SPRAWOZDANIE. Z działalnoci Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie za rok Warszawa, luty 2006 r.

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z działalnoci Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie za rok Warszawa, luty 2006 r.

2 SKŁAD KOMISJI Przewodniczcy: prof. dr hab. Jerzy Smorawiski V-ce Przewodniczca : dr Małgorzata Sikorska Sekretarz Komisji: dr Dariusz Błachnio Członkowie: prof. dr hab. Krystyna Nazar prof. dr hab. Tadeusz Chruciel prof. dr hab. Ryszard Grucza prof. dr hab. Zygmunt Przybylski dr Anna Jegier dr A. Wach dr Ryszard Wysoczaski dr Dorota Kwiatkowska mgr Janusz Tracewski mgr Zbigniew Pacelt Skład Komisji powołany został przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu rozporzdzeniem z dnia 14 maja 2001 roku na okres 4 lat. PREZYDIUM KOMISJI Przewodniczcy : prof. dr hab. Jerzy Smorawiski V-ce przewodniczca : dr Małgorzata Sikorska Członkowie: prof. dr hab. Ryszard Grucza dr Ryszard Wysoczaski dr Andrzej Wach mgr Janusz Tracewski dr Dariusz Błachnio / sekretarz Komisji / 2

3 SKŁAD PODKOMISJI KONTROLI DOPINGU. Przewodniczca : dr Małgorzata Sikorska dr Ryszard Wysoczaski mgr Janusz Tracewski dr Dariusz Błachnio / sekretarz Komisji / Działalno organizacyjna Komisji. Zgodnie z Zarzdzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu Komisja działa jako pastwowa jednostka budetowa, której działalno finansowana jest ze rodków budetu pastwa. Komisja posiada własne konto bankowe w NBP, NIP oraz Regon. Siedziba Komisji mieci si w Warszawie w obiekcie Torwar 2 przy ulicy Łazienkowskiej 6a / pokój 26, 27 / Komisja w prezentowanym składzie działała do 14 maja 2005 roku zgodnie z Rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 14 maja 2001 roku. Działalno midzynarodowa Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie W zakresie współpracy midzynarodowej w 2005 r. zrealizowano nastpujce zadania: przedstawiciele Komisji prof. J. Smorawiski - Przewodniczcy Komisji oraz jej członkowie prof. R. Grucza i dr A. Wach aktywnie uczestniczyli w pracach Grupy Monitorujcej Konwencj Antydopingow Rady Europy, w padzierniku 2005 r. przekazano Grupie Monitorujcej Konwencj Antydopingow Rady Europy kwestionariusz Database on National 3

4 Anti-Doping Programmes. Kwestionariusz dotyczy realizacji artykułów Konwencji Antydopingowej (koncentrujc si zwłaszcza na art.2-8) w kadym z pastw, które ratyfikowały Konwencj i jest aktualizowany corocznie, w dniach czerwca Grupa Oceniajca z Ramienia Rady Europy dokonała przegldu stanu Polskiego Systemu zwalczajcego niedozwolony w sporcie doping farmakologiczny. Wizytacj objto siedzib Komisji (prezentacja w załczeniu), Polsk Konfederacj Sportu, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu oraz Polski Komitet Olimpijski. Po jej zakoczeniu zostały sformułowane przez wizytujcych ekspertów dorane zalecenia, co do pracy Komisji, które zostały przyjte i merytorycznie zaakceptowane przez polska stron. Na wyran prob eksperta z Czech została równie opracowana pełna statystyka z prowadzonych bada. Zalecenia formalne i pełny raport z powyszej wizytacji miał si ukaza na jesieni 2005 roku. Z uwagi na fakt nie istnienia Komisji od 14 maja 2005 roku wszelkie oficjalne dokumenty i informacje o charakterze midzynarodowym nie s nam znane. Powyszy Raport nie wpłynł do dzisiaj do Komisji i ewentualne płynce z niego zalecenia i wnioski nie były jak dotd przedmiotem dyskusji. Decyzj Prezydium Komisji jej przedstawiciele tzn. Sekretarz dr Dariusz Błachnio i mgr Karolina Budzyska brali udział w dniach listopada w roboczym spotkaniu zrzeszonych w ANADO krajów na wyspie Barbados (sprawozdanie w załczeniu) System Zarzdzania Jakoci Opis projektu W marcu 2003 roku zakoczył si program midzynarodowy (tzw. IPT 3 International Project Team 3), w którym Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie uczestniczyła od listopada 2001 r. Celem programu było wdroenie i certyfikowanie systemu zarzdzania jakoci zgodnego z wymaganiami normy ISO 9001:2000 oraz 4

