Marian Anasz, Joanna Wojtyńska. 1. Wstęp

Transkrypt

1 Wyniki badania ankietowego preprowadonego pre PFON na temat udiału osób niepełnosprawnościami w konsultacjach społecnych realiowanych a pośrednictwem technologii informatycnych Marian Anas, Joanna Wojtyńska 1. Wstęp Badanie o charaktere ilościowym preprowadono ankietą CAWI w okresie maj-cerwiec 2014 r. Jego celem było ebranie informacji na temat wybranych agadnień wiąanych ucestniceniem osób w konsultacjach społecnych. Odpowiedi udielone na pytania ankiety miały powolić m.in. na określenie stosunku środowisk osób do diałalności wład lokalnych, na ponanie opinii tych środowisk w kwestii stosunku tych wład do problemów osób i ponanie poglądów osób na temat nacenia konsultacji, jako formy demokracji. Chodiło też o roponanie warunków umożliwiających osobom niepełnosprawnym ucestnicenie w konsultacjach prowadonych a pośrednictwem Internetu, a własca o identyfikowanie potreb, które wymagają prygotowania odpowiednich narędi informatycnych powalających osobom niepełnosprawnościami na cynny udiał w konsultacjach. Zaprosenie do wypełnienia ankiety ostało roesłane do organiacji poarądowych (i ich lokalnych ogniw) resonych w Polskim Forum Osób Niepełnosprawnych, a także do innych organiacji diałających na rec osób niepełnosprawnościami lokaliowanych w 30 wybranych miastach. Informacja o ankiecie ostała amiescona również na stronie internetowej PFON i na Facebooku, co dodatkowo umożliwiało udiał w badaniu osobom niepełnosprawnym spoa organiacji poarądowych i spoa aplanowanych lokaliacji. Badanie preprowadono w środowiskach osób. Respondentami były arówno same osoby niepełnosprawnościami, jak i osoby pełnosprawne opiekunowie osób, które nie mogą same się repreentować, a także diałace i pracownicy diałających w środowiskach organiacji poarądowych. W badaniu więło udiał 157 osób. 2. Charakterystyka próby badawcej 2.1 Skład próby e wględu na kryterium niepełnosprawności Wśród badanych dominowały osoby niepełnosprawne (125 osób, tj. 79,6%). Wśród poostałych ucestników badania (32 osoby, tj. 20,4%) ok. try cwarte stanowili lidery, pracownicy i współpracownicy organiacji poarądowych diałających na rec osób, a ok. jedną cwartą opiekunowie osób. 1

2 Tabela 1. Respondenci wg kryterium niepełnosprawności Cy jest Pan(i) Licba Procent 1. osobą pełnosprawną 25 15,9 2. osobą niepełnosprawnością ,6 3. opiekunem osoby niepełnosprawnej, która nie może sama się repreentować 7 4,5 Ogółem ,0 Najlicniejsą kategorię wśród badanych osób stanowiły osoby niepełnosprawnością narądu ruchu (32,8%), wroku (16,0%) ora osoby niepełnosprawnością sprężoną (19,2%). Nieco licniejsą kategorię wśród badanych osób, wyróżnioną e wględu na stopień niepełnosprawności stanowiły osoby e stopniem umiarkowanym (53,6%); niepełnosprawni w stopniu nacnym stanowili 44,8%. Tabela 2. Respondenci wg rodaju i stopnia niepełnosprawności Rodaj niepełnosprawności Licba ogółu Procent 0. nie dotycy 32 20,4-1. wroku 20 12,7 16,0 2. słuchu 6 3,8 4,8 3. narądu ruchu 41 26,1 32,8 4. intelektualna 14 8,9 11,2 5. psychicna 9 5,7 7,2 6. głuchoślepota 8 5,1 6,4 7. sprężona 24 15,3 19,2 8. inne 3 1,9 2,4 Ogółem ,0 (n=157) 100,0 (n=125) Stopień niepełnosprawności 0. nie dotycy 32 20,4-1. nacny 56 35,7 44,8 2. umiarkowany 67 42,7 53,6 3. lekki 2 1,3 1,6 Ogółem ,0 (n=157) 100,0 (n=125) 2.2 Skład próby pod wględem demograficnym W próbie badawcej nieco preważały kobiety (56,1%), aś wśród niepełnosprawnością mężcyźni (53,8%). Zarówno w próbie badawcej, jak i wśród niepełnosprawnością więksość stanowiły osoby do 50 roku życia. Najlicniejsą kategorią badanych, wyróżnioną e wględu na miejsce amieskania byli mieskańcy miast 200 tysięcy mieskańców (61,1%). Wśród kategoria ta stanowiła 58,4%. 2

3 Tabela 3. Respondenci wg kryteriów demograficnych Procent Płeć ogółu 1. kobieta 56,1 47,2 2. mężcyna 43,9 53,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) Wiek 1. do 35 lat 34,4 35, lat 24,8 21, lat i więcej 40,8 43,2 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) Miejsce amieskania 1. wieś 3,8 4,0 2. miasto do 20 tysięcy mieskańców 4,5 5,6 3. miasto 20 tysięcy do 50 tysięcy mieskańców 10,8 11,2 4. miasto 50 tysięcy do 100 tysięcy mieskańców 12,1 12,8 5. miasto 100 tysięcy do 200 tysięcy mieskańców 7,6 8,0 6. miasto 200 tysięcy do 500 tysięcy mieskańców 31,2 32,0 7. miasto 500 tysięcy mieskańców 29,9 26,4 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 2.3 Skład próby pod wględem poiomu wykstałcenia W badanej próbie nacąco nadrepreentowane były (w porównaniu e strukturą społeceństwa) osoby wyżsym wykstałceniem. Nadrepreentacja ta charakteryuje również badane osoby niepełnosprawne. Osoby wykstałceniem stanowiły 59,3% ogółu, a wśród 53,6%. Tabela 4. Respondenci wg poiomu wykstałcenia Wykstałcenie Procent ogółu Procent w wieku do 50 lat w wieku 51 lat i więcej 1. poniżej 21,7 26,4 31,0 20,4 2. średnie 19,1 20,0 14,1 27,8 3. pomaturalne i niepełne wyżse 21,7 24,0 23,9 24,1 4. wyżse 37,6 29,6 31,0 27,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=71) 100,0 (n=54) 3

