problemów obowiązujące na zajęciach. 3. Poznać elementy procesu komunikacji. 4. Poznać technikę aktywnego słuchania, parafrazę. 5.Uświadomić sobie znaczenie procesu komunikacji w kontakcie z drugim człowiekiem. 6. Poznać czynniki zakłócające proces komunikacji. 7. Rozwinąć świadomość własnych wad i zalet. 8. Nauczyć się radzić sobie ze swoimi kompleksami. 9. Poznać źródła stresu i jego wpływ na organizm człowieka. 10. Poznać pozytywne sposoby radzenia sobie ze stresem. 1. Zapoznanie uczniów z programem wychowania do życia w rodzinie. 2. Elementy procesu komunikacji. 3.Komunikacja interpersonalna (aktywne słuchanie parafraza) 4.Czynniki zakłócające proces komunikacji. 5.Samoocena. 6.Pozytywne myślenie. 7. Źródła stresu i jego wpływu na organizm. 8.Sposoby radzenia sobie ze stresem. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Pogadanka, 2.Rozmowa kierowana. 3.Praca w grupach. 4. Gry i zabawy edukacyjne. 5. Praca indywidualna. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Zna zakres i treści programu. 2.Wie jakie zasady będą obowiązywać podczas zajęć. 3.Zna elementy procesu komunikacji. 4.Wie jak aktywnie słuchać, stosować parafrazę. 5.Uzmysławia sobie znaczenie aktywnego słuchania w komunikacji. 6. Zna czynniki zakłócające proces komunikacji. 7.Zna swoje mocne strony. 8.Wie jak radzić sobie z własnymi kompleksami. 9.Zna pozytywne sposoby radzenia sobie ze stresem. 5 godzin w tym 1 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców
10 PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1.Poznać fazy rozwoju psychoseksualnego człowieka ze szczególnym uwzględnieniem okresu adolescencji. 2. Zapoznać się z różnicami w dojrzewaniu dziewcząt i chłopców, oraz w obrębie tej samej płci. 3. Rozumieć rozbieżność potrzeb między płciami. 4. Rozumieć niszczący wpływ środków odurzających na psychikę, zdrowie, budowanie więzi międzyludzkich oraz zachowania seksualne. 5.Uświadomić sobie szkodliwy wpływ pornografii na rozwój psychoseksualny. 6. Rozwinąć postawę tolerancji wobec odmienności seksualnych. 7.Rozumieć i akceptować własną i przeciwną płeć. 8.Rozumieć konieczność przestrzegania higieny osobistej. 1.Rozwój człowieka: a. czynniki, które decydują o rozwoju psychofizycznym b. okresy rozwojowe (prenatalny, noworodkowy, niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny,wczesnoszkolny, dorastania adolescencji, dorosłości) 2. Zróżnicowanie tempa rozwoju u dziewcząt i u chłopców 3.Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. 4.Kryteria dojrzałości biologicznej, psychologicznej, społecznej i duchowej. 5.Problemy okresu dojrzewania i sposoby radzenia sobie z nimi. 6.Zagrożenia społeczne związane z okresem dojrzewania. 7.Tolerancja wobec odmienności seksualnych. 8.Higiena okresu dojrzewania. 1.Pogadanka. 2.Rozmowa kierowana 3. Praca w grupach. 4. Drama. 5. Dyskusja. Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Wie jakim fazom rozwojowym podlega psychika oraz rozwój moralny i seksualny człowieka. 2. Zna różnice w dojrzewaniu dziewcząt i chłopców, oraz w obrębie tej samej płci. 3.Rozumie niszczący wpływ środków odurzających na psychikę, zdrowie, budowanie więzi międzyludzkich oraz zachowania seksualne. 4. Wie o szkodliwym wpływie pornografii na rozwój psychoseksualny. 5. Zna problemy okresu dojrzewania. 6. Wie na czym polega problem homoseksualizmu. 7. Wykazuje postawę tolerancji wobec odmienności seksualnych 8.Wie w jaki sposób przestrzegać higieny osobistej. 4 godziny w tym 3 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców 10
11 1. Zapoznać się z różnicami psychofizycznymi między kobietą a mężczyzną. 2. Rozwinąć umiejętności rozumienia płci odmiennej. 3.Dostrzegać komplementarność płci. 4. Uświadomić sobie funkcjonowanie stereotypów związanych z płcią. 5.Poznać problem homoseksualizmu. 6.Uświadomić sobie, że miłość jest procesem dynamicznym. 7.Poznać cechy odróżniające zakochanie od miłości dojrzałej. 8.Wiedzieć, czym jest integracja seksualna i rozumieć potrzebę jej osiągania w życiu. 9.Rozumieć istotę inteligencji emocjonalnej. 1.Komplementarność płci wzajemne dopełnianie się płci w sferze psychicznej, fizycznej i emocjonalnej. 2.Role kobiety i mężczyzny a panujące stereotypy. 3. Tożsamość płciowa - męskość i kobiecość. 4. Miłość dojrzała i etapy jej rozwoju. 5. Potrzeba integracji seksualnej. 6.Inteligencja emocjonalna: - rozróżnianie własnych emocji i uczuć, - komunikowanie emocji i uczuć, - empatia - radzenie sobie z negatywnymi emocjami. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Pogadanka 2.Rozmowa kierowana. 3.Praca w grupach. 4. Burza mózgów. 5. Gry i zabawy edukacyjne. 6. Drama. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Umie określić różnice między kobiecością a męskością 2. Zwiększa swoją umiejętność rozumienia płci odmiennej 3.Uświadomia sobie potrzebę integracji seksualnej i kształtuje postawę akceptującą dla mądrego kierowania własnymi potrzebami oraz pragnieniami erotycznymi i seksualnymi. 4.Uzmysłowia sobie znaczenie miłości w życiu człowieka i zna etapy jej rozwoju. 5. Wie, że miłość jest procesem dynamicznym i złożonym. 6. Rozumie istotę inteligencji emocjonalnej. 4 godziny w tym 1 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców 11
12 PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1.Udoskonalić umiejętność organizacji pracy w grupie. 2.Zwerbalizować własne poglądy. 3. Poznać poglądy innych osób. 1.Podsumowanie wiadomości i umiejętności obejmujących zagadnienia omawiane w klasie I. 2.Rozwijanie umiejętności komunikacji w grupie. 1.Rozmowa kierowana. 2.Mówiąca ściana lub mapa mentalna. Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Potrafi współpracować w grupie. 2. Zna odpowiedzi na nurtujące go pytania. 3. Zna poglądy innych osób. 4.Potrafi werbalizować własne poglądy. 1 godzina 12
13 PROGRAM NAUCZANIA KLASA I I SZCZEGÓŁOWE CELE 1.Rozumieć pojęcie zachowania asertywnego. 2. Uświadomić sobie różnicę między zachowaniem asertywnym, agresywnym i uległym. 3. Umieć skutecznie powiedzieć NIE w sytuacji nacisku. 4. Umieć radzić sobie z krytyką. 5.Lepiej rozumieć sytuację decyzyjnąprzesłanki wyboru, koszty i zyski, rozważyć rozwiązania alternatywne. 6.Umieć przewidzieć pozytywne i negatywne konsekwencje podjętej decyzji. 7.Umieć analizować problem według schematu decyzyjnego. 8. Znać techniki negocjacji. 1. Asertywność- skuteczne odmawianie. 2.Zachowanie asertywne, agresywne, uległe. 3.Etapy podejmowania decyzji. 4. Decyzje alternatywne i ich skutki. 5. Techniki negocjacji. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1Pogadanka. 2.Rozmowa kierowana 3. Drama. 4. Burza mózgów. 5. Drzewko decyzyjne. 6. Analiza SWOT. 7. Praca w parach. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1. Zna pojęcie zachowania asertywnego 2. Odróżnia zachowanie asertywne od agresywnego i uległego. 3. Potrafi skutecznie powiedzieć nie w sytuacji nacisku. 4. Wie jak radzić sobie z krytyką. 5. Umie przewidzieć pozytywne i negatywne konsekwencje podjętej decyzji. 6.Umie analizować problem według schematu decyzyjnego. 7.Potrafi stosować model podejmowania decyzji w codziennym życiu. 8. Zna techniki negocjacji. 4 godziny 13