5 ISO/PAS w narodowych organizacjach antydopingowych krajów biorcych udział w projekcie. W wyniku pomylnego zakoczenia projektu, Polska Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie jako druga z biorcych udział w projekcie krajów, a pierwsza z krajów Europy rodkowo Wschodniej, uzyskała dnia 12 listopada 2003 r. certyfikat jakoci zgodny z wymaganiami midzynarodowych standardów. W roku 2006 w dniu 19 styczniu został przez jednostk certyfikujc przeprowadzany drugi z kolei audit sprawdzajcy działanie wprowadzonego systemu. W wyniku jego odbycia Komisja w oparciu o przedstawione dowody funkcjonowania systemu utrzymała jego sprawno otrzymujc na kolejny rok certyfikat zawiadczajcy jego działanie. W Komisji wdroono nastpujce standardy: ISO 9001:2000 norma ta opisuje sposób zarzdzania organizacj o uporzdkowanej strukturze, jasno okrelonych uprawnieniach i odpowiedzialnoci personelu, nastawionej na cigłe zaspokajanie potrzeb klientów i cigłe samodoskonalenie, ISO/PAS jest to publicznie dostpna specyfikacja, opracowana przez Midzynarodowe Stowarzyszenie Antydopingowe przy współpracy z Midzynarodow Organizacj Standaryzacji (ISO), której celem jest opisanie i podanie do stosowania najlepszych praktyk zwizanych z przeprowadzaniem kontroli antydopingowych. W wyniku wdroenia powyszych norm w Komisji zostało wprowadzone tzw. procesowe podejcie do zarzdzania organizacj. Charakterystyka SZJ Ustanowienie, udokumentowanie, wdroenie i utrzymywanie Systemu Zarzdzania Jakoci (SZJ) ma na celu doskonalenie efektów działalnoci antydopingowej, lepsze zaspakajanie potrzeb klientów Komisji (szczególnie zawodników) i popraw zarzdzania poprzez cigłe doskonalenie systemu. System Zarzdzania Jakoci obejmuje cał Komisj oraz wszystkich wystpujcych w jej imieniu kontrolerów dopingowych. Wymagania systemu maj cigłe zastosowanie podczas planowania i przeprowadzania kontroli antydopingowych zawodników. 5

6 Rozwój i doskonalenie SZJ pozwala na rozwinicie wiadomoci jakociowej wród pracowników Komisji (zwłaszcza kontrolerów, którzy maj bezporedni kontakt z klientami zawodnikami) oraz przyczynia si do wykonywania ustawowych funkcji Komisji w sposób zabezpieczajcy interes wszystkich zainteresowanych stron. Zaangaowanie Komisji przejawia si poprzez zadeklarowanie polityki jakoci oraz zakomunikowanie jej znaczenia całej organizacji, ustalanie i denie do osignicia mierzalnych celów dotyczcych jakoci, jak i zapewnienie zasobów niezbdnych do funkcjonowania i doskonalenia systemu. Celem nadrzdnym jest zwikszenie skutecznoci i efektywnoci działania Komisji oraz obsługa zawodników zgodnie z midzynarodowymi standardami. Zgodnie z ide doskonalenia systemu zarzdzania Komisja prowadzi cigły zapis i analiz powstajcych w jej działaniu niezgodnoci. Poprzez niezgodno rozumie si kade wystpienie sytuacji, w której nastpiło niespełnienie wymaga okrelonych przez system zarzdzania jakoci, przyjte do stosowania midzynarodowe standardy oraz zewntrzne przepisy. Kady pracownik Komisji zobowizany jest do raportowania zauwaonych niezgodnoci zgodnie z odpowiedni procedur. Takie podejcie pozwala na usuwanie skutków błdnego działania, ustalanie i eliminowanie jego przyczyn, co w praktyce pozwala na coraz lepsze funkcjonowanie organizacji. Przegld zarzdzania prowadzony jest przez Komisj w zaplanowanych odstpach czasu i ma na celu podjcie działa dcych do zapewnienia stałej przydatnoci, adekwatnoci i skutecznoci systemu zarzdzania Komisj. W wyniku przeprowadzenia przegldu zarzdzania okrelane s dane wyjciowe i wnioski na przyszło, zawarte w udokumentowanych sprawozdaniach. Istotnym narzdziem w zarzdzaniu Komisj stały si równie tzw. audity wewntrzne, które stanowi element samokontroli organizacji i weryfikacji czy działa ona zgodnie z przyjtymi standardami. Korzyci z wdroenia SZJ Zakłada si, e w wyniku wdroenia i stałego podtrzymywania SZJ Komisja odniesie nastpujce korzyci: usprawni przepływ informacji wewntrz i na zewntrz organizacji, 6