4 2.4 Skład próby pod wględem sytuacji społecno-awodowej respondenta Osoby cynne awodowo stanowiły blisko połowę ogółu badanych (45,2%). Wśród nieco ponad jedna trecia (37,6%). W grupie cynnych awodowo decydowanie preważały osoby pracujące na otwartym rynku pracy (stanowiły one 34,4% badanych osób ). Emeryci i renciści stanowili w całej próbie 36,3%, a wśród 40,8%. Tabela 5. Respondenci pod wględem sytuacji społecno-awodowej Aktualna aktywność społecno-awodowa ogółu Procent 1. uceń / student 5,7 7,2 2. ucestnik WTZ 2,5 3,2 3. pracownik na chronionym rynku pracy 5,7 7,2 4. pracownik na otwartym rynku pracy 35,7 28,0 5. osoba fiycna prowadąca własną diałalność gospodarcą 3,8 2,4 6. berobotny 9,6 11,2 7. osoba ajmująca się domem 0,6 0,0 8. emeryt lub rencista 36,3 40,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 2.5 Skład próby pod wględem aktywności społecnej respondenta Zarówno w próbie badawcej, jak i wśród 72,0% stanowili cłonkowie i współpracownicy organiacji diałających na rec osób, posiadających status stowarysenia. Osoby wiąane fundacjami stanowiły ok. 15%. Prawie co piąta badana osoba nie ucestnicyła w diałaniach organiacji poarądowych. Cłonkowie wład organiacji stanowili wśród badanych 30,0%, a pracownicy lub współpracownicy 26,8%. Tabela 6. Respondenci pod wględem ucestnictwa w diałalności organiacji poarądowych Cy ucestnicy Pan(i) w diałaniach organiacji poarądowej realiującej adania na rec osób? 4 ogółu Procent 1. tak - organiacji, która jest stowaryseniem 66,9 65,6 2. tak - organiacji, która jest fundacją 9,6 7,2 3. tak - jednoceśnie w stowaryseniu i w fundacji 5,1 6,4 4. nie 18,5 20,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) W jakim charaktere ucestnicy Pan(i) w diałaniach organiacji poarądowej? 1. seregowego cłonka organiacji 20,4 23,2 2. cłonka wład scebla lokalnego 10,2 11,2 3. cłonka wład scebla ponadlokalnego 15,3 14,4

5 4. cłonka wład i jednoceśnie pracownika / współpracownika 4,5 4,0 5. pracownika lub współpracownika 22,3 16,0 6. usługobiorcy organiacji 8,3 10,4 7. nie ucestnicy w diałaniach organiacji, ale diała na rec ON w inny sposób 5,1 5,6 8. nie ucestnicy w diałaniach organiacji i nie diała na rec ON 13,4 15,2 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 3. Korystanie komputera 3.1 Staż w korystaniu komputera Zarówno w próbie badawcej, jak i wśród dominującą grupą badanych (ok. 80%) są wieloletni (3 lata i więcej) użytkownicy komputera. Tabela 7. Respondenci pod wględem stażu w korystaniu komputera Od jak dawna korysta Pan(i) komputera? ogółu Procent 1. krócej niż rok 2,5 3, lata 6,4 8, lat 10,2 12, lat lub dłużej 69,4 68,0 5. trudno powiedieć 11,5 8,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 3.2 Własność używanego komputera Posiadacami własnego komputera było 81,6% ogółu ucestników badania i 83,2%. Osoby korystające na co dień więcej niż jednego komputera stanowiły wśród ogółu badanych 30,6%, a wśród badanych osób 26,4%. Tabela 8. Respondenci pod wględem własności używanego komputera Do kogo należy komputer, którego Pan(i) korysta? ogółu Procent 1. korystam komputera służbowego 5,7 3,2 2. korystam komputera służbowego i własnego 23,6 20,8 3. korystam komputera służbowego, własnego i jesce treciego 7,0 5,6 4. korystam własnego komputera 51,0 56,8 5. korystam komputera "ewnętrnego" 12,7 13,6 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 5

6 3.3 Cele korystania komputera Najlicniejsą kategorię (67,9%) stanowili badani korystający komputera arówno dla celów awodowych lub służbowych, jak i prywatnych. Tabela 9. Respondenci pod wględem celu używania komputera W jakim celu korysta Pan(i) komputera? ogółu Procent 1. tylko dla ałatwiania spraw awodowych / służbowych 2,5 2,4 2. tylko dla celów prywatnych 30,6 36,0 3. dla celów awodowych / służbowych i prywatnych 66, Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n=125) 4. Korystanie Internetu 4.1 Preglądanie stron internetowych Niemal wsyscy badani (93,6%) korystają Internetu, a ich decydowana więksość (72,6%) deklaruje, że pregląda strony internetowe bardo cęsto. Respondenci niepełnosprawni bardo cęsto preglądający strony internetowe (75,2%) wyraźnie licniej repreentowani są wśród osób wykstałceniem (89,6%) ora wśród aktywnych awodowo (84,3%). Tabela 10. Respondenci pod wględem korystania Internetu Cy korysta Pan(i) Internetu (pregląda strony internetowe)? 1. nie preglądam stron internetowych 2. korystam e stron internetowych, chociaż robię to radko 3. bardo cęsto preglądam strony internetowe Procent ogółu Procent wykstałceniem aktywnych awodowo 3,2 4,0 0,0 2,0 21,0 17,6 7,5 9,8 72,6 75,2 89,6 84,3 4. trudno powiedieć 3,2 3,2 3,0 3,9 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) Ponad 40% korysta Internetu 16 godin tygodniowo, a co cwarty 25 godin. Respondenci niepełnosprawni bardo intensywnie korystający Internetu ( 25 godin tygodniowo 28,8%) wyraźnie licniej repreentowani są wśród osób wykstałceniem (43,3%) ora wśród aktywnych awodowo (43,1%). 6

7 Tabela 11. Respondenci pod wględem licby godin korystania Internetu Procent Ile średnio godin korysta Pan(i) Procent ogółu wykstałceniem aktywnych Internetu w ciągu tygodnia? awodowo 0. nie dotycy 3,2 4,0 0,0 2,0 1. poniżej 6 godin 20,4 19,2 13,4 11,8 2. od 6 do 15 godin 26,1 23,2 17,9 21,6 3. od 16 do 25 godin 14,0 14,4 13,4 13, godin 26,1 28,8 43,3 43,1 9. brak danych 10,2 10,4 11,9 7,8 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) Najpopularniejsym urądeniem służącym do korystania Internetu jest laptop, którego korysta blisko dwie trecie ogółu badanych (65,6%). Wśród odsetek ten wynosi nieco mniej (62,2%) lec wśród wykstałceniem 80,6%. Licna grupa badanych korystając Internetu używa nowsych technologicnie urądeń, takich jak: tablet, telefon komórkowy, smartfon itp. Wśród ogółu badanych grupa ta licy 65 osób (41,1% próby). W grupie tej korystający telefonu komórkowego stanowią 87,7%, tabletu 36,9%, a urądeń telewiyjnych 10,8%. Wśród grupa liderów technologicnych licy 49 osób, co stanowi 39,2% tej kategorii. Wśród nich telefonu komórkowego korysta 83,7%, tabletu 38,8%, a urądeń telewiyjnych 12,2%. Tabela 12. Respondenci pod wględem typu urądeń używanych do korystania Internetu Prosimy wskaać typy urądeń, których Pan(i) korysta prynajmniej ra w miesiącu, w celu łącenia się Internetem (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent ogółu Procent wykstałceniem aktywnych awodowo 1. komputer stacjonarny 58,6 63,0 55,2 64,0 2. laptop / notebook 65,6 62,2 80,6 66,0 3. tablet 15,3 16,0 20,9 26,0 4. telefon komórkowy / smartphone / palmtop 5. TV (SmartTV, odtwarac Blue-ray, konsola do gier) 36,3 34,5 43,3 42,0 4,5 5,0 6,0 10,0 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) 7