14 PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1.Posiadać podstawowe wiadomości dotyczące fizjologii płodności. 2.Umieć rozpoznawać objawy płodności. 3.Poznać jedno- i wielowskaźnikowe metody Naturalnego Planowania Rodziny (NPR) i ich skuteczność. 4. Wiedzieć, że NPR jest właściwą alternatywą dla antykonecpcji. 5. Znać nowoczesne aparaty i programy komputerowe wspierające wyznaczanie faz płodności i niepłodności. 6. Kształtować współodpowiedzialność za podejmowanie działania w sferze seksualnej. 1.Biologia prokreacji. 2.Metody naturalnego planowania rodziny: - metoda termiczna - metoda owulacji Bilingsa - metoda objawowotermiczna Roetzera 3. NPR jako alternatywa dla antykoncepcji. 4. Aparat wspierające wyznaczanie faz płodności i niepłodności (Bioself, Pearly, Lady-Comp, Persona oraz programy komputerowe : Biomarker, CTLife) 1.Wykład połączony z pokazem (foliogramy, plansze, prezentacja multimedialna) prezentującymi zmiany hormonalne w cyklu kobiecym oraz możliwość rozpoznawania okresów niepłodnych i płodności. 2. Rozmowa kierowana. 3. Ćwiczenia na kartach obserwacji cyklu wg wybranej metody objawowo-termicznej. Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1. Zna psychofizjologię procesów rozrodczych. 2. Zna metody rozpoznawania płodności. 3. Wie, jak prowadzić zeszyt obserwacji cyklu. 4. Zna najnowsze aparaty i programy komputerowe wspierające wyznaczanie faz płodności i niepłodności. 2 godziny z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców 14
15 1.Wiedzieć czym jest integracja seksualna. 2.Znać konsekwencje fizyczne i psychiczne wczesnej inicjacji seksualnej. 3. Znać najczęstsze motywy jakimi kierują się młodzi ludzie podejmując przedwcześnie współżycie płciowe. 4.Zapoznać się z argumentami przemawiającymi za opóźnieniem inicjacji seksualnej. 5.Uświadamiać sobie zagrożenie chorobą AIDS w kontekście problemu inicjacji seksualnej. 6. Zdawać sobie sprawę z odpowiedzialności za poczęte życie człowieka. 7.Znać zagrożenia płynące z decyzji o przerwaniu ciąży. 8.Zrozumieć, że jest wiele innych sposobów na rozwiązanie problemu niechcianej ciąży ( rodzina zastępcza, adopcja). 1.Istota seksualności człowieka i jej aspekty. 2. Integracja seksualna. 3.Inicjacja seksualna jej uwarunkowania i następstwa postawa odpowiedzialności za poczęte życie człowieka. 4.Argumenty za opóźnieniem inicjacji seksualnej. 5.Inicjacja seksualna a AIDS. 6.Nieplanowana ciąża sposoby szukania pomocy w sytuacjach trudnych. 7. Konsekwencje medyczne, psychiczne i moralne podjęcia decyzji o aborcji. Syndrom proaborcyjny. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Rozmowa kierowana. 2.Burza mózgów. 3.Dyskusja. 4.Metoda sytuacyjna: (listy, artykuły). 5.Praca w grupach. 6. Pogadanka. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1. Wie czym jest integracja seksualna. 2.Zna konsekwencje fizyczne i psychiczne wczesnej inicjacji seksualnej. 3.Rozumie na czym polega podejmowanie dojrzałych decyzji w sprawach partnerskich, małżeńskich i rodzicielskich. 4. Wie czym jest odpowiedzialność za siebie i drugiego człowieka w sytuacji nieplanowanego rodzicielstwa. 5. Zna zagrożenia płynące z decyzji o przerwaniu ciąży. 6. Zna inne sposoby na rozwiązanie problemu niechcianej ciąży (rodzina zastępcza, adopcja). 2 godziny w tym 1 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców 15
16 1.Wiedzieć, jakie są najczęstsze choroby przenoszone drogą płciową. 2. Znać procesy biomedyczne HIV/AIDS i kształtować postawę życzliwości wobec zarażonych i chorych na AIDS. 3.Wiedzieć, jak uniknąć zakażenia wirusem HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. 4. Rozwinąć postawę tolerancji w stosunku do osób zakażonych wirusem HIV. 1.Choroby przenoszone drogą płciową: - drogi zakażenia, - profilaktyka - aspekty społeczne 2. HIV/AIDS: - rozróżnianie stanu zakażenia i choroby - właściwa postawa w stosunku do zakażonych i chorych. 3. Tolerancja do osób zakażonych wirusem HIV. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1 Wykład zobrazowany foliogramami, planszami lub prezentacją multimedialną. 2. Rozmowa kierowana. 3. Praca w grupach. 4. Mapa mentalna. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Uzmysłowi sobie, że choroby przenoszone drogą płciową, w tym AIDS, mogą stać się problemem młodego człowieka. 2. Posiada informacje o najczęstszych chorobach przenoszonych drogą płciową, w tym AIDS i zna zasady profilaktyki. 3. Wykazuje postawę tolerancji w stosunku do osób zakażonych wirusem HIV. 2 godziny w tym 1 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców 16
17 1.Znać podstawowe środki antykoncepcyjne, ich działanie, skutki uboczne stosowania. 2. Kształtować współodpowiedzialność za podejmowanie działania w sferze seksualnej. 3. Wiedzieć, jak uniknąć zakażenia wirusem HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. 4.Zwiększyć świadomość odpowiedzialności za podejmowane działania w sferze seksualnej. 1.Podział środków antykoncepcyjnych (mechaniczne, chemiczne, hormonalne). 2.Mechanizm działania tabletki hormonalnej. 3.Różnice w działaniu środków antykoncepcyjnych, skuteczność, skutki uboczne. 4.Zapobieganie zakażeniu chorób przenoszonych drogą płciową. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Praca z tekstem lub wykład na temat środków antykoncepcyjnych. 2.Rozmowa kierowana. 3.Praca w grupach. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Zna mechanizm działania poszczególnych środków antykoncepcyjnych ich skuteczność i skutki uboczne. 2. Umie odróżnić działanie antykoncepcyjne od poronnego. 3. Uświadomi sobie potrzebę współodpowiedzialności za prokreację i poczęcie dziecka. 4. Zwiększy świadomość odpowiedzialności za podejmowane działania w sferze seksualnej. 1 godzina 17
18 PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1.Uświadomić sobie wagę niektórych kryteriów wyboru współmałżonka. 2.Znać uwarunkowania udanego związku małżeńskiego. 3.Znać skutki prawne zawarcia małżeństwa oraz przeszkody w jego zawarciu. 4. Wiedzieć, do kogo się zwrócić o poradę; znać telefony zaufania i adresy poradni. 1.Wybór współmałżonka: -analiza motywów, jakimi kierują się ludzie przy wyborze współmałżonka, -motywy dojrzałe ( miłość, przyjaźń, chęć założenia rodziny) -motywy niedojrzałe(chęć ucieczki z domu, nieplanowana ciąża, zdobycie wartości materialnych). 2. Ślub; waga przysięgi małżeńskiej. 3. Małżeństwo w ujęciu prawnym: - zasady prawa małżeńskiego -zawarcie małżeństwa -przeszkody dotyczące zawarcia związku małżeńskiego -skutki prawne zawarcia małżeństwa. 4. Poradnictwo młodzieżowe i rodzinne. 1.Pogadanka. 2.Praca w grupach; motywy wyboru współmałżonka prawidłowe i nieprawidłowe. 3.Dyskusja-kryteria wyboru współmałżonka. 4.Praca w parach: analiza treści przysięgi małżeńskiej. 5. Praca w grupach. Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Rozumie znaczenie motywów i kryteriów wyboru współmałżonka. 2. Wie, jakie są warunki udanego, trwałego małżeństwa. 3. Uświadamia sobie obowiązki wynikające z zawarcia związku małżeńskiego i złożenia przysięgi małżeńskiej. 4. Zna zasady prawa małżeńskiego. 5. Wie, do kogo zwrócić się o poradę; zna telefony zaufania i adresy poradni. 2 godziny 18