7 wykorzysta w sposób bardziej efektywny zasoby ludzkie poprzez zdefiniowanie uprawnie i obowizków pracowników oraz wyeliminowanie sporów kompetencyjnych, zarzdzanie organizacj na wszystkich jej szczeblach stanie si coraz bardziej skuteczne, decyzje podejmowane przez kierownictwo organizacji oparte s na obiektywnych danych dotyczcych jej funkcjonowania, usprawni procesy zachodzce w organizacji oraz zdefiniuje i zracjonalizuje obieg dokumentów, zwikszy zdolno do cigłego doskonalenia si organizacji, zwikszy zaufanie do działa Komisji ze strony Midzynarodowych Władz Antydopingowych, promocja na forum midzynarodowym. W 2,5 letnim okresie działania systemu odnotowano due korzyci z jego funkcjonowania. Usystematyzowana została dokumentacja zwizana z wykonywanymi badaniami, rejestrowane s na bieco powstajce nieprawidłowoci w przebiegu kontroli poprzez systematyczne przeprowadzane audity w miejscach prowadzenia bada i w siedzibie Komisji. Na podstawie wniosków płyncych z tego rodzaju auditów dokonano pewnych weryfikacji w przydatnoci istniejcych dokumentów systemowych oraz opracowano nowe dodatkowe słuce wzrostowi skutecznoci prowadzenia testów np. opracowanie instrukcji przeprowadzania bada na zawodach i poza zawodami. Poza tym, w wyniku przeprowadzonych auditów wewntrznych w roku 2005 zidentyfikowano 8 niezgodnoci dla których wystawiono karty działa korygujcych oraz dokonano wielu obserwacji, które składaj si na istotny i wartociowy materiał do dalszego doskonalenia prac Komisji. Doskonalenie to bdzie si odbywało poprzez organizowanie szkole oraz przeprowadzanie tzw. działa korygujcych w funkcjonowaniu Komisji. W 2005 roku w celu harmonizacji i ujednolicenia metod pracy oraz omówienia wniosków poauditowych zorganizowano 1 szkolenie kontrolerów antydopingowych dniu 19 padziernika 2005 roku. 7

8 Po wdroeniu systemu dał si równie zauway wzrost zaangaowania Kontrolerów w prace Komisji. Jest to szczególnie widoczne podczas szkole i auditów wewntrznych (sugestie, zapytania, rady). Komisja w 2005 roku doskonaliła elektroniczny system do gromadzenia i przetwarzania danych, który wspomaga działanie systemu zarzdzania jakoci. Wprowadzony program jest stale doskonalony i rozwijany pod ktem pojawiajcych si potrzeb i wymaga ze strony współpracujcych z Komisj Antydopingowych Instytucji Midzynarodowych. Przy omawianiu aspektów zwizanych z SZJ naley podkreli, i z powodu ustania prac Komisji w maju 2005 roku szereg dokumentów systemowych uległ merytorycznemu ograniczeniu ze wzgldu na brak formalnego zwizku z grup zarzdzajc Komisj. Naley przy tym podkreli, i fakt ten nie miał wpływu na uzyskanie przedłuenia certyfikatu ISO w działalnoci Komisji. Pełna dokumentacja z utrzymywanego i działajcego SZJ znajduje si w siedzibie Komisji. Charakterystyka wykonanych bada antydopingowych. W 2005 roku przeprowadzono łcznie 1460 bada antydopingowych na co złoyło si 216 akcji kontroli dopingu. Testom poddano 455 kobiet i 1005 mczyzn. Testy antydopingowe wykonywano zarówno na zawodach jak równie poza zawodami w nastpujcych proporcjach 729 bada i 731 bada (50%/50%). W roku 2005 wykryto 23 przypadki stosowania niedozwolonego dopingu i łamania przepisów antydopingowych, co stanowi 1,58 % ogólnej liczby wykonanych testów. W 2 przypadkach (kolorowe wiersze w tabeli) badani zawodnicy odmówili poddania si testom co skutkowało wymierzeniem właciwej sankcji dyscyplinarnej. Wyniki pozytywne 2005 rok. lp Dyscyplina Sankcja Wykryta substancja 1 Łucznictwo 12 miesicy dyskwalifikacji THC 2 Lekka atletyka 2 lata dyskwalifikacji Nandrolon 3 Podnoszenie ciarów 6 miesicy dyskwalifikacji THC 4 Kulturystyka i trójbój siłowy 2 lata dyskwalifikacji Clenbuterol 5 Zapasy 2 lata dyskwalifikacji THC 8