8 4.2 Zakres korystania Internetu Najpopularniejsymi serwisami internetowymi wśród ogółu badanych są: portale informacyjne (74,5%), portale społecnościowe (71,3%), bankowość elektronicna (65,6%) i strony internetowe organiacji poarądowych (65,0%); e stron internetowych administracji publicnej korysta 59,9% ogółu badanych. Podobny akres korystania i bliżona hierarchia popularności charakteryuje korystanie serwisów internetowych pre. Zakres korystania serwisów internetowych jest jednak nacąco sersy wśród osób wykstałceniem, a także wśród osób aktywnych awodowo. Stosunkowo duże ainteresowanie serwisami informacyjnymi i społecnościowymi ora stronami internetowymi administracji publicnej i organiacji poarądowych można potraktować jako świadectwo nacącego potencjału kompetencji niebędnych dla ucestnicenia w internetowych konsultacjach społecnych. Tabela 13. Respondenci pod wględem korystania serwisów internetowych Z jakiego rodaju serwisów internetowych Pan(i) korysta? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) 1. portale społecnościowe (np. Facebook, Twitter, Nasa Klasa, Google+ i inne) Procent ogółu Procent wykstałceniem aktywnych awodowo 71,3 74,2 80,6 82,0 2. sklepy internetowe 47,1 50,8 68,7 60,0 3. bankowość elektronicna 65,6 64,2 85,1 80,0 4. strony internetowe administracji publicnej, w tym samorądowe 5. strony internetowe organiacji poarądowych 59,9 57,5 77,6 74,0 65,0 54,2 85,1 72,0 6. portale informacyjne 74,5 79,2 91,0 86,0 7. portale edukacyjne 47,1 49,2 58,2 58,0 8. portale i witryny religijne 13,4 16,7 17,9 12,0 9. witryny firm 31,2 34,2 46,3 48,0 10. aplikacje webowe (np. Google Docs) 11. generatory wniosków aplikacyjnych 16,6 19,2 23,1 24,0 28,7 25,0 37,3 36,0 12. serwisy filmami i muyką 49,7 54,2 52,2 60,0 13. serwisy grafiką i djęciami 28,7 30,0 40,3 40,0 14. nie korysta serwisów internetowych 1,3 4,0 1,5 2,0 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) 8

9 Najpopularniejsymi narędiami komunikacyjnymi wśród ogółu badanych są: pocta elektronicna (86,0%), a następnie komunikatory głosowe (46,5%) i fora internetowe (38,2%), pry cym wśród popularność internetowych narędi komunikacyjnych jest nieco więksa (pocta elektronicna 90,6%, a następnie komunikatory głosowe 54,7% i fora internetowe 40,2%). Jesce intensywniej korystają tych narędi osoby niepełnosprawne wykstałceniem (pocta elektronicna 98,5%, a następnie komunikatory głosowe 68,7% i fora internetowe 52,2%), a także osoby niepełnosprawne aktywne awodowo (pocta elektronicna 95,9%, a następnie komunikatory głosowe 59,2% i fora internetowe 44,9%). Stosunkowo nowym narędiem w komunikacji internetowej są komunikatory audiowideo, których korysta co trecia badana osoba niepełnosprawna (prawie co drugi niepełnosprawny respondent wykstałceniem ). Tabela 14. Respondenci pod wględem korystania internetowych narędi komunikacyjnych Jakie internetowe narędia komunikacyjne Pan(i) wykorystuje? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent ogółu Procent wykstałceniem aktywnych awodowo 1. pocta elektronicna 86,0 90,6 98,5 95,9 2. grupy i listy dyskusyjne 23,6 22,2 25,4 24,5 3. fora internetowe 38,2 40,2 52,2 44,9 4. komunikatory tekstowe (np. GG, Jabber) 5. komunikatory głosowe (np. Skype, Google Talk) 6. komunikatory audiowideo (np. Skype, Hangout) 7. nie korysta internetowych narędi komunikacyjnych 31,2 38,5 41,8 44,9 46,5 54,7 68,7 59,2 28,0 33,3 46,3 34,7 3,8 4,8 1,5 5,9 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) 4.3 Korystanie technologii asystujących Wśród badanych osób technologii asystujących korysta co druga (49,6%), a najcęściej wykorystywanymi technologiami są tw. alternatywne sposoby wprowadania danych (23,2%), program powięksający (20,8%) ora aparat słuchowy lub system FM (12,0%). 9

10 Tabela 15. Respondenci pod wględem korystania technologii asystujących Procent Z jakich technologii asystujących Pan(i) korysta? wykstałceniem aktywnych (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) awodowo 1. nie korysta technologii asystujących 50,4 55,2 58,8 2. cytnik ekranu 8,0 10,4 11,8 3. program powięksający 20,8 17,9 21,6 4. alternatywne sposoby wprowadania danych (klawiatura, mys, roponawanie mowy) 23,2 20,9 19,6 5. aparat słuchowy lub system FM 12,0 14,9 9,8 6. trudno powiedieć 4,0 3,0 0,0 7. inne (powięksona ccionka w ramach normalnego oprogramowania, klawiatura dla 3,2 3,0 3,9 ruchowo, klawiatura ekranowa) Ogółem 100,0 (n= 125) 100,0 (n=67) 100,0 (n=51) Wśród objętych badaniem osób poscególnymi rodajami niepełnosprawności stwierdono różny stopień korystania technologii asystujących. Najwięksego akresu wsparcia technologicnego wymagają osoby głuchoślepotą, niepełnosprawnością sprężoną ora niepełnosprawnością wrokową. Tabela 16. Respondenci według rodaju niepełnosprawności a korystanie technologii asystujących Badani według rodaju niepełnosprawności Wykorystywane technologie asystujące 1. osoby niepełnosprawnością wroku (n=20) cytnik ekranu, program powięksający, alternatywne sposoby wprowadania danych, powięksona ccionka w ramach normalnego oprogramowania 2. osoby niepełnosprawnością słuchu (n=6) aparat słuchowy lub system FM 3. osoby niepełnosprawnością narądu ruchu (n=41) alternatywne sposoby wprowadania danych, klawiatura dla ruchowo 4. osoby niepełnosprawnością intelektualną (n=14) alternatywny sposób wprowadania danych - tekst łatwy do cytania 5. osoby chorobą psychicną (n=9) alternatywny sposób wprowadania danych - tekst łatwy do cytania 6. osoby głuchoślepotą (n=8) cytnik ekranu, program powięksający, alternatywne sposoby wprowadania danych, aparat słuchowy lub system FM 7. osoby niepełnosprawnością sprężoną (n=24) program powięksający, alternatywne sposoby wprowadania danych, aparat słuchowy lub system FM, klawiatura ekranowa 10