19 PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 1.Udoskonalić umiejętność organizacji pracy w grupie. 2.Zwerbalizować własne poglądy. 3. Poznać poglądy innych osób. 1.Podsumowanie wiadomości i umiejętności obejmujących zagadnienia omawiane w klasie II 2. Rozwijanie umiejętności komunikacji w grupie. 1.Rozmowa kierowana.. 2.Mówiąca ściana lub mapa mentalna. Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Potrafi współpracować w grupie. 2. Zna odpowiedzi na nurtujące go pytania. 3.Zna poglądy innych osób. 4.Potrafi werbalizować własne poglądy. 1 godzina 19
20 PROGRAM NAUCZANIA KLASA I I I SZCZEGÓŁOWE CELE 1.Zapoznać się z prenatalnym rozwojem dziecka i wpływem czynników zewnętrznych na jego rozwój. 2.Poznać zasady higieny kobiety w ciąży ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania zespołowi FAS i wadom cewy nerwowej. 2. Zapoznać się z rolą szkoły rodzenia w przygotowaniu do porodu. 3.Wiedzieć jaki wpływ na rozwój płodu ma zdrowie kobiety oraz jej tryb życia. 4.Znać fazy porodu. 5. Wiedzieć o zaletach naturalnego karmienia. 6.Poznać przyczyny bezdzietności i sposoby leczenia; naprotechnologia a metoda in vitro. 1.Przebieg i higiena w okresie ciąży ( uwaga - FAS) 2. Prenatalny rozwój dziecka. Wpływ czynników pozytywnych i negatywnych na rozwój dziecka. 3. Rola szkoły rodzenia w przygotowaniu do porodu. 4. Poród, połóg, naturalne karmienie piersią. 5.Bezdzietność: przyczyny, leczenie ze szczególnym uwzględnieniem naprotechnologii, metoda in vitro. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Wykład zobrazowany foliogramami, planszami lub prezentacją multimedialną. 2. Rozmowa kierowana. 3. Metody audiowizualne. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Wie jaki tryb życia powinna prowadzić kobieta w czasie oczekiwania na dziecko. 2. Orientuje się, jakie zagrożenia niesie alkohol spożywany przez ciężarną kobietę (zespół FAS) 3. Zna fazy porodu i zalety naturalnego karmienia. 4.Zna procedurę leczenia niepłodnościnaprotechnologia oraz sztucznego zapłodnienia in vitro. 5 godzin w tym 3 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. 20
21 1.Rozumieć cel i sens miłości małżeńskiej. 2.Rozumieć rolę kobiety i mężczyzny w budowaniu więzi. 3.Znać cechy gwarantujące trwałość związku małżeńskiego. 4. Znać funkcje rodziny i umieć je scharakteryzować. 5.Zdobyć wiadomości w zakresie relacji małżeńskich i ich wpływu na trwałość związku małżeńskiego i rodziny. 6. Rozumieć pojęcie rodziny w różnorodnych aspektach: rodzina niepełna, adopcyjna, zastępcza, nieformalna. 7. Umieć określić postawy rodzicielskie wobec dzieci. 8. Znać obowiązki rodziców wobec dzieci i dzieci wobec rodziców. 9.Poznać trudności samotnego rodzicielstwa. 1. Znaczenie odpowiedzialności w budowaniu trwałych więzi. 2.Funkcje rodziny: - prokreacyjna - ekonomiczna - opiekuńcza - socjalizacyjna - wychowawcza - kulturowa - religijna 3.Budowanie prawidłowych relacji między dziećmi a rodzicami. 4.Odpowiedzialne macierzyństwo i ojcostwo. 5.Postawy rodzicielskie. 6. Wzajemne obowiązki rodziców wobec dzieci oraz dzieci wobec rodziców (akty prawne). 7. Samotne rodzicielstwo. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Pogadanka. 2.Rozmowa kierowana. 3. Praca indywidualna -Rysunek (drzewo genealogiczne) 4. Dyskusja. 5. Drama OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Rozumie cel i sens miłości małżeńskiej. 2.Rozumie rolę kobiety i mężczyzny w budowaniu więzi. 3.Zna cechy gwarantujące trwałość związku małżeńskiego. 4. Wie jaką funkcję pełni rodzina. 5.Wie o wpływie relacji małżeńskich na trwałość związku małżeńskiego i rodziny. 6. Rozumie pojęcie rodziny niepełnej, adopcyjnej, nieformalnej. 7. Rozróżnia rodzaje postaw rodzicielskich wobec dzieci. 8. Zna obowiązki rodziców wobec dzieci i dzieci wobec rodziców. 9. Zna trudności samotnegorodzicielstwa 2 godziny 21
22 1.Znać sposoby komunikowania się w małżeństwie i rodzinie. 2.Znać przyczyny występowania konfliktów oraz zrozumieć konieczność ich rozwiązywania. 3. Wiedzieć, że również konflikty są szansą rozwoju człowieka. 4. Uświadomić sobie własny wpływ na możliwość rozwiązania konfliktu. 5. Znać sposoby rozwiązywania konfliktów. 6. Znać różnicę między rozwodem a separacją. 1.Komunikacja w małżeństwie: -komunikaty typu TY,JA -komunikacja werbalna, niewerbalna. -udzielanie informacji zwrotnych. 2.Zagrożenia komunikacji małżeńskiej. 3.Konflikty: -przyczyny konfliktów i kryzysów, -relacje w małżeństwie i rodzinie -sposoby rozwiązywania konfliktów i zapobieganie kryzysom -konflikt szansą rozwoju i doskonalenia się 4. Separacja i rozwód w małżeństwie. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Rozmowa kierowana. 2.Gry i zabawy edukacyjne. 3.Praca w grupach. 4.Drama. 5. Burza mózgów 6. Mapa mentalna. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1. Zna sposoby skutecznej komunikacji. 2.Wie, jakie są najczęstsze przyczyny konfliktów i zna sposoby ich rozwiązywania. 3. Przekonuje się, że właściwe budowanie relacji w małżeństwie zapobiega jego rozpadowi. 4.Uświadamia sobie własny wpływ na możliwość rozwiązania konfliktu. 5. Zna różnicę między rozwodem a separacją. 2 godziny w tym 1 z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. 22
23 1.Znać zagrożenia życia rodzinnego. 2.Wykształtować w sobie postawę szacunku wobec ciała własnego i inny. 3. Rozpoznawać sytuację ryzykowne, w których może dojść do przemocy i nadużyć seksualnych. 4.Znać mechanizm uzależnienia. 5. Wiedzieć, gdzie można uzyskać pomoc. 1.Zagrożenia życia rodzinnego: - agresja i przemoc, - alkoholizm - pornografia - sekty - rozwody 2. Przemoc i nadużycia seksualne wobec dzieci i młodzieży, zapobieganie 3.Miłość i dojrzałość jako najlepszy sposób na przeciwdziałanie zagrożeniom. 4. Poradnictwo. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Pogadanka 2.Praca z tekstem (fragmenty listów z prasy młodzieżowej) 3.Praca w grupach. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1. Ma postawę szacunku wobec ciała własnego i inny. 2. Rozpoznaje sytuacje ryzykowne, w których może dojść do przemocy i nadużyć seksualnych. 3.Rozumie na czym polega mechanizm uzależnienia. 4. Wie, gdzie można uzyskać pomoc. 1 godzina z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców. 23