9 6 Zapasy 6 miesicy dyskwalifikacji THC 7 Zapasy 2 lata dyskwalifikacji Nandrolon 8 Kolarstwo 2 lata dyskwalifikacji Triamcinolone 9 Kolarstwo Nagana Methyloprednisolone 10 Kulturystyka i trójbój siłowy 2 lata dyskwalifikacji hydrochlorothiazide 11 Kolarstwo Nagana Hydromorphone 12 Rugby 6 miesicy dyskwalifikacji Efedryna 13 Rugby 6 miesicy dyskwalifikacji THC 14 Rugby 3 miesice dyskwalifikacji Efedryna 15 Rugby 3 miesice dyskwalifikacji THC 16 Rugby 6 miesicy dyskwalifikacji THC 17 Rugby 2 lata dyskwalifikacji Nie poddał si kontroli 18 Lekka atletyka 6 miesicy dyskwalifikacji Nie poddał si kontroli 19 Hokej na lodzie Nagana THC 20 Hokej na lodzie Nagana THC 21 Hokej na lodzie Nagana Efedryna 22 Hokej na lodzie 2 lata dyskwalifikacji Anfetamina 23 Pływanie 2 lata dyskwalifikacji THC Przedstawione powyej zestawienie wyników pozytywnych ma porzdek chronologiczny i pokazuje ich rejestracj w trakcie całego roku W zestawieniu tym znajduj si zarówno wyniki, które na podstawie otrzymanego sprawozdania z Zakładu Bada Antydopingowych Komisja zweryfikowała jako pozytywne jak równie przypadki odmowy poddania si kontroli antydopingowej. Przypadki te jednoznacznie po zawiadomieniu właciwego Zwizku Sportowego uznano jako pozytywne. W przedstawionych badaniach stwierdzono 3 przypadki stosowania przez sportowców rodków z grupy sterydów anaboliczno androgennych (nandrolon, clenbuterol), 4 przypadki stosowania rodków z grupy psycho stymulujcych (efedryna, amfetamina), 2 przypadki stosowania rodków z grupy glukokortykosteroidów, 1 przypadek stosowania diuretyków i narkotyków i 10 przypadków wykrycia THC (marihuana i haszysz). Podobnie jak w latach poprzednich decyzj Prezydium Komisji w roku 2005 wysyłano w porozumieniu z WADA i wiatowymi Federacjami Sportowymi próbki z podwyszonym T/E do laboratoriów (Kreischa i Kolonia) dysponujcych metod izotopow okrelania ródła pochodzenia testosteronu. Otrzymane wyniki bada niezwłocznie kierowane były do oceny stosownym władzom WADA i wiatowych Federacji Sportowych. Szczegółowa statystyka dotyczca prowadzonych bada 9

10 antydopingowych w poszczególnych dyscyplinach sportów oraz na przestrzeni ostatnich lat jest dostpna w załczonych do raportu wykresach oraz wydrukach programu komputerowego wspomagajcego utrzymanie Systemu Zarzdzania Jakoci. W 2005 roku wzorem lat ubiegłych przeprowadzano take testy antydopingowe na zawodach midzynarodowych, które odbywały si w naszym kraju. Zebrane próbki (za zgod Federacji Midzynarodowych) analizowane były w akredytowanym przez WADA Zakładzie Bada Antydopingowych Instytutu Sportu w Warszawie. Były to imprezy rangi Mistrzostw wiata i Europy, Puchary wiata i Europy oraz inne imprezy o charakterze midzynarodowym. Działalno finansowa Komisja w roku 2005 dysponowała łcznym budetem w wysokoci ty. Złotych. Przyznane z tego tytułu rodki zostały w całoci wykorzystane zgodnie z załoonym planem finansowym. Działalno edukacyjna i informacyjna W zakresie działalnoci edukacyjnej, informacyjnej i wydawniczej w roku 2005 zrealizowano: opracowano i wydano kalendarz cienny Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie. organizowano wykłady i szkolenia w szkołach sportowych oraz Zwizkach Sportowych, Aktualizowano treci strony internetowej Komisji. Współudział Komisji w pracach Zespołu do Spraw Zwalczania Dopingu i Promocji Czystego Sportu, Członkowie Komisji brali take udział w spotkaniach i konferencjach powiconych problematyce antydopingowej, organizowanie szkole i wykładów dla przedstawicieli zwizków sportowych, trenerów, instruktorów i zawodników. W sprawozdaniu nie uwzgldniono bada naszych zawodników przeprowadzanych przez Midzynarodowe Komisje Kontroli Dopingu w kraju i za 10

11 granic. W wikszoci przypadków Komisja nie otrzymuje informacji o wykonanych testach i wynikach bada z Midzynarodowych Federacji i Polskich Zwizków Sportowych 11