11 4.4 Bariery w dostępie i problemy w korystaniu Internetu Połowa spośród (52,0%) nie odcuwa żadnych ograniceń utrudniających im dostęp do Internetu. Co cwarty wskauje na bariery finansowe (24,8%), co jedenasty na bariery sprętowe (8,8%), także co jedenasty na bariery technicne, a co sesnasty na bariery w dostępnym oprogramowaniu (6,4%). Bariera finansowa daje się być najważniejsa preskodą w dostępie do Internetu, be wględu na rodaj niepełnosprawności. Tabela 17. Opinie na temat barier w dostępie do Internetu Cy występują jakieś bariery, które utrudniają Panu(i) dostęp do Internetu? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent (n=125) 1. nie ma takich barier 52,0 2. bariery finansowe (kosty dostępu do Internetu) 24,8 3. bariery sprętowe (brak odpowiedniego sprętu) 8,8 4. bariery technicne (brak dostępu lub ogranicony dostęp do sieci) 8,8 5. bariery w dostępnym mi oprogramowaniu (brak odpowiednich aplikacji) 6. bariery casowe (ogranicony cas korystania, uwagi np. na ainteresowanie Internetem innych cłonków rodiny) 7. inne 2,4 6,4 7,2 Badanie ujawniło istotne problemy, na jakie natrafiają osoby niepełnosprawne korystające Internetu. Najcęściej wskaywanymi, bo w podobnym stopniu dotycącymi każdego rodaju niepełnosprawności, są: słabe łące internetowe (32,5%), prestarały i wolny spręt (30,0%), niedostępność stron internetowych ora nieroumiały i trudny sposób używania serwisów (22,5%). Tabela 18. Opinie na temat problemów napotykanych podcas korystania Internetu Procent Na jakie problemy napotyka Pan(i) podcas korystania Internetu? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) (n=120) 1. niedostępność stron internetowych i aplikacji 22,5 2. nieroumiały i trudny sposób używania serwisów 22,5 3. słabe łące internetowe 32,5 4. prestarały i wolny spręt 30,0 5. brak informacji dostosowanych do specyficnych potreb 14,2 6. brak tłumacenia na jęyk migowy 6,7 7. brak napisów na filmach 15,0 8. brak tekstu łatwego do cytania 19,2 9. brak audiodeskrypcji 11,7 10. trudno powiedieć 18,3 11

12 Poa wspólnymi problemami w korystaniu Internetu występują także problemy specyficne, charakterystycne dla poscególnych rodajów niepełnosprawności. Tabela 19. Respondenci według rodaju niepełnosprawności a problemy napotykane podcas korystania Internetu Badani według rodaju niepełnosprawności 1. osoby niepełnosprawnością wroku (n=17) 2. osoby niepełnosprawnością słuchu (n=6) 3. osoby niepełnosprawnością narądu ruchu (n=33) Najważniejse specyficne problemy napotykane podcas korystania Internetu brak informacji dostosowanych do specyficnych potreb, brak audiodeskrypcji brak tłumacenia na jęyk migowy, brak napisów na filmach 4. osoby niepełnosprawnością intelektualną brak tekstu łatwego do cytania (n=10) 5. osoby chorobą psychicną (n=9) brak tekstu łatwego do cytania 6. osoby głuchoślepotą (n=8) 7. osoby niepełnosprawnością sprężoną (n=21) - brak informacji dostosowanych do specyficnych potreb, brak audiodeskrypcji, brak tłumacenia na jęyk migowy, brak napisów na filmach brak informacji dostosowanych do specyficnych potreb, brak audiodeskrypcji, brak napisów na filmach 5. Poiom aangażowania w sprawy lokalne 5.1 Zainteresowanie diałalnością wład lokalnych Postawę nacnego aangażowania w sprawy lokalne deklaruje co cwarty badany (26,8%), a umiarkowanego aangażowania co treci (35,7%). Również prawie co treci (30,6%) oświadca, że mało lub w ogóle nie interesuje się sprawami, którymi ajmują się włade lokalne. Zbliżony rokład odpowiedi charakteryuje. Postawa nacnego aangażowania cęściej występuje wśród wykstałceniem (34,3%). Postawa nacnego aangażowania cęściej występuje także wśród cłonków wład organiacji poarądowych (36,2%). Tabela 20. Zainteresowanie diałalnością wład lokalnych W jakim stopniu interesuje się Pan(i) tym, cym ajmują się włade lokalne i jakie decyje podejmują? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. bardo się interesuję 26,8 36,2 25,6 34,3 2. średnio się interesuję 35,7 44,7 32,8 35,8 3. mało się interesuję 18,5 10,6 20,0 20,9 4. nie interesuję się 12,1 4,3 13,6 3,0 5. trudno powiedieć 7,0 4,3 8,0 6,0 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) 12