24 1. Znać specyfikę problemów ludzi w podeszłym wieku. 2.Rozumieć problemy ludzi sędziwego wieku. 2. Rozwijać w sobie gotowość pomocy ludziom w sędziwym wieku i niepełnosprawnym (wolontariat) 1. Poczucie sensu życia Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. 3. Człowiek wobec starości, choroby i śmierci. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Pogadanka. 2. Praca w grupach. 3.Dyskusja. 4.Wywiad z osobami sędziwego wieku prezentacja. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Zna specyfikę problemów ludzi w podeszłym wieku. 2.Rozumie problemy ludzi sędziwego wieku. 3.Kształtuje postawę altruistyczną, potrafi podjąć się zadań związanych z pomocą ludziom starszym i chorym. 1 godzina 24
25 1.Poznać akty prawne regulujące funkcjonowanie rodziny. 2. Znać podstawowe pojęcia dotyczące rodziny Znać akty prawne dotyczące alimentacji, adopcji i obowiązków państwa wobec rodziny. 4.Poznać prawa dziecka. 5.Wiedzieć, gdzie można uzyskać pomoc w przypadku łamania praw dziecka. 1.Akty prawne regulujące funkcjonowanie rodziny: -Konstytucja RP (art.18,art.48 ust.1 i ust.2, art.53,ust.3,art.72) -Kodeks rodzinny, opiekuńczy i karny -Ustawy ( o pomocy społecznej i funduszu alimentacyjnym, o postępowaniu w sprawach nieletnich) -Deklaracja Praw Człowieka -Konwencja o Prawach Dziecka Karta Praw Rodziny 2. Podstawowe pojęcia dotyczące rodziny (małżeństwo, dziecko, rodzina, powinowactwo, pokrewieństwo) 3.Alimentacja (prawo) 4.Adopcja aspekt prawny i psychologiczno-etyczny. 5. Obowiązki państwa wobec rodziny. 6. Prawa dziecka PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Wykład połączony z prezentacją dokumentów prawnych dotyczących rodziny. 2.Praca w grupach : zaznajomienie się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi rodziny (analiza wybranych aktów prawnych) 3.Mówiąca ściana 4.Metoda sytuacyjna. 5.Analiza SWOT OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Zna akty prawne regulujące funkcjonowanie rodziny. 2.Zna podstawowe pojęcia dotyczące rodziny. 3. Zna problem adopcji i alimentacji. 4.Zna prawa dziecka. 5.Wie, gdzie można uzyskać pomoc w przypadku łamania praw dziecka. 2 godziny 25
26 1.Udoskonalić umiejętność organizacji pracy w grupie. 2.Zwerbalizować własne poglądy. 3. Poznać poglądy innych osób. 1.Podsumowanie wiadomości i umiejętności obejmujących zagadnienia omawiane w klasie III 2. Rozwijanie umiejętności komunikacji w grupie. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW 1.Rozmowa kierowana. 2. Ankieta ewaluacyjna. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Po przeprowadzonej lekcji uczeń: 1.Potrafi współpracować w grupie. 2. Zna odpowiedzi na nurtujące go pytania. 3.Zna poglądy innych osób. 4.Potrafi werbalizować własne poglądy. 1 godzina 26
27 Bibliografia Augustyn J., Dojrzewanie do życia w miłości, Wydawnictwo M Kraków 2000 Augustyn J., Integracja seksualna, WAM, Kraków Block J., Intymność w związku, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk Braun Gałkowska M., Psychologia domowa, Wyd. KUL, Lublin Braun Gałkowska M., W tę samą stronę, Antologia tekstów, tom I i II, Wyd. Krupski i S-ka, Warszawa Braun Gałkowska M., W tę samą stronę, Książka dla nauczycieli o wychowaniu i lekcjach wychowawczych., Wyd. Krupski i S-ka, Warszawa Braun Gałkowska M., Rozmowy o życiu i miłości, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa Cekiera CZ., Ryzyko uzależnień, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin Celmer Z., Człowiek na całe życie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa Chomczyńska- Miliszkiewicz M., Podróż w nieznane o miłości, seksie i rodzinie, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa Duda M. (red.) Odpowiedzialne rodzicielstwo XXI wieku, Wydawnictwo św. Stanisława, Kraków Fijałkowski W., Naturalny rytm płodności, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa Fijałkowski W. (red.) Miłość, prokreacja, odpowiedzialność, Wiedza Powszechna, Warszawa Fischaleck Fritz, Uczciwa kłótnia małżeńska. Jak rozwiązywać konflikty, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa Fischer R., Ury W., Patton B., Dochodząc do tak, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Fromm E.,O sztuce miłości, Wyd. SAGITTARIUS, Warszawa Goldberg J., Ciemna strona miłości, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa Goleman D., Inteligencja Emocjonalna, Media Rodziona of Poznań, Poznań Gordon T., Wychowanie bez porażek, Warszawa Greene Carol, Dlaczego chłopcy i dziewczynki różnią się od siebie, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa Grzesiuk L., Trzebińska E., Jak ludzie porozumiewają się, Nasza Księgarnia, Warszawa Hamer H., Program lekcji wychowawczych dla uczniów wyższych klas szkół podstawowych oraz uczniów liceów i techników, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa
28 Jakubowska B., Jakubowski J., Łypacewicz A., Rylke H., (red), Ja i inni, Wydawnictwa Szkolne i pedagogiczne, Warszawa, Jak żyć z ludźmi. Umiejętności interpersonalne. Program profilaktyczny dla młodzieży. Ministerstwo Edukacji Narodowej Warszawa Kippley J., Kippley S., Sztuka naturalnego planowania rodziny, Liga Małżeństwo Małżeństwu, Warszawa Kornas -Biela D., Rozwój psychofizyczny dziecka przed narodzeniem, Wyd. KUL, Lublin Krół Fijewska M., Trening asertywności, Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, Warszawa Krół Fijewska M., Tam i stamtąd, Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, Warszawa Kwiek M., Nowak I., Dorastanie d o miłości, Oficyna Współczesna, Wrocław Kwiek M., Wychowanie do miłości, Oficyna Współczesna, Wrocław Malewska M., Narkotyki w szkole i w domu zagrożenie, Towarzystwo Wydawnicze i Literackie, Warszawa Littauer F., Osobowość plus, Oficyna Wydawnicza Logos, Warszawa Mary M., Pięć sposobów na miłość, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, Warszawa McGinnis A. L., Sztuka miłości, Oficyna Wydawnicza Vocatio, Warszawa Mellibruda J., Ja Ty My. Psychologia możliwości ulepszenia kontaktów międzyludzkich, NK, Warszawa Miazgowicz J. (red.) Wychowanie prorodzinne i seksualne, Wydawnictwo Powiernik Rodzin, Katowice Moir A., Jessel D., Płeć mózgu, PIW, Warszawa Ostrowska K., Ryś M., (red) Przygotowanie do życia w rodzinie, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna, Warszawa Ostrowska K., Tatarowicz J. (red.) Zanim w szkole będzie źle... Profilaktyka zagrożeń. Poradnik dla nauczycieli.centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa Papis W.E., Życie i miłość, Pomoce dydaktyczne do programu wychowania dzieci i młodzieży dla szkoły średniej. Wydawnictwo Busola, Warszawa Płytycz B., Co maturzysta powinien wiedzieć o AIDS, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa Profilaktyka uzależnień. Program edukacyjny., Ministerstwo Edukacji Narodowej Warszawa Psychologiczne gry i ćwiczenia grupowe, prezentacje Młodzieżowego Ośrodka Psychologicznego PTP, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa
29 Rees S., Graham R., Bądź sobą. Trening asertywności, Książka i Wiedza, Warszawa Rylke H., Klimowicz G., Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa Ryś M., Konflikty w rodzinie niszczą czy budują, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej, Warszawa Ryś, M. Psychologia małżeństwa w zarysie, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej Warszaw Strenberg R., Weis K., (red.) Nowa Psychologia Miłości Biblioteka Moderatora, Taszów Strzałkowska A., Życie człowieka. Foliogramy ze scenariuszami do zajęć z zakresu wychowania do życia w rodzinie. Wydawnictwo HLI Europa, Gdańsk Sujak E., ABC psychologii komunikacji., WAM, Kraków Sujak E., Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Księgarnia Św. Jacka, Katowice Sujak E., Małżeństwo pielęgnowane, Księgarnia Św. Jacka, Katowice Troszyński M. (red.) Naturalne Planowanie Rodziny, Wydawnictwo Polskiego Stowarzyszenia NPR, Warszawa Wojciszke Bogdan, Psychologia miłości., Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk Wójcik Elżbieta, Rozwój miłości w małżeństwie, Duszpasterstwo Rodzin Archidiecezji Poznańskiej, Poznań Żebrowska M., Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa 1986, Zubrzycka E., Narzeczeństwo, małżeństwo, rodzina, rozwód? Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk
Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie
Wędrując ku dorosłości I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Szubinie Program nauczania wg: Teresa Król Maria Ryś Wydawnictwo Rubikon 30-376 Kraków, ul. Zakrzowiecka 39 D tel./fax: 12
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE IV ETAP EDUKACYJNY Cele ogólne programu: 1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjonowaniem rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. w Zespole Szkół Nr 1 im. C. K. Norwida w Świdniku
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE w Zespole Szkół Nr 1 im. C. K. Norwida w Świdniku 1 Wprowadzenie do nauczania w szkole zajęć Wychowanie do życia w rodzinie stawia przed nauczycielem ważne cele edukacyjne:
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie 2014/2015. Liceum Ogólnokształcące im. B. Prusa w Skierniewicach
Wychowanie do życia w rodzinie 2014/2015 Liceum Ogólnokształcące im. B. Prusa w Skierniewicach ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ1) z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU Z WYCHOWA IA DO ŻYCIA W RODZI IE DLA KLAS PIERWSZYCH
ROZKŁAD MATERIAŁU Z WYCHOWA IA DO ŻYCIA W RODZI IE DLA KLAS PIERWSZYCH NR LEKCJI 1. 2. 3. 4. TEMAT LEKCJI TREŚCI CELE:Po przeprowadzonej lekcji uczeń powinien O czym będziemy Zapoznanie uczniów z 1.Wiedzieć,
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum
Maria Urban WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Program nauczania w gimnazjum Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej Warszawa 2009 SPIS TREŚCI Założenia programu...........................................
Bardziej szczegółowoI. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum Cele kształcenia wymagania ogólne I. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie
Bardziej szczegółowoZagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej
Zagadnienia Wychowania do życia w rodzinie w szkole ponadgimnazjalnej 1. U progu dorosłości. Co to znaczy być osobą dorosłą. Dorosłość a dojrzałość. Kryteria dojrzałości. Dojrzałość w aspekcie płciowym,
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 8. szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 8 szkoły podstawowej nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR / TEMAT PODSTAWA PROGRAMOWA
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
Szanowni Rodzice! W związku z realizacją podstawy programowej dotyczącej przedmiotu WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE informuję, że w bieżącym roku szkolnym zajęcia te zostały wyłączone z tygodniowej siatki
Bardziej szczegółowoSpis treści. II Miłość i seksualność I c:~łc)1ftiie!it 11. Od Autorów 9
Spis treści Od Autorów 9 I c:~łc)1ftiie!it 11 1. Kim jestem? 12 1.1. Konieczność czy wolność? 13 1.2. Samotność czy wspólnota? 17 1.3. Sprawa płci 18 2. Rozwój człowieka 21 2.1. Na czym polega rozwój człowieka
Bardziej szczegółowoModuł I. Podstawy wychowania do życia w rodzinie 24 godz. (24 wykłady) zakończony egzaminem
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu zajęć edukacyjnych Wychowanie do życia w rodzinie - 4 zadania. Tematyka
Bardziej szczegółowoI. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie. postawy szacunku wobec siebie. Wnoszenie pozytywnego wkładu w Ŝycie
Podstawa programowa obowiązująca od roku szkolnego 2009/2010 III etap edukacyjny (klasy I III gimnazjum) Cele kształcenia wymagania ogólne I. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE III etap edukacyjny: gimnazjum Cele kształcenia - wymagania ogólne 1. Okazywanie szacunku innym ludziom, docenianie ich wysiłku i pracy, przyjęcie postawy szacunku wobec
Bardziej szczegółowoTreści nauczania WDŻ w szkole ponadgimnazjalnej
Treści nauczania WDŻ w szkole ponadgimnazjalnej człowiek i jego funkcjonowanie w środowisku rodzinnym, rozwój psychoseksualny w kolejnych fazach życia, odpowiedzialność w przeżywaniu własnej płciowości
Bardziej szczegółowoPRYWATNA SZKOŁA PODSTAWOWA MORSKA KRAINA W KOŁOBRZEGU. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2013 2019
PRYWATNA SZKOŁA PODSTAWOWA MORSKA KRAINA W KOŁOBRZEGU SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2013 2019 Profilaktykę należy rozumieć jako działania stwarzające człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE II etap edukacyjny: klasy IV VI Cele kształcenia ogólne Ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz pomoc w przygotowaniu
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIE DO ZYCIA W RODZINIE
PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIE DO ZYCIA W RODZINIE PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH I GIMNAZJÓW II ETAP EDUKACYJNY klasy IV-VI Począwszy od II etapu edukacyjnego wprowadza
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I-III
Opis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I-III Program realizowany w Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Lewinie Brzeskim od roku szkolnego 2015/2016 Lekcje wychowania do życia w rodzinie będą realizowane
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE GIMNAZJUM III ETAP EDUKACYJNY
Wychowanie do życia w rodzinie Program nauczania dla klas I-III gimnazjum PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE GIMNAZJUM III ETAP EDUKACYJNY Cele kształcenia wymagania ogólne I.