13 Zaledwie co dwunasty badany (8,3%) unaje, że jego współobywatele bardo interesują się diałalnością wład lokalnych. Co treci badany (36,9%) postrega swoje środowisko amieskania jako średnio interesujące się sprawami, którymi ajmują się włade lokalne i ich decyjami. Również co treci (32,4%) postrega to środowisko jako nieinteresujące się lub mało interesujące się tymi sprawami. Tabela 21. Opinie na temat ainteresowania współobywateli diałalnością wład lokalnych Cy w Pana(i) miejscu amieskania obywatele interesują się tym, cym ajmują się włade lokalne i jakie decyje podejmują? Procent 1. bardo się interesują 8,3 2. średnio się interesują 36,9 3. mało się interesują 24,8 4. nie interesują się 7,6 5. trudno powiedieć 22,3 Ogółem 100,0 (n=157) 5.2 Ocena relacji wład lokalnych obywatelami Tylko co treci badany (35,7%) uważa, że stosunki pomiędy obywatelami a lokalnymi władami samorądowymi i administracją układają się dobre lub bardo dobre. Również co treci (36,3%) nie potrafi ocenić tych stosunków lub unaje je a łe lub bardo łe. Podobny rokład opinii występuje wśród osób pełniących funkcje cłonków wład organiacji poarądowych, a także wśród ogółu. Badane osoby niepełnosprawne wykstałceniem cęściej (80,6%) niż poostałe (67,2%) preentują wykrystaliowaną ocenę relacji władami i poytywnie oceniają stan tych relacji. Tabela 22. Opinie na temat stosunków pomiędy obywatelami a lokalnymi władami samorądowymi i administracją Jak w Pana(i) miejscu amieskania układają się stosunki pomiędy obywatelami a lokalnymi władami samorądowymi i administracją? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. stosunki są bardo dobre 9,6 10,6 8,8 6,0 2. stosunki są dobre 26,1 27,7 23,2 32,8 3. stosunki są średnie 28,0 27,7 28,8 37,3 4. stosunki są łe 5,1 6,4 5,6 3,0 5. stosunki są bardo łe 1,3 2,1 0,8 1,5 6. trudno powiedieć 29,9 25,5 32,8 19,4 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) 13

14 Radiej niż co treci badany (30,6%) unaje, że włade lokalne jednakowo traktują sprawy wsystkich grup mieskańców, a co drugi (49,1%) jest preciwnego dania. Bardiej krytycnie wypowiadają się w tej sprawie niepełnosprawni respondenci (wskaźniki odpowiednio: 28,0% i 52,8%). Na tym tle wyróżnia się opinia badanych cłonków wład organiacji poarądowych, który nacnie cęściej (44,7%) dostregają sprawiedliwe podejście wład lokalnych do spraw mieskańców. Poytywną ocenę w tym wględie cęściej niż poostałe osoby niepełnosprawne wyrażają niepełnosprawni respondenci wykstałceniem (38,8%). Tabela 23. Opinie na temat traktowania pre włade lokalne spraw różnych grup mieskańców Cy Pana(i) daniem, w Pana(i) miejscu amieskania, włade lokalne jednakowo traktują sprawy wsystkich grup mieskańców? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. decydowanie tak 5,1 2,1 4,8 6,0 2. racej tak 25,5 42,6 23,2 32,8 3. racej nie 32,5 25,5 33,6 37,3 4. decydowanie nie 16, ,2 11,9 5. trudno powiedieć 20,4 17,0 19,2 11,9 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) Ważnym sygnałem płynącym preprowadonych badań jest pogląd połowy badanych (49,0%), że problemy osób są traktowane pre włade lokalne w ich środowiskach mniejsą uwagą niż problemy innych grup mieskańców. Tabela 24. Opinie na temat traktowania pre włade lokalne problemów osób Jak włade lokalne w Pana(i) miejscu amieskania traktują problemy osób? 1. są one traktowane więksą uwagą, niż problemy innych grup mieskańców 2. są one traktowane taką samą uwagą, jak problemy innych grup mieskańców 3. są one traktowane mniejsą uwagą, niż problemy innych grup mieskańców Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 4,5 6,4 4,8 4,5 25,5 36,2 24,0 31,3 49,0 46,8 50,4 50,7 4. trudno powiedieć 21,0 10,6 20,8 13,4 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) 14

15 6. Stosunek badanych do konsultacji społecnych 6.1 Poglądy na temat nacenia konsultacji, jako formy demokracji Połowa badanych (47,8%) uważa, że konsultacje społecne mają duże lub bardo duże nacenie dla podejmowania prawidłowych decyji pre włade lokalne w ich miejscu amieskania. Tabela 25. Opinie na temat nacenia konsultacji społecnych Jak ocenia Pan(i) nacenie konsultacji społecnych dla podejmowania prawidłowych decyji pre włade samorądowe w miejscu Pana(i) amieskania? Konsultacje mają: Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. bardo duże nacenie 18,5 23,4 18,4 29,9 2. duże nacenie 29,3 31,9 25,6 22,4 3. średnie nacenie 17,8 23,4 17,6 20,9 4. małe nacenie 12,7 8,5 13,6 10,4 5. nie mają żadnego nacenia 9,6 4,3 10,4 9,9 6. trudno powiedieć 12,1 8,5 14,4 7,5 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) Jednoceśnie aż 83,4% ogółu badanych unaje, że włade te powinny cęściej i serej stosować praktykę konsultacji społecnych. Pogląd taki jest jesce bardiej popularny wśród wykstałceniem (91,0%). Tabela 26. Opinie na temat akresu stosowania konsultacji społecnych Cy Pana(i) daniem, włade samorądowe w Pana(i) miejscu amieskania powinny cęściej i serej stosować praktykę konsultacji społecnych? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. decydowanie tak 45,2 48,9 47,2 55,2 2. racej tak 38,2 34,0 37,6 35,8 3. racej nie 1,3 2,1 1,6 1,5 4. decydowanie nie 2,5 0,0 1,6 0,0 5. trudno powiedieć 12,7 14,9 12,0 7,5 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) Zdaniem badanych, ich współobywatelom najbardiej ależy na konsultowaniu decyji dotycących: rowoju i moderniacji infrastruktury społecnej, spraw bepieceństwa i porądku publicnego, programów na rec obywateli, warunków bytowych życia ludności ora sposobu wykorystania budżetu samorądowego. 15

16 Tabela 27. Opinie dotycące preferowanej tematyki konsultacji społecnych Procent Na konsultowaniu jakich spraw, Procent ogółu najbardiej ależy Pana(i) daniem, cłonkowie obywatelom w miejscu Pan(i) wład wykstałceniem amieskania? organiacji (wskaania nie więcej niż 5 (n=157) (n=125) poarądowych odpowiedi) (n=47) (n=67) 1. wprowadanie nowych prepisów lokalnych 24,8 27,7 23,2 26,9 2. sprawy bepieceństwa i porądku publicnego 49,7 51,1 52,0 58,2 3. robudowa / moderniacja infrastruktury technicnej 20,4 27,7 20,8 25,4 (np. ocyscalnia ścieków) 4. rowój i moderniacja infrastruktury społecnej (np. 52,9 59,6 52,0 56,7 placówki rehabilitacji) 5. plany agospodarowania prestrennego 34,4 31,9 35,2 50,7 6. ochrona środowiska 24,2 19,1 25,6 25,4 7. plany rowoju społecnogospodarcego wspólnoty 19,7 14,9 20,0 25,4 lokalnej 8. programy na rec obywateli 47,8 48,9 44,0 49,3 9. sposób wykorystania budżetu samorądowego 36,9 42,6 34,4 40,3 10. warunki bytowe życia ludności 40,8 42,6 40,8 40,3 11. trudno powiedieć 8,3 4,3 10,4 6,0 6.2 Dotychcasowy udiał w konsultacjach społecnych Prawie co treci badany (29,3%) ucestnicył wceśniej w konsultacjach społecnych organiowanych pre włade lokalne w miejscu amieskania. Wśród cłonków wład organiacji poarądowych cęściej niż co drugi (53,2%). Wśród odsetek ten wynosi 26,4%, pry cym cęściej w konsultacjach ucestnicyły osoby wykstałceniem (35,8%). 16

17 Tabela 28. Udiał w konsultacjach społecnych Cy w ciągu minionych 5 lat brał(a) Pan(i) udiał w konsultacjach społecnych organiowanych pre włade lokalne w miejscu Pana(i) amieskania? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. tak 29,3 53,2 26,4 35,8 2. nie, ponieważ takich konsultacji nie było 3. nie, ponieważ nie mogłem(am) w nich ucestnicyć powodu barier 4. nie, ponieważ nie chciałem(am) 26,1 14,9 28,8 28,4 15,9 10,6 16,8 11,9 19,1 17,0 19,2 16,4 5. trudno powiedieć 9,6 4,3 8,8 7,5 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) Najcęstsymi formami konsultacji, w jakich brali udiał badani, były: spotkania urędników obywatelami; wymiana dokumentów elektronicnych ora stałe rady i komisje. Tabela 29. Formy konsultacji społecnych, w jakich ucestnicyli respondenci Jaka była forma konsultacji, w których brał(a) Pan(i) udiał? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent (n=46) 1. spotkania pomiędy urędnikami i obywatelami 60,9 2. stałe rady i komisje 28,3 3. wymiana dokumentów papierowych 21,7 4. wymiana dokumentów elektronicnych 32,6 5. fora dyskusyjne i system komentary 15,2 6. elektronicna platforma do konsultacji społecnych 10,9 7. głosowa debata online 6,5 8. chaty 2,2 W trakcie konsultacji, w jakich brali udiał badani, najcęściej konsultowano sprawy dotycące: planów agospodarowania prestrennego, sposobu wykorystania budżetu samorądowego, wprowadenia nowych prepisów lokalnych, programów na rec obywateli ora robudowy i moderniacji infrastruktury technicnej. 17

18 Tabela 30. Tematyka konsultacji społecnych, w jakich ucestnicyli respondenci Cego dotycyły konsultacje, w których brał(a) Pan(i) udiał? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent (n=46) 1. wprowadanie nowych prepisów lokalnych 32,6 2. sprawy bepieceństwa i porądku publicnego 19,6 3. robudowa / moderniacja infrastruktury technicnej (np. ocyscalnia ścieków) 26,1 4. rowój i moderniacja infrastruktury społecnej (np. placówki rehabilitacji) 17,4 5. plany agospodarowania prestrennego 41,3 6. ochrona środowiska 19,6 7. plany rowoju społecno-gospodarcego wspólnoty lokalnej 8,7 8. programy na rec obywateli 32,6 9. sposób wykorystania budżetu samorądowego 34,8 10. warunki bytowe życia ludności 15,2 11. trudno powiedieć 2,2 12. inne 6,5 6.3 Opinie o konsultacjach lokalnych w sprawach dotycących osób Aż 93,0% ogółu badanych uważa a celowe organiowanie konsultacji w sprawach dotycących osób (wśród cłonków wład organiacji poarądowych 95,8%; wśród wykstałceniem 95,4%). Tabela 31. Opinie na temat celowości organiowania konsultacji społecnych w sprawach dotycących osób Cy celowe byłoby organiowanie konsultacji w sprawach dotycących osób, np. w sprawie usuwania barier architektonicnych? Procent ogółu cłonkowie wład organiacji poarądowych Procent wykstałceniem 1. decydowanie tak 72,0 74,5 73,6 80,6 2. racej tak 21,0 21,3 17,6 14,9 3. racej nie 1,9 0,0 2,4 0,0 4. decydowanie nie 0,0 0,0 0,0 0,0 5. trudno powiedieć 5,1 4,3 6,4 4,5 Ogółem 100,0 (n=157) 100,0 (n= 47) 100,0 (n=125) 100,0 (n=67) Zdaniem ogółu badanych w konsultacjach dotycących spraw osób powinny prede wsystkim brać udiał same osoby niepełnosprawne ora osoby ich otocenia. Tylko niespełna połowa ogółu badanych (44,6%) widi celowość aprasania do takich konsultacji wsystkich mieskańców. 18

19 Tabela 32. Opinie w sprawie ucestników konsultacji społecnych dotycących osób Kto powinien brać udiał w takich konsultacjach? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) Procent ogółu (n=157) cłonkowie wład organiacji poarądowych (n=47) Procent (n=125) wykstałceniem (n=67) 1. osoby niepełnosprawne 82,8 93,6 82,4 89,6 2. opiekunowie osób 3. osoby aangażowane w opiekę i rehabilitację ora wspieranie osób 4. predstawiciele organiacji poarądowych diałających na rec osób 71,3 76,6 71,2 73,1 68,2 76,6 66,4 76,1 72,6 85,1 71, wsyscy mieskańcy 44,6 40,4 44,8 47,8 6. trudno powiedieć 3,2 0,0 4,0 0,0 6.4 Preferencje dotycące konsultacji społecnych Najbardiej preferowanymi wśród badanych formami konsultacji są: spotkania urędników obywatelami (63,1% ogółu badanych), elektronicna platforma do konsultacji społecnych (36,9% ogółu badanych), wymiana dokumentów elektronicnych (29,9% ogółu badanych lec aż 46,8% cłonków wład organiacji poarądowych i 43,3% wykstałceniem ), stałe rady i komisje (26,1% ogółu badanych lec aż 48,9% cłonków wład organiacji poarądowych) ora fora dyskusyjne i system komentary (23,6% ogółu badanych). Tabela 33. Opinie w sprawie sposobów preprowadania konsultacji społecnych Prosimy wskaać najdogodniejse dla Pana(i) sposoby preprowadania pre samorąd konsultacji społecnych. (wskaania nie więcej niż 3 odpowiedi) 1. spotkania pomiędy urędnikami i obywatelami Procent ogółu (n=157) cłonkowie wład organiacji poarądowych (n=47) Procent (n=125) wykstałceniem (n=67) 63,1 70,2 64,0 67,2 2. stałe rady i komisje 26,1 48,9 26,4 34,3 19