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. Rok szkolny 2016/2017
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Rok szkolny 2016/2017 Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować
Bardziej szczegółowoPorównanie poprzedniej i obecnej podstawy programowej
Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli WOM w Katowicach Marianna Kłyk konsultant ds. wychowania Pracownia Rozwoju Zawodowego Nauczycieli Porównanie poprzedniej i obecnej podstawy programowej WYCHOWANIE
Bardziej szczegółowo1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi:
DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE: 1. Budowanie właściwych relacji z innymi ludźmi: 1. Integracja zespołu klasowego 2. Poznawanie prawidłowych zasad współżycia społecznego -uświadomienie uczniom, co to znaczy być
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie Szkoła podstawowa
Wychowanie do życia w rodzinie Szkoła podstawowa Podstawowe założenia, filozofia zmiany i kierunki działania Autor: Rafał Lew-Starowicz, Tomasz Kulasa Zawarta w podstawie programowej wiedza natury biologicznej
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 1 w Lubiczu Dolnym SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA
Szkoła Podstawowa nr 1 w Lubiczu Dolnym SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA 2013 2014 2014 2015 2015-2016 PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Art. 72. 2. Konwencja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W DOBRZEJEWICACH
ZESPOŁU SZKÓŁ GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W DOBRZEJEWICACH NA LATA: 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 1. WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki powstał w oparciu
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie
Wychowanie do życia w rodzinie SZKOŁA PONADPODSTAWOWA Wychowanie do życia w rodzinie w szkole ponadpodstawowej 1 Jaka edukacja? Często kreowany w mediach negatywny obraz przedmiotu WDŻ mija się z rzeczywistością.
Bardziej szczegółowoRozkład materiału WDŻ - gimnazjum PLAN REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE. Klasa III Gimnazjum
Rozkład materiału WDŻ - gimnazjum PLAN REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Klasa III Gimnazjum Lp Temat Cele i treści zajęć Uwagi 1 Lekcja organizacyjna. Poznajmy się. Czas adolescencji
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI I. WSTĘP Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na nie. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum nr 1 w Żaganiu Motto: Papierosy, alkohol, narkotyki, AIDS... czyli jak się nie zgubić w supermarkecie świata. Wstęp PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka
Bardziej szczegółowoPROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE
PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE 1. Założenia programu: Program zajęć socjoterapeutycznych rozwijających kompetencje emocjonalno - społeczne jest jedną
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczno-Wychowawczy Bezpieczna Szkoła. Wstęp
Program Profilaktyczno-Wychowawczy Bezpieczna Szkoła Wstęp Powstanie dwóch bardzo ważnych dokumentów tj.: Programu Wychowawczego Szkoły i Szkolnego Programu Profilaktyki sprawiły, że zaistniała potrzeba
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM DWUJĘZYCZNE NR 2 IM. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ KALEJDOSKOP ROK SZKOLNY 2016/2017 PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
Bardziej szczegółowoPsychologia miłości, małżeństwa i rodziny Kod przedmiotu
Psychologia miłości, małżeństwa i rodziny - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia miłości, małżeństwa i rodziny Kod przedmiotu 14.4-WP-SP-ES-PMMR Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. POLSKICH NOBLISTÓW W CHALINIE Chalin, wrzesień 2012r. KONCEPCJA PROGRAMU Program przewidziany jest do realizacji dla klas I III oraz IV VI. Założenia
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie
Wychowanie do życia w rodzinie Program nauczania dla klas I-III gimnazjum Małgorzata Gąsiorowska-Pauch Pelplin, wrzesień 2015 PODSTAWA PROGRAMOWA PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Cele kształcenia
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKOLNO-PRZEDSZKOLNEGO Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 1 W RYBNIKU na rok szkolny 2015-2018 Podstawą prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach szkolnego programu
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki. Prywatnego Gimnazjum nr 2 Szkoły Marzeń. w Piasecznie
Szkolny Program Profilaktyki Prywatnego Gimnazjum nr 2 Szkoły Marzeń w Piasecznie 1. Założenia programu Program profilaktyki realizowany w naszej szkole jest oparty na strategii edukacyjnej. Strategia
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie informacja dla Rodziców 1. Zajęcia są realizowane w klasach IV VII 2. Realizacja treści programowych zajęd stanowi
Wychowanie do życia w rodzinie informacja dla Rodziców 1. Zajęcia są realizowane w klasach IV VII 2. Realizacja treści programowych zajęd stanowi całośd z pozostałym zadaniami wychowawczo profilaktycznymi
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I III. Program realizowany w Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Lewinie Brzeskim
Opis przedmiotu i plan pracy WDŻWR dla klas I III Program realizowany w Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Lewinie Brzeskim w roku szkolnym 2014/2015 Budowa programu a możliwości percepcyjne uczniów
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie
Małgorzata Sitarska, Bożena Strzemieczna Wychowanie do życia w rodzinie Program nauczania dla klas I-III gimnazjum SPIS TREŚCI I. Wstęp... 3 II. Podstawa Programowa przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie...
Bardziej szczegółowo- zna swoją rolę jako uczeń, Polak, Europejczyk, - zna pojęcia: sprawiedliwość, wolność, demokracja.
Edukacja społeczna Edukacja ekologiczna Edukacja prorodzinna Wdrażanie ucznia do różnorodnych form samorządności: - Samorząd Uczniowski, - Samorząd Klasowy, - gazetki szkolne, - dyżury klasowe, - sekcje
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W RAWICZU
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W RAWICZU PROGRAM PROFILAKTYKI CELE GŁÓWNE - kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia - wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W KLUCZBORKU 2014/2015 Liceum i gimnazjum
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W KLUCZBORKU 2014/2015 Liceum I PODSTAWY PRAWNE 1. Statut szkoły. 2. Wewnątrzszkolny System Oceniania. 3. Program Wychowawczy Szkoły. 4. Konstytucja
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. XXXVIII L.O. im. Stanisława Kostki Potockiego. L.p. Cel ogólny Adresaci Cele szczegółowe Sposoby realizacji Realizatorzy
PROGRAM PROFILAKTYKI XXXVIII L.O. im. Stanisława Kostki Potockiego L.p. Cel ogólny Adresaci Cele szczegółowe Sposoby realizacji Realizatorzy 1. Wyjazd integracyjny- integracja klasowa 2. Profilaktyka uzależnieńdostarczanie
Bardziej szczegółowoPROJEKT SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY OBEJMUJĄCY PROFILAKTYKĘ UZALEŻNIEŃ ZAPOBIEGANIE AGRESJI I RADZENIE SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH
Publiczna Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki w Lipinach Górnych PROJEKT SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY OBEJMUJĄCY PROFILAKTYKĘ UZALEŻNIEŃ ZAPOBIEGANIE AGRESJI I RADZENIE SOBIE W TRUDNYCH SYTUACJACH Autor:
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny. Bądź sobą
Program profilaktyczny Bądź sobą przeznaczony dla klas IV VI Program opracowała: Monika Wandas-Wasieńko Cele programu: 1.Wzmocnienie więzi koleżeńskiej i grupowej. 2.Nawiązywanie nieagresywnych kontaktów.