20 3. wymiana dokumentów papierowych 7,6 4,3 8,8 7,5 4. wymiana dokumentów elektronicnych 29,9 46,8 28,8 43,3 5. fora dyskusyjne i system komentary 23,6 12,8 22,4 23,9 6. elektronicna platforma do konsultacji społecnych 36,9 29,8 32,8 38,8 7. głosowa debata online 14,0 8,5 15,2 17,9 8. chaty 4,5 2,1 4,8 1,5 9. trudno powiedieć 8,9 6,4 10,4 6,0 Najbardiej preferowanymi wśród badanych formami aprasania do konsultacji społecnych są: aprosenie roesłane poctą elektronicną (65,0% ogółu badanych), ogłosenie na stronie internetowej (55,4% ogółu badanych) i aprosenie wysłane poctą tradycyjną (34,4% ogółu badanych). Tabela 34. Opinie w sprawie form aprasania do konsultacji społecnych Prosimy wskaać preferowane pre Pana(ią) formy aprasania do konsultacji społecnych. (wskaania nie więcej niż 3 odpowiedi) 1. ogłosenie w biuletynie informacji publicnej 2. ogłosenie na stronie internetowej 3. aprosenie roesłane poctą tradycyjną 4. aprosenie roesłane poctą elektronicną 5. informacja na elektronicnej platformie do konsultacji społecnych Procent ogółu (n=157) cłonkowie wład organiacji poarądowych (n=47) Procent (n=125) wykstałceniem (n=67) 22,3 27,7 22,4 31,3 55,4 60,0 49,6 56,7 34,4 17,0 37,6 25,4 65,0 83,0 62,4 77,6 21,0 23,4 16,0 22,4 6. wiadomości SMS 22,3 19,1 25,6 26,9 7. trudno powiedieć 5,1 6,4 6,4 4,5 Warto auważyć wyraźną robieżność dotycącą tematyki konsultacji pomiędy preferencjami badanych a lokalną praktyką. Najważniejsymi preferowanymi tematami są: rowój i moderniacja infrastruktury społecnej (52,9% ogółu ), sprawy bepieceństwa i porądku publicnego (49,7%), programy na rec obywateli (47,8%), warunki bytowe życia ludności (40,8%), sposób wykorystania budżetu samorądowego (36,9%). Tymcasem najcęściej podejmowana 20

21 tematyka konsultacji preprowadanych pre włade lokalne, w których wceśniej brało udiał około 30%, dotycyła: planów agospodarowania prestrennego (41,3%, który brali udiał w konsultacjach), sposób wykorystania budżetu samorądowego (34,8%), programy na rec obywateli (32,6%), wprowadenie nowych prepisów lokalnych (32,6%) ora robudowa /moderniacja infrastruktury technicnej (26,1%). Tabela 35. Tematyka konsultacji: preferencje badanych a praktyka Tematyka konsultacji 1. wprowadanie nowych prepisów lokalnych 2. sprawy bepieceństwa i porądku publicnego 3. robudowa / moderniacja infrastruktury technicnej (np. ocyscalnia ścieków) 4. rowój i moderniacja infrastruktury społecnej (np. placówki rehabilitacji) 5. plany agospodarowania prestrennego Cego dotycyły konsultacje, w których brał(a) Pan(i) udiał? Procent (n=46) Na konsultowaniu jakich spraw, najbardiej ależy Pana(i) daniem, obywatelom w miejscu Pan(i) amieskania? Procent (n=157) 32,6 24,8 19,6 49,7 26,1 20,4 17,4 52,9 41,3 34,4 6. ochrona środowiska 19,6 24,2 7. plany rowoju społecno-gospodarcego wspólnoty lokalnej 8,7 19,7 8. programy na rec obywateli 32,6 47,8 9. sposób wykorystania budżetu samorądowego 34,8 36,9 10. warunki bytowe życia ludności 15,2 40,8 11. trudno powiedieć 2,2 8,3 12. inne 6, Opinie o warunkach efektywnego udiału osób w internetowych konsultacjach społecnych Do kwestii, których rowiąanie jest daniem badanych najbardiej potrebne dla apewnienia efektywnego udiału osób w internetowych konsultacjach należy w świetle wyników badania alicyć: upowsechnienie wśród osób dostępu do komputera (73,2% ogółu ), możliwość konsultowania i uyskiwania wyjaśnień od urędników i ekspertów (57,3%), udostępnienie urądeń wspierających, niebędnych do korystania komputera pre osoby danym rodajem niepełnosprawności (56,7%), udostępnienie odpowiedniego oprogramowania, powalającego na udiał w konsultacjach osób danym rodajem 21

22 niepełnosprawności (50,3%), stworenie możliwości dla uyskiwania niebędnej wiedy i informacji ważnych dla kompetentnego udiału w konsultacjach (45,9%) i jako ostatnia możliwość predyskutowania problemu w sersym gronie pred wyrażeniem własnej opinii (35,0%). Tabela 36. Opinie o niebędnych warunkach apewnienia efektywnego udiału osób w konsultacjach internetowych Co Pana(i) daniem jest najbardiej potrebne dla apewnienia efektywnego udiału osób w internetowych konsultacjach? (wskaania wsystkich właściwych odpowiedi) 1. upowsechnienie wśród osób dostępu do komputera 2. udostępnienie urądeń wspierających, niebędnych do korystania komputera pre osoby danym rodajem niepełnosprawności 3. udostępnienie odpowiedniego oprogramowania, powalającego na udiał w konsultacjach osób danym rodajem niepełnosprawności 4. stworenie możliwości dla uyskiwania niebędnej wiedy i informacji ważnych dla kompetentnego udiału w konsultacjach 5. możliwość konsultowania i uyskiwania wyjaśnień od urędników i ekspertów 6. możliwość predyskutowania problemu w sersym gronie pred wyrażeniem własnej opinii Procent ogółu (n=157) cłonkowie wład organiacji poarądowych (n=47) Procent (n=125) wykstałceniem (n=67) 73,2 78,7 74,4 76,1 56,7 55,3 55,2 56,7 50,3 57,4 48,0 55,2 45,9 51,1 47,2 59,7 57,3 63,8 58,4 70,1 35,0 46,8 36,8 49,3 7. trudno powiedieć 7,0 2,1 8,8 6,0 22