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego. w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla
Program profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla oddziału przedszkolnego i klas I III na lata 2016/ 2019 Podstawa prawna: Konstytucja
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczo-Profilaktyczny. Klasa I gimnazjum
Program Wychowawczo-Profilaktyczny Klasa I gimnazjum Program wychowawczo-profilaktyczny oparty jest na założeniach Programu Wychowawczego i Programu Profilaktycznego Szkoły Podstawowej Specjalnej i Gimnazjum
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP / 2016
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP. 2015 / 2016 Ze zmianą w zapisie dotyczącym profilaktyki uzależnień - zgodnie z Rozp. MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz.1249)
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209
PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209 Szkoła, obok rodziny, jest jednym z najważniejszych środowisk społecznych dziecka. Jej
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012 1 Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji
Bardziej szczegółowoWędrując ku dorosłości Program nauczania WDŻ klasa IV Wychowanie do życia w rodzinie Nowa podstawa programowa
Wędrując ku dorosłości Program nauczania WDŻ klasa IV Wychowanie do życia w rodzinie Nowa podstawa programowa Cele kształcenia wymagania ogólne I.Ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka.
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
PROGRAM ROZWIJANIA KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH I PROFILAKTYKA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH. I. Wstęp Rozwój kompetencji społecznych jest niezbędnym czynnikiem warunkującym prawidłowe i dobre funkcjonowanie jednostki.
Bardziej szczegółowo(artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne pomagają w rozwiązywaniu problemów, wspierają w sytuacjach kryzysowych.
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 236 im. Ireny Sendlerowej Gimnazjum Integracyjnego nr 61 im. Ireny Sendlerowej w WARSZAWIE
Bardziej szczegółowoAktywne metody nauczania.
Literka.pl Aktywne metody nauczania. Data dodania: 2005-03-16 11:30:00 Referat na posiedzenie rady pedagogicznej dotyczącej aktywnych metod nauczania w szkole podstawowej. Referat na posiedzenie szkoleniowe
Bardziej szczegółowo1. Wstęp...2 2. Prawna podstawa programu.3 3. Nowa podstawa programowa a program profilaktyki..4
SPIS TREŚCI: 1. Wstęp...2 2. Prawna podstawa programu.3 3. Nowa podstawa programowa a program profilaktyki..4 4. Cele szkolnego programu profilaktycznego..5 5. Zadania szkolnego programu profilaktycznego.6
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy system rozwiązań obejmujący równolegle trzy nurty działania:
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 238 IM. CHRISTO BOTEWA W WARSZAWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Wstęp Założenia teoretyczne Profilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM
PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO - WYCHOWAWCZYM W LESZNIE Podstawy prawne systemu wychowania Powszechna Deklaracja Praw Człowieka Konwencja Praw Dziecka Deklaracja Praw Osób
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Gimnazjum Nr 1 w Strawczynie
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum Nr 1 w Strawczynie 1 I. Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm. ) 2. Ustawa z 26 października
Bardziej szczegółowoWĘDRUJĄC KU DOROSŁOŚCI Wychowanie do życia w rodzinie
TERESA KRÓL WĘDRUJĄC KU DOROSŁOŚCI Wychowanie do życia w rodzinie PROGRAM NAUCZANIA dla klasy VIII Program nauczania zgodny z podstawą programową kształcenia ogólnego określoną w rozporządzeniu Ministra
Bardziej szczegółowoWędrując ku dorosłości
1 Wędrując ku dorosłości Wychowanie do życia w rodzinie Program nauczania dla szkół ponadgimnazjalnych Teresa Król Maria Ryś Copyright by Wydawnictwo Rubikon Kraków 2010 Korekta: Anna Grochowska-Piróg
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyki Gimnazjum im. Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Stanisławowie Pierwszym. Cele ogólne:
Program Profilaktyki Gimnazjum im. Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Stanisławowie Pierwszym Cele ogólne: 1. Promocja zdrowia 2. Rozpoznawanie wartości moralnych 3. Radzenie sobie ze stresem 4. Budowanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SŁONEM
PROGRAM PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SŁONEM Program profilaktyczny jest uzupełnieniem programu wychowawczego szkoły i ukierunkowany na wszechstronny rozwój ucznia. PODSTAWA PRAWNA DO WPROWADZENIA
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Mieszka I w Świnoujściu PROGRAM PROFILAKTYKI ROK SZKOLNY 2010 2015 Tworzenie programu profilaktyki, to nic innego, jak planowanie pewnego specyficznego
Bardziej szczegółowoPROGRAM,,Edukacja prozdrowotna
FRAGMENTY PROGRAM,,Edukacja prozdrowotna realizowany w zasadniczej szkole zawodowej klasa II Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 CKU w Kluczborku Opracowała: mgr Małgorzata Dybka zatwierdzono- nr ZSP/SPN-1-2003/2004
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY NA PIERWSZY ROK NAUKI
PROGRAM WYCHOWAWCZY NA PIERWSZY ROK NAUKI CEL GŁÓWNY CELE SZCZEGÓŁOWE ZADANIA FORMA REALIZACJI ODPOWIEDZIALNY I. Dobre komunikowanie się 1. Podstawowe zasady dobrej komunikacji Poznanie zasad dobrej komunikacji:
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyczny. Gimnazjum nr 39 im rtm. Witolda Pileckiego we Wrocławiu
Szkolny Program Profilaktyczny Gimnazjum nr 39 im rtm. Witolda Pileckiego we Wrocławiu Wrocław 2008 1 Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 3 im. mjr. H. Dobrzańskiego Hubala w Łodzi
Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 3 im. mjr. H. Dobrzańskiego Hubala w Łodzi Szkoła jako środowisko wychowawcze powinna stworzyć warunki dla wszechstronnego rozwoju dziecka na miarę jego indywidualnych
Bardziej szczegółowoJestem odpowiedzialny. Jestem zdrowy Program profilaktyczny wczesnej seksualizacji młodzieży.
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 3 W PŁOŃSKU Jestem odpowiedzialny. Jestem zdrowy Program profilaktyczny wczesnej seksualizacji młodzieży. Opracowała: Renata Melzacka 2015-03-01 Cel główny: Kształtowanie zachowań i nawyków
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie
Wychowanie do życia w rodzinie WYMAGANIA PROGRAMOWE - KLASA I, II, III GIMNAZJUM Ewa Baran Treści Specyfika przedmiotu. Podstawa programowa przedmiotu zakres treści. Sposób organizacji i tematyki zajęć.