23 8. Podstawowe wnioski i rekomendacje 1. Badane osoby niepełnosprawne prejawiają umiarkowane aangażowanie w politykę lokalną. Blisko dwie trecie spośród nich (62,5%) deklaruje, że średnio interesują się diałalnością wład lokalnych (35,7%) lub że interesuje się bardo (26,8%; co cwarty badany). Jednoceśnie cęściej niż co treci badany respondent (37,6%) deklaruje, że mało lub wcale nie interesuje się diałalnością wład lokalnych bądź, że jest mu się trudno na ten temat wypowiedieć. 2. Umiarkowanemu aangażowaniu w politykę lokalną towarysy umiarkowana ocena stosunków pomiędy obywatelami a lokalnymi władami samorądowymi i administracją. Tylko co diesiąty badany (9,6%) ocenia te stosunki jako bardo dobre, a co cwarty (26,1%) jako dobre. Średnią ocenę wystawiło tym stosunkom 28,0%, a łą 6,4%. Blisko jedna trecia badanych (29,9%) unała, że trudno jest się im na ten temat wypowiedieć. 3. Niepokojącym jawiskiem asygnaliowanym pre badanie jest stosunkowo seroko występująca wśród połowy badanych (49,1%) opinia, że w ich miejscu amieskania włade niejednakowo traktują sprawy wsystkich grup mieskańców ora pogląd, że problemy osób włade te traktują mniejsą uwagą niż problemy innych grup mieskańców. 4. W badanej grupie połowa badanych (47,8%) uważa, że konsultacje społecne mają duże lub bardo duże nacenie dla podejmowania prawidłowych decyji pre włade lokalne w ich miejscu amieskania. Jednoceśnie aż 83,4% unaje, że włade te powinny cęściej i serej stosować praktykę konsultacji społecnych. 5. Aż 93,0% badanych uważa a celowe organiowanie konsultacji w sprawach dotycących osób, w których daniem badanych powinny prede wsystkim brać udiał osoby niepełnosprawne ora osoby ich otocenia. Tylko niespełna połowa badanych (44,6%) widi celowość aprasania do takich konsultacji ogółu mieskańców. 6. Dla więksości badanych Internet jest ważną formą udiału w życiu publicnym. Try cwarte korysta serwisów informacyjnych (74,5%). Dwie trecie 65,0% pregląda strony organiacji poarądowych, a ponad połowa (59,9%) strony internetowe administracji publicnej, w tym samorądowe. W opinii więksości badanych Internet może stanowić ważne medium w aprasaniu do udiału i w prowadeniu konsultacji (amiescanie ogłoseń i informacji, rosyłanie aproseń, prowadenie dyskusji, praca nad dokumentami, ucestnicenie w konsultacjach). 7. Korystanie Internetu wśród badanych jest jawiskiem powsechnym, pry cym decydowana więksość (72,6%) deklaruje, że bardo cęsto pregląda strony internetowe. Więcej niż połowa badanych systematycnie odwieda portale społecnościowe (71,3%), korysta usług handlowych lub bankowych (65,6%), najduje interesujące ich wiadomości ora korysta oferty Internetowej w ramach rekreacji (filmy, muyka itp.). 8. Preprowadone badanie powala roponać podstawowe uwarunkowania wykorystania Internetu pre osoby niepełnosprawne jako medium konsultacji społecnych. Co prawda wsyscy badani mają możliwość korystania komputera, a decydowana więksość (81,6%) posiada go na własność, niemniej aż try cwarte spośród nich (73,2%) unaje, że dla apewnienia efektywnego udiału osób w internetowych konsultacjach niebędne jest upowsechnienie wśród nich dostępu do komputera. Jednoceśnie ponad połowa (56,7%) wraca uwagę na potrebę udostępnienia urądeń wspierających, niebędnych do korystania 23

24 komputera pre osoby różnymi rodajami niepełnosprawności. Połowa badanych alica do najistotniejsych warunków apewniających udiał osób w internetowych konsultacjach udostępnienie odpowiedniego oprogramowania dostosowanego do danego rodaju niepełnosprawności. Co treci niepełnosprawny respondent (30,0%) stwierdił, że korystanie Internetu utrudnia mu prestarały i wolny spręt. 9. Ważnym cynnikiem aktywności internetowej osób jest cynnik finansowy. Występowanie bariery finansowej w postaci kostu dostępu do Internetu deklarowała co cwarta badana osoba niepełnosprawna (24,8%). 10. W świetle wyników badania można powiedieć, że aktualnie prestał być problemem dostęp do sieci, natomiast istotną kwestią poostają słabe łąca internetowe. Z tego rodaju agadnieniem boryka się co treci niepełnosprawny respondent (32,5%). 11. Najpopularniejsym internetowym narędiem komunikacyjnym w grupie badanych osób jest pocta elektronicna (korysta niej 86,0%), komunikatory głosowe (46,5%) ora fora internetowe (38,2%). 12. Najwięksego wsparcia e strony technologii asystujących w korystaniu Internetu (w tym prygotowywanej w ramach projektu platformy do konsultacji) wymagają osoby niepełnosprawnością wrokową, słuchową ora osoby głuchoniewidome; w mniejsym stopniu osoby niepełnosprawne ruchowo (niesprawne manualnie) ora osoby niepełnosprawnością intelektualną. 13. Podstawowymi technologiami wspierającymi korystanie komputera/internetu pre osoby niepełnosprawnością wrokową ora osób głuchoślepotą są: cytniki ekranu i programy powięksające. Jednoceśnie istotnymi barierami korystania Internetu pre te osoby są: niedostępność stron internetowych (sygnaliuje to co treci badany niepełnosprawnością wrokową 35,3%), nieroumiały i trudny sposób używania serwisów (29,4%) ora brak audiodeskrypcji (35,3%). Dlatego też ważną rekomendacją dla prygotowywanej platformy jest postulat, by oferowane pre nią rowiąania umożliwiały skutecne korystanie w procesie konsultacji dostępnych osobom niewidomym i słabowidącym urądeń i technologii wspierających. 14. Podstawową technologią wspierającą osoby niepełnosprawnością słuchową ora osób głuchoślepotą jest aparat słuchowy i system FM. Z punktu widenia dostępności serwisów internetowych dla osób tym rodajem niepełnosprawności niebędne są: filmy tłumaceniami na jęyk migowy lub tłumacenia na żywo ora napisy na filmach. Ta grupa odbiorców również wraca uwagę na występującą obecnie niedostępność dla nich stron internetowych. Dlatego też ważną rekomendacją dla prygotowywanej platformy jest postulat, by oferowane pre nią rowiąania skutecnie umożliwiały osobom głuchym i słabosłysącym dostęp do najdujących się na platformie informacji, a także sprawną komunikacyjną obsługę procesu konsultacji. 15. Istotnym udogodnieniem dla osób niesprawnych manualnie są tw. alternatywne sposoby wprowadania danych. Ważna rekomendacją dla prygotowywanej platformy jest astosowanie niebędnych rowiąań umożliwiających korystanie tych sposobów. 16. Istotnym udogodnieniem dla osób niepełnosprawnością intelektualną jest tw. tekst łatwy do cytania. Ważną rekomendacją dla prygotowywanej platformy jest astosowanie tego udogodnienia. 24

25 17. Wywaniem dla twórców platformy internetowej będie stworenie rowiąań technicnych powalających osobom różnymi rodajami niepełnosprawności na udiał w debatach i wpływanie na decyje w takcie organiowanych konsultacji społecnych. 25