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 5 szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 5 szkoły podstawowej nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR / TEMAT PODSTAWA PROGRAMOWA
Bardziej szczegółowoProfilaktyka uzależnień
Profilaktyka uzależnień 1) Zapoznanie uczniów z rodzajami uzależnień występujących we współczesnym świecie 2) Zapoznanie uczniów i rodziców ze skutkami wszelkich uzależnień i omówienie sposobów ich zapobiegania
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM DWUJĘZYCZNE NR 2 IM. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM DWUJĘZYCZNE NR 2 IM. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ Jesteśmy razem ROK SZKOLNY 2014/2015 Celem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspieranie wszechstronnego i
Bardziej szczegółowoOCZEKIWANIA MŁODZIEŻY LICEALNEJ WOBEC PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE I OSÓB GO PROWADZĄCYCH
OCZEKIWANIA MŁODZIEŻY LICEALNEJ WOBEC PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE I OSÓB GO PROWADZĄCYCH W ROKU 2001 I DWANAŚCIE LAT PÓŹNIEJ WSTĘPNE DONIESIENIE Anna Putyńska, Leszek Putyński OCZEKIWANIA
Bardziej szczegółowopogadanki dramy na godzinie wychowaw. filmy rozmowy wychowawcze sytuacje z życia szkolnego rozmowy wychowawcze kontrakty grupowe
C E L G Ł Ó W N Y : P R Z E C I W D Z I A Ł A N I E P R Z E M O C Y I A G R E S J I CELE SZCZEGÓŁOWE ZADANIA DO ZREALIZOWANIA SPOSÓB REALIZACJI I DZIAŁANIA WSPIERAJĄCE POZIOM ORGAN. ODPOWIEDZIA LNI ZA
Bardziej szczegółowoZagadnienia na egzamin dyplomowy obowiązujące studentów kończących studia w roku akad. 2016/2017 Kierunek psychologia studia jednolite magisterskie
1 Rozwód jako przeżycie 01 Potrafi opisać psychologiczne konsekwencje Psychologiczne problemy rodzin traumatyczne rozwodu dla małżonków oraz osób z ich rozwodzących się najbliższego otoczenia społecznego.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 22 im. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 22 im. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ ROŚNIEMY ZDROWO ROK SZKOLNY 2016/2017 PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY
PROGRAM PROFILAKTYCZNY IV Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Warszawie w roku szkolnym 2011/2012 i 2012/2013 na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Prywatnej Szkoły Podstawowej ICO Wołominie
Program profilaktyki Prywatnej Szkoły Podstawowej ICO Wołominie Profilaktyka to, ciągły proces chronienia człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem na pojawiające się niebezpieczeństwa. Jej celem jest
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA ZESPOŁU SZKÓŁ CENTRUM EDUKACJI W PŁOCKU NA ROK SZKOLNY 2011/2012
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA ZESPOŁU SZKÓŁ CENTRUM EDUKACJI W PŁOCKU NA ROK SZKOLNY 2011/2012 Działania wychowawcze, edukacyjne, informacyjne i zapobiegawcze zawarte w szkolnym Programie Profilaktycznym
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 19 W ŚWIĘTOCHŁOWICACH
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 19 W ŚWIĘTOCHŁOWICACH Nie musimy dokonywać wielkich rzeczy, możemy poprzestać na małych uczynkach, ale spełnionych z wielką miłością. Matka Teresa z Kalkuty
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W LATACH 2014/ /19
PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM IM. STEFANA ŻECHOWSKIEGO W KSIĄŻU WIELKIM W LATACH 2014/15 2018/19 1 Proponowany Program Profilaktyczny wynika z Programu Wychowawczego szkoły, którego głównym celem jest
Bardziej szczegółowoSzkolny program profilaktyki
Załącznik nr 2 do Statutu Zespołu Szkół Tekstylno- Handlowych w Żaganiu Szkolny program profilaktyki PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej art.72 2. Konwencja o Prawach Dziecka. 3. Powszechna
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNY SPOŁECZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO SPOŁECZNEGO TOWARZYSTWA OŚWIATOWEGO W CZĘSTOCHOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNY SPOŁECZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO SPOŁECZNEGO TOWARZYSTWA OŚWIATOWEGO W CZĘSTOCHOWIE MISJA SZKOŁY Chcemy, żeby nasza szkoła kształciła uczniów
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO W MANIOWIE
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO W MANIOWIE Opracowany na trzyletni cykl kształcenia. Przyjęty przez Radę Pedagogiczną dnia 14.09.2016 r. pozytywnie zaopiniowany przez Radę Rodziców
Bardziej szczegółowoAUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych
AUTORSKI PROGRAM Ja wśród innych REALIZOWANY W ŚWIETLICY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W PILCHOWIE W LATACH 2014-2016 Opracowała: mgr Małgorzata Pysiewicz CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program został skonstruowany z myślą
Bardziej szczegółowoTematyka zajęć na Godzinę z wychowawcą dla klasy I technikum i zasadniczej szkoły zawodowej
Tematyka zajęć na Godzinę z wychowawcą dla klasy I technikum i zasadniczej szkoły zawodowej 1. Zapoznanie ze Statutem Szkoły, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, (dokumenty są dostępne na stronie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA
PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 8 im. MIKOŁAJA KOPERNIKA w MALBORKU BEZPIECZNA I PRZYJAZNA SZKOŁA Szkoła realizuje cele i zadania wychowawcze na podstawie Ustawy o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoPRACA Z GRUPĄ. Opracowały: Renata Pietras, Barbara Sałacka - doradcy metodyczni wychowania przedszkolnego
PRACA Z GRUPĄ Opracowały: Renata Pietras, Barbara Sałacka - doradcy metodyczni wychowania przedszkolnego Cele pracy grupowej: - zaspokajanie potrzeb rozwojowych związanych z różnymi rodzajami aktywności,
Bardziej szczegółowoAkademia Pozytywnej Profilaktyki. Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016
Programy pozytywnego rozwoju dla uczniów kl. I-III SP 2015/2016 Drodzy Rodzice, Szanowni Pedagodzy, Nauczyciele oraz Wychowawcy! Pozytywny rozwój jest elementem tzw. pozytywnej profilaktyki. Idea ta nie
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE
Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Pedagogicznej Nr 6/2013 z dnia 10.09.2013r. PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE Wrzesień 2013 r. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR Opracowała: Maria Sobocińska
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 10 2016-2017 Opracowała: Maria Sobocińska Spis treści WSTĘP... 5 PODSTAWY PRAWNE... 6 CELE EDUKACYJNE... 6 FORMY REALIZACJI PROGRAMU... 6 TREŚCI NAUCZANIA...
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 2 marca 2018 r. Poz. 467 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 30 stycznia 2018 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 2 marca 2018 r. Poz. 467 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Kierunek: Dialog i Doradztwo Społeczne ECTS:.1
I. Informacje ogólne. Nazwa modułu kształcenia: Trening umiejętności wychowawczych 2. Kod modułu kształcenia 3. Rodzaj modułu kształcenia: ćwiczenia 4. Kierunek studiów: dialog i doradztwo społeczne 5.
Bardziej szczegółowoWychowanie do życia w rodzinie - klasa 7 szkoły podstawowej
Wychowanie do życia w rodzinie - klasa 7 szkoły podstawowej Rok szkolny 2017/2018 - nauczyciel mgr Joanna Brodowy Przygotowane na podstawie programu nauczania Wędrując ku dorosłości Teresy Król NR/ TEMAT
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny Społecznej Szkoły Podstawowej Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej w klasach I-III w roku szkolnym 2014-2015.
Program profilaktyczny Społecznej Szkoły Podstawowej Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej w klasach I-III w roku szkolnym 2014-2015. Program jest integralną częścią programu wychowawczego szkoły.
Bardziej szczegółowoPROGRAM WYCHOWAWCZY rok szkolny 2011/2012 GIMNAZJUM NR 6 W LEGIONOWIE
PROGRAM WYCHOWAWCZY rok szkolny 2011/2012 GIMNAZJUM NR 6 W LEGIONOWIE GŁÓWNE CELE DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH: 1. Szerzenie wiedzy o prawach dziecka oraz prawach i obowiązkach ucznia wśród uczniów. 2. Kształtowanie
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU Podstawa prawna: - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - Konwencja o Prawach Dziecka art.3, 19, 33 - Ustawa z
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI XXXVII L.O. im. J. Dąbrowskiego w Warszawie rok szkolny 2016/2017 Opracował Zespół RP: Bogdan Madej dyrektor Mariola Borzyńska - wicedyrektor Katarzyna Jaśkiewicz Sylwia Glura
Bardziej szczegółowo